Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1227
KARAR NO : 2018/1363

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 15/07/2014
BİRLEŞEN DAVA : Denkleştirme Tazminatı
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ : 22/07/2014
KARAR TARİHİ : 20/12/2018

Mahkememizde görülen Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili ile davalı arasında 11/01/2012 tarihli Perakende Dağıtım Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin süresinin 5 yıl olarak belirlendiğini, ancak davalının herhangi bir neden göstermeden 01/08/2013 günü internet kanalıyla yolladığı fesih mesajı ile sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini, buna göre sözleşmenin 40 ay öncesinden feshedildiğini, müvekkilinin taraflar arasındaki sözleşmeye güvenerek Zonguldak’ta orman işletmesine ait bir depoyu 3 yıllığına kiraladığını, depo içerisinde davalının isteği doğrultusunda tadilat yaptırdığını,8 kişiyi istihdam ettiğini,9 adet el terminali aldığını,maddi ve manevi birçok yükün altına girdiğini, davalının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshederken müvekkilinin stoklarında bulunan ve parası ödenmiş kavanoz grubu gıdaları geri almayı reddettiğini, bundan dolayı da müvekkilinin zarara uğradığını, müvekkili şirketin sözleşmeye güvenerek 9 motorlu araç ve 10 personeli ile şirketi donattığını, kısa süre içinde 1500 müşteriye ulaştığını, müvekkili şirketin 2012 net karının 293.078,16 TKL, aylık ise 24.423,16 TL olduğunu, müvekkilinin istihdam edilen personelin sözleşmenin fesih edilmesi nedeniyle maaşlarını ödeyemediğini, davalının akdi feshetmesinin ardından müvekkilinin deposunda bulunan ve parası ödenmiş sağlam malların davalıya 01/08/2013 tarihinde iade edildiğini, ancak davalının bu iadelerim bedeli olan 459.279,38 TL’nin 54 gün sonra ödediğini, arada geçen 54 günlük ticari faizini de talep ettiğini, tüm bu talepler ile ilgili davacıya …. Noterliğinin 08/10/2013 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesinin çekildiğini, ihtarnamenin 21/10/2013 tarihinde davalıya tebliğ edildiğini beyanla,
Fazlaya ilişkin hakarı saklı kalmak kaydı ile;
haksız fesih sebebiyle uğradıkları 37.202,23 TL zararın ödetilmesine,
kiralanan deponun tadil ve tanzim edilmesi için harcanan 14.200,00 TL
fesihten sonra iade alınması gerektiği halde alınmayan kavanoz grubu ürünlere ödenen 4.500,00 TL zarar
haklı sebep yokken … ve … ilçe bayiliklerinin müvekkilinden alınarak … bayiliğine bağlanması sebebiyle uğranılan 6 aylık zarar toplamı 28.500,00 TL
sözleşme gereğince müvekkili şirketçe istihdam edilen 8 kişinin iş akitlerinin sona erdirilmesi sebebiyle ödenmiş bulunan 25.283,82 TL kıdem tazminatı zararı
sözleşmenin 01/08/2013 tarihinde feshedilmesi olması sonucu erken fesih sebebiyle 40 aylık munzam zarar karşılığı şimdilik 50.000,00 TL
Sözleşmenin feshi ile iade alınan mal bedeli olan 459.279,38 TL’nin 54 günlük ticari avans faizinin
Davalıdan tahsili ile, alacaklara akdin feshi tarihinden itibaren ticari avans faizi yürütülmesine , yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıdan tahsiline karar verilmesini …. Asliye Ticaret Mahkemesi nin … E sayılı dosyasında talep ve dava etmiştir.
İstanbul adliyesinde Asliye Ticaret Mahkemelerinin birleştirilmesi sonucu dava dosyası ….Asliye Ticaret Mahkemesi nin … Esasını almıştır.
CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Davacı firma ile 11/01/2012 tarihli dağıtım sözleşmesinin akdedildiğini, buna göre Zonguldak bölgesinde sözleşme konusu ürünlerin perakende satılması ve dağıtılması işini üstlendiğini, ancak davacı şirketin sözleşme hükümlerine uygun hareket etmediğini, beklenen performansı göstermediğini, satış cirosunu yakalayamadığını, müvekkili şirket bakımından feshin haklı sebebe dayandığını, müvekkili şirketin sözleşme gereğince davacı tarafa gereği bildirimde bulunduğunu, bu hususta toplantılar yapıldığını, fesih konusunda anlaşma yapıldığını, taraflar arasındaki sözleşmenin tarafların mutabakatı ile sona erdirildiğini, ancak karşı tarafın bakiye alacağını almasına rağmen ibraname ve mutabakat metnini imzalamadığını, sözleşmenin ister geçerli sebeple isterse de haklı sebeple feshedildiği yorumlansın; her iki durumda da tazminat koşullarının meydana gelmediğini, davacının sözleşme gereğince yapmış olduğu yatırım bedellerini müvekkili şirketten isteyemeyeceğini,davacı şirketin müvekkili şirket portföyüne 1500 adet müşteri kazandırdığı iddiasının gerçeği yansıtmadığını, mal iade işlemleri nedeniyle ve mal tedarikinde yaşanan sıkıntılarında sözleşmenin ifasını imkansız hale getirdiğini beyanla, davanın reddini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacıdan tahsilini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA
İstanbul 31.Asliye Ticaret Mahkemesi nin 2014/258-184 Sayılı Dosyası
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili ile davalı arasında 11/01/2012 tarihli Perakende Dağıtım Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin süresinin 5 yıl olarak belirlendiğini, ancak davalının herhangi bir neden göstermeden 01/08/2013 günü internet kanalıyla yolladığı fesih mesajı ile sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini,müvekkilinin 2.638 müşteriye ulaştığını,yapılan tek taraflı feshin hakkı kötüye kullanımı olduğunu,müvekkili şirketin 2012 yılında aylık net karının 24.423,16 Tl olduğunu belirterek TTK 122 maddesi gereğince fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere şimdilik 1.000TL denkleştirme tazminatının aktin feshi tarihinden itibaren ticari avans faizi ile davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasın
Taraflar arasında … Asliye Ticaret Mahkemesi nin … E sayılı dosyasında tazminat davası devam ettiğinden bu davanın devam eden dava ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İstanbul 31. Asliye Ticaret Mahkemesi nce dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda 08/08/2014 tarih ve 2014/258-2014/184 sayılı birleştirme kararı verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava dağıtım ve bayilik sözleşmesinin erken feshi nedeniyle alacak istemine ilişkindir.
Tarafların bildirdiği deliller toplanmıştır.Dava dosyasına 11/01/2012 tarihli Perakende Dağıtım sözleşmesi,sözleşmenin feshine ilişkin 01/08/2013 günü internet mesajı, tarafların ibraz ettikleri ticari defter ve kayıtları, kira sözleşmesi,el terminatörlerine ait faturalar, davalı tarafından davacıya yapılan ödemeye ilişkin banka kayıtları,davacının çalıştırdığı işçilere ilişkin sgk kayıtları, davacının …. Noterliği nin … yevmiyeli uğradığı zararın tazmini istemli ve 21/10/2013 tebliğ tarihli temerrüd ihtarı alınmıştır.Davalı tarafça 6100 sayılı HMK 293 maddesi gereğince Hukukçu Doç Dr … tarafından hazırlanan 21/11/2016 tarihli uzman mütalaası sunulmuştur.
Davacı vekili 26/11/2015 tarihli dilekçesi davasını ıslah etmiş, asıl davada 50.000 TL olarak istediği 40 aylık munzam zarar tazminatı miktarını 927.892,80 TL ye artırdığını,bu miktar üzerinden munzam zarar tazminatının hüküm altına alınmasını istediğini, diğer taleplerinin miktarını ıslah etmediğini bildirmiştir.
Mahkememizce davacının zararının varlığının tespi bakımından … Asliye Hukuk mahkemesinin … sayılı dosyası üzerinden SMM bilirkişi … ın 03/09/2015 havale tarihli raporu alınmıştır.Raporda özetle ; davacının incelenen ticari defter ve kayıtlarına göre, davalı … nin 2012 ve 2013 yılına ait performansa dayalı ciro primlerini davacıya ödediğini, bu ödemenin ancak sözleşme gereğince öngörülen satış artırıcı çalışmanın gerçekleşmesine bağlı olduğunu, sözleşmenin 5 yıllık süresi dolmadan önce fesih edilmesi nedeniyle davacının aylık ortalama 23.197,32 TL kazancı dikkate alınarak 40 ay için 927.892,80 Tl kar mahrumiyeti gerçekleştiğini,davalı … nin 11/09/2013 tarihinde davacının hesabına 459.279,38 TL ödeme yaptığını, davacının bu tutarın 54 günlük faizi olan5.753,75 TL yi istediğini bildirmiştir.
YMM bilirkişi … ve arkadaşlarının 31/08/2016 tarihli raporu alınmıştır. Raporda özetle;davacının aylık ortalama karının 21.907,68 TL olduğu, sözleşmenin 5 yıllık süresi dolmadan önce fesih edilmesi nedeniyle mahrum kalınan 40 ay için istenebilecek zarar tazminatının 876.307,20 TL olduğunu, davalının yaptığı 459.279,38 TL ödeme nin fazinin istenebilmesi için, ödemeden önce davalının temerrüde düşürülmesi gerektiği ancak bunun gerçekleşmediğini,davacının istediği 37.202.23 TL depo kirası ve 18.201,17 TL el terminali bedeli ile birlikte toplam 931.710,60 TL istenebileceği, birleşen dava dosyasında davacının istediği denkleştirme tazminatı yönünden takdirin mahkememizde bulunduğu bildirilmiştir.
Bu rapora taraflarca itirazda bulunulmuş ise de, heyette bulunan bilirkişi … ın bilirkişilikten yasaklanması nedeniyle itirazların değerlendirilmesi için ek rapor alınamamıştır.
Mahkememizce Finans bilirkişisi Prof Dr …, Ymm bilirkişi … ve Ticaret hukukçusu bilirkişi Dr … ın 24/09/2018 tarihli raporu alınmıştır.Alınan bilirkişi raporundaki tespitler hüküm vermek için yeterli bulunmuştur.Bu raporda genel olarak yapılan tespitlerin önceki raporla uyumlu olduğu, önceki rapora tarafların yaptığı itirazları karşıladığı, eksik olan belgelerin ibrazı ile müphem kalan kısımları aydınlattığı takdir edilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre;
Davacı …ile davalı …Ş. arasında 11/01/2012 tarihli Perakende Dağıtım sözleşmesinin bağıtlandığı, Sözleşmenin süresinin 5 yıl olduğu, sözleşmenin davalı tarafça tek taraflı olarak; sözleşmeden beklenen faydanın elde edilememesi ve önemli bir sözleşme bölgesinde beklenen satış cirosunun yakalanamaması gerekçesi ile 01/08/2013 tarihinde fesih edildiği, davalının fesihnameyi imzalamadığı,davalının iade alınan ürün bedeli olarak davacı tarafa 11/09/2013 tarihinde 459.279,38 TL ödediği taraflar arasında tartışmasızdır.
24/09/2018 tarihli bilirkişi raporunda detaylı olarak açıklandığı üzere;
Davalı tarafın performans kriterlerinin değerlendirilmesi için bilirkişi heyeti tarafından sözleşmenin feshi tarihi itibariyle davacı yanın müşteri portföyü listeleri ile, daha önce aynı bölgede çalışılan dağıtıcıların müşterilerini gösteren listeler , sözleşmenin feshinden sonra davalı yanın çalıştığı … firmasının müşteri portföy listeleri bilirkişi heyetince davalı taraftan alınarak karşılaştırılmıştır.
Yapılan değerlendirmeye göre; davacının 1774 noktaya ulaşan satışı sonucu aylık satış ortalamasının 462.373,00 TL olduğu, … firmasının 1.473 noktaya ulaşan satışı sonucu aylık satış ortalamasının 295.481,00 TL olduğu, davacıdan önceki dağıtıcıların ise 503 adet noktaya ulaşan müşterisi bulunduğu tespit edilmiştir.Bu anlamda davacı yanın kendisinden önce ve sonraki dağıtıcılara kıyasla düşük performans sergilediğinden söz edilemeyeceği tespit edilmiştir.
Bu tespit ışığında davalının incelenen ticari defter ve kayıtlarının sözleşmenin haklı feshi sebebi olarak açıklanan gerekçeyi doğrulamadığı sabittir.Bu nedenle davalı tarafça sözleşmenin haksız olarak fesih edildiği kabul edilmiştir.
Bilirkişi … ve arkadaşlarının raporunda açıklandığı üzere davacının aylık ortalama karı 21.907,68 TL olarak belirlenmiştir.Sözleşmenin 5 yıllık süresi dolmadan önce fesih edilmesi nedeniyle davacı 40 aylık karından mahrum kalmıştır.Haksız fesih sabit bulunduğundan 40 X 21.907,68 TL= 876.307,20 TL mahrum kalınan karın tazminini istemekte haklıdır.Bu miktar üzerinden dava kısmen kabul edilmiştir.
Davacı tarafından …. Noterliği nin … yevmiyeli temerrüd ihtarının davadan önce davalıya gönderildiği, ihtarda sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğranılan zararların tebliğden itibaren 7 gün içinde ödenmesinin ihtar edildiği, davalı tarafa 21/10/2013 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 28/10/2013 tarihinde temerrüde düştüğü sabit bulunmuştur.
Kabul edilen 876.307,20 TL kar mahrumiyeti tazminatına 28/10/2013 tarihinden itibaren ticari faiz yürütülmesine karar vermek gerekmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 14. Maddesinde davalı … tarafından davacıya İskonto adı altında sattığı malların faturaları üzerinden %4 oranında ödeme yapacağının kararlaştırıldığı görülmüştür.Davalı … nin bu ödemeyi kira ,personel,iş geliştirme yatırımları,satış otomasyon ve idari giderlere destek olarak ödediği görülmüş, bu husus talimat bilirkişi raporundada değerlendirilmiştir. Bu nedenle davacının asıl davada kiralanan depo nedeniyle istediği tazminat, çalıştırılan 8 işçi nedeniyle istediği tazminat,kavanoz grubu ürünlere yapılan yatırım ve el terminali bedelleri için istediği tazminat talepleri davalının iskonto adı altında ödenen bedeller içinde bulunmuş tazminat istemi kabul edilmemiştir.
Davacının iade alınan mal bedeli 459.279,38 TL’nin fesih tarihi olan 01/08/2013 den itibaren 54 günlük ticari faizini istemesinde ise; fesih beyanından sonra taraflar arasında fesih mutabakatı yapılmamıştır.Ancak ticari ilişki devam etmiş 09/09/2013 tarihli hesap mutabakatı gereğince davalı tarafça 11/09/2013 tarihinde davacının hesabına 459.279,38 TL ödeme yapılmıştır.Davacı yapılan bu ödemeyi şartsız olarak kabul etmiş, davalıya gönderdiği …. Noterliği nin … yevmiyeli ve 21/10/2013 tebliğ tarihli temerrüd ihtarındada istememiştir. Taraflar arasındaki sözleşmedede istenebileceği konusunda ayrık hüküm yoktur.Davacının istemi kabul edilmemiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesi nin … sayılı dosyasında davacı taraf TTK 122 maddesinde açıklanan denkleştirme tazminatı talebinde bulunmuştur.Dava sözleşmenin fesih edildiği 01/08/2013 den itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmıştır.
Ancak taraflar arasında bağıtlanan sözleşmenin 2.maddesinde Bölge başlığı altında “dağıtıcının aktif faaliyet alanı Zonguldak bölgesidir…İş bu sözleme ile dağıtıcıya tekel hakkı tanınmamış olduğundan Nestle ürünleri dilediği kuruluş ve kişilere satmakta/sattırmakta/ ve veya dağıtmakta/dağıttırmakta dilediği yerde ve sayıda dağıtıcılık vermekte serbesttir, dağıtıcı bu hususu şimdiden kabul eder” hükmü mevcuttur.Bu hüküm gereğince davacı davalı şirketin tekel hakkına sahip tek satıcı/dağıtıcısı değildir. Bu nedenle TTK 122 anlamında aranan tek satıcılık yasal koşulu oluşmamıştır.Davacının tazminat istemi bu nedenle kabul edilmemiştir.
Birleşen dava ve asıl davada fazla istemin reddine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; 876.307,20 TL ‘nin davalının temerrüt tarihi olan 28/10/2013’ten itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazla istemin reddine,
2-Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken; asıl davada 59.860,54 TL harçtan peşin alınan 2.295,30 TL ve ıslah ile tamamlatılan 14.922,20 TL harç toplamı 17.218,50 TL harcın mahsup edilerek eksik 42.643,04 TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, birleşen davada alınması gereken 35,90 TL karar harcı üzerinden ,peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubu ile eksik 10,70 TL bakiye harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına
3-Asıl davada;Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü yazılı olan 22.539,70 TL yargılama giderinden davanın kabul nispetine göre 22.245,18 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,birleşen davada davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına
4-Asıl davada; Davalı tarafından yapılan 3.060,00 TL yargılama giderinden davanın ret nispetine göre 170,13 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Asıl davada;Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 49.002,29 TL nispi ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Asıl davada;Davalı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 6.024,42 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,birleşen davada dava değeri üzerinden 1.000 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine
7-Artan avansların karar kesinleştiğinde asıl davada ve birleşen davada yatıran taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 20/12/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

HARÇ BEYANI YARGILAMA GİDERİ(DAVACI)
ASIL DAVADA ASIL DAVADA
59.860,54 TL İLAM HARCI 2.295,30 TL PEŞİN HARÇ
2.295,30 TL PEŞİN HARÇ 14.922,20 TL ISLAH HARCI
14.922,20 TL ISLAH HARCI 25,20 TL BAŞVURU HARCI
42.643,04 TL BAKİYE İLAM HARCI 4.900,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
297,00 TL TEB.MÜZ.POSTA GİDERİ
2.539,70 TL TOPLAM GİDER