Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/102 E. 2020/700 K. 10.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/102
KARAR NO : 2020/700
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/02/2016
BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
2016/… ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/02/2016
KARAR TARİHİ : 10/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 10.09.2015 tarihinde müvekkilinin şirketin … Mah. … Cad No … Fatih/İSTANBUL adresinde bulunan şirket merkezinin de içinde bulunduğu binada gece saatlerinde hırsızlık olayı yaşandığını ve bir miktar para ile birlikte dava konusu çekin de aralarında bulunduğu 67 adet çekin çalındığını, bahse konu çeklerin iptali için …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/… E. sayılı dosyası ikame edilmiş olduğunu, tüm çekler için mahkemece ödeme yasağı kararı verildiğini, çalınan çeklerden … Tic. Ltd Şti. tarafından müvekkili şirkete cirolanan … Şubesi’nin … numaralı 1.670,00 TL tutarlı ve 30.11.2015 tarihli çek için davalı … San. ve Tic Ltd Şti. tarafından …. İcra Müdürlüğünün 2016/… E sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus takip yoluna başvurulduğunu, bahse konu takibin konusu ödeme emrinin ekinde tebliğ edilen çekin fotokopisi incelendiğinde takip konusu çekin; müvekkili şirket merkezinden çalınan çeklerinden biri olduğunun tespit edildiğini, davalılardan … San. ve Tic Ltd Şti. tarafından icra takibine konu edilen çekte müvekkilim şirketi cirosunun bulunduğunu, ancak söz konusu çekin yasal hamili müvekkili şirket olduğunu, müvekkili şirketin ticari ilişkisi bulunan ve takip konusu çeki müvekkili şirkete cirolayan … San ve Tic. Ltd Şti.’den sonra gelen ciro silsilesinde bulunan davalı şirket ve kişiler ile müvekkili şirketin herhangi bir ticari ilişkisi bulunmadığını,
davalı icra takibi alacaklısı tarafından müvekkili şirketten çalınan … Şubesine ait … nolu 1.730,00-TL tutarlı ve 30.11.2015 tarihli çek bedelinin tahsili için …. İcra Müdürlüğünün 2016/… E. sayılı sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, başlatılan icra takibinin akabinde … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… E sayılı dosyası üzerinden tedbir talepli dava ikame ettiklerini, bununla birlikte yine dava konusu icra takibi alacaklısı tarafından müvekkili şirketten çalınan … Bankası … Şubesi nin ait … nolu 5.400,00-TL tutarlı ve 30.11.2015 tarihli çek bedelinin tahsili için …. İcra Müdürlüğünün 2016/… E. sayılı sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, başlatılan icra takibinin akabinde … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/… E. sayılı dosyası üzerinden tedbir talepii dava ikame ettiklerini, mahkeme tarafından iki dosya arasındaki bağlantı ve tarafların benzerliği nedeniyle … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… E. sayılı dosyasında birleştirilmesine karar verildiğini, bu sebepler ile tazminat, talep ve tüm dava hakları saklı kalmak kaydı ile; Müvekkili şirket kasasından çalınan ve sahte ciro ile 3 Kişilere cirolanan çekin meşru hamili olan müvekkiline istirdatına karar verilmesini, İşbu çek ile ilgili başlatılan icra takibinin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle;
Dava konusu ve takip konusu çekin teselsül eden ve birbirine bağlı cirolar ile yasal olarak müvekkilin eline geçmiş olduğunu, müvekkilinin meşru ve iyiniyetli hamil olduğunu, Çek üzerindeki cirolar incelendiğinde Türk Ticaret Kanunu, Çek Kanununa ve ilgili mevzuata göre ciro silsilesinde bir kopukluk veya bozukluk mevcut olmadığını, bu nedenle davacının davaya dayanak yaptığı bu yöndeki iddiasının gerçekle bağdaşmadığını, Davacının, davasını kendisinin yasal hamil olduğu iddiasına dayandırdığını, Müvekkili şirketin, davacının çeki aldığını iddia ettiği … San. Ve Tic. Ltd. Şti. cirosundan sonra üçüncü ciro olduğunu, bu durumda davacının müvekkile karşı salt yasal hamilliğe dayanan iddia ile dava açması mümkün olmadığını, davacının üçüncü ciro durumunda olan müvekkilin dava konusu çeki iktisap ederken kötüniyetli ve ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini iddia ve ispat etmesinin gerektiğini, Müvekkili şirketin kombi, şofben satışı yaptığını, dava konusu çeki de kombi satışı nedeniyle 21.09.2015 tarih, … seri numara ile …’ne Keşide edilen fatura bedeline karşı aldığını, müvekkili şirketin dava konusu çekin çalıntı olduğunu bilmemekte ve bilebilecek durumda da olmadığını, müvekkilinin çeki aldığı zaman muhatap bankaya sormuş çeklerin ödendiğini öğrenince çekleri aldığını, günü gelince de muhatap bankadan tahsil etmek istediğini, müvekkilin dava konusu çeki çalıntı olduğunu bilmesi halinde tahsil için bankaya götürmesi hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, iyiniyetli hamil olan müvekkilin, dava konusu çeki tahsil etmesinin engellenmesi anlamını gelen takibin durdurulması talebinin kabulü halinde müvekkilinin mağdur olacağını, bu nedenle davacının bu yöndeki talebinin reddinin gerektiğini, bu nedenlerle davanın reddine, takip miktarının %20 sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatının davacıdan alınarak müvekkil davalıya verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin şirket merkezinde meydana gelen hırsızlık olayı nedeniyle 67 adet çekin çalındığını, çalınan çekler için …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/… Esas sayılı dosyasından ödeme yasağı kararı alındığını, çalınan çekler arasındaki … tarafından … Tic. A.Ş.’ye keşide edilen akabinde müvekkili şirkete cirolanan … Şubesinin … numaralı 2.500,00 TL bedelli 30/11/2015 tarihli çek için davalı … San ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından ….İcra Müdürlüğünün 2016/… E.sayılı dosyası üzerinden takip yapıldığını, müvekkili şirketin söz konusu çekin yasal hamili olduğunu, müvekkili ile …. Tic. A.Ş. Arasında ticari ilişki mevcut olduğunu, bahse konu çekin çalınan çeklerden olduğunu, icra takibine konu edilen çekte müvekkili şirketi cirosu bulunmadığını ancak yasal hamilinin müvekkili şirket olduğunu, müvekkili şirketin ciro silsilesinde bulunan cirantalar ile herhangi bir borcu bulunmadığının tespiti ile birlikte dava konusu icra takibine konu edilen çekin istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Asıl ve birleşen davanın çalıntı iddiası bulunan çekleri elinde bulunduran davalılardan istirdatı istemine ilişkindir.
Dosyaya getirtilen …. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine 1.670-TL asıl alacak, 20,18-TL işlemiş faiz, 167-TL %10,00 tazminat ve 5,01-TL %0,30 komisyon olmak üzere 1.862,19-TL alacağın, tahsili amacıyla 11/01/2016 tarihinde 1 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin tebliğ edildiği görülmüştür.
Dosyaya getirtilen …. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine 2.500-TL asıl alacak, 28,05-TL işlemiş faiz, 250-TL %10,00 tazminat ve 7,50-TL %0,30 komisyon olmak üzere 2.785,55-TL alacağın, tahsili amacıyla 08/01/2016 tarihinde 10 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin tebliğ edildiği görülmüştür.
Birleşen dosya davalısı …’ın TC Kimlik Numarasının ve adresinin bildirilmediği, bu sebeple tebligatın yapılamadığı görülmüştür.
Davacı vekili 16/06/2020 tarihli celsede davalı … aleyhine açtıkları davadan vazgeçtiklerini ve bu davalı yönünden davayı takip etmediklerini bildirmiştir.
Bu sebeple davalı … hakkındaki davanın takipsiz bırakılması nedeniyle birleşen davanın bu davalı yönünden açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce Davacı iddiası, davalı savunması ve tüm dosya kapsamına göre asıl dava ve birleşen mahkememizin 2016/… e. Sayılı dosyasına konu …. İcra Müdürlüğünün 2016/… e. Ve 2016/… e. Sayılı dosyalarına konu çek yönünden davalı … şirketi ile davacı şirket ticari defter ve belgeleri üzerinde çekin şirket defterlerine ne şekilde kayıtlı olduğu hususunda rapor tanziminin istenilmesine karar verildiği, Muhasebe ve Finans Uzmanı Bilirkişi … tarafından sunulan 02/08/2020 tarihli bilirkişi raporunda; İncelenen davacı şirkete ait 2015 yılı ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yılsonu kapanış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu, asıl davaya konu 1.670,00 TL tutarındaki çekin, 09.05.2015 tarihinde şirket müşterisi … San. Tic. Ltd. Şti den ciro yolu ile birleşen davaya konu 2.500,00 TL tutarındaki çekin ise, 30.06.2015 tarihinde yine şirket müşterisi … Tic. A.Ş den ciro yolu ile alınarak 101 numaralı “alınan çekler” hesabına kaydedildiği, çeklerin ciro yolu ile herhangi bir kişi ya da kuruluşa devir edilmediği, İncelenen davalı şirkete ait 2015 yılı ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yılsonu kapanış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu, asıl ve birleşen davaya konu çeklerin her ikisinin de 18.09.2015 tarihinde, 21.09.2015 tarih, … numaralı, KDV dahil 46.664,00 TL bedelli kombi satışına ilişkin fatura karşılığında, şirket müşterisi … Ltd. Şti. den ciro yolu ile alınarak 101 numaralı “alınan çekler” hesabına kaydedildiği, çeklerin karşılıksız çıkması nedeni ile icra takiplerine konu edildikleri, Davacı yandan talep edilen 01.01.2015-31.12.2015 dönemine ilişkin … numaralı “alıcılar” hesap mizanı üzerinde yapılan incelemelerde, davacı yanın davalılardan … Ltd. Şti. ile herhangi bir ticari ilişkisinin bulunmadığı, bu anlamda çeklerin dava dışı … Ltd. Şti. ne davacı yan tarafından teslim edilmediği, birleşen dosya davalısı … ile herhangi bir ticari ilişkisinin bulunmadığı, bu anlamda çeklerin dava dışı …’a davacı yan tarafından teslim edilmediği, Çeklerin ciro silsileleri yönünden yapılan incelemelerde, davalılardan … Ltd. Şti. nden sonraki ciroların, diğer davalılar … Ltd. Şti. İle … Ltd. Şti. ye ait olduğu dikkate alındığında, her iki davaya konu çekin de davalılardan … Ltd. Şti. Tarafından diğer davalılara devir edildiği anlaşılmakla, çeklerin … Ltd. Şti. Tarafından nasıl elde edildiği hususunun dava dosyasında yer alan belgelerden anlaşılamadığı, Davalara konu çeklere ilişkin olarak ciro silsilesinin nerde bozulduğunun tespiti önem arz etmekte olup, davalılardan … Ltd. Şti. Ticari defter kayıtları üzerinde inceleme yapılarak her iki davaya konu çeklerin kimden alındığının tespit edilmesi hususunda takdirin mahkemeye ait olduğu kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı işyerinde meydana gelen hırsızlık olayında 67 adet çekin çalındığını, çalınan çekler için …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/… Esas sayılı dosyasından ödeme yasağı kararı alındığı, çalınan çekler arasındaki Asıl davaya konu 1.670,00 TL tutarındaki çekin, dava dışı … A.Ş. Tarafından yine dava dışı … San. Tic. Ltd. Şti. Emrine keşide edildiği, çekin arkasında, ilk sırada davacı yan müşterisi … San. Tic. Ltd. Şti. Cirosunun yer aldığı, çekte davacı yanın cirosunun bulunmadığı, sonraki cironun davalılardan … Ltd. Şti. ne ait olduğu, davalı … Ltd. Şti. cirosundan önceki cironun ise davalı … Ltd. Şti. müşterisi … Ltd. Şti. ye ait olduğu ,
Birleşen davaya konu 2.500,00 TL tutarındaki çekin dava dışı …/… tarafından “hamiline” olarak keşide edildiği, çekin arkasında, birinci sırada … cirosunun yer aldığı, davacı yana ait ticari defter kayıtlarında anılan çekin, dava dışı … Tic. A.Ş den ciro yolu ile alındığı anlaşılmasına rağmen, çekte dava dışı şirketin cirosunun yer almadığı, ayrıca davacı yanın cirosunun da bulunmadığı, sonraki cironun diğer davalı … Ltd. Şti. ne ait olduğu, davalı … Ltd. Şti. cirosundan önceki cironun ise davalı … Ltd. Şti. müşterisi … Ltd. Şti. ye ait olduğu , Çekler üzerinde ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı anlaşılmıştır.
6102 Sayılı TTK’nun 792 maddesine göre; çek istirdadı davasında davacı istirdadını talep ettiği çekin yetkili ve meşru hamili olduğunu, çekin elinden rızası hilafına çıktığını ve çeki eline geçirmiş bulunan yeni hamilin çekin iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispatla yükümlüdür. Yukarıda asıl ve birleşen davalara konu çekler tek tek incelenmiştir. Davacının istirdadını talep ettiği çeklerin meşru hamil olduğunu yapılan defter incelemesi ile ispat ettiği anlaşılmaktadır. Buna mukabil çek istirdadı davasının kabulü için davacının, asıl ve birleşen davalara konu çekleri elinde bulunduran yeni hamil davalı … şirketinin çeklerin iktisabında kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekmektedir. Yapılan bilirkişi incelemesinde davalı şirketin dava konusu heriki çeki kendisinden önceki ciranta olan … Ltd. Şti’den ve aralarındaki ticari ilişki kapsamında aldığı anlaşılmıştır. Bu haliyle davacının davalı şirketin çeklerin iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispatlayamadığı mahkememizce sabit kabul edilerek asıl ve birleşen davalarda bu davalıya yönelik istirdat taleplerinin ayrı ayrı reddine karar vermek gerekmiştir.
Menfi tespit talebi yönünden ise; Davacının asıl ve birleşen davada; dava konusu çekler üzerinde çekleri kendisine ciro eden şirketlerden sonra cirosu bulunan tüm şirketler aleyhine dava açtığı asıl ve birleşen davalarda netice-i taleplerinin davalı … şirketine karşı istirdat, diğer davalılara karşı ise menfi tespit davası olduğu , Asıl ve birleşen davaya konu çekler üzerinde yukarıda izah edildiği üzere; davacının keşideci, lehtar yahut ciranta sıfatıyla kaşe ve imzasının bulunmadığı, başka ifade ile davacının asıl ve birleşen davaya konu çekler yönünden kambiyo borçlusu sıfatının bulunmadığı, nitekim davacının asıl dava ve birleşen davaya dayanak takip dosyalarında taraf sıfatının dahi bulunmadığı, bu haliyle davacının dava konusu çeklerden ötürü İİK’nun 72 maddesi kapsamında borçlu olmadığının tespitini talep etmekte hukuki yararının bulunmadığı anlaşılmakla; davacımı menfi tespit talebinin asıl ve birleşen davalarda 6100 sayılı HMK’nun 114/1-h ve 115/2 fıkraları uyarınca hukuki yarar yokluğundan ayrı ayrı usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Asıl davada davalı … San. Tic. Ltd. Şti’ye yönelik davanın ESASTAN REDDİNE,
Diğer davalılar aleyhine açılan menfi tespit talebinin hukuki yarar yokluğundan 6100 sayılı HMK 114/1-h ve 115/2 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince davacıdan alınması gereken 54,40-TL karar harcının davacıdan peşin alınan 42,70-TL harçtan mahsubu ile bakiye 11,70-TL harcın davacıdan tahsiline,
3-Davalı … kendini vekil ile temsil ettirdiğinden vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 1.862,19-TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’ne verilmesine,
4-Davalı …’nin yapmış olduğu 38,95-TL. tebligat giderinin davacıdan alınarak davalı …’ne verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN;
7-Birleşen … ATM ye ait 2016/… e. Sayılı dosya yönünden davalı … San. Tic. Ltd. Şti’ye yönelik davanın ESASTAN REDDİNE,
Davalı … Dışındaki Diğer davalılar aleyhine açılan menfi tespit talebinin hukuki yarar yokluğundan 6100 sayılı HMK 114/1-h ve 115/2 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
Davalı … hakkındaki davanın takipsiz bırakılması nedeniyle AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince davacıdan alınması gereken 54,40-TL karar harcının davacıdan peşin alınan 29,20-TL harçtan mahsubu ile bakiye 25,20-TL harcın davacıdan tahsiline,
9-Davalı … kendini vekil ile temsil ettirdiğinden vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 2.785,55-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’ne verilmesine,
10-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
11-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, Davacı Vekili Av. … ve Davalı … Vekili Av. …’nun yüzlerine karşı, kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.10/11/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır