Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/282 E. 2021/27 K. 21.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/282 Esas
KARAR NO : 2021/27
DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/03/2016
KARAR TARİHİ : 21/01/2021

Mahkememizde görülen Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Alıcı müvekkil firma ile satıcı davalı firma arasında “Alıcının ihtiyacı doğrultusunda talep ettiği, … killlerinin , satıcı firmaya ait olan İstanbul/… … ocaklarındaki stok sahasından kamyon üstünde teslim satış işi” konulu çeşitli Hammade Satış Sözleşmeleri akdedildiğini, sözleşme uyarınca, davacı alıcı firmanın sözleşmeden kaynaklı borcunu ifa ettiği, bedeli ödediği, buna rağmen, davalı satıcının teslim borcu altına girdiği “T.142-1 ve T.142-0 Tüvenan Killerinin” teslimini gerçekleştirmediğini,
Davalı satıcı tarafa …. Noterliğinin 17.06.2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edilmesine rağmen, söz konusu killerin teslimi veya bedelin iadesinin sağlanamadığını, müvekkili şirketin gerek killerin teslim edilememesi gerekse ikame ürün alımları nedeni ile ağır bir şekilde zarara uğradığını, belirterek ; öncelikle asli talepleri olan sözleşme konusu malın teslimine, bu olmadığı takdirde rayiç bedeller üzerinden ödenmiş bulunan bedelin 10.000 TL sinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 18.06.2015 temerrüt tarihinden itibaren ticari reeskont faizi ile davalıdan tahsiline ayrıca , vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde teslim savunmasında ispat külfetinin davalı üzerinde olduğunu,davalı tarafın teslim edilen malların teslim irsaliyesini ibraz etmesi gerektiğini,birim fiyatların sözleşme fiyatları üzerinden belirlendiğini bildirmiştir.
Davacı tarafın dosyaya sunmuş olduğu 04/07/2017 tarihli dilekçe ile teslim edilmediği subut hale gelen killerin teslim edilmediği halde 1.283.581,25 TL nin … Noterliğinin 17/06/2015 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesinin tebliğ edildiği ve temerrütün oluştuğu 18/06/2015 tarihinden itibaren ticari reeskont faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ettiği , davacı vekilinin 15/01/2021 tarihli dilekçesinde ve 28/01/2021 tarihli duruşmada aynen malın teslimi talepleri bulunmadığı, bedelinin ödenmesini istediği anlaşılmıştır.
CEVAP / Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
09/05/2016 tarihli dilakçede; dava dilekçesinin HMK 119 gereğince yasal koşulları taşımadığını, HMK 121, 145 ve 194 gereğince davacı delillerinin tebliği ile bu delillerin davacı iddiaları ile ilişkilendirilmesi gerektiğini,zamanaşımı itirazında bulunduklarını bildirmiş
24/05/2016 tarihli dilekçede davacı iddialarının asılsız olduğunu, malların teslim edilmesi nedeniyle borçları olmadığını, davacının talep ettiği ton başı birim fiyatın fahiş olduğunu, davacının alacağını 1.283.581,23 Tl olarak tespit etmesi nedeniyle kısmi dava açamayacağını, hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiğini 13/03/2017 tarihli dilekçe ile takas mahsup haklarını kullandıklarını Fransa da açtıkları davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini açıklamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; sözleşme yükümünün ifa edilmemesi nedeniyle alacak istemine ilişkindir.
Tarafların bildirdiği deliller; 04/05/2011 tarihli hammadde satış sözleşmesi ve ek sözleşme, 04/05/2011 tarihli ek sözleşme, davalı tarafın sözleşme nedeniyle düzenlediği satış faturaları, davacının gönderdiği … Noterliğinin 17/06/2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi, ihtarın davalıya 18/06/2018 tarihinde tebliğ edildiğine dair tebliğ şerhi, taraflar arasında 08/12/2011 tarihinde yapılan hammadde mutabakat tutanağı, 02/12/2013 tarihli bilgilendirme maili, davalının takas mahsup talebinin dayanağı olarak açıkladığı … Temyiz Mahkemesi nin 29/05/2019 tarihli kararı alınmıştır.
Davacı tarafın dava dilekçesinde ve 05/07/2017 tarihli dilekçeleri ile dava değerini 1.283.581,25 TL olarak açıkladığı ve eksik nisbi harcı 04/07/2017 tarihindeki dekont ile tamamlaması karşısında dava dosyası heyetimize tevdii edilmiştir.
Davacı taraf 21/03/2017 tarihli dilekçe ile malın teslimi konusunda Uşak da bulunan ticari defterler üzerinde inceleme yapılmasını istemiş, mahkememizce hammadde satış sözleşmesine konu malın tesliminin tespiti bakımından talimat yoluyla davacı defter ve belgeleri incelenmiş, SMM bilirkişi … un 12/06/2018 tarihli raporu alınmıştır.
Davalı şirketin ticari defter ve kayıtları Finans bilirkişisi … tarafından incelenmiş, 17/10/2018 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır. Talimat bilirkişi raporu ile 17/10/2018 tarihli rapor arasındaki çelişkinin giderilmesi bakımından finans bilirkişisi … den 13/05/2019 tarihli ek rapor alınmıştır. Alınan bilirkişi raporlarındaki mali tespitler karara esas alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
Davalı tarafın HMK 119, 121, 145 ve 194 gereğince yaptığı itirazlar dava dilekçesi ve ekleri davalı tarafa tebliğ edilmiş olup, dilekçe yasal unsurları taşıdığından yerinde bulunmamıştır
Davalının zamanaşımı itirazı TBK 82 gereğince davalının temerrüde düştüğü 22/05/2015 tarihinden itibaren 2 yıl içinde dava açıldığından ve sözleşmenin bağıtlandığı 04/05/2011 tarihinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından yerinde bulunmamıştır.
Taraflar arasında 04/05/2011 tarihinde hammadde satım sözleşmesinin ve eki olan ek sözleşme ile, 04/05/2011 tarihli ek sözleşmenin bağıtlandığı, sözleşme gereğince
Davalının 04/05/2011 tarihli asıl sözleşmenin 4.1 md gereğince T142/1-Tüvenan … satışını üstlendiği, ek sözleşme ile … miktarının 58.325 ton olarak belirlendiği, 04/05/2011 tarihli ek sözleşme ile … ( …) cinsi ve 5,050 ton miktarlı kilin davacıya satışını üstlendiği
Davacının bu satış karşılığında davalıya 2011 yılı haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım, aralık, 2012 yılı ocak ,şubat, mart, nisan, mayıs , haziran, temmuz aylarında ödenmek üzere 10.000 er TL miktarlı çekleri düzenleyerek verdiği, peşin ödeme yaptığı,
Davalının bu ödeme karşılığında 07/06/2011 tarih ve … numaralı 356.360,00 TL miktarlı, 30/07/2011 tarih ve … numaralı 463.988,26 TL miktarlı, 28/06/2011 tarih ve … numaralı 429.099,92 miktarlı faturaları keserek davacıya tebliğ ettiği
08/12/2011 tarihli hammadde mutabakat tutanağına göre ; 30 kasım 2011 itibariyle … kilden 260.05 ton teslim edildiği, bakiye 5.789,95 ton alacağı olduğu, … kilden 6.089,12 ton teslim edildiği, bakiye 52.255,88 ton alacağı bulunduğunun tespit edildiği
Davacının … Noterliğinin 17/06/2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile davacının ; … den bakiye 5.789,95 ton bedeli olarak 50 TL ton fiyatı üzerinden 284.305,00 TL ve … den bakiye 52.255,88 ton bedeli olarak 25 TL ton fiyatı üzerinden 999.276,25 TL nin ödenmesini istediği, ihtarnamenin davalıya 18/05/2015 tarihinde tebliğ edildiği, davalıya ihtarname ile ödeme yapması için 3 gün süre verildiği, davalının ödeme yapmaması üzerine 22/05/2015 tarihinde temerrüde düştüğü sabittir.
Mahkememizce alınan talimat bilirkişi raporunda; davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarına göre; davalının kestiği faturaların kayıtlı olduğu, ancak malın tamamının teslimine ilişkin irsaliye bulunmadığı, stok takip kartı ve teslim edilen bir kısım mala ilişkin irsaliyelere göre; … kilden ( ek sözleşme ile alınan 5.050 ton … ve 28/01/2011 tarihli fatura karşılığı alınan 1.000 ton … toplamı 6.050 ton … alacağından ) bakiye 5.686,10 ton alacak bulunduğu , kilin birim fiyatının davacıya kesilen faturaya göre 23,50 TL +KDV olduğu, T142-1 kilden 39.986,59 ton alacak bulunduğu davacıya kesilen fatura birim fiyatının 17 TL+KDV olduğu tespit edilmiştir.
17/10/2018 tarihli kök rapor ve 13/05/2019 tarihli ek rapora göre;İncelenen davalı defterlerinde davacı tarafından düzenlenen çeklerin ödemesinin yapıldığı, taraflar arasında borç alacak bakiyesi bulunmadığı, Davalı yanın davacı yana en son 30.07.2011 tarihinde düzenlemiş olduğu faturadaki birim fiyatların esas alınması halinde davacı yanın talep edebileceği tutarın talimat raporundaki gibi (ancak KDV hariç olarak) 813.395,38 TL olacağı, ihtarnamedeki birim fiyatlar üzerinden mutabakattaki miktarlar esas alındığında davacı yanın dava tarihi itibarıyla tahmini birim fiyatlar üzerinden 1.283.581,25 TL alacağı olabileceği bildirilmiştir.
Mahkememizce 08/12/2011 tarihli hammadde mutabakat tutanağı ve davacı ticari defterlerine işlenen davalı faturalarındaki fiyata göre; davalı tarafça bedeli peşin alınan ve faturası kesilen sözleşme ve ek sözleşme konusu kilin tamamının davalı tarafça davacıya teslim edilmediği, davacının T142-0 kilden 5.686,10 ton ve T 142-1 kilden 39.986,59 ton alacağı bulunduğu,
142-0 kilden 5.686,10 ton alacak X 23,50 (fatura fiyatı)= 133.623,35 TL
T 142-1 kilden 39.986,59 ton alacak X 17,00(fatura fiyatı)=679.772,03 TL
Toplam 813.395,38 TL kdv hariç davacı alacağı bulunduğu, davalının temerrüde düştüğü 22/05/2015 tarihinden itibaren davacı alacağına reeskont temerrüt faizi istenebileceği anlaşılmış, davanın bu miktar üzerinden kabulüne karar verilmiştir.
Davalı her ne kadar takas mahsup talebinde bulunmuş ise de ibraz edilen Paris Temyiz Mahkemesi nin 29/05/2019 tarihli kararındaki tarafların davacı … davalı şirket olmadıkları, mahkememiz dosyası taraflarının Fransa kanunlarına göre kurulan ve merkezleri bu ülkede olan farklı tüzel kişiliği bulunan, ortaklarıda farklı olan şirketler olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle davalı şirketin Türk hukuku ve yasalarına göre davacı şirketten mahsubunu isteyebileceği kesinleşmiş bir alacağı veya faturası bulunmadığı anlaşılmış, yasal koşulları oluşmayan istem kabul edilmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-813.395,38 TL asıl alacağın 22/05/2015 tarihinden itibaren reeskont temerrüt faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine
Davalının takas mahsup talebinin yasal koşullar oluşmadığından reddine
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 55.563,04 TL Harçtan peşin alınan (peşin harç :170,78 TL + tamamlama harcı:21.749,60 ) 21.920,28 -TL nin mahsubu ile bakiye 40.559,29-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihindeki AAÜT gereğince kabul nispetine göre 57.719,77-TL. nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Karar tarihindeki AAÜT gereğince Red edilen kısım yönünden 40.559,29 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 21.949,48-TL ilk gider,2.326,25 TL tebligat ve müzekkere gideri bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 24.275,73 TL. yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 23.423,61 TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 39,00 -TL tebligat ve müzekkere giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 14,29 TL ‘sinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine.
6-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi 21/01/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır