Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1370 Esas
KARAR NO : 2023/539
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 13/10/2014
KARAR TARİHİ : 30/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; 12.08.2014 tarihinde … …’ın idaresindeki … plakalı otobüsün … plakalı ticari taksi ve yaya … …’ye çarpması ile meydana gelen kazada …’ııin vefatı nedeniyle davacıların destekten yoksun kaldığını, davalı sürücünün %100 kusurlu olduğu; Davacıların ölenin çocukları olduğunu, Fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik; Davacıları için 2500 er TL maddi (davacı … için her iki sigorta şirketinden- davacı … için … sigorta şirketinden) ve her bir davacı için 40.000 er TL den toplam 6-80.000 TL manevi tazminatın (sigorta şirketleri hariç diğer davalılardan) olay tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesi dava ve talep etmiştir.
CEVAP
Davalı … sigorta (… sigorta) vekilinin cevap dilekçesi ve beyanları özetle; davacıların kötü niyetli olarak dava açtığını, mahkemece kusur oranlarının tespit edilmesi gerektiğini, müvekkilinin kazada herhangi bir kastı ve kusuru bulunmadığını ve tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştitr.
Davalı kamilkoç şirket vekilinin cevap dilekçesi özetle; vefat eden şahısın başka destekten yoksun kalan mirasçılarının bulunup bulunmadığının araştırılmasını ve varsa paylarının ayrılması gerektiğini, müvekkil kurumun söz konusu kazada oluşan tazminattan sorumlu bulunmadığının tespitini, taleplerin zamanaşımına uğradığını, sürücü … in oluşan kazada bir kusurunun bulunmadığını, tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … gıda şirketi cevap dilekçesinde özetle, davacı … … nin kazanın oluşumunda tam kusurlu olduğunu, müvekkilin söz konusu kazada oluşan tazminattan sorumlu bulunmadığının tespitini, , sürücü … in oluşan kazada bir kusurunun bulunmadığını, tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … sigorta cevap dilekçesinde özetle, davacıların kötü niyetli olarak dava açtığını, mahkemece kusur oranlarının tespit edilmesi gerektiğini, sürücü … in kazada herhangi bir kastı ve kusuru bulunmadığını ve tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … davaya cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER
Dava konusuna ilişkin hasar dosyası, ceza dosyası, sigorta poliçesi dosyaya sunulmuş ve sair tüm evrak getirtilerek dosya arasında alınmıştır.
… ağır ceza mahkemesi 2015/… E sayılı dosyasın incelenmesinde yaşanan olay nedeniyle adli tıptan alınan kusur raporunda sanık sürücü … in tali kusurlu olduğu, müşteki sanık sürücü … in kusursuz olduğu, yaya … … nin ise asli kusur olduğu açıklanmış, yapılan yargılama sonucunda bu kusur oranlarına göre sanık … hakkında neticeten 15.200 TL apc ile cezalandırılmasına karar verilerek verilen karar yargıtay tarafından onanarak kesinleşmiştir.
Alınan 04/11/2022 tarihli kusur raporunda özetle, olayın gelişiminde davalı … in %30, davacı … in kusursuz, vefat eden … nın ise %70 oranında kusurlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Alınan 18/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; … …’nin 12.08.2014 tarihinde trafik kazasında vefat etmesinden dolayı 18.01.2023 hesap tarihi itibarıyla; … …’nin 121.904,65 TL, … …’ın 162.592,68 TL olmak üzere destekten yoksunluk tazminatlarının toplam 284.497,33 TL olduğu, … Sigorta A.Ş.’nin kişi başına sakatlanma ve ölüm teminatı limiti kapsamında garameten hesaplama yöntemine göre … …’nin 114.838.00 TL kısmı. … …’ın 153.162,00 TL kısmı olmak üzere toplam 268.000,00 TL kısmından sorumlu olduğu, … …’nin 7.066,65 TL, … …’ın 9.430,68 TL olmak üzere davacıların sigorta şirketinin teminat limiti üzerinde kalan toplam 16.497,33 TL tazminatlarından diğer davalıların sigorta şirketinin teminat limiti üzerinde kalan kısmından diğer davalıların sorumlu olup olmadıklarının mahkemenin takdirinde olduğu, … Sigorta A.Ş. için temerrüt tarihinin 03.11.2014 dava tarihi ve uygulanacak faizin talep doğrultusunda yasal faiz olduğu, Diğer davalılar Sayın Mahkemeniniz tarafindan sorumlu kabul edilirlerse temerrüt tarihi 12.08.2014 kaza tarihi ve uygulanacak faiz talep doğrultusunda yasal faiz olduğu, … (…) Sigorta A.Ş. sigortalısının kazanın meydana gelmesinde kusuru olmadığından … …’ın tazminatından sorumlu olmadığı kanaatiyle rapor etmiştir.
Davacı tarafından sunulan 23/02/2023 tarihli ıslah dilekçesi ile talep sonucu toplam 268.000 TL olarak belirleyerek bu miktarın davalı … sigorta şirketinden alınmasını istediği ve ıslah harcının yatırıldığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE
Dava, ölümlü trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Destekten yoksun kalma tazminatına dayanak teşkil eden hak, salt miras yoluyla geçen bir hak olsa idi doğrudan destek üzerinde doğup ondan mirasçılarına intikal edeceğinden bu yöndeki savunmalar ölenin desteğinden yoksun kalanlara karşı ileri sürülebilecekti. Oysa yukarıda da açıklandığı üzere, destekten yoksun kalma tazminatına konu davacının zararı, desteğin ölümü nedeniyle destekten yoksun kalan sıfatıyla doğrudan kendi üzerinde doğan zarardır. Bu zarardan doğan hak desteğe ait olmadığına göre, onun kusurunun bu hakka etkili olması da düşünülemez.
Şu hale göre; işleten (veya sürücü) murisin, ister kendi kusuru ister bir başkasının kusuru ile olsun salt ölmüş olması, destekten yoksun kalanlar üzerinde doğrudan zarar doğurup bu zarar, gerek Kanun gerek poliçe kapsamıyla teminat dışı bırakılmamış olmakla, davacının hakkına, desteklerinin kusurunun olması etkili bir unsur olarak kabul edilemez ve destekten yoksunluk zararından kaynaklanan hakkın sigortacıdan talep edilmesi olanaklıdır.
Davacının uğradığı zarara bağlı olarak talep ettiği hak, salt miras yoluyla geçen bir hak olmayıp, bilimsel ve yargısal içtihatlarda kabul edildiği üzere destekten yoksun kalanın şahsında doğrudan doğruya doğan, asli ve bağımsız bir talep hakkıdır. Davacının ölenin salt mirasçısı sıfatıyla değil, destekten yoksun kalan üçüncü kişi sıfatıyla dava açtığı, ölüm nedeniyle doğrudan davacı üzerinde doğan destekten yoksunluk zararının oluşumundaki kusurun davacıya yansıtılamayacağı, dolayısıyla tam kusurlu araç sürücüsünün ve onun eylemlerinden sorumlu olan işletenin kusurunun, işletenin ve sürücünün desteğinden yoksun kalan davacıyı etkilemeyeceği, KTK ve kaza tarihinde yürürlükte olan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’na göre, aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı davalı sigorta şirketi, işletenin ve dolayısıyla sürücünün üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına aldığına ve destekten yoksun kalan davacı da zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğuna göre, davalı sigorta şirketi zararın tamamından sorumlu olacağından, davacı davalı sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilecektir. (YHGK’nın 15/06/2011 gün ve 2011/17-142 esas – 411 kararı; YHGK’nın 22/02/2012 gün 2011/17-787 esas, 2012/92 kararı; YHGK., 16/01/2013 gün, 2012/17-1491 esas, 2013/74 karar).
Somut olayda, Kazaya karışan … Ticaret Limited Şirketi adına kayıtlı … …’ın idaresindeki … plakalı otobüs 12.08.2014 kaza tarihini kapsayacak şekilde; … Sigorta A.Ş. taralından 16.05.2014-02.05.2015 tarihleri arasında ZMSS poliçesi ile kişi başına 268.000,00 TL sakatlanma-ölüm teminatı altında, … Sigorta A.Ş tarafından 06.05.2014-06.05.2015 tarihleri arasında Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta poliçesi ile kişi koltuk başına 175.000,00 TL sakatlık ve ölüm teminatı altında, nova Sigorta Anonim Şirketi tarafından 06.05.2014-06.05.2015 tarihleri arasında Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk sigortası poliçesi ile kişi başına 268.000,00 TL sakatlanma-ölüm teminatı altında, … Sigorta A.Ş. tarafından 30.04.2014-30.04.2017 tarihleri arasında genişletilmiş kasko poliçesi ile kişi başına 75.000,00 TL sakatlanma-ölüm teminatı altında, Kazaya karışan … adına kayıtlı … …’nin idaresindeki … plakalı ticari otomobil 12.08.2014 kaza tarihini kapsayacak şekilde … (…) Sigorta A.Ş. tarafından 22.07.2014-22.07.2015 tarihleri arasında ZMSS poliçesi ile kişi başına 268.000,00 TL sakatlanma- ölüm teminatı altındadır.
Buna göre davacı tarafından sunula taleple dikkate alınarak (özellikle ıslah dilekçesi) taleple bağlılık ilkesi gereğince davalı … (…) sigorta şirketinden talep edilen maddi tazminat talebi bakımından sürücüsü … kazanın meydana gelmesinde kusursuz olarak değerlendirildiğinden davacıların destekten yoksunluk tazminatlarından sorumlu olmayacağı yönünde değerlendirme yapılarak bu davalı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı iki çelebi gıda şirketi yönünden ise İşleten sıfatının belirlenmesinde araç üzerinde fiili hâkimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması ve fiili hâkimiyetin uzun süreli olması gerekmektedir. Uzun süre kavramı, belirli bir gün sayısı ile sınırlı olmayıp, her somut olayın özelliğine göre ayrıca değerlendirilir. Ayrıca bu konuda getirilecek delillerin üçüncü kişileri bağlayabilecek nitelikte ve güçte olması, özellikle zarara uğrayanların haklarına halel getirecek bir sonuç oluşturmaması şarttır. O hâlde; kısa süreli olmamak kaydıyla, araç herhangi bir sebeple yararlanılması için bir başka kimseye devredildiğinde artık üzerindeki fiili hâkimiyetin ortadan kalkması, bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının da bulunmadığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hâkimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimse işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulacak, araç maliki sorumlu tutulamayacaktır. Örneğin, aracı uzun süreli kiralayan kiracı işleten sıfatını kazanacak, araç malikine husumet yöneltilemeyecek, ona yöneltildiğinde ise davanın husumet nedeniyle reddine karar verilecektir. Burada verilen ret kararının borcun olmadığına dair bir ret kararı olmayıp, davalının borçlu sıfatına (taraf sıfatına) sahip olmadığına ilişkin verilen ret kararı olacaktır. Somut olayda, Kazaya karışan … Ticaret Limited Şirketi adına kayıtlı … …’ın idaresindeki … plakalı otobüsün sunulan 02/05/2014 tarihli taşıt sözleşmesi ile aracın davalı … … firmasına iş bu davalının işleten sıfatını taşıması suretiyle verildiği sabit olmakla ve sözleşemeye bu şekilde yazılmakla uzun dönemli araç kiralama sözleşmesi ile kiralandığı ve ödeme planı ile ödemelere ilişkin belgelere göre olay tarihi itibarıyla uzun süreli kira sözleşmesi nedeniyle kiracının hakimiyeti altında olduğu anlaşılmakla davalı kamilkoç un sürücüsü ile birlikte müşterek sorumlu olduğu gerekçesi ile … gıda şirketi yönünden davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Diğer davalı … sigorta şirketi bakımından talep edilen maddi tazminat talebi bakımından yapılan yargılama sonucunda alınan bilirkişi raporuna göre ölen kişinin kusur durumu desteğinden yoksun kalan davacıyı etkilemeyeceğinden buna göre hesaplanan miktar davacı … için 541.975,61 TL, davacı … için 408.749,71 TL olmakla davalının teminat limiti dahilinde … Sigorta A.Ş.’nin kişi başına sakatlanma ve ölüm teminatı limiti kapsamında garameten hesaplama yöntemine göre … …’nin 114.838.00 TL kısmından … …’ın 153.162,00 TL kısmından olmak üzere toplam 268.000,00 TL üzerinden sorumlu olduğu kanaatine varılarak ıslah dilekçesinde yer alan miktarlar doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir. (Davacının sigorta şirketine dava tarihinden önce başvurusu olmadığından temerrüt tarihi sigorta şirketi için 03.10.2014 dava tarihi kabul edilerek)
Davacıların manevi tazminat istemine yönelik olarak davalı kamilkoç ve … (davalı iki çelebi bakımından dava husumet nedeniyle reddedilerek) aleyhine açmış olduğu manevi tazminat istemli dava da ise tarafların ekonomik ve sosyal durumları, buna dair yapılan araştırma tutanaklarında yazan bilgiler ile kazanın meydana geliş şekli ve kusur oranı, paranın satın alma gücü nazara alınarak takdiren her bir davacı için 10.000,00 er TL sinin kabulü ile kaza tarihi olan 12/08/2014 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı … nin ve … in maddi tazminat taleplerinin KABULÜ ile Davacı … yönünden hesaplanan 541.975,61 TL destekten yoksun kalma tazminatı, davacı … yönünden 408.749,71 TL destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere hesaplanan miktardan taleple bağlı kalınarak toplam 268.000 TL maddi tazminatın (… için 153.162,00 TL, … için 114.838,00 TL) davalı … sigorta şirketi yönünden (poliçe teminat limiti olan 268.000 TL ile sorumlu kalacak şekilde ) sigorta şirketi yönünden dava tarihinden (13/10/2014 ) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte iş bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davanın davalı … (…) sigorta yönünden REDDİNE,
Davanın davalı … gıda şirketi yönünden husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2-Davacı … nin manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 10.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden (12/08/2014) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … … otobüsleri anonim şirketi ve davalı … den müştereken ve müteselsilen alınarak bu davacıya verilmesine,
3-Davacı … in manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 10.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden (12/08/2014) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … … otobüsleri anonim şirketi ve davalı … den müştereken ve müteselsilen alınarak alınarak bu davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince maddi tazminat bakımından alınması gereken 18.307,08-TL karar harcının davacıdan peşin ve ıslah harcının mahsubu ile eksik kalan 17.383,60-TL harcın davalı … sigorta şirketinden tahsili ile hazineye irat kaydına,
Manevi tazminat bakımından alınması gereken 1.366,20 TL karar harcının davalı … … otobüsleri anonim şirketi ve davalı … den müştereken ve müteselsilen alınarak alınarak hazineye irat kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan maddi tazminat bakımından karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince 40.520,00-TL vekalet ücretinin davalı … sigorta şirketinden alınarak davacılara verilmesine,
Davalı … sigorta şirketi kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan maddi tazminat bakımından ret olunan değer üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince 2.500,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak iş bu davalıya verilmesine,
7-Davalı … … şirketi kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan manevi tazminat bakımından ret olunan değer üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak iş bu davalıya verilmesine,
8-Manevi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı … … otobüsleri anonim şirketi ve davalı … den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine,
9-davalı … gıda şirketi kendilerini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan tazminat bakımından ret olunan değer üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak iş bu davalıya verilmesine,
10-Davacı tarafından maddi tazminat talebi açısından yapılan toplam 2.852,48-TL yargılama giderinin davalı … sigorta şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından manevi tazminat talebi açısından yapılan toplam 450-TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 67,50 TL sinin davalı … … otobüsleri anonim şirketi ve davalı … den müştereken ve müteselsilen alınarak alınarak davacıya verilmesine,
Davalı … gıda şirketi tarafından yapılan toplam 48 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesine istinaf nezdinde istinafı kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/05/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*