Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/104 Esas
KARAR NO : 2018/1336

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/03/2014
KARAR TARİHİ : 17/12/2018

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacılar vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili şirketin yasal hamil olduğu 433 adet tacir çekinin 12/10/2013 tarihinde şirket merkezinde hırsızlandığını, çekler ile ilgili kolluk şikayeti ile beraber iptali talebi ile …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyasında dava açıldığını, mahkemece çalınan 433 adet çek bedeli toplamı 19.591.334.31 TL nin %I0 oranında 2.000.000 TL lik teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verildiğini,433 adet çekten 11 tanesinin ortaya çıkması nedeniyle tefrik kararı verildiğini, mahkemece 25/02/2014 tarihli zayii nedeniyle iptal kararı tesis edildiğini,
Davalı şirket tarafından çek keşidecisi müvekkili … ve yasal hamil … A.Ş. şirketine … .İcra müdürlüğü … E. sayı ile kambiyo senetlerine mahsus ödeme emri gönderdiğini, müvekkili … diğer müvekkili … A.Ş. nin bayisi olup çek … ile bayi arasındaki aylık rutin mal sevkiyatına karşılık … A.Ş emrine … tarafından kesildiğini, kambiyo takibine dayanak ilgili çek incelendiğinde …. Asliye Hukuk Mahkemesinin tedbir kararı olduğunu, çekin arkasındaki … A.Ş nin cirosunun çeki çalanlar tarafından yaptırılmış sahte ciro olduğunu belirterek;
Davanın kabulü ile dava konusu çek ve takiple ilgili borçlu olunmadığının tespiti, takibin iptali, çekin istirdadı, davalı kötü niyetli olduğundan takibin %20 sinden az olmamak kaydı ile kötüniyet tazminatına mahkum edilmesi ,yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir .
CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili şirket ile faktoring müşterisi … arasında imzalanan faktoring sözleşmesine istinaden, faktoring müşterisinin fatura alacaklarının temlik alındığını, söz konusu temlik işlemine istinaden dava konusu çekin müvekkili şirkete verildiğini, müvekkili şirket tarafından söz konusu çekin bankaya ibraz edildiğini ancak dava konusu çek hakkında ödeme yasağı kararı bulunduğunu, müvekkili şirketin söz konusu çekin yasal ve meşru hamili olduğunu müvekkili şirketin haklı alacağının tahsili için gerekli yasal işlemleri başlatmasının kötüniyetli olduğu anlamına gelemeyeceğini
Davacı tarafın çekin çalındığını müvekkili şirkete bildirdiği ve buna rağmen işlem yapıldığına dair beyanlarını kabul etmediklerini, çekin çalındığına dair ilk ilanın bile müvekkili şirketçe çekin iktisabindan sonra yapıldığını, bu itibarla davacı tarafın çekin iktisabında müvekkili şirketin kötüniyetli olduğunu yazılı delille ispatlaması gerektiğini belirterek; davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; İİK 72 maddesi gereğince menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık … İcra dairesinin … esas sayılı dosyasında takibe konan ; muhatabı … A.Ş. … şubesi, 03/03/2014 keşide tarihli, keşidecisi …, lehdarı … A.Ş olan 9.400,00 TL bedelli bir adet çek nedeniyle davacıların menfi tespit ve çekin aynen iadesi-istirdadı istemi ile davalı Factoring şirketinin iyiniyet savunmasının dinlenilip dinlenmeyeceği konusundadır.
Dosya içine taraflarca bildirilen deliller toplanmıştır. …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … E dosyasında çekin iptali konusunda açılan dava dosyasının bir örneği , davalının ticaret sicil kayıtları , … İcra müdürlüğünün … esas sayılı dosyası , davalı … ile … Ltd Şti arasında yapılan factoring sözleşmesi örneği alınmıştır.
… İcra müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı …Ş. vekilinin , davacılar ile çek üzerinde cirosu olan şirketler aleyhine 20/03/2014 tarihinde kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlattığı tespit edilmiştir.
Dava konusu 03/03/2014 tarih ve 9.400,00 TL tutarındaki çek incelendiğinde; muhatabının … A.Ş. … şubesi, keşide tarihinin 03/03/2014, keşidecisinin …, lehdarının … A.Ş , bedelinin 9.400,00 TL olduğu, çekin arkasında sırasıyla davacı … A.Ş., … Ltd. Şti., … – …, …-… ve … Ambalaj – … cirolarının bulunduğu, son hamilin davalı …olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizce talimat yolu ile davacı … AŞ nin ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak dava konusu çeke dair kayıt bulunup bulunmadığının tespiti bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tal sayılı dosyasında mali müşavir bilirkişi … ‘in 09/07/2018 tarihli raporu alınmıştır.Raporda özetle ; davacının incelenen 2013 yılına ait ticari defterlerinden dava konusu çekin kaydının bulunduğu tespit edilmiştir.
Mahkememiz tarafından davaya konu çekin arka yüzündeki … A Ş kaşesi üzerinde atılı ilk ciro imzasının davacı şirketin o tarihlerdeki imza yetkililerine ait olup olmadığının belirlenmesi için bilirkişi …’nın 26/04/2018 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır. Alınan raporda özetle ; dava ve ihtilaf konusu çekin arka tarafında yer alan … AŞ kaşesi üzerine atılı ilk ciro imzalarının , davacı şirketin çeklerin düzenlenme tarihindeki imza yetkilileri olan … , … , … in mevcut imza örnekleri ile aynı elden çıkmış olduğunu gösteren hiçbir benzerlik olmadığı sonucuna varıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davalı … AŞ ile çeki kendisine devreden … ambalaj arasında yapılan faktoring söz 6361 sayılı yasanın 6 ve 9 maddeleri gereğince yasaya uygun olup olmadığı konusunda davalı … ‘in ticari defter ve kayıtları üzerinde ayrıca çekteki ciro silsilesinin doğruluğunun kontrolü bakımından davacı … ve dava dışı … Ltd. Şti. nin 2014 yılı ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak davalının çeki edinmekte kötü niyetli olup olmadığının değerlendirilmesi yönünden bilirkişi …’ün 05/10/2018 tarihli raporu alınmıştır. Alınan raporda özetle; Davalı şirket ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiki süresinde yapıldığı, defterlerin birbirini teyit ettiği ve defterlerin delil niteliği taşıdığı, davalı …Ş.’nin, dava dışı … – … ile Faktoring Sözleşmesi düzenlemesi neticesinde, dava konusu çeki ciro yoluyla almış olduğu, bu çekler karşılığında masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın dava dışı firmaya banka havalesi ile nakit ödendiği, dava konusu çekin düzgün ciro silsilesi ile davalı … şirketine ulaştığının tespit edildiği bildirilmiştir.
Alınan bilirkişi raporlarındaki tespitler hükme esas alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre ;
Grafolog bilirkişi … nın raporu ile davacı keşideci … ve Lehdar … A.Ş nin sahtecilik iddiaları sabit bulunmuştur.Buna göre davaya konu çek davacıların rızası hilafına ellerinden çıkmıştır.
Davalı …Ş. ile dava dışı … arasında 29/03/2013 tarih ve … numaralı “Faktoring Sözleşmesi ” nin akdedildiği, sözleşmenin azami limitinin 500.000 TL olarak belirlendiği,
Dava dışı sözleşme tarafı … – … ile … – … arasında mevcut ticari ilişki gereğince 21/10/2013 tarih ve … numaralı 19.428,05 TL tutarındaki satış faturasının düzenlendiği, bu fatura karşılığında olan alacağın davaya konu çek ile … – … a ödendiği, onunda doğan alacağının tamamını davalı … A.Ş.’ye factoring sözleşmesi ile temlik ettiği ve dava konusu 03/03/2014 tarihli 9.400,00 TL bedelli çek ile dava konusu olmayan 10.000,00 TL tutarındaki çeki davalı …Ş.’ye verdiği Davalı …nin ciro edilen çeklerin tarihine göre toplam 1.425,00 TL masraf hesaplayarak, dava dışı … – … firmasına 22/10/2013 tarih ve … numaralı Fatura düzenlemiştir. Davalı …, masrafları ve dava dışı firmanın protestolu 2.000,00 TL tutarındaki senedi ve masraflarını düştükten sonra kalan 15.975,00 TL’yi 22/10/2013 tarihinde … Bankası nezdinde bulunan mevduat hesabından dava dışı firmanın … A.Ş. nezdindeki hesabına havale yapmıştır.
Yapılan bu işlemlerin ve factoring sözleşmesinin 6361 sayılı yasanın 9 maddesi hükümlerine uygun olduğu bilirkişi … ün raporu ile tespit edilmiştir. Davalı … Factoring şirketinin yaptığı işlemlerde ve daha sonra çeki takibe koymasında kötü niyetli davrandığına dair belge ve delil sunulmamıştır. Bu nedenle davalının kötüniyeti sabit bulunmamıştır.
Davacı keşideci … ve Lehdar … A.Ş nin hırsızlık nedeniyle sahtecilik iddiaları da sabit olduğundan, davacılar yönünden ciro silsilesi bozulmuştur. Davacıların … A.Ş den sonra gelen cirantalar ve dolayısıyla davalı son hamil yönünden borçtan sorumlu olmayacakları sabit bulunmuş, menfi tespit talepleri kabul edilmiştir.
Davacı … A.Ş den sonra gelen cirantalar yönünden ise; imzaların istiklali prensibi gereğince her imza asıl ilişkiden bağımsız bir borç ikrarını içerdiğinden davalı son hamilin bu cirantalara müracaat hakkının korunması gerekecektir.Bu nedenle kötü niyeti ispatlanamayan davalı yönünden istirdat talebi kabul edilmemiştir.
Davacıların kötü niyet tazminat talebi de yasal koşullar oluşmadığından kabul edilmemiştir. Aşağıdaki şekilde davanın kısmen kabulüne ilişkin hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-… İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasında takibe konan keşidecisi … muhatabı … AŞ … Şubesi olan bedeli 9.400,00 TL vadesi 03/03/2014 numarası … olan çek nedeniyle takipte davacılar … ve … AŞ nin borçlu olmadığının tespitine , davacılar yönünden takibin iptaline
Davalı … AŞ nin kötüniyeti ispat olmadığından davacıların istirdat ve kötüniyet tazminat taleplerinin reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 642,11 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 177,80 TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 464,31 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına.
3-Davacılar tarafından bu dava sebebi ile yapılan 4.424,00 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre; 4.014,26 TL sinin davalıdan alınıp davacılara verilmesine artan kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına
Davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 2.180,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan 18,00 TL den kabul ve red oranına göre; 1,75 TL nin davacılardan alınıp davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 1.010,56 TL nispi vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine
5-HMK 333 mad gereğince giderler düşüldükten sonra artan gider avansının talep halinde yatıran taraflara karar kesinleştiğinde iadesine
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/12/2018

Katip …

Hakim …