Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/92 E. 2023/533 K. 21.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/92 Esas
KARAR NO : 2023/533

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)
DAVA TARİHİ : 07/02/2023
KARAR TARİHİ : 21/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle;…Eyüp-İstanbul Şubesinin 10/02/2023 keşide tarihli, keşidecisi …Ltd. Şti. olan, …çek numaralı, 52.410,00 TL bedelli çek ile … Eyüp-İstanbul Şubesinin 10/02/2023 keşide tarihli, keşidecisi… Ltd. Şti. olan, … çek numaralı, 160.000,00 TL bedelli çekin kaybetmek veya çaldırmak suretiyle zayi edildiğini, söz konusu çeklerin banka şubelerine 3.şahıslara ödenmesinin engellenmesine dair ödeme yasağı konulması akabinde çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, çek iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce çeke ilişkin bankalara yazılan müzekkereye cevap verildiği, Ticaret Sicil Gazetesine ilan müzekkeresinin yazıldığı görülmüştür.
6102 sayılı Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir. Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır. Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
6102 sayılı Yasanın 818/1-s maddesi uyarınca poliçeye ilişkin, iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası çekler hakkında da uygulanır. Hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Kaldı ki, dava sırasında yapılan ilanlar neticesinde ve hak sahiplerinin daha sonradan ortaya çıkması halinde hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali de talep edilebilecektir. Davacı, iptalini talep ettiği senedin keşidecisinin kim olduğunu, çek bilgilerini mahkemeye bildirmiş olup, davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerini uygulanmaz hale getirecektir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 14/05/2018 tarih ve 2016/11761 Esas 2018/ 3544 Karar sayılı emsal Kararı)
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde,
Talep konusu çekler için …’a yazılan müzekkereye verilen 16/02/2023 tarihli cevabi yazı ve ekinden tüm çeklerin ibraz edilerek çekler üzerinde 97 kodla iade işlemi görmüş yasaklı kaydının bulunduğunun bildirildiği, …Bankası A.Ş’a yazılan müzekkereye verilen 05/04/2023 tarihi cevabi yazı ile…seri numaralı çekin bankalarına ibraz edildiği, ancak 97 kodla iade edildiği,… numaralı çekle ilgili hiçbir kaydın bulunmadığını, …’e yazılan müzekkereye verilen 05/04/2023 tarihli cevabi yazı ile… numaralı çekin ibraz edildiği, … numaralı çekin ibraz edilmediğinin bildirildiği görülmüştür.
Mahkememizin 29/05/2023 tarihli celsesi 1 numaralı ara kararı gereğince davacı vekiline, ”Talebe konu … seri numaralı çekin … Faktorig A.Ş. tarafından… bankasına; …seri numaralı çekin Hüsnü Başkaya tarafından … bankasına, İbraz edildiğinin tespiti gözetilerek davacı vekiline her bir çek yönünden ibraz edene karşı TTK’nın 763 vd. maddeleri gereğince iade davası açması için iki haftalık kesin süre verilmesine, aksi halde davanın reddedileceğinin tebliğ yoluyla ihtarına,” istirdat davası açmak üzere süre verildiği, davacı tarafça verilen süre içerisinde istirdat davasının açılmadığı anlaşılmıştır.
Dava konusu çeklerin ilgili bankalara ibraz edildiği görülmekle mahkememizce davacı vekiline istirdat davası açmak üzere kesin süre verilmiş, verilen kesin süre içerisinde çekin istirdatı davasının açılmaması halinde davanın reddedileceği ara karar ile ihtar edilmiştir. Davacı yanca bu süre içinde davanın açıldığına dair bilgi ve belge sunulmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.21/06/2023

Katip Hakim
e-imza e-imza