Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1289
KARAR NO : 2018/13
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı))
DAVA TARİHİ : 18/09/2014
KARAR TARİHİ : 09/01/2018
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait … Mah. ….. Sk. No:…. … … adresinde bulunan işyerinde 28/06/2013 tarihinde, kimliği belirsiz kişiler tarafından gerçekleştirilen hırsızlık neticesinde müvekkilinin hamili olduğu yüzlerce çek, bono ve teminat mektubunun çalındığını, keşidecisi … Kırtasiye Bil. Elekt. İnş. Ür. Paz. Ltd. Şti olan … Bankası … Şubesinin 31/01/2014 keşide tarihli … çek nolu 5.730-TL bedelli çekin davalı tarafından temlik alındığının belirlendiğini, iş bu çekin … 31. İcra Müdürlüğünün … e. Sayılı dosyası ile icra takibine konulduğunu, hırsızlık olayı nedeniyle … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından … sor. Numarasıyla soruşturma açıldığını ve dava konusu çeklerin çalıntı olduğu ve bankalara ibrazı halinde savcılığa bilgi verilmesi için bankalara yazı gönderildiğini, ayrıca faktoring derneğine yapılan başvuru sonucunda çalıntı olayının 02/07/2013 tarihinde davalının da içinde bulunduğu tüm faktoring şirketlerine bildildiğini, aynı zamanda çalınan çekler hakkında … 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin … e. Sayılı dosyaları ile çek iptali davaları açıldığını, bu sebeplerle davalının çekleri iktisap ederken ağır kusurlu olduğunu, davalı … şirketinin dava konusu çekler için BDDK’nın yayınladığı genelgelere göre araştırma yapmış olsa çekin gerçek bir alacağa dayanmadığından ve çalındığından haberdar olabileceğini, bu nedenle davalının çeklerin çalıntı olduğu bile bile iktisap etmiş olduğunun ihtimal dahilinde olduğunu, bu nedenlerle ilgili çekin istirdatına veya … 31. İcra Müdürlüğünün … e. Sayılı dosyasıyla davalının tahsil ettiği bedelin tahsil tariniden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan istirdatına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Her ne kadar davacı dava konusu çekin, kendi elindeyken çalındığını iddia etmekte ise de çeki, hangi hukuki ilişkiye istinaden kimden aldığını beyan etmediğini, bu yönde bir delil de sunmadığını, davacının davasının HMK m.53 hükmü gözetilerek aktif husumet yokluğu nedeni ile reddinin gerektiğini, çekin dayanağını teşkil eden alacağı fatura ile tevsik etmek sureti ile çeki devralan müvekkilinin yasadan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi karşısında kötü niyetten söz etmenin mümkün olmayacağını, müvekkili şirketin dava konusu çeki devraldığı tarihte ödemeden men kararı olmadığı gibi çekin çalıntı olduğuna ilişkin müvekkiline yapılmış resmi-gayriresmi herhangi bir bildirimin de bulunmadığını, müvekkili şirketin sektörün önde gelen faktoring şirketlerinden biri olduğunu, irtibat bilgilerinin de kolayca ulaşılabileceğini, nitekim davacı şirket yetkililerinin 05/07/2013 tarihinde müvekkili şirket ile irtibata geçerek müvekkili şirketi çeklerin çalıntı olduğu iddiasından haberdar ettiği ve çek listesi ile ifade tutanaklarını e-posta yolu ile müvekkili şirketin yetkili personeline bildirdiğini, 05/07/2013 tarihinde müvekkili ile kolayca irtibata geçebilen davacı şirketin aynı işlemi günler önce yapmadığı, müvekkili şirkete bizzat ulaşmak, noter kanalıyla bildirimde bulunmak yerine müvekkili şirketin eline geçeceği kuşkulu bir faks mesajı göndermekle yetindiği, faksın ulaştığı hususunun telefon ile tekit etmekten dahi imtina ettiğini, bu nedenlerle hakkında iptal kararı verilen çekin müvekkili şirket tarafından geçerli bir hukuki ilişkiye istinaden devralındığını ve müvekkili şirketin sözü edilen çekin meşru hamili olduğunu, bu nedenlerle aktif husumet yokluğu nedeni ile davanın aksi halde esasa ilişkin cevapları çerçevesinde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava … 31. İcra Müdürlüğünün … e. Sayılı dosyasına konu … Bankası … Şubesine ilişkin … seri nolu 31.01.2014 tarih ve 5.730,00 TL bedelli çekin istirdatı talebidir.
… 17. Asliye Ticaret Mahkemesinin18.02…. Esas sayılı dosyası ile açılan çek iptali dosyasında …. 31. İcra Müdürlüğünün … e. Sayılı dosyasına konu … Bankası … Şubesine ilişkin … seri nolu 31.01.2014 tarih ve 5.730,00 TL bedelli çek yönünden tefrik kararı verilmiş sonrasında ise tefrik kararı neticesinde kaydolunan 20/06/2014 tarih ve … e. … karar sayılı yetkisizlik kararı ile dosyanın mahkememiz esasına kaydedildiği anlaşıldı.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda sunulan deliller üzerinde inceleme yapılarak bilirkişi raporu hazırlanması için celse arasında faktoring konusunda uzman mahkememizce resen seçilecek bir bilirkişi tayin edilerek rapor tanziminin istenilmesine, gerekli görülmesi halinde bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilmesine karar verildiği, Bilirkişi … tarafından sunulan 07/08/2015 tarihli raporda;” davacı …’nin hırsızlık olayının ardından üzerine düşen tüm sorumlulukları yerine getirdiği, bankaların ve faktoring şirketlerinin farklı kanallardan uyarılmasını sağladığı, Bu esnada yasal süreci devam ettirerek çekler için ödemeden men kararı aldırıldığı, davalı …Ş.’nin ise mevzuatla kendisine yüklenen istihbarat yapma yükümlülüğünü gereği gibi yapmadığı gibi kendisine yapılan ihtarları ve sağlanan istihbaratı da dikkate almayarak işlemi gerçekleştirdiği, Davacı/karşı davalı …Ş.’nin mevzuatla kendisine yüklenen istihbarat ve araştırma yapma yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmeyerek ve kendisine sağlanan istihbaratı değerlendirmeyerek kusurlu davrandığı,..” kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizce Dosyanın aynı bilirkişiye tevdi ile davacının finansal kiralama faktoring ve finansman şirketlerinin kuruluş ve faaliyet esasları hakkında kanun ve yönetmeliğe uygun olarak çekin hamili olup olmadığı yönünde ek rapor tanziminin istenilmesine karar verildiği, Bilirkişi tarafından sunulan 14/12/2015 tarihli ek raporda; ” Çekin şirket kayıtlarına işlendiği tarihin 18/06/2013 olması gerekirken kök raporda sehven 18/08/2013 olarak yazıldığı, şirket ticari defterlerindeki kayıtlara göre … Tutkal San. ve Tic. Ltd. ŞtL’nin çekin meşru hamili olduğunda herhangi bir şüphe bulunmadığı, davacı/karşı davalı …Ş.’nin mevzuatla kendisine yüklenen istihbarat ve araştırma yapma yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmeyerek ve kendisine sağlanan istihbaratı değerlendirmeyerek kusurlu davrandığı…” kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizce Davacı_Karşı Davalı Vekilinin bilirkişi ek raporuna itirazlarının kabulü ile faktoring konusunda uzman hukukçu bilirkişiden tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sunulan deliller, icra takip dosyası birlikte değerlendirilerek icra takibine dayanak çekin faktorin mevzuatına uygun olarak devir alınıp alınmadığı, dava konusu çekin iptalinin gerekip gerekmediği yönünden rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, Bilirkişi … tarafından sunulan 12/06/2017 tarihli 2. Raporda; Somut olayda davacı yanın faktoring ilişkisi kurduğu tüzel kişidava dışı ticaret şirketi konumundaki … Baharat Gıda İnşaat Turizm Petrol San. ve Tic.Ltd. Şti.’olduğunu Davada anılan çekin arka yüzündeki ciro (imza) silsilesi (…dosyaya fotokopisi sunulu çek tetkik ile…) takip edildiğinde, oradaki son imzanın, bu şirketten değil, … (son hamil) isimli şahıstan sadır olduğu görülmekte ve anlaşıldığını, Esasen bu yön davacının da … Baharat firması ile aralarındaki/’Yurtiçi Faktoring Sözleşmesi” metnine dayalı olarak, çekteki son imza sahibinin mezkur
sözleşmedeki … Baharat firmasının müteselsil kefili olduğunu ve buna dayalı olarak kendisinin davada ileri sürdüğü istemlere ulaşması yolunun açık olduğunu dermeyan etmekte olup,… isimli şahıs somut olayda faktoring ilişkisinin temel tarafı değil, sadece, taraflardan birinin müteselsil kefili olduğu Bu durum, kendisinin … Baharat’ı temsil ve ilzam yetkisi bile olsa, kişilerin bağımsızlığı noktasından bakıldıkta, onu faktoring ilişkisinin tarafı olarak tanımlamaya elvermediği, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkmdaki Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca faktoring şirketleri, kambiyo senedine dayalı bile olsa, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemeyeceği, bu durumda, davalı … şirketi, anılan yönetmeliğin aradığı şartları yerine getirdiğini ve davaya konu çekin, bir mal veya hizmet satışı sonucu temlik kanıtlayamadığını Bu durumda, davalı … şirketi, anılan yönetmeliğin aradığı şartları yerine getirdiğini ve davaya konu çekin, bir mal veya hizmet satışı sonucu temliki kanıtlamayamadığı, bu durumda faktoring şirketi çeki takibe yetkili olmadığı” kanaati bildirilmiştir.
… 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas … Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkmdaki Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca faktoring şirketleri, kambiyo senedine dayalı bile olsa, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamayacağı veya tahsilini üstlenemeyeceği, Bu durumda, davalı … şirketi, anılan yönetmeliğin aradığı şartları yerine getirdiğini ve davaya konu çekin, bir mal veya hizmet satışı sonucu temliki kanıtlamayamadığı, bu durumda faktoring şirketi çeki takibe yetkili olmadığı” kanaati bildirilmiştir.
… 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı dosyası ile Keşidecisi Batı Kitap Kırtasiye ..Ltd Şti olan … Bankası … Şubesine ilişkin … seri nolu 31.01.2014 tarih ve 5.730,00 TL bedelli iş bu dava konusu çek hakkında da aynı hırsızlık olayına konu bir çok çek gibi zayi nedeni ile çek iptali kararı verilerek kararın kesinleştiği görülmüştür.
… 31. İcra Müdürlüğünün … e. Sayılı dosyası ile alacaklı … Faktoring AŞ tarafından 31/01/2014 keşide tarihli … çek nolu 5.730-TL bedelli çekli ile ilgili olarak borçlu … Kitap Kırtasiye … Ltd şti, Meşin Deri Tekstil… Ltd Şti, Behra Ofset Matbaa … Ltd Şti , …,…,… Grup…Ltd Şti, … Baharat gıda … Ltd Şti,… aleyhine Kambiyo senedine dayalı takip başlatıldığı görülmüştür.
İbraz edilen bilirkişi raporu … C.Başsavcılığının … Sayılı soruşturma dosyası ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde ; Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca faktoring şirketleri, kambiyo senedine dayalı bile olsa, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler.
Somut olayda ;davacı şirketin faktoring ilişkisi kurduğu dava dışı … Baharat Gıda İnşaat Turizm Petrol San. ve Tic.Ltd. Şti. olup davaya konu çekin arka yüzündeki ciro silsilesi takip edildiğinde, oradaki son imzanın, bu şirketten değil, son hamil konumundaki … isimli şahıstan sadır olduğu görülmekte olup … isimli şahıs somut olayda faktoring ilişkisinin temel tarafı olmayıp sadece, taraflardan birinin müteselsil kefili olduğu, bu itibarla senedin son hamili olan faktoring şirketinin çeki, senet metnindeki ciro silsilesine göre … adlı kişiden aldığı anlaşılmaktadır. Faktoring şirketi ile … arasında geçerli bir faktoring ilişkisi ve faktoring sözleşmesi bulunduğu davalı … şirketi tarafından ileri sürülmediği gibi, bu hususa yönelik dosyaya herhangibir bilgi ve belge de ibraz edilmemiştir.
Anılan durum karşısında ; davacı …’nin hırsızlık olayının ardından üzerine düşen tüm sorumlulukları yerine getirdiği, bankaların ve faktoring şirketlerinin farklı kanallardan uyarılmasını sağladığı, Bu esnada yasal süreci devam ettirerek çekler için ödemeden men kararı aldırıldığı, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkmdaki Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca faktoring şirketleri, kambiyo senedine dayalı bile olsa, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamayacağı veya tahsilini üstlenemeyeceğinden davalı … şirketinin , anılan yönetmeliğin aradığı şartları yerine getirmediği , davaya konu çekin, bir mal veya hizmet satışı sonucu temlik edildiğini kanıtlamayamadığı, bu durumda faktoring şirketi çeki takibe yetkili olmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 31/01/2014 keşide tarihli … çek nolu 5.730-TL bedelli çekli ile ilgili … 31. İcra Müdürlüğünün … e. Sayılı dosyasına yatan paranın tahsil tarihlerinden itibaren işlemiş avans faizi ile birlikte istirdatına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 391,41-TL karar harcı ve 35,90-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 427,31-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 2.180-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 650-TL bilirkişi, 131,50-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 781,50-TL Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/01/2018

Katip e-imzalıdır Hakim e-imzalıdır