Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2009/1039
KARAR NO : 2018/1318

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 17/12/2009
KARAR TARİHİ : 13/12/2018

BİRLEŞEN İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
2010/272 ESAS 2010/174 KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 01/04/2010

BİRLEŞEN İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
2010/220 ESAS 2010/556 KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 12/03/2010

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
ASIL DAVA -İSTANBUL 15. ATM 2009/1039 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Davacının, davalıya ait ‘…’ ve ‘…’ ürünlerini Franchise Sözleşmesi uyarınca Antalya’ da … de ve … de bulunan 2 adet mağazasında sattığını, davalının davacıya ait mağazaları bizzat kendisinin işletmek istemesi üzerine davacı şirket yetkilisinin İstanbul da davalı taraf ile görüştüğünü, mağazalara yapılan yatırımlara bir bedel ödeneceğini söylediğini, ancak davalının daha sonra buna yanaşmadığını,
davalının 2009-2010 Sonbahar/Kış sezonu için davacıdan bağlantılı çekleri istediğini, 15.06.2009 tarihinde mal bağlantısı için 11 adet toplam 240.000,00 TL’ lik bağlantı çekinin davalıya teslim edildiğini, çeklerin davalının cari hesabına geçtiğini, istenilen çeklerin verilmesine rağmen davacının mal seçimine izin verilmediğini, mal gönderilmediğini, buna rağmen çeklerin gününde ödenmeye devam edildiğini,
davalının, müvekkiline … Noterliğinin 07.08.2009 tarih ve … yevmiye nolu ihtarıyla sözleşmeyi fesih beyanı gönderdiğini, haksız ihtara karşılık müvekkilinin … Noterliğinin 17.08.2009 tarih ve … yevmiye nolu cevapta mal borcu bulunmadığından sözleşmenin feshini kabul etmediklerini ihtar ettiğini, çekilen ihtara karşılık … Noterliğinin 31.08.2009 tarih ve …yevmiye nolu ihtarnamesinin gönderildiğini, davacının bu ihtarnameye de hemen karşılık olarak … Noterliğinin 17.09.2009 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesini gönderdiğini,
tüm bu ihtarlara rağmen davalının, davacıya ürün seçimi için davet göndermediğini, ürün seçimine giden elemana izin vermediğini, bu nedenle davacının yazlık ürünler satmak zorunda bırakıldığını, cironun düştüğünü, mağazanın zor durumda bırakıldığını, davalının … Noterliğinin 16.09.2009 tarih ve …yevmiye nolu ihtarı ile sözleşmeyi fesih tehdidinde bulunduğunu, bu ihtara cevaben … Noterliğinin 28.09.2009 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesiyle sözleşmenin haksız feshinin sonuçlarına katlanılmasının gerektiğini bildirdiğini, davalının … Noterliğinin 02.10.2009 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesiyle sözleşme fesih beyanı gönderdiğini, müvekkilinin bu fesih ihtarına … Noterliğinin 12.10.2009 tarih ve … yevmiye nolu ihtarı ile cevap vererek sözleşmenin feshinin haksız olduğunu, mal gönderilmemesi nedeniyle cirosunun düştüğünü ve Antalya … AVM’ deki mağazasını kapattığını, zararların tazminine gidileceğini ihtar ettiğini,
davacının, davalıya verdiği 11 adet çekin 5 adedini gününde ödediğini, ancak davalının bu haksız tutumu ve verdiği zarar nedeniyle çek ödemelerinin durdurulduğunu, şimdilik ciro kaybı sebebiyle 270.000,00 TL zararın talep edildiğini, bu amaçla … Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasıyla tespit ve kesif yaptırıldığını, gelecek rapor sonucu tazminat davasının açılacağını, davalıda kalan 6 adet çek toplamının 150.000,00 TL olduğunu, bu çekleri için menfi tespit talebinde çeklerin tamamı içinde tedbir isteminde bulunacaklarını, ancak müvekkilinin yeterli teminat için maddi olanağı olmadığından ilk iki çekin bankaya ibrazında ödenmemesi ve icraya konulmaması için tedbir kararı verilmesini talep ettiğini beyanla,
21.12.2009 keşideli … Şubesine ait 25.000,00 TL bedelli … seri no.lu … A.Ş. keşideli çek ile
29.12.2009 keşideli … Şubesine ait 25.000,00 TL bedelli … seri no.lu … A.Ş. keşideli çekin ödenmesinin durdurulması için ve icra takibi yapılmaması için İİK. Mad. 72 uyarınca Tedbir Kararı verilmesini,
Franchise Sözleşmesine aykırılık sebebiyle ürün gönderilmemesi, mağazanın kapanmasına sebep olunması, öncelik hakkına riayet edilmemesi ve izah olunan diğer sebep ile davacı şirketin uğramış olduğu 270.000,00 TL ciro kaybının davalıdan tahsiline,
davalının elinde bulunan davacı şirketçe keşideli dökümü dilekçeleri ekinde ayrıntılı olarak sunulu bulunan ve ilk ikisi için tedbir istediği her biri 25.000,00 TL değerinde 6 adet 150.000,00 TL çekler sebebi ile borçlu olmadığının tespitine
davalıdan diğer maddi ve manevi tazminat hak ve alacakları saklı olmak üzere davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /Davalı vekili dava dilekçesinde özetle;
Taraflar arasında Franchise sözleşmesi ve alt kira sözleşmeleri bulunduğunu, davacı tarafın bu ilişkilerden kaynaklanan muaccel borçlarını vadelerinde ödemediğini, 16/09/2009 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarla muacceliyet kesbetmiş cari hesap borcunun ödenmesinin bildirildiğini, bunun üzerine davacının … Noterliğinin 28/09/2009 tarih ve … yevmiyeli ihtarı ile cari hesaba mahsuben çeklerin verildiğini bildirdiğini, çeklerin cari hesap borcundan mahsubunu istediğini,
davacının davalı şirkete satım için ve alt kira ilişkilerinden kaynaklanan muacceliyet kesbetmiş başkaca borçlarının da bulunduğunu, davacının müvekkili şirkete verdiği 6 çek hakkında menfi tespit ve ciro kaybı nedeniyle takas ve mahsup talep ettiğini, bu taleplerin kabulünün hukuken imkansız olduğunu, davalı şirketin iade etmesi gereken mal ve ödemesi gereken bir para borcu bulunmadığını, davacının ise davalı şirkete ödemesi gereken cari hesaptan kaynaklanan borcu olduğunu, menfi tespit davası kabul edilirse de davacı tarafın sebepsiz zenginleşeceğini,
menfi tespit davasından önce söz konusu borçlar için icra takibi açıldığını, davacının usul, şartlı franchise, kira sözleşmesi ile yazılı olarak belirlenmiş olan taraflar arasındaki ticari ilişkiyi ihlal etmeye başladığını, franchise sözleşmesinin davalı şirket tarafından haklı nedenlerle, 02.10.2009 tarihinde fesih edildiğini, davacı tarafın sözleşmeye aykırı kusurlu davranışları nedeniyle sözleşmenin feshine neden olduğundan ciro kaybından doğan zararı müvekkil şirketten talep edemeyeceğini, davacının kira ve franchise ilişkisinden doğan peşin ödemesi gereken muaccel cari hesap borcunu kapatmayarak sözleşmeye aykırı davrandığını, davacının , davalı şirkete hit satış için bırakılan malların satış bedellerine haksız olarak el koyduğunu, davacının günlük olarak gönderdiği satış raporlarına istinaden davalı şirketin düzenlediği faturalara, davacı tarafın haksız ve kötü niyetli itiraz ederek iadeye başladığını, bu faturaların davacının kendi bildirdiği satış raporlarının esas alınarak düzenlendiğini, davacının sözleşme gereği ödemesi gereken royalty bedelinin talep edilmesine rağmen ödemediğini, davacının ciro kaybı iddiası ile ilgili hesaplamaya … mağazasına ilişkin ciro kaybının dahil edilmesinin mümkün olmadığını, davalı şirketin bu mağaza ile ilgili ürün tedarik etme gibi bir yükümlülüğünün bulunmadığını, davacının matematiksel bir hataya düşerek ciro kaybını toplam 1 yıllık cirolarını baz alarak hesapladığını, toplam 270.000,00 TL olarak talep ettiğini, 2009 yılının 10.ayından sonraki kış sezonuna ait malların sözde tedarik edilmediği olgusundan bütün bir yıl ürünsüz kalınmış gibi 1 yıllık ciro kaybı talep ettiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DOSYA- İSTANBUL 10. ATM 2010/272-174 SAYILI DOSYASI
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Davacı … A.ş nın, davalı … A.ş nın grup şirketi olan … A.ş aleyhine İstanbul 15 ATM’ nin 2010/1039 E sayılı dosyasıyla Menfi Tespit ve Çek İptali davası açtığını bu davaya konu edilen … Şubesine ait 29/12/2009 günlü 25.000,00 TL bedelli 19/01/2010 keşide tarihli 25.000,00 TL bedelli ve 01/02/2010 keşide tarihli 25.000,00 TL bedelli 3 adet çekin davadan kurtulmak için iş bu davanın davalısı … A.ş.’ye ciro edildiğini, bu çeklerin davalı şirkete arkası yazdırılarak icraya konulduğunu,
29/12/2009 tarihli 25.000,00 TL çekin …. İcra Müdürlüğünün … E
19/01/2010 tarihli 25.000,00 TL çekin İcra Müdürlüğü … E
01/02/2010 tarihli 25.000,00 TL çekin … İcra Müdürlüğü … E
sayılı dosyaları ile işleme konulduğunu, müvekkilinin dava dosyasına sunduğu dilekçesinde … A.Ş.’nin kötü niyetli hamil olduğu gerekçesiyle tedbir talebinde bulunduğunu, … A.Ş.’nin davada taraf olmadığını, bu nedende davanın reddi gerektiğini, iş bu davanın halen derdest olan İstanbul 15 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2009/1039 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep ettiğini beyanla;
her biri 25.000,00 TL değerinde 3 adet çek sebebiyle müvekkili şirketin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DOSYA- İSTANBUL 10. ATM 2010/220-556 SAYILI DOSYASI
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Davalı … A.ş nın muaccel oluşmuş cari hesap borcunun bulunduğunu, sözleşmelerden doğan borcun ödenmemesi üzerine davalıya ihtarname keşide edildiğini, ancak davalının bu ihtara rağmen borcunu ödemediğini, bu nedenle sözleşmenin feshedildiğini, müvekkili şirket ürünlerinin Franchise Sözleşmesi çerçevesinde davalıya satılmak üzere emaneten bırakıldığını, davalının ise bu ürünleri sattığında satış raporuna göre müvekkiline pay ödemeyi kabul ettiğini, müvekkilinin de buna uygun olarak fatura tanzim ederek davalıya gönderdiğini, ancak davalının satış raporlarına istinaden ödeme yapmadığını, gönderilen fatura bedellerine itiraz ederek iade ettiğini, alt kiracı olan davalının müvekkiline mecurun kira ve kullanımdan kaynaklanan diğer borçlanın da olduğunu, davalının mağazalarında 14.09.2009 tarihinde yapılan sayım müvekkiline ait miktar, cins ve nevi ürünlerin tespit edildiğini, anılan ihtara rağmen konsinye ürünleri iade etmemesi üyerine bedellerinin faturalandırılarak davalıya gönderildiğini, ancak herhangi bir ödeme yapmadığı gibi faturalan kabul etmediğini beyanla;
davalı aleyhine başlatılan ve davalının itirazı üzerine duran …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, %40’taz az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
İcra dosyasına yaptığı itirazı tekrar ettiğini, Antalya icra dairelerinin yetkili olduğunu, bu nedenle davanın İstanbul’da değil Antalya Mahkemelerinde açılması gerektiğini, taraflar arasında Franchise Sözleşmesi olduğunu, bu sebeple dava bakmakla görevli mahkemenin Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesinin olduğunu beyanla, davanın reddini, %40’tan az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Mahkememizin 2009/1039 Esasında ve birleşen İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi nin 2010/272-174 sayılı dosyasında davacı … A.ş; 29/12/2009 tarihli 25.000,00 TL bedelli, 19/01/2010 tarihli 25.000,00 TL bedelli 01/02/2010 tarihli 25.000,00 TL bedelli çekler nedeniyle İİK 72 gereğince menfi tespit istemiştir.
Birleşen İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi nin 2010/220-556 sayılı dosyasında davacı … A.ş İİK 67 maddesi gereğince itirazın iptali isteminde bulunmuştur.Alacağın dayanağı cari hesap olarak açıklanmıştır.
Tarafların bildirdiği deliller toplanmıştır.Tarafların ticaret sicil kayıtları, icra takip dosyası,taraflar arasında bağıtlanan sözleşmeler, tarafların karşılıklı tebliğ ettikleri ihtarnameler alınmıştır.Tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.Asıl dosya davacısı … A.ş nin ticari defter ve kayıtları üzerinde talimat yoluyla bilirkişi incelemesi yaptırılmış, 20/03/2017 tarihli … ve arkadaşlarının raporu alınmıştır. Son olarak birleşen dosya davacısı … A.ş nin, … A.ş nin ticari defterleri ile tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan inceleme sonunda bilirkişi … ve arkadaşlarının 31/04/2014 tarihli kök raporu ve 13/09/2018 tarihli bilirkişi ek raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
Birleşen dosya davacısı … A.ş ile asıl dosya davacısı … A.ş nin 2008 yılı ticari defter ve kayıtlarının birbirini teyit ettiği, … A.ş nin … A.ş den asıl dava tarihi 17/12/2009 da 410.353,53 TL alacaklı bulunduğu,bu alacaktan 150.000,00 TL çekler mahsup edildikten sonra 243.987,99 TL alacak kaldığı, aynı asıl dava tarihinde davacı … A.ş nin kendi ticari defter ve kayıtlarına göre ise davalıya 78.867,19 TL borçlu olduğu (talimat bilirkişi raporuna göre ve tahsil edilmeyen 150.000,00 TL çekler bedeli dikkate alındığında)
Asıl dava dosyasında;
Davacı … A.ş nin menfi tespit istediği; … Şubesine ait
21.12.2009 keşideli 25.000,00 TL bedelli … seri no.lu
29.12.2009 keşideli 25.000,00 TL bedelli … seri no.lu çekler ile
4 adet daha 25.000,00 er TL bedelli olmak üzere toplam 150.000,00 TL bedelli çeklerin … A.ş nin alacağından mahsup edildiği, toplam alacağın dolayısıyla davacı … A.ş nin menfi tesbit talebinin kabulünün mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
Yine davacı … A.ş nin Franchise Sözleşmesine aykırılık sebebiyle uğramış olduğu 270.000,00 TL ciro kaybının tahsili isteminde ise; davacı … A.ş nin ödemediği cari hesap borçlarının muaccel hale geldiği, bu nedenle davalı … A.ş nin sözleşmeyi fesihte haklı olduğu, birleşen İstanbul 10. atm 2010/220-556 davasına konu (… İcra Müdürlüğü … Esas) icra takibini başlattığı, davacının bu haklı fesih sonucu mal göndermeyen davalıdan bu nedenle zarar talebinde bulunamayacağı anlaşılmış, istem reddedilmiştir.
Birleşen dosya- İstanbul 10. atm 2010/272-174 sayılı dosyasında
Davacı … A.ş nin asıl dava dosyasında menfi tespit istediği
21.12.2009 keşideli 25.000,00 TL bedelli … seri no.lu
29.12.2009 keşideli 25.000,00 TL bedelli … seri no.lu
01/02/2010 tarihli 25.000,00 TL bedelli çeklerin davalı … A.ş ye … A.ş tarafından ciro edildiği, her iki şirket arasında grup şirketi olmaları nedeniyle organik bağ bulunduğu bu nedenle menfi tespit isteminin davalı … A.ş yönünden de geçerli olacağını açıklamıştır.
Asıl dava dosyasında bu davayada konu edilen çekler yönünden menfi tespit istemi kabul edilmemiştir. Davacı … A.ş dava dışı çekler cirantası … A.ş na borçludur.Bu nedenle davacı; birleşen dosya davalısı çek hamili … A.ş yönünden de menfi tespit isteminde bulunamayacaktır. Dava kabul edilmemiştir.
Birleşen dosya- İstanbul 10. atm 2010/220-556 sayılı dosyası
Davacı … A.ş davalı … A.ş den cari hesap alacağı için … İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasında ilamsız icra takibi başlatmıştır.
Bilirkişi … ve arkadaşlarının kök ve ek raporunda ayrıntısı ile açıklandığı üzere, mahkememiz kararına da esas alındığı üzere; davacının takip tarihi itibariyle davalıdan 243.987,99 TL alacağı mevcuttur.Ancak davacı icra takip dosyasında 227.697,09 TL alacak talep etmiştir. Mahkememiz taleple bağlı olduğundan istenen 227.697,09 TL üzerinden itirazın iptaline karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
HÜKÜM /
1-Asıl davada davanın REDDİNE,
Davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine,
2-Birleşen İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/272-174 E.K. Sayılı dosyasında davanın REDDİNE,
Davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine,
3-Birleşen İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/220-556 E.K. Sayılı dosyasında; … İcra Müdürlüğü … Esas sayılı takip dosyasında 227.697,09 TL üzerinden İTİRAZIN İPTALİNE, TAKİBİN DEVAMINA,
227.697,09 TL’ye takip tarihinden itibaren takip koşullarında reeskont faizi yürütülmesine,
227.697,09 TL’nin %40’ı oranında icra inkar tazminatının davacı lehine davalıdan tahsiline,
4-A)Asıl dava;
Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken 35,90 TL harcın peşin alınan 5.670,00 TL harçtan mahsup edilerek 5.634,10 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
B)Birleşen dava; (İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/272-174 E.K. Sayılı dosyası)
Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken 35,90 TL harcın peşin alınan 1.113,75 TL harçtan mahsup edilerek 1.077,85 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
C)Birleşen dava; (İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/220-556 E.K. Sayılı dosyası)
Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken 15.551,98 TL harçtan peşin alınan 2.242,95 TL harcın mahsup edilerek 13.309,03 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-A)Asıl dava;
Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 150,00 TL teb.müz.gideri, 4.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.950,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
B)Birleşen dava; (İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/272-174 E.K. Sayılı dosyası)
Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
C)Birleşen dava; (İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/220-556 E.K. Sayılı dosyası)
Davacı tarafından yapılan 2.242,95 TL peşin harç, 17,15 TL başvuru harcı, 15,00 TL tebligat gideri toplam 2.275,10 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-A)Asıl dava;
Davalı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 30.750,00 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
B)Birleşen dava; (İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/272-174 E.K. Sayılı dosyası)
Davalı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 8.600,00 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
C)Birleşen dava; (İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/220-556 E.K. Sayılı dosyası)
Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 19.611,83 TL nispi ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Artana avansın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı – Karşı Davalı Vekili AV. … ile Davalı – Karşı Davacı … ve … Şti. vekili AV. …’nun yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 13/12/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …