Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/314 E. 2019/1222 K. 19.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/314 Esas
KARAR NO : 2019/1222
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 06/03/2009
… ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
2017/775 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/12/2013
KARAR TARİHİ : 19/12/2019

Taraflar arasında mahkememizde görülen Alacak davasının açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı … San ve Tic Aş vekili 06.03.2009 tarihli dava dilekçesinde ve özetle;
2005 yılından bu yana davalı şirketin distribütörlüğünü yaptığını, … markasının bilinirliğini sağlamak ve artırmak için satış, dağıtım ve tanıtım faaliyetlerinde bulunduğunu, bu işe odaklanması nedeniyle diğer firmalar ile olan ticari faaliyetlerini daralttığını, … markalı ürünlerin satışlarını çoğalttığını, ticari ilişkinin daha da genişleyeceği yönündeki taahhüt ve teşviklere, davalı tarafından riayet edilmediğini, iki farklı distribütörün daha yetkili kılındığını, pazarın çok üzerinde ürün getirtilmesi sonucu stokların biriktiğini, stokları eritmek için zararına satış yapıldığını, rakip distribütörlerden daha pahalıya kendilerine mal tedarik edildiğini, 2007 Temmuz Ağustos, Eylül ayları pazarlama harcamalarının 2008 Şubat, Mart ve Nisan aylarında ödeneceği taahhüdünün yerine getirilmediğini, davalı şirketin 07.02.2008 tarihinde Türkiye’de … Tic.A.Ş.’yi kurarak ticari faaliyeti fiilen önlendiğini, 2008 yılında 8 ay süre ile ürün tedarik edilmediğini, ayrıca dizüstü bilgisayar ve monitör için 936.027 USD pazarlama giderine ilişkin alacağın senetlere rağmen ödenmediğini
Davalının 2007 yılı sonundan itibaren sistematik olarak sözleşmelerini ihlal ettiğini, davalının distribütörlük sözleşmesinden kaynaklı edimlerini yerine getirmemesi nedeniyle müvekkilinin kardan mahrum kaldığını, müvekkilinin 23.01.2009 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini, davacı şirket lehine denkleştirme tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, üç yılı aşkın süre davalı şirket için kullanılan emek ile yatırım ve harcamalardan davalı tarafın faydalanacağını her türle dava ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere;
Müvekkili şirketin maruz kaldığı mevcut mal satışı zararı, 2008 yılına ilişkin promosyon harcamaları ve … markalı ürünlerin 5 yıllık servis yükümlülüğü harcamalarına karşılık olmak üzere fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL ;
Müvekkili şirketin ihlaller sebebiyle yoksun kaldığı kâr, müvekkili şirketin stoğunda kalan … markalı ürünlere karşılık olmak üzere fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL ;
Davalının distribütörlük sözleşmesini ihlal etmesi sebebiyle maruz kaldığı manevi zarara karşılık olmak üzere fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL ;
Müşteri (denkleştirme) tazminatına karşılıkkarşılık olmak üzere fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 700.000 ,00TL ,
Davalının müvekkili şirkete dizüstü bilgisayar ve monitöre ilişkin pazarlama gideri borcunakarşılık olmak üzere fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 1.500.000,00 TL,
Olmak üzere şimdilik toplam 2.500.000 TL’nin distribütörlük sözleşmesinin feshedildiği 23.01.2009 tarihinden itibaren işleyecek ticari işlerde uygulanacak avans faiz oranına göre hesaplanacak faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini … ATM nin … esas sayılı dava dosyasında talep ve dava etmiştir.
Dava dosyası daha sonra … Asliye Ticaret Mahkemesi nin … Esasını almıştır. … Asliye Ticaret Mahkemesi nin kapatılması üzerine dava dosyası ….Asliye Ticaret Mahkemesi nin 2014/314 esas numarasını almıştır.
Davacı vekili 26/02/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile davayı tam ıslah ettiklerini ve davaya belirsiz alacak davası olarak devam edeceklerini bildirmiştir
Karşı davaya cevap ; Davacı-karşı davalı vekili 22/09/2010 tarihli karşı davaya cevap dilekçesinde ve özetle ;
Davalı/karşı davacının ticari ikametgâhının cevap dilekçesinde de belirtilmiş olduğu üzere Kore’de bulunduğunu, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 97. maddesi; “Türkiye’de Kanunu Medeni mucibince ikametgâhı olmayan müddei veya davaya müdahale eden kimse diğer tarafın muhtemel zarar ve ziyanıyla masarifi muhakemesine mukabil 96. madde mucibince teminat göstermese mecburdur, “şeklinde olduğunu, bu nedenle müvekkili şirketin uğrayabileceği zarar ve ziyan ile yargılama giderlerini karşılayacak miktarda teminat göstermesi gerektiğini,
Davalı/karşı davacı tarafından müvekkili şirket aleyhine keşide edilen … Noterliği’nin 17.07.2008 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname gereğince; müvekkili şirket tarafından davalı/karşı davacı şirkete toplam 6.560.314,40 USD-Amerikan Doları ödeme yapıldığını,buna ilişkin banka transfer dekontlarını delil listesi ekinde sunduklarını,ödenen meblağ haricinde, davalı/karşı davacı şirketin kendi ülkesinde kurulu …ne 5.257.099 USD-Amerikan Doları tutarındaki alacağı devredip, 17.08.2009 tarihli temliknameyi imzaladığını, ve devre konu 5.257.099 USD-Amerikan Dolarını …nden tahsil ettiğini, söz konusu meblağ ile ilgili tüm hak, iddia ve taleplerini gayrikabilirücu surette … Şirketine devredildiğini, bu nedenle müvekkili şirketten herhangi bir hak ve/veya alacağı kalmadığını belirterek;
Asıl davanın kabulüne, karşı dava ikamesi bakımından teminat ödenmesine, hukuki dayanaktan ve ispattan yoksun karşı davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı/karşı davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP-KARŞI DAVA / Davalı … vekili 07.06.2010 tarihli cevap dilekçesinde ve özetle;
Davacı-karşı davalı tarafından gönderilen fesih ihtarnamesinin hatalı muhataba yöneltildiğini ve bu bakımdan usulsüz olduğunu, bu hususun davacı tarafa bildirilmesine rağmen, davacının usulüne uygun bir bildirimde bulunmadığını, işbu davanın usulsüz bir fesih bildirimine dayanması nedeniyle reddi gerektiğini,
Davacı şirketin taraflar arasındaki ticari ilişkiyi feshetmekte haklı bir sebebi bulunmadığını, davacı şirketin, müvekkili şirkete olan borcunu ödememe bahanesi olarak fesih girişiminde bulunduğunu,taraflar arasındaki ilişkinin münhasır distribütörlük (Tek Satıcılık) sözleşmesi olmadığını,bu nedenle, davacı – karşı davalının şirketinin denkleştirme tazminatı talep etmesinin haksız olduğunu belirterek;
Davacı şirketin geçerli ve haklı bir fesih sebebinin olmaması sonucu ve ticari ilişkinin sona ermesinde kendi kusurunun bulunması sebepleriyle denkleştirme tazminatı isteyemeyeceğini, müvekkili şirketin, davacı şirketin müşteri kazanmasına maddi olarak destek sağladığını, davacının maddi zarar, yoksun kalınan kar ve manevi zarar ve diğer zarar taleplerinin fahiş miktarda olduğunu, söz konusu taleplerin herhangi bir hukuki dayanağını bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Karşı Dava; Davalı vekili 07/06/2010 tarihli karşı dava dilekçesinde ve özetle; Davacı – karşı davalı şirketin, müvekkili şirketten satın ve teslim aldığı ürünlerin bedellerinden doğan muaccel borcu bulunduğunu ve ödemediğini, ödeme yükümlülüklerini ihlal etmeye devam ettiğini, davacı -karşı davalının muaccel borçlarını ödememek amacıyla, … Noterliğinin 23.01.2009 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile taraflar arasındaki sözleşmeyi feshettiğini bildirdiğini, ardından huzurdaki haksız davayı açtığını, açılan dava ile müvekkili şirketten satın ve teslim aldığı ürünlerin satış bedelinden doğan borcunu ödemekten kaçınmayı amaçladığını,
Sunulacak fatura ve sair belgeler ile yargılama sürecinde incelenecek tarafların ticari kayıtları vs delillerle sabit olacak alacaklarının şimdilik 100.000 TL alacağın avans faiziyle davacı-karşı davalıdan tahsiline yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı-karşı davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı karşı davacı vekili 14/11/2013 tarihli ıslah dilekçesi ile; dava tutarını ıslah ederek 100.000 TL dava değerini 1.043.021,98 USD ye artırdıklarını, 100.000 TL nin ıslah tarihine kadar avans faizi üzerinden hesaplanacak işlemiş faizinin, 1.043.021,98 USD için ıslah tarihinden itibaren 3095 sayılı kanun 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Amerikan Doları üzerinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödenen en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizinin asıl alacak ile birlikte ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
2017/775 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
… şirketi ile davalılardan … Aş arasında 2005 yılında yapılan satış/dağıtıcılık sözleşmesi gereği … nin dizüstü bilgisayar, monitör ve optik ürünlerinin Türkiye de satışının davalı şirketçe yürütüldüğünü, 2005-2007 yıllarında davalı şirketin … şirketinden satın aldığı ürünlerin bedelini düzenli olarak ödediğini ancak 2007 yılından sonra borcunu ödememeye başladığını, bazen kısmi ödemeler yaptığını ancak borcun tamamının ödenmediğini, davalı … Aş nin … şirketine 5.257.099 USD borçlu olduğunu,
2 numaralı … Tic ve San Aş, 3 numaralı … Tic. Ve San Aş, 4 numaralı … Tic ve San Ltd Şti ninde kefalet/taahhüt sebebiyle davalı … Aş nin borcundan sorumlu olduklarını,
… şirketi tarafından … Noterliği’nin 17.07.2008 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile davalı … Aş ye borcun ödenmesi için ihtarda bulunulduğunu,
Davalı … Aş nin şirketin borcunu ödemekten kaçınmak ve borçtan kurtulmak amacıyla … Noterliğinin 23.01.2009 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiğini bildirdiğini, ardından …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında dava açtığını,
… şirketinin davalı … Aş den olan toplam 5.257.099,00 USD alacağını davacı müvekkili …-…ne 17.08.2009 tarihinde devir ve temlik ettiğini, dava dışı … şirketine 5.257.099 USD alacağın müvekkili şirket tarafından dava dışı … şirketine ödendiğini belirterek;
Davalı … Aş den toplam 5.257.099 USD karşılığı 10.702.402,14 TL nin 17/07/2007 tarihinden itibaren ticari işlerle uygulanacak avans faizi ile birlikte tahsiline, diğer davalıların kefil oldukları tutarlar belli olmadığından her biri için ayrı ayrı şimdilik 10.000 TL er olmak üzere toplam 30.000 TL nin 17/07/2007 tarihinden itibaren ticari işlerde uygulanacak avans faizi ile birlikte tahsiline yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini …ATM nin … Esas sayılı dava dosyasında talep ve dava etmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi 26/11/2015 tarih ve … sayılı kararı ile dava dosyasını … Asliye Ticaret Mahkemesi nin 2014/314 Esas sayılı dava dosyası ile birleştirmiştir…. Asliye Ticaret Mahkemesi 06/10/2016 tarihli tefrik kararını vermiş ve dava dosyası önce 2016/1006 ardından (… ATM nin … sayılı gönderme kararı üzerine) 2017/775 Esas numarasını almıştır. Son olarak … Asliye Ticaret Mahkemesi dava dosyaları arasındaki hukuki ve fiili irtibat, özellikle derdestlik itirazı, devam eden yargılama süresi, bilirkişi raporlarındaki açıklamaları dikkate alarak dava dosyalarının birleştirilmesinde tarafların korunacak önemli yararı nedeniyle 07/11/2019t tarih ve … sayılı birleştirme kararını vermiş ve dava dosyasını 2014/314 Esas sayılı dosyası ile birleştirmiştir.
CEVAP / Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle;
Öncelikle usul yönünden davacının dava ehliyetinin bulunduğuna dair dosyaya somut bir delil sunulmadığını, taraf ehliyeti bulunmadığını bu sebeple davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini,
Davacının dava ikame edebilmesi için teminat göstermesi gerektiğini,bu nedenle öncelikle davanın usulden reddi gerektiğini kabul anlamına gelmemek kaydıyla söz konusu alacağın zamanaşımına uğradığını,
Bu davada talep edilen alacağın …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasındada … şirketi tarafından talep edilen alacağın kapsamına girdiğini ve mükerrer talep bulunduğunu,
Müvekkillerinin davacının dava konusu alacağını temlik aldığı dava dışı … şirketine borcunun olmadığını,
Müvekkili şirket tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının bu dava için bekletici mesele yapılmasını,
Ayrıca davacının dayandığı fatura ve sair belgeler ile delillerinin dosyaya sunulmadığını, tanıkla ispata elverişli olmayan davada davacının tanık deliline dayanmasına muvafakat etmediklerini, esas yönünden davacının iddia ettiği alacağın varlığını ispatlayamadığını ve dava dilekçesinde belirtilen faiz başlangıç tarihinin hatalı olduğunu, bu nedenlerle usul ve esasa ilişkin itirazları kapsamında davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
… şirketi ile … San ve Tic Aş arasındaki ticari süreçte tarafların dava, cevap,karşıdava, cevaba cevap, ikinci cevap dilekçeleri ile birleşen 2017/775 esas sayılı dava dosyasında davacı …(…) in ve … San ve Tic Aş in dava , cevap,cevaba cevap 2. Cevap dilekçelerinde açıkladıkları olayların tarihsel sıralaması ;
2005 yılın dan itibaren aralarında satış/dağıtıcılık sözleşmesi bulunduğu,
… şirketi … Noterliği’nin 17.07.2008 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile … San ve Tic Aş den 13.201,975 USD(amerikan doları) muaccel alacağın ihtarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde ödenmesi için ihtarda bulunduğu
… San ve Tic Aş nin … Noterliği nin 25/07/2008 tarih ve … yevmiyeli ihtarnamesiyle 17/07/2008 tarihli ihtara cevap ve 1.355.976 USD pazarlama faaliyetleri sebebiyle doğmuş alacağın tebliğden itibaren 7 gün içinde ödenmesini istediği,
… San ve Tic Aş nin ihtardan sonra 17.07.2008-23.01.2009 tarihleri arasında toplam 6.560.314,40 USD-Amerikan Doları nı … şirketine ödediği
… San ve Tic Aş nin …Noterliğinin 23.01.2009 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiğini … e bildirdiği
… San ve Tic Aş nin 06/03/2009 tarihinde … ATM nin … Esas sayılı dosyasındaki davayı açtığı ( ilk esas no; … ATM nin … ikinci esas no; ….Asliye Ticaret Mahkemesi nin … esas sayılı dosyası)
… şirketinin 17/08/2009 tarihinde ödenmeyen 6.037.266,00 USD-Amerikan dolarından 780.167,00 USD miktarını kendisinde bırakarak 5.257.099,00 USD-Amerikan doları miktarını …(…) ne temlik ettiği ve temlik karşılığında ödeme aldığı
… şirketinin … ATM nin 2014/314 Esas sayılı dosyasında 07/06/2010 tarihinde cari hesap alacağı için karşıdava açtığı
…(…) nin … Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/775 esasında (ilk esas … ATM … , ikinci esas … ATM 2017/775) … şirketinden temlik ile aldığı cari hesap alacağı için 31/12/2013 tarihinde dava açtığı şeklindedir.
… ATM nin 2014/314 Esas sayılı dosyasında ve ….Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/775 esas sayılı dosyasında tarafların bildirdiği deliller toplanmıştır. Bilirkişi Finans bilirkişisi Prof …, SMM bilirkişisi …, bilgisayar Müh bilirkişi Doç Dr … dan oluşan heyetten 14/05/2018 tarihli kök rapor ve 25/06/2019 tarihli ek bilirkişi raporu alınmıştır. … Asliye Ticaret Mahkemesi nin 2017/775 esas sayılı dava dosyasında taraf delilleri toplanmış ve bilirkişiler Prof Dr … , Prof Dr … ,YMM … ve SMM … ‘ın 31/05/2019 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
… ATM nin 2014/314 Esas sayılı dosyasında;
Asıl dava;
Taraflar arasındaki ilişkide sözleşme süresinin 17 mayıs 2005 ila 31/12/2008 olduğu davacı vekilinin 20/07/2018 dilekçesi ekinde sunduğu … ( yetki mektubu) başlıklı 4 ayrı belgeden anlaşılmıştır. Dava tarihi 06/03/2009 dur. 6102 sayılı TTK 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe girdiğinden somut olayda 6762 sayılı TTK hükümleri uygulanacaktır.
Davalı taraf belirsiz alacak itirazında bulunmuş isede, dava tarihi itibariyle yürürlükte olan HUMK da belirsiz alacak davası düzenlenmemiştir. Davacı talepleri 6100 sy HMK gereğince belirsiz alacak olarak istenebilecektir. Davacının 26/02/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile yaptığı ıslaha hakkı vardır. Bu nedenle davalı itirazı reddedilmiştir.
Dava tarihi itibariyle uygulanan BK gereğince 10 yıllık genel zamanaşımı süresi ve TTK 122 gereğince 1 yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından davalı itirazları reddedilmiştir.
Davacı tarafça portföy-denkleştirme tazminatı talebinde bulunulmuştur. 6762 sayılı TTK’da portföy-denkleştirme tazminatına ilişkin hüküm bulunmamaktadır. Ancak yerleşik Yargıtay içtihatları ile bu boşluk doldurulmuş, 6102 sayılı TTK nun 122 . maddesindede hüküm ihdas edilmiştir.Bu hüküm gereğince;
Davacı … San ve Tic Aş nin sözleşmenin feshinden itibaren 1 yıllık süre içinde dava açması gerekmektedir. Davacı tarafça 06/03/2009 tarihinde dava açılmış olup fesih bildiriminden itibaren 1 yıllık süre içinde dava ikame edilmiştir.
Davacı … San ve Tic Aş tarafından … Noterliğinin 23.01.2009 tarih ve … yevmiye sayılı fesih ihtarnamesinde de açıklandığı üzere; davalı … şirketi 07/02/2008 tarihinde İto nun … sicil numarasında kayıtlı … Ticaret Aş yi kurmuş, davacı şirket dışında iki ayrı firmaya ürün vermeye başlamıştır. Dosyaya sunulan … ( yetki mektubu) başlıklı 4 ayrı belgeden davacı şirkete … ( satış/dağıtım hakkı) yetkisi verildiği anlaşılmıştır.
01/10/2007 tarihli en son yetki mektubunda sürenin 31/12/2008 tarihinde sonlandığı, davacı şirketinde … Noterliğinin 23.01.2009 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi fesih bildiriminde bulunduğu, 2009 yılı sonunda davacının kendi ticari defterlerine göre ( alınan bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere) 6.369.819,50 TL ( 4.230.470,55 USD) cari hesap borcu bulunduğu, davalı … şirketininde … Noterliği’nin 17.07.2008 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 13.201.975,00 USD cari hesap alacağını istediği görülmüştür.
Davacı şirketin açıklanan yetki mektupları kapsamı ile tek satıcılık yetkisi bulunmadığı, sözleşmenin yürürlükte bulunduğu süre içindede fiili olarak … ürünlerinin Türkiye deki tek satıcısı olmadığı, sözleşmenin sonlandığı 31/12/2008 itibariyle davalı şirkete muaccel olmuş cari hesap borcu bulunduğu, sözleşme edimlerini yerine getirmediği bu nedenle sözleşmeyi fesih etmekte haklı olmadığı, TTK 122 açıklamasındaki yasal koşulları yerine getirmediğinden portföy-denkleştirme tazminatı isteminde bulunamayacağı sabit görülmüştür. Davacı istemi reddedilmiştir.
Davacı … San ve Tic Aş sözleşmenin sona ermesinde haksız olduğundan kar mahrumiyeti ve manevi tazminat talebinde de bulunamayacaktır.Davacı istemi reddedilmiştir.
Davacı … San ve Tic Aş … Noterliği nin 25/07/2008 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinde açıkladığı 1.355.976 ,00 USD pazarlama alacağı talebi yönünden; Davacı şirketin pazarladığı dizüstü bilgisayar ve monitörlere ilişkin olarak davalı şirketin kabulünü gösterir İngilizce belge gereğince “Pazarlama Geliştirme Fonları” alacağı olarak 1.355.976,00 USD alacağın gerçekleştiği (alacak dekontları toplamı)
Bu alacaktan davalı şirketin davacı hesabına üç banka giriş kaydıyla ( 09/09/2008 tarihinde 138.206,00 USD, 10/09/2008 tarihinde 81.743,00 USD, 27/10/2008 tarihinde 200.000,00 USD olmak üzere) 419.949,00 USD ödeme yaptığı, bakiye alacağın 1.355.976,00-419.949,00= 936.027,00 USD kaldığı sabit bulunmuştur.
Davalı-karşıdavacı tarafın …-… isimli hesaba ödeme yaptığı iddiası, üç adet ödemenin … hesabına yapılan ödeme ile birebir aynı olması, ödeme savunmasını davalı-karşı davacının ispat etmesi gerektiğinden, davacı-karşıdavalının …-… isimli hesabı olduğunu davalı-karşıdavacının ispat edememesi, nedeniyle bu ödemelerin varlığı kabul edilmemiştir.
Mahkememizce davacı talebinin kısmen kabulü ile 936.027,00 USD karşılığı 1.628.686,98 TL den taleple bağlı olmak üzere 1.500.000 TL nin 06/03/2009 dava tarihinden itibaren ticari faiziyle davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Karşı dava;
Karşı davacı … şirketi 07/06/2010 tarihli karşı dava dilekçesinde şimdilik 100.000 TL alacağın avans faiziyle tahsilini istemiş, ardından 14/11/2013 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerini 1.043.021,98 USD ye ıslah ettiklerini belirterek; 100.000 TL nin ıslah tarihine kadar işlemiş avans faizi ile, ıslah tarihinden sonra ise 1.043.021,98 USD nin ıslah tarihinden itibaren 3095 sy 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Amerikan Doları üzerinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödenen en yüksek faizi ile ödenmesini istemiştir.
Mahkememizce yukarıda yapılan kronolojik sıralamaya göre karşı davacı … şirketinin karşı dava tarihi olan 07/06/2010 itibariyle isteyebileceği ve kendi uhdesinde bıraktığı, temlik etmediği 780.167,00 USD cari hesap alacağı vardır. Dolayısıyla bu miktardan fazlasını isteyemeyecektir. Karşı davacı … şirketi ….Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/775 esas sayılı dosyasında … (…) nin dosyaya sunduğu 17/08/2009 tarihli temlik/devir sözleşmesi beyanı ile bağlıdır.
Bu nedenle mahkememizce karşı davacı … in alacağının 780.167,00 USD (1USD=1.58 TL kur üzerinden ) = 1.232.663,86 TL olduğu sabit bulunmuştur.
Karşı davacı … 07/06/2010 tarihli karşı dava dilekçesinde alacağının TL üzerinden istemiştir. Yargıtay 11 HD nin 2014/13566-15010 ve Yargıtay 23 HD nin 2016/8588-2019/8787 sayılı kararlarında da açıklandığı üzere; dava dilekçesinde TL cinsinden istenen alacak ıslah ile yabancı para cinsinden( somut olayda USD) istenemeyecektir. Davacı TL cinsinden alacak talebi ile bağlı olacaktır.
Mahkememizce davacının ıslah talebi dikkate alınarak1.232.663,86 TL nin davalı … San ve Tic Aş nin temerrüdünün başladığı ( … Noterliği nin 25/07/2008 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi tarihi) 25/07/2008 tarihinden itibare avans faiziyle tahsiline karar vermek gerekmiştir.
… ATM nin 2017/775 esas sayılı dosyasında
A- 818 sayılı Borçlar Kanunu 483 vd, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu nun 581 vd maddelerinde kefalet hükümleri düzenlenmiştir. Kefaletin şekil şartaları ise 818 sayılı Borçlar Kanunu 484, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu nun 583, maddelerinde;
” Kefalet sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça ve kefilin sorumlu olacağı azamî miktar ile kefalet tarihi belirtilmedikçe geçerli olmaz. Kefilin, sorumlu olduğu azamî miktarı, kefalet tarihini ve müteselsil kefil olması durumunda, bu sıfatla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girdiğini kefalet sözleşmesinde kendi el yazısıyla belirtmesi şarttır.”Hükümleri açıklanmıştır.
Davacı … (…) … den temlik aldığı alacaktan davalı … San ve Tic Aş yanında, … Tic ve San Aş, … Tic. Ve San Aş, … Tic ve San Ltd Şti ninde kefalet/taahhütleri sebebiyle sorumlu olduklarını iddia etmiştir. Davacı kefalet iddiasının dayanağı olarak 26/07/2008 tarihli … isimli maile ve davalılara gönderdiği 18/07/2011 tarihli ihtarnameye dayanmıştır.
… San ve Tic Aş dışındaki davalılar … Tic ve San Aş, … Tic. Ve San Aş, … Tic ve San Ltd Şti husumet itirazında bulunmuştur.
Dosyaya sunulan davacı dayanağı belgelerin yanında ; davalılar … Tic ve San Aş, … Tic. Ve San Aş, … Tic ve San Ltd Şti lerinin 21/07/2011 ve 22/07/2011 tarihli ihtara cevaplarında kefaleti ve borcu kabul etmedikleri, mahkememiz dosyasında da aynı şekilde beyanda bulundukları anlaşılmıştır.
Davacı tarafın sunduğu kefalet beyanının BK 484 ve TBK 583 maddelerindeki şekil şartlarını karşılamadığı, davalıların borçtan sorumlu olmalarını gerektirir yasal kefalet koşullarının oluşmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle davalıların husumet itirazı kabul edilmiş, davalılar … Tic ve San Aş, … Tic. Ve San Aş, … Tic ve San Ltd Şti yönünden taraf ehliyeti dava şartı yokluğu nedeniyle HMK 114/1-d -115 maddeleri gereğince davanın usulen reddine karar vermek gerekmiştir.
B- Davalı … San ve Tic Aş davacı … (…) nin yabancı olması nedeniyle teminat yatırması gerektiği itirazında bulunmuştur.
… Bürosu nun 16/07/2014 tarih ve … sayılı yazısı ve ekindeki D… nün 20/11/2013 tarihli yazısı ile ” Türk Şirketlerinin Güney Kore mahkemelerinde Güney Kore şirketlerine karşı dava açabileceği bu tür davalarda türk şirktelerinin teminat sunmasının gerekli olmadığı ancak ilgili mevzuata göre resmi harçlar ve teslimat ücreti gibi diğer mahkeme ücretlerinin ödenmesi gerektiği” açıklanmıştır. Mahkememizce davalının teminat itirazı açıklanan fiili karşılıklık ilkesi gereği reddedilmiştir.
C- Davalı … San ve Tic Aş davacı … (…) nin taraf sıfatı bulunmadığı usulü itirazında bulunmuştur.
Mahkememizce İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk öğretim görevlisi Prof Dr … in 31/05/2019 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.Alınan rapor hükme esas alınmıştır.Bilirkişi raporunda özetle;
“… (…) şirketinin dava ehliyetinin 6100 sayılı HMK’nın 51. madde hükmüne tabi olduğu, medenî haklarını kullanma ehliyetinin ise MÖHUK madde 9/4’e göre belirleneceği ve şirketin statüsündeki idare merkezi hukuku olan Güney Kore hukukuna göre dava ehliyetinin bulunduğu,…… şirketi ile eski unvanı … şirketi arasında akdedilen 17.08.2009 tarihli temlik sözleşmesinin Güney Kore hukukuna göre geçerli olduğu,” bildirilmiştir.
Mahkememizce … ile davacı … (…) arasında akdedilen 17.08.2009 tarihli sözleşmenin Türk hukukundaki alacağın temliki hükümlerini karşılar yasal koşulları taşıdığı, … (…) nin MÖHUK madde 9/4’e göre kendi ülkesinde dava ehliyetinin bulunduğu gözetilerek davalının taraf ehliyeti itirazı reddedilmiştir.
D- Davalı … San ve Tic Aş davacı tarafından istenen alacağın … ATM nin 2014/314 Esas sayılı dosyasında … Inc tarafından istendiğini belirterek derdestlik itirazında bulunmuştur.
Mahkememiz dosyasında alınan 31/05/2019 tarihli bilirkişi raporu ile … ATM nin 2014/314 Esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporlarında mükerrer alacağın … Inc tarafından karşı dava ile istendiği ( … Inc in kendi uhdesinde bıraktığı, birleşen dosya davacısı … a devir etmediği alacak) anlaşılmıştır. Mahkememiz dosyasında … Inc in devir/temlik ettiği alacak istenmiş olup, davalının derdestlik itirazı reddedilmiştir.
E-Davalı … San ve Tic Aş zamanaşımı def’inde bulunmuştur.
Dava sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanmaktadır. BK 147 gereğince faiz alacaklarında zamanaşımı süresi dava tarihinden geriye doğru 5 yıldır.Davalı … San ve Tic Aş nin temerrüdü … Noterliği’nin 17.07.2008 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnameye verdiği … Noterliği nin 25/07/2008 tarih ve … yevmiyeli ihtar tarihinde başlamıştır. Dava tarihi 31/12/2013 dür. Dava tarihine göre davacı ancak 31/12/2008 tarihinden itibaren faiz isteminde bulunabilecektir. Bakiye kısım zamanaşımı def i nedeniyle istenemeyecektir. Mahkememizce davalının zamanaşımı def i faiz istemi yönünden kısmen kabul edilmiştir.
F- … ATM 2017/775 esas sayılı dava dosyasında 31/05/2019 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır. Alınan bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır.Bilirkişi raporunda özetle; “Dava dışı …, toplam 6.037.266 USD tutarındaki alacağına isabet eden faturalarını davacı … sigorta firmasına temlik ettiği, Davalı … A.Ş.nin, dava dışı …’ye fatura edecek olduğu 780.167 USD tutarındaki pazarlama giderini peşinen mahsubunu talep ettiği, Kalan 5.257.099 USD’ nin davacı sigorta şirketinden ödenmesi için, davacı … firmasının 5.257.099 USD alacağı temlik almış olduğu,Davacı … firması, sigorta primi vesair kesintiler sonrası 4.994.244 USD yi dava dışı …’ye nakden ödeme yaptığı,Davacı Sigorta firması …’nin davalı …dan 5.257.099 USD alacağı olduğu,” tespit edilmiştir.
… ATM nin 2014/314 Esas sayılı dosyasında alınan kök ve ek bilirkişi raporu, tarafların açık beyanları, … Inc ile yapılan 17/08/2009 tarihli devir/temlik sözleşmesi ile ; 2009 yılı başında … Inc in davalı … San ve Tic Aş den toplam 13.201,975 USD(amerikan doları) muaccel cari hesap alacağı bulunduğu, … San ve Tic Aş nin 17.07.2008-23.01.2009 tarihleri arasında
1-… Inc-5.857.190,00 USD fatura karşılığı 422.495,00 USD
2-… (…) Co Ltd 10.061.025,00 fatura karşılığı 9.711.880,00 USD
3-PT … 192.308,00 lik fatura karşılığı 6.972.956,00 USD
4-… 2.083.140,00 fatura karşılığı 2.083.140,00USD
Olmak üzere toplam 6.560.314,40 USD … e ödediği,
… şirketinin 17/08/2009 tarihinde 1-2-3 numaralı faturalardan ödenmeyen 6.037.266,00 USD alacağından 780.167,00 USD miktarını kendi uhdesinde bırakarak, 5.257.099,00 USD yi davacı … (…) e devir/temlik ettiği, 06/08/2009 tarihinde komisyon ve kesintiler düstükten sonra 4.994.244 USD yi aldığı anlaşılmıştır.
Davacı … (…) nin 5.257.099,00 USD alacağı bulunduğu sabit görülmüştür. Mahkememizce davacı talebi ile bağlı olarak 5.257.099,00 USD nin dava tarihindeki TL karşılığı olan 10.702.402,14 TL üzerinden davanın kabulü ile 31/12/2008 tarihinden itibaren ticari avans faiziyle davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-… ATM nin 2014/314 Esas sayılı dava dosyasında;
a-Davalı … in, belirsiz alacak itirazının, zamanaşımı def’inin reddine
Davacı … San ve Tic Aş nin denkleştirme tazminatı talebinin, kar mahrumiyeti talebinin, manevi tazminat talebinin Reddine,
Davacı … San ve Tic Aş nın pazarlama gideri talebinin kısmen kabulü ile 936.027,00 USD karşılığı 1.628.686,98 TL den taleple bağlı olmak üzere 1.500.000 TL nin 06/03/2009 dava tarihinden itibaren ticari faiziyle davalıdan alınıp davacıya verilmesine fazla istemin reddine
b-Davalı-Karşı davacı … in karşı davasında 780.167,00 USD= 1.232.663,86 TL cari hesap alacağının 25/07/2008 temerrüt tarihinden itibaren avans faiziyle davacı-karşı davalı … San ve Tic Aş dan alınıp davalı-karşı davacıya verilmesine, fazla istemin reddine
2-ASIL DAVADA;
Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesince hesap olunan 102.465,00 TL karar harcının Davacı karşı davalı tarafından yatırılan 33.785,90 TL peşin harçtan mahsubuna eksik 68.679,10 TL bakiye harcın davalı karşı davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına
Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul nispetine göre hesap olunan 68.950,00 TL nispi vekalet ücretinin davalı karşı davacıdan alınarak davacı karşı davalıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince red nispetine göre hesap olunan 53.950,00 TL nispi vekalet ücretinin davacı karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya verilmesine,
Davacı karşı davalı tarafından yapılan toplam 39.998,50 TL (başvurma harcı, peşin harç, vekalet harcı,davetiye ve müzekkere gideri, bilirkişi ücreti) nin kabul oranına göre 37.519,70 TL sinin davalı karşı davacıdan alınarak davacı karşı davalıya verilmesine
KARŞI DAVADA ;
-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesince hesap olunan 84.203,27 TL karar harcının davalı karşı davacı tarafından yatırılan 36.381,35 TL peşin harçtan mahsubuna eksik 47.821,92 TL bakiye harcın davacı-karşı davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına
Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince red nispetine göre hesap olunan 60.929,92 TL nispi vekalet ücretinin davacı karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince red nispetine göre hesap olunan 50.379,85 TL nispi vekalet ücretinin davalı karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalı tarafa verilmesine
3-… ATM 2017/775 esas sayılı dava dosyasında
Davanın … San ve Tic Aş dışındaki davalılar yönünden dava şartı yokluğundan HMK 114- 115 maddesi gereğince usulen reddine
Davalı … San ve Tic Aş nin taraf sıfatı itirazının, derdestlik itirazının, yabancılık teminatı itirazlarının reddine
Davacı … -… un Davalı … San ve Tic Aş yönünden açtığı davanın kabulü ile 5.257.099,00 USD karşılığı 10.702.402,14 TL nin 31/12/2008 tarihinden itibaren ticari avans faiziyle davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Davacının faize ilişkin fazla isteminin davalının zamanaşımı def’inin kabulüyle reddine
-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesince hesap olunan 731.081,09 TL karar harcının davacı tarafından yatırılan 182.770,30 TL peşin harçtan mahsubuna eksik 548.310,79 TL bakiye harcın davalı … San ve Tic Aş’den tahsili ile hazineye irat kaydına
-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul nispetine göre hesap olunan 172.224,02 TL nispi vekalet ücretinin davalı … San ve Tic Aş’den alınarak Davacı … -… ‘a verilmesine
Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden ;Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince red nispetine göre hesap olunan 2.725,00 TL nispi vekalet ücretinin Davacı … -… ‘dan alınarak davalılar …, … Ticaret ve San.AŞ ve … Ticaret ve San.LTD.ŞTİ ‘ne verilmesine
-Davacı tarafından yapılan toplam 191.274,90 TL (başvurma harcı, peşin harç, vekalet harcı,davetiye ve müzekkere gideri, bilirkişi ücreti) nin davalı … San ve Tic Aş’den alınarak davacıya verilmesine
4-HMK nun 333. Maddesi gereğince taraflarca yatırılan gider avansından artan kısımların hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine
Asıl dava da Davacı -karşı davalı … AŞ vekili Av…. asıl davada davalı -karşı davacı … şirketi vekili Av. … birleşen … ATM 2017/775 esas sayılı dosyası davacısı … vekili Av. … birleşen dosya davalılar vekili Av. … yüzüne karşı , gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere, verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.19/12/2019

Başkan …
e imza

Üye …
e imza

Üye …
e imza

Katip …
e imza