Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/487 Esas
KARAR NO : 2018/195
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 29/04/2016
BİRLEŞEN İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
2016/640 ESAS 2016/782 KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ: 09/06/2016
KARAR TARİHİ: 06/03/2018
Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
ASIL DAVA (Mahkememizin 2016/487 Esas-2018/195 Karar Sayılı Dosyası)
DAVA/Davacı vekili dava dilekçesinde özetle:Davacı ile davalı arasında 02.05.2011 tarihinde 5 yıl süreli akaryakıt sözleşmesi imzalandığını, sözleşme neticesinde; 04.05.2011 – 04.05.2012 tarihleri arasında geçerli olan, her sene süresi uzatılan 100.000,00 TL’lik süreli teminat mektubu verdiğini, bu protokol ile satmayı taahhüt ettiği ürünlerin karından %92’sinin bayiye ait olduğunu , %8’nin kendine ait olduğunu, bu oranlan değiştirilmesinin taraflann anlaşmasına bağh olduğunun kabul edildiğini, davalı şirketin müzakere etmeden kendi payım %8’den %18’e çıkardığım, davacı şirketin hedefleri tutturamadığım, sözleşme süresinin bitmesine yaklaştığında yeni bir sözleşme imzalatmak amacıyla 02.06.2015 tarihli ihtarname keşide ederek, eksik satış yapıldığı gerekçesiyle
02.05.2011 – 02.05.2011 tarihleri arasında 15.840 $
03.05.2012 – 03.05.2013 tarihleri arasında 22.920 $
03.05.2013 — 03.05.2014 tarihleri arasında 17.400 $
03.05.2014 — 02.05.2015 tarihleri arasında 19.200 $ olmak üzere toplam 75.360$ cezai şarttan doğan alacağı olduğunu iddia ettiğini, davalının bu ihtarnamesinin dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, bu ihtarnameden sonra da davalı şirket mal tedarik etmeye devam ettiğini, davacı şirketin davalıya cari borcu bulunmadığım, davacı şirketin 02.05.2016 tarihinde sona erecek Akaryakıt Sözleşmesinin süresini uzatmama karan aldığım, Konya lLNoterhği’nin 21.04.2016 tarih ve .. yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek davalı şirkete bildirdiğini, ihtarnamenin tebliğinden sonra 26.04.2016 tarihinde davacının akaryakıt tankerine el koyduğunu, bu durum üzerine Bakırköy 10.Noterliğı’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edildiğini, ihtarnameden sonra tankerin serbest bırakıldığım, davalı yeni bir sözleşme imzalatmak için, 123.360,00 TL borçlu olduğunu, bu borcun 1 yıllık bayilik sözleşmesi imzalanması halinde talep edilmeyeceğini belirten bir Akaryakıt Bayilik sözleşmesi hazırlayarak gönderdiğini ve bunu davacı şirketi imzalamaya zorladığım, davahya gönderilen 21.04.2016 tarihli ihtarname ve 26.04.2016 tarihli fax ve ihtardan sonra davalı şirketin davacıya 19.866,31 TL’lik fatura düzenleyerek davacı şirkete gönderdiğini, bu nedenlerle… Bankası … Şubesine ait…Petrol Ticaret A.Ş. adına düzenlenen 100.000,00 TL’lik teminat mektubunun paraya çevrilmemesi hususunda tedbir kararı verilmesini, davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
CEVAP/Davalı …Ş. vekili 09.06.2016 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davalı şirket ile davacı arasında akaryakıt bayilik sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye dayalı olarak davacının 100.000 TL’lik teminat vermeyi kabul ettiğini, davacının bu sözleşmeye dayalı olarak 02.05.2011 tarihli satış taahhütnamesi imzaladığını, davacının yılda 800 m3 satmayı kabul ve taahhüt ettiğini, eksik beher ton madeni yağ için 250 USD, beher ton Otogaz LPG için 80 USD, beher m3 beyaz ürün için …’e 60 USD, cezai şart ödeyeceğini kabul ve taahhüt ettiğini, davacının eksik ürün alması sebebiyle 2.056 m3 satış taahhüdüne bağlı çekiş eksiği bulunduğunu, davalının taahhüdü gereği 2.056 m3*60 USD = 123.360 USD cezai şart borcu doğduğunu, 29.04.2016 tarih, 06259 yevmiye numaralı ihtarname ile davalı yanın cezai şarttan kaynaklı borcunu ödemesi gerektiği belirtildiğini bayilik protokolünün ticari şartlar başlıklı 3.2.3 maddesinde …’in piyasa şartlarına ve işlem durumuna göre akaryakıt ve petrol ürünlerinin bayiye satışındaki satış fiyatını tek taraflı olarak belirleme hakkı saklı kalmak kaydı ile satış şartları belirlendiğini, bu nedenlerle davacıdan olan alacağın tahsili için İstanbul 6.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/640 E. sayılı dosyası ile dava açılmış olması sebebiyle davanın huzurdaki dava bakımından bekletici mesele yapılmasına, haksız açılan davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; bayilik sözleşmesi nedeniyle menfi zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davalı — birleşen dosya davacısı ‘… Petrol ve Tic. A.Ş.’ ile davacı — birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Mad. Tarım Turizm Tarım Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ arasında 02.05.2011 tarihinde 6 maddeden oluşan Bayilik Protokolü ve 56 maddeden oluşan “Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi” akdedilmiştir.
02.05.2011 tarihinde davacı – birleşen dosya davalısı … Petrol Mad. Tarım Turizm Tarım Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. “Satış Taahhütnamesi” başlığı altında, bayilik sözleşmesi süresince beher yılda 800 m3 asgari beyaz ürünü (benzin, motorin türleri ve biyodizel), beher yılda asgari 3 ton … ve/veya Exen markalı veya … tarafından belirlenecek sair markalar altında üretilen sair madeni yağ ürünlerini, Petrol Piyasası Mevzuatının belirlediği kişi/kuruluşlara satmayı, taahhüt ettiği halde …’ten satın alıp satmadığı beher m3 beyaz ürün için 60 USD tutarında cezai şartı …’e ödemeyi, dolar olarak ve/veya ödeme günündeki TCMB Döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının nakden ve def aten …’e ödemeyi taahhüt etmiştir.
Dosya içine bilirkişi İsmail Hakkı Topal ın 31/05/2017 tarihli bilirkişi kök raporu ve 02/11/2017 tarihli ek raporu alınmıştır
Tüm dosya kapsamına göre :
Taraflar arasında ticari ilişkinin varlığı hususunda ihtilaf bulunmamaktadır.
Davacı … Bankası … Şubesine ait…Petrol Ticaret A.Ş. adına düzenlenen 100.000,00 TL’lik teminat mektubunun iadesini istemiştir.
Dava açıldıktan sonra davacı tarafça davalı … Tic. A.Ş ye 04.08.2016 tarihinde 40.000,00 TL havale ile ödeme yapıldığı,yapılan ödeme sonucunda davacının menfi tespitini istediği borcu ödediği, davalı tarafından da teminat mektubunun iade edildiği taraf vekil beyanları ve alınan bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.Bu nedenle konusuz kalan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
2016/640 ESAS 2016/782 KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili ile davalılar arasında … markası altında bayilik yürütülmesi için 02/05/2011 tarihli ve 5 yıl süreli bayilik protokolü imzalandığını, ayrıca davalı bayinin 02/05/2011 tarihli satış taahhütnamesi imzaladığını, buna göre istasyonda her yıl 800 m3 satış yapmayı kabul ve taahhüt ettiğini, satışı yapılmayan her m3 için 60 USD cezai şart ödemeyi kabul ettiğini, bu taahhüt gereğince müvekkilinin istasyona bayi lehine yatırım yaptığını, davalının satış taahhüdüne bağlı kalmadığını, 2.056 m3 eksiği bulunduğunu, bu nedenle doğan 123.360 USD cezai şart borcundan şimdilik 10.000 USD nin fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden TL karşılığının temerrüd tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek bankaların dövize uyguladıkları en yüksek ticari temerrüd faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
Müvekkilinin davalılardan olan 20.180,79 TL cari hesap alacağının temerrüd tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari avans faiziyle müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP/Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Açılan davanın haksız ve hukuka aykırı olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 02/05/2016 tarihinde sona erdiğini, imzalanan sözleşme gereği davacıya müvekkilinin… Bankasına ait 100.000 TL bedelli teminat mektubu verdiğini, mektubun süresinin 04/05/2016 tarihinde dolacağını, taraflar arasında halen İstanbul 15. ATM nin 2016/487 esas sayılı dosyasında müvekkili tarafından açılan menfi tespit davasının devam ettiğini,
Bu davada taraflar arasındaki sözleşme nedeniyle müvekkilinin davacıya verdiği teminat mektubunun paraya çevrilmemesi ve yine bu sözleşme nedeniyle borçlu olmadığının tespitinin istendiğini belirterek her iki dava arasında hukuki ve fiili irtibat bulunduğunu, öncelikle davanın … yönünden usulden reddine, esas yönünden haksız davanın reddine, İstanbul 15. ATM nin 2016/487 esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasına karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava ; Bayilik sözleşmesi nedeniyle cari hesap ve cezai şart alacağına ilişkindir.
İstanbul 6.ATM nin 25/10/2016 tarihli kararı ile her iki dava dosyası birleştirilmiştir.
Davalı — birleşen dosya davacısı ‘… Petrol ve Tic. A.Ş.’ ile davacı — birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Mad. Tarım Turizm Tarım Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ arasında 02.05.2011 tarihinde 6 maddeden oluşan Bayilik Protokolü ve 56 maddeden oluşan “Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi” akdedilmiştir.
02.05.2011 tarihinde davacı – birleşen dosya davalısı … Petrol Mad. Tarım Turizm Tarım Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. “Satış Taahhütnamesi” başlığı altında, bayilik sözleşmesi süresince beher yılda 800 m3 asgari beyaz ürünü (benzin, motorin türleri ve biyodizel), beher yılda asgari 3 ton … ve/veya Exen markalı veya … tarafından belirlenecek sair markalar altında üretilen sair madeni yağ ürünlerini, Petrol Piyasası Mevzuatının belirlediği kişi/kuruluşlara satmayı, taahhüt ettiği halde …’ten satın alıp satmadığı beher m3 beyaz ürün için 60 USD tutarında cezai şartı …e’e ödemeyi, dolar olarak ve/veya ödeme günündeki TCMB Döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının nakden ve def aten …’e ödemeyi taahhüt etmiştir.
Birleşen dosya davacısı ‘… Petrol ve Tic. A.Ş.’ tarafından,birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Mad. Tarım Turizm Tarım Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ adına keşide edilen İstanbul 8. Noterliğinin 29.04.2016 tarihli ihtarnamesinde, taraflar arasında imzalanan akaryakıt sözleşmesi uyarınca, 02.05.2011 tarihinden 26.04.2016 tarihine kadar bayinin satması gereken beyaz ürünün(benzin, motorin türleri ve biyodizel) 3.974 m3 olduğu,
Birleşen dosya davalısı … Pertrol şirketi tarafından satılan ürünün ise;
02.05.2011-02.05.2012 tarihleri arası 536 m3
03.05.2012-02.05.2013 tarihleri arası 418 m3
03.05.2013-02.05.2014 tarihleri arası 510 m3
03.05.2014-02.05.2015 tarihleri arası 480 m3 03.05.2015-26.04.2016 tarihleri arası 537 m3 olmak üzere toplam 2.481 m3 olduğu, birleşen dosya davalısı şirket tarafından satılmayan ürünün ise 2.056 m3 olduğu m3 başına 60 USD üzerinden (2.056 m3 x 60 USD =) 123.360 USD cezai şart bedeli hesaplandığı görülmüştür.
Dosya içine bilirkişi İsmail Hakkı Topal ın 31/05/2017 tarihli bilirkişi kök raporu ve 02/11/2017 tarihli ek raporu alınmıştır. Alınan kök raporda özetle;
Davalı – birleşen dosya davacısı ‘… Petrol ve Tic. A.Ş.’nin incelenen ticari defterlerine göre;
– Birleşen İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/640 E. Sayılı Davası (09.06.2016) tarihi itibariyle, davalı-birleşen dosya davacısının, davacı-birleşen dosya davalısından 20.180,79 TL cari hesap alacaklısı olduğu,
– Asıl dava tarihi itibariyle ise, davalı-birleşen dosya davacısının, davacı -birleşen dosya davalısından 21.509,79 TL alacaklı olduğu belirlenmiştir.
Dava tarihinden sonra 04.08.2016 tarihinde davacı – birleşen dosya davalısı tarafından davalı – birleşen dosya davacısına 40.000,00 TL havale ile ödeme yapıldığı görülmüştür. 05.08.2016 tarihinde hesabın bakiyesinin 0,00 TL olduğu diğer bir ifadeyle hesabın kapandığı
Davacı-birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Mad. Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ nin ise ticari defterleri ve hesaplarının dava dosyasına sunulmadığı için karşıt inceleme yapılamadığı
Davalı – birleşen dosya davacısı…Petrol ve Tic. A.Ş. tarafından davacı-birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Mad. Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ adına düzenlenen 26.04.2016 Tarih …No’lu 19.866,31 TL tutarlı Vade Farkı Faturasına İlişkin olarak yapılan incelemede;
26.04.2016 tarihli vade farkı faturasının davalı-birleşen dosya davacısı…Petrol ve Tic. A.Ş.’ nin ticari defterlerine kaydedildiği
Ayrıca yine Davalı – birleşen dosya davacısı…Petrol ve Tic. A.Ş.’ nin muavin defter kayıtlarına göre, dava tarihinden sonra davacı – birleşen dosya davalısı tarafından 04.08.2016 tarihinde davalı – birleşen dosya davacısına 40.000,00 TL havale yapıldığı ve taraflar arasındaki hesabın 05.08.2016 tarihinde sıfırlandığı
Davacı-birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Mad. Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ nin ise ticari defterleri ve hesapları ise dava dosyasına sunulmadığı için karşıt inceleme yapılamadığından vade farkı faturasının davacı-birleşen dosya davalısının ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı belirlenemediği bildirilmiştir,
Dosya içine alınan 02/11/2017 tarihli ek raporda özetle;
-Davacı – birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Madencilik Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ nin dava tarihine en yakın sunulan 30.06.2017 tarihli mali tablolarındaki kaydi değerlere göre hesaplanan Öz Varlığının 778.573,58 TL olduğu
-Davacı – birleşen dosya davalısı ‘… Petrol Madencilik Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ nin 30.06.2017 tarihli mali tablolarındaki kaydi değerlere göre hesaplanan Öz Varlığının kök raporda hesaplanan 89.580,00 USD (TCMB Türk Lirası Karşılığı: 342.195,60 TL) cezai şart bedelini karşılayacağı sonucuna varıldığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre :
Taraflar arasında ticari ilişkinin varlığı hususunda ihtilaf bulunmamaktadır.
Birleşen dosya davacısı nın dava ile istediği ve bilirkişi raporu ile teyit edilen 20.180,79 TL cari hesap alacağının ve vade farkı faturası tutarı 19.866,31 TL nin birleşen dosya davalısı tarafından 04.08.2016 tarihinde 40.000,00 TL havale yapılarak ödendiği ve taraflar arasındaki hesabın (Birleşen dosya davacısı nın defterlerine göre) 05.08.2016 tarihinde sıfırlandığı sabittir. Birleşen dosya davacısı da hesabın sıfırlandığını kabul etmiştir.
Birleşen dosya davacısının cezai şart istemi konusunda ise; Birleşen dosya davalısı tarafından yapılan ödemenin birleşen dosya davacısı tarafından ihtirazi kayıt konulmaksızın kabul edildiği, para alındıktan sonra teminat mektubunun ( asıl davaya konu) birleşen dosya davalısına iade edildiği, birleşen dosya davacısının ticari defter ve kayıtlarındaki birleşen dosya davalı hesaplarının sıfırlandığı anlaşılmıştır. Bu nedenle birleşen dosya davacısının cezai şart alacağından yapılan tahsilat sonucu vazgeçtiği, alacağın istenebilir olmadığı sabit görülmüştür, talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Asıl davada
Asıl davada iadesi istenen teminat mektubu iade edildiğinden
Asıl davada menfi tespit istenen bedel ödendiğinden dava konusuz kalmış olup esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına
2-Birleşen İstanbul 6 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/640 -782 Esas sayılı dosyasında
Birleşen dosyada istenen 20.180,79 TL ödendiğinden konusuz kalan talep yönünden esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına
Birleşen dosyada istenen 36.060 USD cezai şart yönünden davanın reddine
3-Harçlar kanunu hükümlerine göre;
A)Asıl Davada
Karar tarihi itibariyle 35,90 TL red karar harcının peşin yatırılan 1.707,75 TL harçtan mahsubu ile hazineye irad kaydına , artan 1.671,85 TL nisbi harcın hüküm kesinleştiğinde davacı … Petrol Madencilik Tarım Turizm Nakliye San ve Ticaret LTD. ŞTİ. tarafa iadesine
B)Birleşen Davada(6.ATM 2016/640 Esas)
Karar tarihi itibariyle 35,90 TL red karar harcının peşin yatırılan 2.537,63 TL harçtan mahsubu ile hazineye irad kaydına , artan 2.501,73 TL nisbi harcın hüküm kesinleştiğinde davalı birleşen dosya davacısı…Petrol ve Tic. A.Ş ne iadesine
4-Yargılama giderleri;
A)Asıl Davada
Davacı … Petrol Madencilik Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından yapılan 1.889,45 TL yargılama giderinin davalı … Tic. A.Ş alınarak davacıya verilmesine
Davalı … Tic. A.Ş Tarafından yapılan 1.024,00 TL yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına
B)Birleşen Davada(6.ATM 2016/640 Esas)
Davacı … Tic. A.Ş tarafından yapılan 963,45 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine
5-Ücreti vekalet;
A)Asıl Davada
Davacı vekili vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince hesaplanan 10,750,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacı … Petrol Madencilik Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti ne verilmesine,
B)Birleşen Davada(6.ATM 2016/640 Esas)
Davacı … Tic. A.Ş vekil ile temsil edildiğinden davanın kabul nispetine göre yürürlükte olan AAÜT gereğince hesaplanan 2.421,69 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı … Petrol Madencilik Tarım Turizm Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti vekil ile temsil edildiğinden davanın ret nispetine göre yürürlükte olan AAÜT gereğince hesaplanan 13.023,83 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak adı geçen davalıya verilmesine,
6-Artan avansın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Davacı-karşı davalı vekili ve davalı-karşı davacı vekilnin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere, verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
06/03/2018
Katip …

Hakim …