Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/213 E. 2023/955 K. 04.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/213 Esas
KARAR NO : 2023/955
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 27/03/2023
KARAR TARİHİ : 04/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin sigortacılık faaliyetleri hakkında hizmet sunmakta olduğunu, … no’lu Genişletilmiş Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalı dava dışı … …’a ait … plaka numaralı aracın 31/08/2021 tarihinde seyir halindeyken davalı …’nin sorumluluğundaki yol yapım çalışmasında hiçbir uyarı ikaz veya işaretleme bulunmamasına bağlı olarak yol ortasında bulunan 30 cm yüksekliğindeki kanalizasyon kapağı ve betonuna çarpılması suretiyle yaşanılan kaza sonucunda sigortalı araçta hasar meydana geldiğini, müvekkili şirket tarafından sigortalısının söz konusu olay nedeniyle uğradığı 6.139,27-TL zararının 27/10/2021 tarihinde karşılandığını, buna ilişkin fatura ve ödeme dekontu işbu dilekçe ekinde ibraz edildiğini, müvekkili tarafından davalıya 4.604,45-TL asıl alacak ve ferilerine yönelik ödeme yapılmasına ilişkin mektup gönderildiğini, ancak davalı tarafından olumlu bir cevap verilmediğinden davalı aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı dosyasına kayıtlı olarak icra takibi başlatıldığını, davalı tarafından borç tutarına ilişkin ne takip tarihlerinde, ne de sonrasında müvekkili şirkete herhangi bir ödeme gerçekleştirilmediğini, davalı-borçlu taraf, dava konusu olay nedeniyle hasara bağlı zararlardan sorumlu olduğunu ancak davalı-borçlu tarafça kötü niyetli olarak sırf borcun ifa edilmesini geciktirmek için icra takibine itiraz edildiğini, davalı-borçlu taraf, her ne kadar faiz oranına itiraz etmişse de, somut olaya uygulanacak faiz yasal faiz olduğunu, bu nedenle davalının bu yöndeki mesnetsiz itirazlarının da reddi gerektiğini, tüm bu açıklanan nedenlerle haksız ve yersiz olarak yapılan itirazın iptalini ve ortada likit bir alacak olmasına rağmen davalı-borçlu kötü niyetli olarak bu itirazı yapmış olduğundan takip konusu miktarın %20’sindan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; işbu davayı idare yönünden hiçbir şekilde kabul etmemekle birlikte söz konusu davada görevli mahkemenin … Mahkemeleri olduğunu, davacının söz konusu davayı davalı idareye yöneltmesinde hukuki yararının bulunmadığını, davanın yasal süresi içinde açılıp açılmadığının Mahkemece resen incelenmesini talep ettiklerini, dava konusu olayda davalı idarenin kusurlu/kusursuz sorumluluğu, müteselsil sorumluluğu, işleten sorumluluğu olmadığını, talep edilen tazminatın şartlarının müvekkili idare açısından gerçekleşmediğini, dava konusu olayda davalı idarenin kusurlu/kusursuz sorumluluğu, müteselsil sorumluluğu, işleten sorumluluğu hiçbir şekilde olmadığını, dava konusu olay ile ilgili olarak usulüne uygun olarak trafik kaza tutanağı tutulmadığını, tüm bu açıklanan nedenler davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
…. İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı dosyasının UYAP üzerinden, … ve … yazı cevapları celp edilerek dosya kapsamına alınmıştır.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının … İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı takip dosyasında tazminat taleplerinden kaynaklanan 4.604,45-TL asıl alacak 37,47-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 4.641,92-TL takip yapıldığı, ödeme emrinin 19/02/2022 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun da süresi içerisinde 17/02/2022 tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, dava İİK’nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Makina Mühendisi bilirkişinin 27/09/2023 tarihli raporunda özetle; Sürücü … … %25 oranında kusurlu olduğu, Yolda inşaat çalışması olduğu yönünde uyarıcı işaretlerin konulmadığı, Yol yapım işinden sorumlu kurum, kuruluş veya kişilerin sürücü … …’ın aracının hasarlanmasında %75 oranında kusurlu olacağı değerlendirilmiştir. Kazanın meydana geldiği yerin davalı belediye sorumluluğu alanında olan yerlerden olup olmadığına dair dosya kapsamında herhangi bir bilgi mevcut değildir. Araçta meydana gelen hasar yedek parça ve işçilik dahil toplam 6139,23TL (KDV dahil) olduğu; Yolda çalışmayı yapan kurum, kuruluş veya kişi %75 kusuruna tekabül eden hasar miktarı 4.604,42TL (KDV dahil) olduğu görüşüne varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davacının sigortaladığı dava dışı sigortalı aracının seyir halinde iken kanalizasyon kapağına araç altını çarpmasından doğan hasarın davalının sorumluluğunda bulunan yoldan dolayı meydana gelip gelmediği, yolda işaretleme yapılıp yapılmadığı, işaretleminin gerekip gerekmediği, meydana gelen kazada tarafların kusur durumu, dava dışı sigortalıya ödenen bedelin davalıdan TTK 1472. md. kapsamında rücu koşullarının oluşup oluşmadığı, miktarı ve bu kapsamda başlatılan takipte itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraf sıfatı, bir başka deyişle husumet ehliyeti dava konusu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, dava konusu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise dava konusu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde değerlendirilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukukî koruma isteniyor ise o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. (Hukuk Genel Kurulu 2017/657 E. , 2021/491 K.)
Karayolları Trafik Kanunu 10. maddesi ile, ”Bu Kanunla belediyelere verilen görevler il ve ilçe trafik komisyonları ve mahalli trafik birimleri ile işbirliği yapılarak yürütülür.
a)Kuruluş
Her belediye başkanlığı bünyesinde, hizmet kapasitesi gözönünde tutularak İçişleri Bakanlığınca tespit edilecek ölçülere ve genel hükümlere göre, belediye trafik şube müdürlüğü, şefliği veya memurluğu kurulur.
b)Görev ve yetkiler
1.Yapım ve bakımından sorumlu olduğu yolları trafik düzeni ve güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmak,
2.Gerekli görülen kavşaklara ve yerlere trafik ışıklı işaretleri, işaret levhaları koymak ve yer işaretlemeleri yapmak,
3.Karayolu yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve denetlemek,
4.Karayolunda trafik için tehlike teşkil eden engelleri gece veya gündüze göre kolayca görülebilecek şekilde işaretlemek veya ortadan kaldırmak,
5.Yol yapısı veya işaretleme yetersizliği yüzünden trafik kazalarının vukubulduğu yerlerde, yetkililerce teklif edilen tedbirleri almak,
6.Çocuklar için trafik eğitim tesisleri yapmak veya yapılmasını sağlamak,
7.Bu Kanun ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak.” şeklinde hükmü düzenlenmiştir.
Yağmursuyu Tesislerinin Yapılmasına İlişkin Ortak Hizmet Protokolü’nün incelenmesinde;
5.1.d İşletme, Bakım ve Onarım Yükümlülükleri başlığı altındaki 2/a bendi ile, ”Yağmur suyu toplama ve uzaklaştırma sistemleri ile ilgili olarak;
a)İlçe belediyelerinin sorumluluk sahasında bulunan yağmur suyu toplama ve uzaklaştırma sistemlerinin işletilmesi, bakım ve onarımı ilgili belediyenin sorumluluğundadır.” hükmü düzenlenmiştir.
5.1.d İşletme, Bakım ve Onarım Yükümlülükleri başlığı altındaki 2/d bendi ile, ”Yağmursuyu mazgallarının, yağmur suyu alma yapılarının ve bu noktalardaki kum ve pislik tutucularının düzenli temizliği, işletilmesi, bakım ve onarımı sorumluluk alanlarına göre … ve İlçe Belediyelerin sorumluluğundadır.” hükmü düzenlenmiştir.
5.1.e Diğer Yükümlülükleri başlığı altındaki 2 bendi ile, ”Yol yapım ve onarımlarında su ve kanalizasyon baca kapakları ve ızgaraları beton ve asfalt altında bırakılmayacaktır. … sorumluluğunda bulunan yolların üzerinde bulunan kanalizasyon menhol kapaklarının, su isale vana odaları kapaklarının, su şebeke buşaklelerinin yol bakım ve asfaltlama çalışmalarında korunması, uygun kota getirilmesi, sürekli ulaşılabilir durumda tutulması … sorumluluğundadır.” hükmü düzenlenmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde,
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, alanında uzman bilirkişiden rapor alınmış, aldırılan bilirkişi raporu ile, Sürücü … … %25 oranında kusurlu olduğu, Yolda inşaat çalışması olduğu yönünde uyarıcı işaretlerin konulmadığı, Yol yapım işinden sorumlu kurum, kuruluş veya kişilerin sürücü … …’ın aracının hasarlanmasında %75 oranında kusurlu olacağı, kazanın meydana geldiği yerin davalı belediye sorumluluğu alanında olan yerlerden olup olmadığına dair dosya kapsamında herhangi bir bilgi mevcut olmadığı, araçta meydana gelen hasar yedek parça ve işçilik dahil toplam 6139,23TL olduğu; yolda çalışmayı yapan kurum, kuruluş veya kişi %75 kusuruna tekabül eden hasar miktarı 4.604,42TL olduğu tespit edilmiş, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olduğu anlaşılmış olup, hükme esas alınmıştır.
… arasında Yağmursuyu Tesislerinin Yapılmasına İlişkin Ortak Hizmet Protokolü imzalandığı, işbu protokolün mahkememizce celp edildiği görülmüştür. … ‘nın yazı cevabı ile dava konusu olayın meydana geldiği … Mahallesi … Sokak ana arter yol vasfında bulunmadığı, kanalizasyon baca kapaklarının … tarafından konulduğunu, … sokağın yol bakım ve onarım çalışmaları … tarafından gerçekleştirildiğinin bildirildiği, …’nın yazı cevabi ile dava konusu olayın meydana geldiği sokağın ana arter yol ağı dışında kaldığı, ayrıca 31/08/2021 tarihinde bahse konu yolda herhangi bir çalışmalarının bulunmadığının bildirildiği, dolayısıyla kazanın meydana geldiği yolun ana arter olmayıp sokak olduğunun sabitlik kazandığı görülmüştür.
KTK’nın 10. maddesine göre şehir içi yollarda her türlü yapım, onarım ve alt yapı tesis çalışmalarında trafik düzen ve güvenliğini sağlayacak önlemleri almak, aldırmak ve denetleme görevinin Belediye’ye ait olduğunun düzenlendiği, ayrıca … ile … arasında düzenlenen Yağmursuyu Tesislerinin Yapılmasına İlişkin Ortak Hizmet Protokolü’nün 5.1.e Diğer Yükümlülükleri başlığı altındaki 2 bendi ile, ”Yol yapım ve onarımlarında su ve kanalizasyon baca kapakları ve ızgaraları beton ve asfalt altında bırakılmayacaktır. … sorumluluğunda bulunan yolların üzerinde bulunan kanalizasyon menhol kapaklarının, su isale vana odaları kapaklarının, su şebeke buşaklelerinin yol bakım ve asfaltlama çalışmalarında korunması, uygun kota getirilmesi, sürekli ulaşılabilir durumda tutulması … sorumluluğundadır şeklinde düzenlendiği, kazaya sebep olduğu belirtilen rögar kapağının … Mahallesi Şefik sokakta bulunup bu yolun ana arter yol vasfında olmadığı, … Sokağın yol bakım ve onarımın … … ce yapıldığının aynı Belediye Başkanlığınca bildirildiği, dolayısıyla kazanın gerçekleştiği yolda bulunan rögar kapağının bakımına dair sorumluluğun …’ye ait olmadığı, davalı olarak gösterilen …’nin açılan davada pasif husumetinin bulunmadığı anlaşıldığından, davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
2-Alınması gereken 269,85-TL harcın, peşin alınan 179,90-TL harçtan mahsubu ile bakiye 89,95-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.641,92-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan zorunlu arabuluculuk gideri 3.120,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
Dair, miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.04/12/2023

Katip … Hakim …
e-imza e-imza