Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/470 E. 2018/973 K. 25.09.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2014/470
KARAR NO: 2018/973

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 16/09/2014
KARAR TARİHİ : 25/09/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … adlı işletmesinin Turizm İşletme Belgesî’ne sahip olduğunu, tesisin … nosu ile davalı şirketin 08. 2013 tarihine kadar abonesi olduğunu, 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Yasasının 16. Maddesinde; Turizm belgeli yatırım ve işletmeler elektrik, gaz ve su ücretlerini o bölgede sanayi ve meskenlere uygulanan tarifede en düşüğü üzerinden öderler”, hükmünün yer aldığını, yasanın bu emredici hükmüne zaman zaman uymaktan imtina eden elektrik su dağıtım kurumlarına karşı turizm belgeli tesislerin açmış oldukları davaların lehe sonuçlandığı ve Yargıtay’ca onandığını”,”2634 Sayılı Yasanın 16. Maddesi açık ve tartışmasız şekilde yürürlükte iken müvekkili şirketin tesisinin sanayi tarifesi yerine ticarethane tarifesinin uygulandığının saptandığı,””Dava aşamasında 2003- 2004- 2005- 2006- 2007- 2008- 2009 yılları tarifelerindeki en düşük değer olan sanayi tarifesine göre; müvekkilinden haksız ve hukuka aykırı olarak yapılan tahakkuk ve tahsilat tutarlarının bilirkişiler marifetiyle tespit edileceği, belirtilerek neticeten;”Müvekkilinin Turizm İşletme Belgeli … işletmesinin 27.08.2003- 16. 07. 2009 (09.2005 ile 08.2006 dönemleri hariç) dönem elektrik faturalarının 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’na aykırı olarak sanayi tarifesi yerine ticarethane tarifesinden haksız ve hukuka aykırı olarak tahakkuk ve tahsil edilmesi sebebiyle dava aşamasında gerçek bedel belirlenene kadar fazlaya İlişkin hak ve alacakları saklı kalmak kaydı ile harca esas olmak üzere şimdilik 5.000,- TL den borçlu olmadıklarının tespitine, her bir faturaya ilişkin olarak ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi oranında işlemiş faizi ve dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte borçludan istirdadına ve tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini bu nedenle öncelikle görev yönünden reddine karar verilmesini, Husumetin … ve …’na yöneltilmesi gerektiğini, 233 Sayılı K.H.K.’nın 35.Maddesine göre “Teşebbüs, Müessese ve Bağlı Ortaklıklar ile işletmelerde üretilen mal ve hizmet fiyatlarını tespitte serbest olduğu ve fiyatların gerektiğinde Bakanlar Kurulunca tespit edilebileceğini, görevden doğan zararlarında hazinece karşılanacağını” hüküm altına alındığını, Ancak, 02/04/2004 tarih ve 2004/22 sayılı Özelleştirme Yüksek kurulu Kararı ile … ve Bağlı Ortaklıkları Özelleştirme Kapsamı ve programına alınarak, 4046 Sayılı Özelleştirme Yasasına tabi bir şirket haline getirilerek 2002/4100 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının mesnet alındığı 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında bırakıldığını, bu nedenle de …nın 14/05/2004 tarihli yazısı ile 02/04/2004 tarihinden sonraki görev zararlarının … Bütçesinden karşılanma olanağının kalmadığını, … Yönetim Kurulu tarafından alınan kararın uygulanması nedeniyle husumetin … ile … Genel Müdürlüğü’ne yöneltilmesi gerektiğini, Enerji piyasası düzenleme kurulunun 14/07/2005 tarih ve 518 sayılıl kararı ile Turizm teşvik yasası ile getirilen indirimli tarife uygulaması kaldırılmış olduğunu, ticarethane tarifesinin uygulanması esası getirildiğini ifade ederek, Sayın Mahkemeden, İş bu davada husumetin, … ve … Genel Müdürlüğüne yöneltilmesi gerektiğini ve davanın husumet yokluğundan reddine, bu taleplerinin kabul görmemesi halinde, davanın … na ihbar edilmesine, ayrıca tesisat numaraları, fatura numaralan, tutarları belirtilerek, … ndan dava konusu alacağın ödenip ödenmediğinin sorulmasına, … Yönetim Kurulu Kararı ile uygulamaya konulan idari bir işlem nedeniyle, idari yargı görevli olmakla davanın görev yönünden reddine, Davanın esastan da reddi ile yargılama masraflarının davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
27/08/2003- 16/07/2009 tarihleri arası (09/2005-08/2006 dönemleri hariç olmak üzere) turizm teşvik kanununa aykırı olarak, sanayi tarifesi yerine daha yüksek olan ticarethane tarifesinden tahakkuk ettirilen ve davacıya bu şekilde ödenen fatura bedellerinden fazla ödenenin iadesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili 21/06/2018 havale tarihli dilekçesi ile dava dilekçesinde 5.000-TL maddi tazminat talebini ıslah ederek dava değerini 158.661,64-TL-TL’ye çıkardığını beyan etmiştir.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sunulan deliller doğrultusunda bilirkişi raporu alınmasına karar verildiği, Bilirkişi … tarafından sunulan 23/06/2014 tarihli bilirkişi raporunda; davacının 2003 ve 2004 yıllarına ait sanayi tarifesi yerine ticarethane tarifesinden haksız ve hukuka aykırı olarak tahakkuk iddiasının dosya kapsamına uygun olmadığını, bu dönemlere ilişkin tahakkukların “10 SANAYİ TEK TERİM ” ve “32 TURİZM TEŞVİK BELGELİ” daha az düşük fiyat Tarife Grubuna göre yapıldığını, Davacının 2003-2009 yıllarına ilişkin davacıya ait … nolu elektrik tesisatı 2005-2009 yılları tahakkuklarına ilişkin delil ve belgelerinin dosyada bulunmadığını bu nedenle bu yıllara ait tahakkukların hangi tarife dikkate alınarak yapıldığı konusunun incelenemedîğini, Davacı … A.Ş’nin, … adresinde … unvanlı turizm işletmesine ait … elektrik tesisat nolu elektrik enerjisi tüketimine ilişkin olarak; 2003-2009 yıllarına ait elektrik enerjisi desteği ve elektrik tahakkuklarında turizm teşvik indirimi ile ilgili başvuru, konu ile ilgili işlem bulunup bulunmadığı hususlarının, İstanbul Valiliği 1 Kültür Turizm Müdürlüğü, T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı, T.C.Ekonomi Bakanlığı Teşvik ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünden sorulması gerektiğini, Davacı … A.Ş’nin, … adresinde … unvanlı işletmenin dosyada mevcut 16.11,1988 tarihli TURİZM İŞLETMESİ BELGESİ başlıklı belgenin fotokopi olduğu belge sayısının okunmadığı. Turizm Bakamı unvanı altında imza bulunmadığı görülmekle, T.C.Turizm Bakanlığından … unvanlı işletmenin turizm işletme belgesi tarih ve sayısı ile 2003-2009 yıllarında geçerliliklerinin devam edip etmediğinin sorulması hususunu Sayın Mahkemenin takdirinde olduğunu, Sayın Mahkemenin yeniden bilirkişi raporu alınmasına karar vermesi halinde davacı vekilinin talep ettiği 2003- 2004- 2005- 2006- 2007- 2008- 2009 yıllarına İlişkin 84 aya ilişkin tarife değişiklikleri de dikkate alınarak hesap yapılması konusunda bilirkişi olarak Mali Müşavir ve Elektrik Mühendisi Bilirkişinin de Hey’ete katılması gerektiği ve o konuda yapılacak incelemenin uzun ve yoğun mesai gerektirdiği hususunun dikkate alınması gerektiği görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Bilirkişi raporu dikkate alınarak heyete mali müşavir … ve Elektrik mühendisi …’ nın katılımıyla rapor tanziminin istenilmesine karar verilerek hazırlanan 25/03/2016 tarihli bilirkişi raporunda;Davacı tarafın, 27/08/2003 – 16/07/2009 dönem elektrik tüketimlerinin(09/2005 ile 08/2006 dönemleri hariçtir) ödediği toplam değerin 542.408,77 TL olduğunu, … ve bağlı ortaklıklarının, 03/04/2014 tarihli resmi gazetede yayınlanan ÖZELLEŞTİRME YÜKSEK KURULUNCA alınan 02/04/2004 tarih ve 2044/22 sayılı kararı ile 02/04/2004 tarihinde özelleştirme kapsam ve programına alınmasını, bu itibarla gerek …, gerekse davalı …’ın; 02.04.2004 tarihinden itibaren 233 sayılı KHK. Kapsamından çıkarılarak, 4046 sayılı yasa kapsamına-alınmış alınması, davaya konu edilen ve turizm belgeli işletmelere tarife indirimi getiren ve 233 sayılı KHK’nin 35.maddesine göre alınan 2002/4100 sayılı Bakanlar Kurulu Kararından çıkarılması ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 14/07/2005 tarih ve 518 sayılı kararı ile Turizm teşvik yasası ile getirilen indirimli tarife uygulaması kaldırılarak, ticarethane tarifesinin uygulanmasını esası getirilmesi nedeniyle davalı tarafın kusurlu olmadığını, İlgili mevzuat gereği davacı şirketin enerji destek ve teşviklerinden yararlandığını, davalı şirketin özelleştirme sonrası 4046 sayılı kanunun 37.maddesi hükümlerine göre özel şirket hükümlerine tabi olduğunu, Bakanlar Kurulu Kararlarına göre, uygulanan enerji destek bedelinin, … tarafından ödenmesinin veya aboneye(davacı) indirimli fatura düzenlemesinin mümkün olmadığını, Davalı … tarafından davacı … adına tanzim edilen faturaların davacıya tebliğ edildiğini, davacı …in, fatura içeriklerine kanuni süresinde itiraz bulunmayarak, fatura içeriklerini kabul etmiş sayılması gerektiğini, fatura içeriklerine yapmış olduğu itirazların yerinde olmadığı görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Dosyanın taraf talepleri doğrultusunda, dosyaya ibraz edilen 25/03/2016 tarihli raporun ön rapor mahiyetinde olduğu ve davayı sonuçlandırmaya yönelik yeterli bir rapor olmadığı nazara alınarak dosyanın Bilirkişi …’a tevdiine karar verilerek hazırlanan 04/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda;Davacının . .Davalı Şirketin … No.lu abonesi olan Turizm Belgeli … elektrik tüketimlerinde , 2004-2006-2006-2007 yılları için Davacının …ndan haketmiş olduğu enerji desteği dışında kalan, 2008 yılı ve 2009 yılının ilk alb ayı ila İlgili olarak Turizmi Teşvik Kanunun 16. Maddesine-2002/4100 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına dayanarak dava açma hakkı olduğunu, sözkonusu dönemlerde faturalarda gerek tüketim bedeli olarak, gerekse diğer fatura kalemlerinin hesaplanmasında uygulanan yüksek Ticarethane Tarifesi ile düşük Sanayi Tarifesi arasındaki fark olarak 2008 yılı için 105.083,12 TL + Haziran 2009 (dahil) 2009 yılı için 53.578,52 TL olmak üzere toplam 158.661,64 TL fazla tahakkuk ve tahsilat yapmış olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Dava, 27/08/2003- 16/07/2009 tarihleri arası ( 09/2005-08/2006 dönemleri hariç olmak üzere) turizm teşvik kanununa aykırı olarak, sanayi tarifesi yerine daha yükse olan ticarethane tarifesinden tahakkuk ettirilen ve davacıya bu şekilde ödenen fatura bedellerinden fazla ödenenin iadesi istemine ilişkindir.
Davalı vekili mahkememizin görevsiz olduğunu ileri sürmüş ise de; Davanın niteliği nazara alındığında , idari nitelikte bir eylem ya da işlem bulunmadığı gibi , davalı şirketin özel hukuk tüzel kişisi olduğu anlaşıldığından taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözüm yeri adli yargı olduğundan mahkememiz görevliolduğu anlaşılmıştır.
Husumet yönünden; taraflar arasında abonman sözleşmesi mevcut olup davacı, bu sözleşme ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince tarifenin yanlış uygulandığını ileri sürerek alacak iddiasında bulunmaktadır.Tarifeyi uygulayan davalıdır. O halde davanın, davalıya yöneltilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
Her ne kadar davalı vekili zamanaşımı itirazında bulunmuş ise de taraflar arasında mevcut abonelik sözleşmesi olup kesintilerin 2009 yılına kadar devam ettiği bu nedenle BK 125 maddesi uyarınca dava tarihi itibariyle 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı kabul edilmiştir.
Turizm İşletme Belgesi, Faturalar, Ödeme Belgeleri, Özelleştirme Yüksek kurulunun ilgili karar örneği, kurumlar arası yazışma örnekleri, 2002/4100 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, Kurum kayıtları mahkememizce incelenmiş, davanın mahiyeti gereği bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi nihai raporunun sonuç bölümünde; “…davacının, davalı şirketin … No’lu abonesi olan Turizm Belgeli … elektrik tüketimlerinde, 2004-2005-2006-2007 yılları için davacının …ndan hak etmiş olduğu enerji desteği dışında kalan, 2008 yılı ve 2009 yılının ilk altı ayı ile ilgili olarak Turizmi Teşvik Kanunun 16. Maddesine-2002/4100 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına dayanarak dava açma hakkı olduğu, söz konusu dönemlerde faturalarda gerek tüketim bedeli olarak, gerekse diğer fatura kalemlerinin hesaplanmasında uygulanan yüksek Ticarethane Tarifesi ile düşük Sanayi Tarifesi arasındaki fark olarak 2008 yılı için 105.083,12-TL +Haziran 2009 (dahil)2009 yılı için 53.578,52-TL olmak üzere toplam 158.661,64-TL fazla tahakkuk ve tahsilat yapmış olduğu tespit edildiği …” belirtilmiştir.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 16. maddesi gereğince “…turizm belgeli yatırım ve işletmelerin elektrik ücretlerini o bölgede sanayi ve meskenlere uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden ödeyeceği…” kabul edilmiştir.
Daha sonra, 4736 sayılı kanunun 1-1. maddesi ile “…kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının(…)özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar(…)üretecekleri mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç her hangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulayamayacakları…” kuralı getirilmiş ise de aynı kanunun 1-4. maddesinde 1/1. maddedeki genel düzenlemeye bir istisna getirilmiş ve “…Bakanlar Kurulunun, birinci fıkra hükmünden muaf tutulacak kişi veya kurumları tespit etmeye yetkili olduğu…” belirtilmiştir.
Bakanlar Kurulu, 4736 sayılı kanunun 1-4. maddesi ile verilen yetki gereğince almış olduğu 2002/4100 sayılı kararıyla(madde 3-b) “…2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 16. maddesine göre turizm belgeli yatırım ve işletmelere, belgenin geçerlik süresinin belirtilmesi kaydıyla onaylı belgelerini ibraz ettikleri takdirde, şantiye dönemi de dahil olmak üzere o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden elektrik enerjisi verilir.” kuralını getirerek 2634 Sayılı Kanun’un 16. maddesi hükmü, 4736 sayılı kanunun 1-1. maddesi ile yürürlükten kalktığı halde aynı kanunun 1-4. maddesinde verilen yetki ve bu yetki gereğince alınan Bakanlar Kurulu kararıyla şeklen yürürlükten kalkan 2634 Sayılı Kanunun 16. maddesi, dolaylı olarak yeniden uygulanma imkanına kavuşmuştur.
Mevcut yasal düzenlemelerin tümü birlikte değerlendirildiğinde; turizm belgeli yatırım ve işletmelere, ilgili belgeleri ibraz ettikleri takdirde o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden elektrik enerjisi verilmesi gerektiği kabul edilmelidir.
Yukarıda sözü edilen mevzuat hükümleri, işyerinin niteliğini gösteren kayıtlar, ödeme belgeleri ve dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi …’ın sunduğu raporu dikkate alınarak davalının yanlış tarife uygulayarak tahsil ettiği 158.661,64-TL fazla ödemenin istirdadına karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 7033,94 tl nin 31.01.08 tarihinden
5794,68 tl nin 29.02.08 tarihinden
4709,69 tl nin 31.03.08 tarihinden
6181,27 tl nin 30.04.08 tarihinden
8895,78 tl nin 30.06.08 tarihinden
10.723,15 tl nin 30.06.08 tarihinden
12.593,89 tlnin 31.07.08 tarihinden
15.972,52 tl nin 31.08.08 tarihinden
8985,56 tl nin 30.09.08 tarihinden
8082,51 tl nin 31.10.08 tarihinden
7746,29 tl nin 30.11.08 tarihinden
8363,84 tl nin 31.12.08 tarihinden
7809,67 tl nin 31.01.09 tarihinden
7545,94 tl nin 28.02.09 tarihinden
8413,53 tl nin 31.03.09 tarihinden
8542,01 tl nin 30.04.09 tarihinden
8456,93 tl nin 31.05.09 tarihinden
12.810,44 tl nin 30.06.09 tarihinden olmak üzere toplam 158.661,64 TL fazla ödenen fatura bedellerinin işleyen avans faizleri ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 10.838,18-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 2.715,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 8.122,78-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 15.442,93-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 2.739,70-TL ilk gider, 3.053,40-TL (bilirkişi, tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere) toplam 5.793,10-TL Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.25/09/2018

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır