Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/861
KARAR NO : 2019/1191
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 28/08/2015
KARAR TARİHİ : 17/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında “satım sözleşmesi” akdedilmiş olduğunu, sözleşmenin 3. maddesinde performans bazlı prim sistemi esas alınmış olduğunu, 4. maddesinde ise kota şartı öngörülmüş olduğunu, müvekkili şirketin davalının bir yıl içinde 3.500 koli monster enerji içeceği taahhüdü karşılığında 130.000-TL+KDV avans ödemesi yapmış olduğunu, ancak davalı sözleşmede kendisine yüklenen performans sorumluluğunu ve kota şartını yerine getirememiş olduğunu, bunun üzerine … Noterliğinden ihtarname keşide edilerek; karşılıklı imzalanan satım sözleşmesi satış performansı yetersiz olması ve kota şartının yerine getirilememiş olması sebebi ile sözleşmenin 9. maddesi gereğince sözleşmeyi fesih ettiğini, davalıya yapılan avans ödemesinden tahakkuk eden primlerin mahsubundan sonra kalan 147.264-TL KDV dahil alacağın 12 gün içerisinde müvekkili şirkete iade edilmesini ihtar etmiş olduğunu, söz konusu ihtara rağmen hiçbir ödeme yapılmadığını, takibin başlatılmış olduğunu, davalı borçlu yetkiye ve borca itiraz ederek söz konusu icra takibini durdurmuş olduğunu, itirazın haksız ve kötü niyetli olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulü ile itirazın iptaline, davalının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı taraf icra dosyasında tarih, sayı ve numara gibi ayrıntılı açıklama olmadığı için dava dilekçesinde ileri sürülen satış sözleşmesi iddiasını kabul etmediklerini, icra takip talebindeki sözleşme iddiası ile davaya dayanak sözleşme aynı sözleşme olmadığını, bu sözleşmeyi de kabul etmediklerini, sözleşmenin tüm genel şardarının davacı tarafından hazırlanmış olduğunu, bu haliyle aleyhlerine olan genel işlem şartlarını ve düzenlemelerini kabul etmediklerini, şirket hesaplarına para girişi olduğunu, ancak para girişi davacının iddia ettiği gibi bir kota veya malların satılması ön şartı olarak gönderilmemiş olduğunu, şirket ile davacı taraf arasında bir kota içeren sözleşme bulunmadığını, mevcut ödemenin geri ödenmesinin kotaya bağlanması veya başkaca kriter getirilmemiş olduğunu, geri ödemenin bir şarta bağlanması söz konusu olmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava İİK 67 ve devamı maddeleri uyarınca açılan itirazın iptali istemidir.
Uyuşmazlığın; Taraflar arasında mevcut satım sözleşmesi gereği davacı tarafından davalıya havale edilen paranın prim ve kota avansı olup olmadığı, sözleşmede kota şartı bulunup bulunmadığı, sözleşme maddelerinin genel işlem niteliğinde olup olmadıkları, davalının iade etmesi gereken bir paranın bulunup bulunmadığı ve miktarına, bu hususta açılan icra takibinde haklı olup olmadığı noktasında toplandığı görüldü.
Dosyaya getirtilen … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 147.264-TL asıl alacağın tahsili amacıyla 13/02/2015 tarihinde 1 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin 10/03/2015 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 16/03/2015 tarihine borca itiraz ettiği, itirazın ve davanın süresinde olduğu görülmüştür.
Mahkememizce dosyanın bilirkişi heyetine tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sunulan deliller, icra takip dosyası, tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak Taraflar arasında mevcut satım sözleşmesi gereği davacı tarafından davalıya havale edilen paranın prim ve kota avansı olup olmadığı, sözleşmede kota şartı bulunup bulunmadığı, sözleşme maddelerinin genel işlem niteliğinde olup olmadıkları, davalının iade etmesi gereken bir paranın bulunup bulunmadığı ve miktarına ilişkin rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, Ekonomi Uzmanı Öğretim Üyesi Bilirkişi Y. Doç. Dr. … ve Yeminli Mali Müşavir Bilirkişi … tarafından sunulan 13/06/2017 tarihli bilirkişi raporunda; Davacı şirketin ibraz edilen 2013 yılı ticari defterlerinin sahibi lehinde delil vasfının bulunduğu, Davalı şirketin ticari defterleri inceleme günü ibraz edilmediğinden karşın inceleme yapılamadığı, Davacı şirket tarafından davalı şirkete, taraflar arasındaki 27.03.2013 tarihli Satım sözleşmesi uyannca 25.04.2013 tarihinde bankadan yapılan 153.400,00 TL ödemenin davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, Taraflar arasındaki sözleşmede kota şartının bulunduğu, davacı tarafından davalıya havale edilen paranın prim ve kota avansı olduğu, Dava konusu primin iade şartlarının gerçekleşmediğinin kabul edilebilmesi için davalı tarafından, primin ödenmiş olduğu 25.04.2013 tarihinden itibaren 12 aylık bir süre içerisinde (25.04.2014 tarihine kadar) sözleşmenin 3. maddesinde öngörülen 13 puanlık performansın yerine getirilmiş olduğunun geçerli delillerle kanıtlanması gerektiği, davalı tarafından bu yönde herhangi bir somut delil sunulmadığından davacının alacak hakkının yerinde olduğu kanaati bildirilmiştir.
mahkemenizce oluşturulan … ve …’ten oluşan heyet tarafından oluşan ve ibraz edilen rapora dayanak inceleme gününün davalı tarafa tanınmadığından bahisle tebliğ edilememiş olduğu, bu nedenle raporda davalı ticari defter ve kayıtlarının incelemediği, davalının ticari defter ve kayıtlarının da incelenmes için dosyanın yeniden bilirkişi heyetine tevdi ile Taraf şirketlerin 2013-2014 yıllarına ait ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak davacı alacağının varlığı ve miktarının hesaplanması yönünden bilirkişi raporu alınmasına karar verildiği, Muhasebe ve Finans Uzmanı Bilirkişi … ve Öğretim Üyesi Bilirkişi Prof. Dr. … tarafından sunulan 23/11/2018 tarihli 2. Bilirkişi raporunda; Dava konusu olayda davacının davalının yükümlülüklerini hangi oranda yerine getirdiğini veya yerine getirmediğini, hangi kayıt ve/veya belgelerden hareketle ve nasıl tespit ettiğine ilişkin hiçbir açıklamada bulunmadığı, bu hususun tespitine ilişkin olarak hiçbir belgeye de atıfta bulunmamış olduğundan; davalının akdi ilişkinin devamı boyunca ne miktarda puan toplamış olabileceği ve buna bağlı olarak ne miktarda prim alacağına hak kazanmış olabileceğinin tespit edilemediği; bu nedenle, davacının davalının gösterdiği performanslar neticesinde hak kazandığını iddia ettiği (153.400-147.264,00=6.136-TL) tutarındaki prim tahakkukunu nasıl hesapladığının hiçbir şekilde anlaşılmadığı; dolayısıyla da, davacının herhangi bir avans primi tutarının iadesini davalıdan talebe hak kazandığı yönünde bir kanaate ulaşılamadığı kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı ile davalı arasında 27.03.2013 tarihli ve “SATIM SÖZLEŞMESİ” ile sözleşmeye dayalı bir akdi ilişki kurulduğu ,Davalı şirket, davacı şirketin Türkiye’de pazarlayıp sattığı enerji içeceği ürünlerinin, sahip olduğu veya işlettiği bar, restoran vb., mekanlarda sözleşmede belirtilen hizmet şekillerine uygun olarak, pazarlamasını, sunumunu ve münhasıran satışını gerçekleştirecektir.
Davacı şirket, davalı şirketin bu sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini gereği gibi ve eksiksiz yerine getirmesi ve özellikle de mekanlarının marka enerji içeceği ürünlerinin satışı için en uygun hale getirilmesi şartı ve taahhüdü karşlığında, davalı şirkete, prim ödemesi yapacaktır.
Davalıya ödenecek olan primin miktarı davacı tarafından şöyle tespit edilecektir: tabloda belirtilen her bir yükümlülük, karşısında yazılı olan belirli bir puana (5, 4, 3, 1 gibi) sahip olup, davalı bu yükümlülüklerden her birini gereği gibi yerine getirdiğinde, davacı tarafından davalıya, yerine getirilmiş olan yükümlülüğün karşılığı olan puan verilecektir. Örneğin mükemmel sunuş yapma yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirdiğinde davalıya 5 puan verilecek; tüm mekanlarda davacıya ait buzdolaplarınınm tüm servis alanlarında görülebilmesini sağlama (görünebelirlik) yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirdiğinde davalıya 4 puan verilecektir. Tabloda belirtilen her bir yükümlülüğü (performansı) gereği gibi yerine getirdiği takdirde davalı, toplam 13 puan toplayacak ve prim tutarının tamamı (%100’ü) davalıya ödenecektir. Hiçbir yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmediği takdirde ise, davalıya hiçbir prim ödemesi yapılmayacaktır.
Davalının tabloda belirtilen yükümlülüklerini gereği gibi yerini getirip getirmediği (gerekli olan herformansı sağlayıp sağlayamadığı) ve dolayısıyla da ne kadar puan topladığı hususunda nihai kararı verme sadece ve sadece davacının takdirinde olup, davalının bu karara itiraz etme hakkı bulunmamaktadır. Tabloda yer alan bütün yükümlülüklerin (performansın) davalı tarafından gereği gibi yerine getirilmesinin karşılığı olan toplam 13 puanın karşılığı olan 130.000 TL + KDV tutarındaki toplam prim tutarının tamamı davalıya, yükümlülüklerinin tamamını gereği gibi yerine getirmesi beklenmeden önceden avans olarak ödenecektir. Ne var ki bu ödemenin yapılmasından sonra, davalının tabloda belirtilen yükümlüklülüklerini gereği gibi yerine getirip getirmediği davacının takdirine bağlı olarak değerlendirilecek ve bu değerlendirme neticesinde davalının söz konusu yükümlülüklerinin bir kısmını gereği gibi geregi gibi yerine getirmediğinin tespit edilmesi halinde, davacı, davalıya vermiş olduğu toplam prim avansı (130.000 TL + KDV) ile, varsa, söz konusu tarih itibariyle davalı tarafından hak edilmiş olan prim tutarı arasındaki farkın geri verilmesini davalıdan talep edebilecektir. Bu durumda davalı, geri verilmesi talep edilen tutarı, 12 gün içinde davacıya iade edecektir.
Davalı bu sözleşmeyi, davacıdan, her birinde asgari 24 adet Monster içeceği bulunan toplam 3.500 koli Monster içeceği almak üzere veya eğer bu alım kotası sözleşmenin başlangıcından itibaren 12 ayın bitiminden evvel doldurulmuş bulunursa toplam 12 ay (1 yıl) süresince geçerli olmak üzere akdetmiştir (madde 4). Söz konusu alım kotasının işbu 1 yıllık süre içinde doldurulmuş olması halinde sözleşme, 1 yılın sonunda, hiçbir ihbara veya ihtara gerek olmaksızın kendiliğinden sona erecektir. İşbu 1 yıllık süre içinde alım kotasının doldurulmamış olması halinde, işbu sözleşme söz konusu kota dolduruluncaya kadar yürürlükte kalacaktır (madde 9).
Davacı bu sözleşmeyi, 2 ay önceden yazılı bildirimde (fesih bildiriminde) bulunmak suretiyle her zaman, haklı bir sebep göstermeksizin ve fesihle ilgili tazminat ödemek zorunda kalmaksızın, feshetme hakkına sahiptir. Davacının işbu fesih hakkını kullanması durumunda davalı, avans olarak almış olduğu primin erken fesih tarihi itibariyle hak etmemiş olduğu kısmını, fesih tarihinden itibaren 15 gün içinde davacıya iade etmekle yükümlüdür (madde 9).
Bu sözleşmeden kaynaklanacak uyuşmazlıkların çözümünde, davacının usulüne uygun tutulmuş ticari defter kayıtlarındaki ve bilgisayar kayıtlarındaki bilgiler, tek taraflı ve bağlayıcı delil olarak kabul edilecektir. Yine bu kapsamda, davacı şirketin tanık gösterme ve dinletme hakkı bulunmaktadır (madde 8).
Davacı, davalının tabloda belirtilen yükümlülüklerini hangi oranda yerine getirdiği veya yerine getirmediğini, hangi kayıt ve/veya belgelerden hareketle ve nasıl tespit ettiğine ilişkin hiçbir açıklamada bulunmamış olup, bu hususun tespitine ilişkin olarak hiçbir belgeye de atıfta bulunmamış olduğundan; davalının akdi ilişkinin devamı boyunca ne miktarda puan toplamış olabileceği ve buna bağlı olarak ne miktarda prim alacağına hak kazanmış olabileceğinin tespiti mümkün olmamıştır.
Bu nedenle de davacının, davalının gösterdiği performanslar neticesinde hak kazandığını iddia ettiği (153.400,00 – 147.264,00 = 6.136,00 TL) tutarındaki prim tahakkukunu nasıl hesapladığı davacı tarafından ortaya konulamadığından, davacının herhangi bir avans primi tutarının iadesini davalıdan talebe hak kazandığı yönünde bir kanaate ulaşılamamıştır.
Davaya konu primin iade şartlarının gerçekleşmediğinin ispatı bunu iddia eden davacıya ait olup, taraflar arasındaki sözleşmenin “… A.Ş.’nin yükümlülükleri” başlıklı 3. maddesinde “iş bu sözleşmenin süresi boyunca … A.Ş. tarafından yapılacak ve … … Ltd Şti sözleşme süresince gösterdiği performansa ilişkin değerlendirmelere bağlı olarak, yukarıdaki tabloda yer alan her bir performans kalemine dair başarısı veya başarısızlığı sonucu … Ltd Şti yukarıda yer alan her bir performans kaleminin karsısında yer alan puan verilecek veya verilmeyecektir… ne dair nihai karar (kriterleri gerçekleştirmekteki başarısı), sadece ve sadece … A.Ş’nin takdirinde olup…’ şeklinde düzenlenmiş olup, ilgili sözleşmenin 2. maddesinin g bendinde açıkça performans değerlendirmesinin davacı … A.Ş. tarafından yapılacağı hüküm altına alınmış olup “… A.Ş.’nin dilediği herhangi bir zamanda ürün satış şekli ve görsel tanıtım malzemelerinin yerleştiriliş şekillerini, dolayısıyla davalının performansını ve … … San Tic Ltd Şti Sözleşmede öngörülmüş standartlara ne ölçüde uyduğunu denetlemek için kendisine ait ve/veya kendisi tarafından işletilen mekânlarda yapacağı kontrollere hiçbir nedenle karşı çıkmayacağını ve bu kontrollerin yapılması için gereken her türlü kolaylığı göstereceğini;” denmektedir.
Dosya kapsamında, davacı tarafından davalı şirketin performans sorumluluğunun yerine getirilmediğine dair hiçbir delil ibraz edilmemiş olup taraflar arasındaki sözleşme uyarınca kota şartının konulduğu, davalı tarafça havale edilen meblağın kota ve prim avansı olduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin 9. maddesinin 3. Fıkrası uyarınca “… … sanayi ve ticaret limited böyle bir durumda (İşbu Sözleşmedeki diğer yükümlülüklerine ek olarak) avans olarak aldığı primin erken fesih tarihi itibariyle hak etmemiş olduğu kısmını fesihten itibaren 15 gün içerisinde … A.Ş.’ye iade etmekle yükümlüdür.” düzenlemesi mevcut olup ancak davalı şirketin kota şartını yerine getirmediğine veya ne kadar yerine getirdiğine dair dosyaya hiçbir delil ibraz edilmemiş olduğunda davanın reddi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 1.778,59-TL den 44,40-TL. nispi karar harcının mahsubu ile kalan 1.734,19-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 14.531,12-TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır