Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/33
KARAR NO : 2019/1130
DAVA : Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/05/2014
KARAR TARİHİ : 03/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil firmaya ait … Şubesi hesabına bağlı olarak keşide edilen … nolu, 30.09.2013 tarih ve 17.500 TL tutarındaki çekin, davalı bankanın … Şubesi’nce takas işlemi sırasında karşılıksız yazılması nedeniyle icra takibine konulduğunu, yapılan icra takibi sonucunda müvekkili tarafından alacaklıya … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasından 25.136 TL ödeme yapıldığını, Müvekkil firma yetkilisinin çekin keşide tarihinden itibaren kendi banka şubesine sürekli giderek, çekin ibraz edilip edilmediği, edildiyse ne tür bir işlem yapıldığını sorduğunu, sürekli olarak çekin hiçbir şekilde herhangi bir banka şubesine ibraz edilmediği cevabını aldığını, çekin karşılıksız yazılmasının öğrenilmesinden sonra da çeki veren banka şubesi tarafından çekin ibraz tarihinde müvekkilin hesabının söz konusu çek bedelini ödemeye uygun olduğunu, hatta davalı bankanın … Şubesi tarafından çekin arkasının yazıldığı 30.09.2013 tarihinden önce çek bedelinin tahsil edildiği daha sonra tekrar hesaba yatırıldığı bilgisinin yazılı olarak müvekkile verildiğini, çekin karşılıksız yazıldığına dair ne çeki veren banka şubesine ne de … takas merkezine herhangi bir bilgi verilmediğinin de yazılı olarak müvekkile bildirildiğini, … İzmir Bölge Müdürlüğü ile yapılan görüşmede de çekin karşılıksız yazıldığının görülmediğinin sözlü olarak müvekkile bildirildiğini, sonradan eski tarihli yazı yazılarak çekin karşılıksızmış gibi gösterildiği şüphesinin ortaya çıktığını, davalı Bankanın … Şubesi tarafından kasıtlı veya kasıtsız olduğu anlaşılamayan yanlış işlemler neticesinde, çekin karşılığı hesapta mevcut olmasına rağmen karşılıksız yazıldığını, hatta çek bedelinin önce tahsil edildiği sonra tekrar hesaba yatırıldığı halde karşılıksız yazıldığını, çekin karşılıksız yazıldığına dair ne … ne … takas merkezlerine ne de … Karşıyaka Şubesi’ne bilgi verilmediğini, bu yanlış işlemler nedeniyle çekin icra takibine konulması sonucunda müvekkilinin çek bedelinden 7.636 TL fazla ödeme yapmak zorunda kaldığını, Müvekkilin maddi zararının giderilmesi için davalı bankaya noter aracılığıyla ihtarname gönderilmesine rağmen müvekkilinin zararı giderilmediği gibi 308,14 TL ihtarname gideri ödendiğini, icra dosyasından tüm bankalara haciz yazıları gönderildiğini, araçlarına hacizler konulduğunu, müvekkilinin bankalar nezdindeki güvenilirliğinin sorgulanır olduğunu, müvekkil firmanın büyük çaplı inşaat işleri ile uğraştığını, aleyhine başlatılan icra dosyaları nedeniyle eskiden bankalardan kullandığı kredilerden daha düşük kredi alabilir duruma düştüğünü, bunlardan dolayı da müvekkilin manevi olarak zarara belirtilen nedenlerle yapılan fazla ödemeden kaynaklı 7.636 TL, ihtarname gideri 308,14 TL ve müvekkil firmanın bankalar nezdinde uğradığı itibar kaybı ve diğer nedenlerden dolayı 50.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu çekin meşru hamili tarafından … Şubesi’ne ibraz edilmesi üzerine takas merkezine ibraz edildiğini, çeki ibraz eden bankanın kendi müşterisi adına ibraz ettiğini, elektronik ortamda çek bilgilerini … Merkezi’ne göndermek olduğunu, …’a kayıtlı muhatap bankanın da çekin karşılığı varsa bedelini ödediğini, çekin karşılığı yoksa elektronik ortamda durum kaydını işlediğinin ödenmeyen çeklerin durum kaydını içeren varaka paketinin bir gün sonra takasa ibraz eden banka sistemine geldiğini, çekin ibrazından bir gün sonra sisteme gelen varaka paketinde yer alan çeklerden karşılığı ödenmemiş çeklerle ilgili bildirilen duruma göre muhatap bankaya vekaleten çekin durumuna uyan şerh yazılarak hamiline iade edildiğini, dava konusu çekin de 30.05.2014 tarihi itibarıyla takasta karşılıksız olarak göründüğünden çekin arkasına karşılığının bulunmadığı hususunun belirtildiğini, çekin hamili … A.Ş.’nin söz konusu çeki bankanın … Şubesi’ne ibraz etmesi ile birlikte çekin takasa ibraz edildiği, bunun üzerine muhatap … T.A.Ş. … Şubesi tarafından Mahkeme kararlı çek kodu bildirmesi ve … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … e. Sayılı dosyasından verilmiş olan 26.09.2013 tarihli Tensip Tutanağı’nın gönderildiği, söz konusu tensip tutanağından davacının … San. Tic. Ltd. Şti., davalısının da … olduğunun görüldüğünü, mahkemece verilen çekin ödenmesinin tedbiren durdurulması kararının sadece … tarafından ibrazı halinde geçerli olduğunu, diğer kişiler tarafından ibrazı halinde çekin ödenmesinin tedbiren durdurulması talebinin reddedildiğini, bu nedenle çeki ibraz eden … Faktoring’in dava konusu çekin hamili olarak çek hakkında icra takibi başlatmak, dava açmak dahil her türlü yasal hakkın sahibi olduğunu, bu kapsamda çekin muhatap bankaca karşılığının ödenmemesi nedeniyle muhatap bankaya vekaleten ilgili şerh düşülmek suretiyle … A.Ş.’ye iade edildiğini, müvekkil bankanın çek bedelini önce tahsil etmesi ve sonrasında tekrar iade etmesinin söz konusu olmadığını, ibraz edilen çekin bedelini davacının hesabından sadece … Şubesi’nin ödeyebileceğini, çekin karşılığının bulunması halinde çek bedelinin ödenmemesinden ancak … Şubesi’nin sorumlu olabileceğini, çek bedeli davacı hesabından önce çekilmiş sonrasında iade edilmiş ise de bu işlemin de ancak … Şubesi tarafından yapılabileceğini, müvekkili bankanın … A.Ş.’nin davacı hakkında başlattığı icra takibi nedeniyle fazla ödediği 7.636TL’nin ödenmesinden kusuru ve ihmalinin söz konusu olamayacağını, davacının tedbir kararının üçüncü kişileri kapsamadığını bildiği ve çekin kim tarafından ibraz edildiğini de çekin takastan ibraz edildiği tarihte öğrenme imkanına sahip olduğunu, çekin arkasının yazılmasında davacının iyi niyetli olmadığını, bankalararası Takas Odaları Merkezi kayıtlarında ve muhatap … Şubesi kayıtlarında “mahkeme kararlı olan çek” kaydı ile işlem gördüğü dikkate alındığında iddia edilen zararların hiç birisinin doğmasının ve bankalar nezdinde itibar kaybının söz konusu olamayacağını, bu nedenlerle davanın reddini talep edilmiştir.
GEREKÇE:
Dava, bankacılık uygulamasından doğan maddi ve manevi tazminat istemidir.
Dosyaya getirtilen … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 17.500-TL asıl alacak, 627,60-TL işlemiş faiz, 1.750-TL %10 karşılıksız çek tazminatı, 5,25-TL %0,03 komisyon, 300-TL ihtiyati haciz vekaletir ücreti, 71,10-TL ihtiyati haciz gideri olmak üzere toplam 20.253,95-TL alacağın tahsili amacıyla 27/01/2014 tarihinde 1 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin tebliğ edildiği görülmüştür.
Dosya … Asliye Ticaret Mahkemesinin 22/10/2014 tarih… esas … karar sayılı yetkisizlik kararı ile mahkememize tevzi edilmiştir.
Mahkememizce dosyanın bilirkişi heyetine tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sunulan deliller, icra takip dosyası birlikte değerlendirilerek davacının davaya konu çekten dolayı fazla ödemesinin ve giderlerinin bulunup bulunmadığı yönünden rapor tanziminin istenilmesine karar verildiği, Emekli Banka Müfettişi ve Müdürü Bilirkişi … ve Öğretim Üyesi Bilirkişi Doç. Dr. … 02/06/2017 tarihli bilirkişi raporunda; Taraflar arasında ihtilafa konu olan çek fotokopisi incelendiğinde; Dava dışı … T.A.Ş. …/ÇARŞI Şubesi tarafından Keşideci … LTD. ŞTl.’ne ait … IBAN nolu hesabına bağlı olarak verilmiş … nolu çek olduğu, Davaya konu çekin davacı unvanı altında imzalanarak, 30.09.2013 tarih ve 17.500-TL bedelli olarak … İZMİR-… adına keşide edilmiş olduğu, çekin … İZMİR-… tarafından Ciro ile … BANKASI A.Ş. ne TEMLİK CİROSU ile devredildiği, … A.Ş. tarafından da tahsil için BANKALARARASI TAKAS ODALARI MERKEZİ aracılığı ile tahsile konulduğu ve çek arkasına 30.09.2013 tarihi itibariyle; “İş bu çekin karşılığı yoktur. Ayrıca T.C. … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı İhtiyati Tedbir ödeme yasağı kararı bulunmaktadır.” Açıklaması ile çek arkasının yazılmış olduğu, Bir “güven kurumu olan” bu anlamda özellikle “müdebbir davranma” yükümü altında bulunan davalı yanın, somut olayda sözkonusu olan doneler tetkik edildikte, bu yükümüne uygun davranmadığının benimsenmesi halinde, davalı yanın sorumluluğunun doğduğunun kabulünün gerektiği, davalı yanın bu meblağı davacı yana ödemesi gerekeceği ve_ayrıca, ihtarname tebliğ tarihini takip eden 27.02.2014 tarihinde davalı banka temerrüde düşmüş olduğundan, 27.02.2014 tarihinden itibaren, fazla ödeme bedeli 7.944,14-TL asıl alacak üzerinden 3095 sayılı kanun 2/2. maddesi doğrultusunda yıllık % 11,75 ve değişen oranlarda, tedi­yede ilave avans faizi uygulanması gerektiği kanaati bildirilmiştir.
Tarafların itirazları doğrultusunda dosyanın bilirkişi heyetine tevdi ile ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından sunulan 11/06/2018 tarihli ek bilirkişi raporunda; kök raporlarına ilave edilecek herhangi bir konunun bulunmadığı bildirilmiştir.
Dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunun hüküm verilmeye elverişli olmadığı görülmekle davalı vekilinin de bilirkişi raporuna yapmış olduğu itirazların sunulan ek rapor ile hiçbir suretle değerlendirilmediği anlaşılmakla dosyanın akademik bankacı bilirkişilerden seçilecek 3’lü bilirkişi incelemesine tevdi ile yeni rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, … Bankacılık ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi Bağımsız Denetçi Bilirkişi Dr. …, Öğretim Üyesi Bilirkişi Doç. Dr. … ve Emekli Bankacı İktisatçı Bilirkişi … tarafından sunulan 06/02/2019 tarihli 2. Bilirkişi raporunda; Davacı şirketin … Kapı-… lehine keşide ettiği 30.06.2013 tarihli, … nolu, 17.500 TL tutarlı … çeki lehdar tarafından … Faktoring A.Ş.’ye ciro edildikten sonra, bu firma çeki … T.A.O.’ya ibraz etmiş, … da takas merkezi aracılığıyla tahsile gönderildiği, Davacı şirket çek bedelinin karşılığının olmasına rağmen takastan ödenmemesi nedeniyle uğradığı yasal işlemler sonucunda fazladan ödeme yaptığı ve itibarının zedelendiğinden bahisle maddi ve manevi zararlarının giderilmesini talep ettiği, Davacının dava dilekçesinde yer alan iddiası … tarafından çek bedelinin tahsil edildiği ve iade edildiği, … T.A.Ş.’nin 04.07.2014 tarihli mahkeme müzekkeresine verdiği cevapta “Fiziki takas kapanma saatine kadar …’tan çek görüntüsü tarafımıza iletilmediğinden Mahkeme kararı kodu ile takas sisteminde söz konusu çek iade edilmiştir.” açıklaması yapıldığı, muhatap … T.A.Ş. … Şubesi nezdindeki hesaptan önce çek bedelinin düşüldüğü, daha sonra hesaba iade edildiği, çeki takasa ibraz eden … Şubesi’nde bulunan … A.Ş. hesabında ise çek bedelinin tahsil edildiği ve iade edildiği yönünde bir kayıt görülmediği, davalı banka beyanlarında çek bedelinin taraflarınca muhatap bankadan tahsil edilmediğini ve iade edilmediğini ifade etmediği, … T.A.O. tarafından karşı bankanın kendisine bildirildiği bilgileri çekin arkasına şerh etmek suretiyle çekin hamili … A.Ş.’ye iade edildiği yönünde beyanlarda bulunduğu, dosya kapsamında mevcut bilgi ve belgeler kapsamında; davacı tarafın uğradığını iddia ettiği maddi ve manevi zararın davalı … T.A.O.’ dan talep edilmesinin yerinde olmadığı kanaati bildirilmiştir.
Taraf vekillerinin 2. Bilirkişi raporuna itirazları doğrultusunda bilirkişi heyetinden ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından sunulan 30/10/2019 tarihli 2. Bilirkişi ek raporunda; kök raporunda yapılan değerlendirmelerinde bir değişiklik olmadığı kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporları, ek raporları ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı şirketin … Şubesi hesabına bağlı olarak keşide edilen … nolu, 30.09.2013 tarih ve 17.500 TL tutarındaki çekin,lehdar tarafından … A.Ş.’ye ciro edildikten sonra, bu firma tarafından çekin … T.A.O.’ya ibraz edildiği … da takas merkezi aracılığıyla tahsile gönderildiği davalı bankanın … Şubesi’nce takas işlemi sırasında karşılıksız yazılması nedeniyle icra takibine konulduğu, yapılan icra takibi sonucunda davacı tarafından alacaklıya … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasından 25.136 TL ödeme yapıldığı, esasen çek bedelinin karşılığının olmasına rağmen takastan ödenmemesi nedeniyle uğradığı yasal işlemler sonucunda fazladan ödeme yaptığı ve itibarının zedelendiğinden bahisle davacı tarafça maddi ve manevi zararlarının giderilmesini talep edilmektedir.
Davalı banka ise çek bedelinin tahsil edildiği ve iade edildiğini ,davanın haksız olup reddi gerektiğini beyan etmektedir.
Dava konusu çek, hamili (… Faktoring) tarafından davalı banka şubesine (… Şubesi) ibraz edildikten sonra, davalı banka şubesi tarafından da takasa ibraz edilmiş, takas sürecinde muhatap banka tarafından ilgili çek hakkında mahkemenin tedbir kararının bulunduğundan bahisle çekin ödenmeyeceğini davalı bankaya bildirilmiş, davalı banka da çekin arkasına karşılıksız olduğu ve ayrıca mahkemece ödeme yasağı kararı bulunduğu yönünde şerh işlemek suretiyle söz konusu çeki ibraz eden müşterisi … A.Ş.’ye iade etmiştir.
Çekin arkasında “İşbu çekin karşılığı yoktur. Ayrıca T.C. … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esasa sayılı ihtiyati tedbir ödeme yasağı kararı bulunmaktadır. ” ve “işbu çekin karşılığı yoktur.” şeklinde de şerh düşüldüğü,
…’ın 27.06.2014 tarihli mahkeme müzekkeresine verdiği 07.07.2014 tarihli yazıda ilgili çeki ibraz eden … A.Ş. firmasının ilgili tarihi içeren hesap hareketleri ek yapılmak suretiyle, takas merkezinden “Mahkeme Kararlı Çek” olarak döndüğü için çekin arkasına mahkeme kararının şerh düşüldüğü ve çekin … A.Ş.’ye iade edildiği bilgisi verilmiş olup, Davacı şirketin dava dilekçesine ekli … T.A.Ş.’nin 07.02.2014 tarihli yazısında Mahkemeye ilgili hesabın takas merkezi tarafından sorgulanan söz konusu çek bakiyesi için 30.09.2013 tarihinde müsait olduğu bilgisi verilmiş, yine ilgili hesabın 30.09.2013 tarihli hesap hareketleri ile 30.09.2013 tarihinde ilgili hesaptan saat 17:22 itibarıyla … açıklamasıyla 17.500 TL ödeme yapıldığı, saat 18:24 itibarıyla aynı tutarın aynı açıklamayla hesaba yatırıldığı görülmüştür.
… T.A.Ş. tarafından yazılan müzekkere cevabı ile “Fiziki takas kapanma saatine kadar …’tan çek görüntüsü tarafımıza iletilmediğinden Mahkeme kararı kodu ile takas sisteminde söz konusu çek iade edilmiştir.” açıklaması yapılmış olup , muhatap … T.A.Ş. … Şubesi nezdindeki hesaptan önce çek bedelinin düşüldüğü, daha sonra hesaba iade edildiği, Çeki takasa ibraz eden … Şubesi’nde bulunan … Faktoring A.Ş. hesabında ise çek bedelinin tahsil edildiği ve iade edildiği yönünde bir kayıt bulunmadığı,
30.06.2013 tarihli, … nolu, 17.500 TL tutarlı … çek davacı şirket tarafından … -… lehine keşide edilmiş, lehdar tarafından … A.Ş.’ye ciro edilmiş, İlgili çeki … A.Ş. müşterisi olduğu … Şubesi’ne ibraz etmiş, … Şubesi de tahsili amacıyla takasa ibraz etmiş olup mahkeme kararının … A.Ş. hakkında uygulanabilmesi söz konusu olmadığı , Kaldı ki davacı şirket tarafından mahkemenin tedbir kararının …’e karşı da uygulanamayacağını, çünkü teminat bedelinin yatırılmamış olduğunu dosya kapsamında beyan edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 25.02.2019 tarihli müzekkeresine … tarafından verilen 18.03.2019 tarihli cevapta; ‘davalı …’ın çeki ibraz edenin … Faktoring olduğu ile ilgili Takas Merkezlerine talep edilmiş olan çek görüntüsünü taraflarına iletmemesi nedeniyle çekin ödenmediği, mahkeme ödeme yasağının uygulandığı, takas sisteminde çekin … aracılığıyla … A.Ş. tarafından ibraz edildiğinin gözüktüğü, …’ın çek görüntüsünü bankalarına iletmediğinden çek bedelinin müşterinin hesabına takas tarafından iade edildiğinin bildirildiği ,… tarafından Mahkeme müzekkeresine verilen 24.06.2019 tarihli cevapta ise ‘dava konusu çekin görüntülerinin … yetkililerine gönderildiği’ belirtilmiş ve ilgili e-mail yazışmaları ek yapılmıştır.
… T.A.O. tarafından karşı bankanın kendisine bildirildiği bilgileri çekin arkasına şerh etmek suretiyle çekin hamili … A.Ş.’ye iade edildiği yönünde beyanlarda bulunulmasına rağmen ,davalı … TAO
tarafından dosyaya sunulan çek lehdarı … hesabının ilgili tarihlerdeki hesap hareketleri incelendiğinde ise söz konusu çekin tahsil edilip geri iade edildiği yönünde bir kayıt veya işlem tespit edilemediği, dolayısıyla çek tutarının tahsil edilip geri iade edildiği iddiasının davalı … TAO’ya karşı ileriye sürülemeyeceği , çekin arkasına “İşbu çekin karşılığı yoktur.” İbaresi şerh edilmekle birlikte, karşılıksız kaydının Merkez Bankası ve dolayısıyla bankacılık sistemine bildirilmemiş olması nedeniyle davacı şirketin bu işlemden kaynaklı olarak bankalar nezdinde bir itibar kaybının söz konusu olamayacağı anılan durum karşısında davacı yanca ileri sürülen maddi ve manevi tazminat talebinin davalı … T.A.O.’ dan talep edilmesinin yerinde olmadığı ve davanın reddi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 989,55-TL den 44,40-TL nispi karar harcının mahsubu ile kalan 945,15-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 6.723,86-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davalının yapmış olduğu 94-TL. tebligat gideri ve 2.100-TL bilirkişi gideri olmak üzere toplam 2.194-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.03/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır