Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/675
KARAR NO: 2018/1373

DAVA : Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 29/06/2015
KARAR TARİHİ : 21/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket ile davalı bankanın … Şubesi arasında 25.11.2013 tarihinde Genel Kredi Sözleşmesi akdedildiğini, kredinin teminatı olarak ipotek verildiğini, Müvekkilinin ipotekli taşınmazı satmak istemesi üzerine kredinin erken kapatılmasının gündeme geldiğini, davalı bankanın 25.12.2014 tarihinde erken kapama miktarını müvekkil şirkete bildirdiğini, Davalı bankanın krediyi kapatırken 80.000,00 EURO+BSMV tutarında erken kapama komisyonu talep ettiğini, müvekkilinin ortalama 1 yıl sonunda bahse konu meblağı ödemek zorunda kaldığını, ayrıca dosya masrafı ve ipotek fek ücreti gibi kesintilerinde yapıldığını, Müvekkile matbu evrak formatında sözleşme imzalatılırken ayrıca bir kısım evraklara da imza alındığı, sözleşme örneği talep edilmiş olmasına rağmen müvekkile verilmediğini, Davalı bankanın tek taraflı olarak oldukça yüksek meblağı müvekkilde tahsil ettiğini, bu uygulamanın dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, bu nedenlerle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere şimdilik 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsili ile müvekkiline iadesine karar verilmesi talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili banka ile davacı arasında 25.11.2013 tarihinde 10.000.000,00 TL genel kredi sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşmenin imzalanmasına müteakip … Şubesinden ticari kredi kullanıldığını, Kredinin teminatı olarak ipotek tesis edildiğini, kredinin erken kapatılması halinde ödeme planı üzerinde erken kapama komisyonu alınacağının açıkça belirtildiğini ve taraflarca imzalandığını, ayrıca davacının kaşe ve imzasını taşıyan taahhütname alındığını ve bu belge üzerinde de erken kapama komisyonu alınacağının açıkça gösterildiğini,Sözleşmenin 3.4 m. altında da erken kapama komisyonu alınacağına yönelik düzenleme bulunduğunu, ayrıca dosya masrafı tahsil edileceğini bilgisinin de verildiğini, anılan komisyon ve masrafların diğer bankalarca da aynen tahsil edildiğini, BDDK 30.03.2006 tarih ve 2367 sayılı yazısı gereği bankacılık ürünlerine ilişkin her türlü ücret ve komisyonun müvekkil bankanın … WEB sitesinde bütün müşterilere duyurulduğunu, dolayısıyla müşterilerin bilgisi dışında tahsil edilen bir ücret olmadığını, TTK 18 ve 20 m. Bank.K’nun 144 m. TCMB 2006/1 sayılı Tebliği, 4077 sayılı yasanın 12 m. uyarınca TBMB bildirilen komisyon ve masraf tarifesine göre erken ödeme komisyonu ve masrafının tahsil edildiğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava davacı ile davalı banka arasında imzalanan genel kredi sözleşmesine istinaden davacının kullandığı krediyi erken ödemesine müteakip davalı banka tarafından haksız olarak alındığı iddia olunan komisyonun iadesi talebidir.
Mahkememizce dosyanın bilirkişiye tevdi ile dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, sunulan deliller üzerinde inceleme yapılarak erkan kapama komisyonunun sözleşmeye ve yasaya uygun olup olmadığı, davacının talep edebileceği bir miktarın olup olmadığı, erken kapama komisyonunun makul miktarda bulunup bulunmadığı, BSMV ipotek teki, dosya masraf ücretleri konusunda rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, Banka Emekli Müdürü Bilirkişi … tarafından sunulan 10/01/2018 tarihli raporda; Davalı bankanın olası revizyon sonrası tahsil ettiği 107.573 TL’lık erken kapama komisyonu ile diğer 10.762,50 TL tutarındaki ücret ve komisyon yönünden; Davalı banka ile davacı arasında “ Kredi Sözleşmeleri” akdedildiği, Anılan “sözleşme” kapsamında davacıya “ taksitli ticari DEK kredileri “ kullandırıldığı, Bahse konu kredinin ödeme planı davacıya imza karşılığında teslim edildiği, Ödeme planı üzerinde erken ödeme/kapama durumunda tahsil edilebilecek komisyon oranı açıkça yazılı olduğu, Dava konusu revizyon sonrası kredi erken kapama komisyonu ve bunların gider vergisi (BSMV) tahsilinin başta ödeme planı, taahhütnameler ve sözleşme koşullarına uygun olarak tahsil edildiği kanaati edinildiği, Bunun yanısıra, davalı bankanın tahsil ettiği komisyon ve ücretin takdirinin Mahkemeye ait olduğu, başta sözleşme, TTK, TBK, Bankacılık K., T.C. Merkez Bankası’nın 2006/1 sayılı Tebliği ve bankacılık teamüllerine uygun olduğunun düşünüldüğü, dolayısıyla bu yönden de, davalı bankanın tahsil ettiği revizyon sonrası ücret ve komisyonun iade koşullarının oluşmamış olduğu hususunun mütalaa edilebileceği, Davalı Bankanın Fazla Tahsil Ettiği Erken Kapama Komisyonunun İadesi Yönünden; Davalı bankanın tahsil etmiş olduğu erken kapama komisyonu her ne kadar sözleşme koşullarına göre makul sayılabilecek görünümde/ölçüde olduğu değerlendirilebilmekte ise de, başta emsal banka ortalaması ile bu yönde kökleşmiş Yargıtay Kararları dikkate alınarak hak ve nefaset bakımından davalı bankanın tahsil edebileceği azami komisyon oranının sayın mahkemece %2 olarak kabul edilmesi halinde, davalı banka tahsil ettiği erken kapama komisyonunun 131.239,00 TL’lık ( 238.812-107.573=) kısmını davacıya Ticari/Avans faiziyle birlikte iade etmesi gerektiği kanaati bildirilmiştir.
Davacı vekili 16/10/2018 havale tarihli dilekçesi ile dava dilekçesinde 10.000-TL olarak gösterdikleri dava değerini 131.239-TL’ye yükselttiklerini beyan etmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Dava, davalı bankadan kullanılan ticari kredinin erken kapatılması nedeniyle davacıdan erken ödeme komisyonu adı altında tahsil edilen bedelin iadesi istemine ilişkindir.
Somut olayda, tacir olan taraflar arasında imzalanan 25.11.2013 tarihli kredinin teminatı olarak ipotek verildiği, kredinin erken kapatılmasının gündeme gelmesiyle davalı bankanın 25.12.2014 tarihinde 80.000,00 EURO+BSMV tutarında erken kapama komisyonu talep ettiği alaşılmıştır.
6098 Sayılı TBK’nın 96. maddesinde (mülga BK’nın 80. maddesi)”Sözleşmenin hükümlerinden veya özelliğinden ya da durumun gereğinden tarafların aksini kastettikleri anlaşılmadıkça borçlu, edimini sürenin sona ermesinden önce ifa edebilir. Ancak, kanun veya sözleşme ya da adet gereği olmadıkça borçlu, erken ifada bulunması sebebiyle indirim yapamaz.” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca kural olarak borcun erken ifasına engel bir durum bulunmamakla birlikte borcun erken ifası nedeniyle aksi sözleşme, kanun veya adet gereği olmadıkça indirim talep edilemeyecektir. TBK’nun 20-25. maddelerinde de genel işlem koşullarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup sözleşmelerde; taraflardan birinin üstün veya avantajlı konumunu kullanarak, karşı tarafa dayattığı, karşı taraf aleyhine düzenlemeler içeren ve iyi niyet kurallarına aykırı olan bölümlerin genel işlem koşulu olarak kabul edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Dava konusu Genel Kredi Sözleşmenin 3.4 maddesi: “Uzun vadeli kredilerde banka, kredi kullandırım tarihinden itibaren 1 yılın dolmasını takiben işbu sözleşmenin 3.3 m. diğer hükümleri uyarınca doğmuş ve doğacak değer her türlü hakları saklı kalmak kaydıyla, kredinin geri ödeme tarihlerinden/vadesinden önce, kredinin bir kısmını ve/veya tamamını işlemiş faizleri ve diğer eklentileriyle birlikte ödenmesini talep edebilir. Belirlenen tarihten önce kredinin kısmen veya tamamen geri ödenmesi bankanın kabulüne bağlıdır. Kredinin erken geri ödenmesinden ötürü doğabilecek vergi, resim, harç, fon, faiz, erken kapama komisyonu ve sair mükellefiyetler ve varsa banka zararları müşteri tarafından ödenir. denilmiştir.
Genel Kredi Sözleşmenin 4.16 maddesi; “ Bankaca alınan masraf, komisyon, fon, vergi ve harçlarla bunların fer’ilerinin kendisine geri verilmeyeceğini müşteri kabul eder.”; denilmiştir.
Taraflar arasındaki genel kredi sözleşmesinin 3.4 m. bağlamında erken kapama komisyonu, masraf, vergi, harç vs. tahsil edilebileceği açıkça belirtilmiş ise de, sözkonusu ücret, komisyon ve masrafların tahsil edileceğine ilişkin genel ifadelerle açıklama yapılmış, tahsil edilebilecek ücret ve komisyonların maktu ya da nispi miktarlarına açıklık getirilmemiştir.
Bankaların gelir kaynaklarından birisi de müşterilerine sunduğu krediler nedeniyle elde ettiği faizlerdir. Kredinin erken ödenmesi halinde bankanın faiz gelirlerinden mahrum olacağı, erken ifanın bankanın mali tablolarını olumsuz etkileyeceği de tartışmasızdır. Bunun yanında ticari krediler bakımından erken ifa halinde indirim talep edilmesini gerekli kılan bir düzenleme veya adet bulunmadığından esasında erken ifa hali kredi borçlusunun lehine bir durumdur. Zira borçlu ödemek zorunda olduğu faizden kurtulacak veya daha düşük faizli veya daha uygun vadeli krediyle borcunu yeniden yapılandırabilecektir.
Taraflar arasındaki sözleşmede erken ifa halinde her iki tarafın menfaatlerini korumaya yönelik bir düzenleme olduğundan bu haliyle genel işlem şartı olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Ancak, sözleşmenin anılan hükmü uyarınca davalı bankanın erken ödeme nedeniyle bir miktar komisyon talep edebileceği belirtilmiş ise de bu komisyonun hangi oranlarda alınacağı veya hesap şekline dair bir düzenlemeye sözleşmede yer verilmemiştir.
Mahkememizce emsal bankaların aynı dönem için aynı tür kredilere uyguladığı erken kapama komisyon bedelleri getirtilmiş ortalamasının %2 oranında olduğu buna karşın davalı bankanın davacıdan tahsil ettiği erken kapama komisyon oranının ise %4,44 olduğu görülmüştür. Yargıtay’ın özellikle emsal banka uygulamaları yönündeki güncel yerleşik içtihatları nazara alındığında davalı bankanın erken kapama komisyonu emsal banka ortalamalarına göre %2,44 (4,44-2=) oranında daha yüksek olduğu, bu itibarla davalı bankanın tahsil edebileceği komisyon oranının %2 olarak kabul edilmesi ile davalı bankanın fazla tahsil ettiği erken kapama komisyonunun %2,44 oranında 131.239,00 TL’lık (238.812,00 TLx2,44/4,44=) kısmını davacıya iade etmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 131.239-TL alacağının davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 8.964,94-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 2.240,78-TL harcın mahsubu ile bakiye 6.724,16-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 13.249,12-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 2.268,48-TL ilk gider, 600-TL bilirkişi, 137,20-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 3.005,68-TL. Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/12/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır