Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/188 Esas
KARAR NO : 2023/733
DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ : 12/12/2002
DAVA : Alacak
KARAR TARİHİ : 21/09/2023
BİRLEŞEN …. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ 2013/… ESAS
DAVA TARİHİ : 06/05/2013
BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2004/… ESAS
DAVA TARİHİ : 18/05/2004

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili arasında başlangıçta ismi “… Yapımı İşi” iken, daha sonra davalının 20.3.1998 gün ve 2902 sayılı yazısı ile ” … ve İyileştirme Yatırımı” olarak değiştirilen işin, sözleşmesi … 9. Noterliğinin 9.6.997 gün ve … yevmiye nosu ile düzenlenerek imzalandığını, müvekkili tarafından mukavele ve ekleri ile şartnamelere uygun olarak imalat ve işlere devam edilirken, ilk keşif bedeline ilaveten, davalının 6.5.1998 gün ve 6430 syılı yazısı ile, 24.4.2000 gün ve 5497 sayılı yazısı ile de elektrik imalatlarının ağırlıklı olduğu iki kez keşif artışı verilmiş ve bu doğrultuda söz konusu iş keşif artışları ile birlikte müvekkili tarafından yapılmış ve bitirilmiş olduğunu, işin detayları gerek ihale öncesi ve sonrası yapılan yazışmalar ve gerekse mukavele ve ekleri şartnamelerde belirtilmiş olduğundan, dilekçemizde bu detaya yer verilmediğini, ancak bu detaylar … Asl.H.H.nin 2002/… D.İş ve … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/… D. İş Tal. sayılı dosyalarında yaptıkları tespitler sonucu oluşan 17 sayfalık bilirkişi kurulu raporunda saptandığını, bu raporda da görüleceği üzere müvekkili, söz konusu işin % 100 ‘ünü yapmış ve edimlerini yerine getirmiş ve ayrıca keşif artışları nedeni ile % 3 oranında da keşif artışı nedeni ile iş yaparak sonuç olarak % 103 oranında işi tamamlayıp idareye fiilen teslim ettiğini, söz konusu imalat için bugüne kadar 27 adet hak ediş yapılmış ve davalı idare tarafından bu hak edişler onaylanarak bedelleri de müvekkiline ödendiğini, ancak oluşacak geçici kabule izafeten keşif artışları da dahil bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere 557.264.517.311.-TL bakiye alacaklarının kaldığını, davalı, müvekkili tarafından yapılan tüm imalatları, yapıldıkları günden itibaren kullanmış ve halen de kullanmaya devam ettiğini, işin başlangıcından bitimine kadar davalıya ekli listede belirtildiği üzere 57 adet ve toplam 2.397.350.331.900.-TL’lik muhtelif bankalardan alınan teminat mektupları verildiğini, keşif artışları ile birlikte işin % 103’nün yapılmış olmasına karşın, müteaddit yazılı taleplerine rağmen, davalı tarafça işin geçici kabulüne yanaşılmayarak bu işlemin bugüne kadar sürümcemede bırakıldığını, bu nedenledir ki, öncelikle geçici kabul statüsünde edimlerini yerine getirip getirmediklerinin yargı yolu ile tespit ettirilmiş ve bunun sonucunda da bu davayı açmak zaruretinin doğduğunu belirterek, müvekkilinin yükleminde bulunan tüm inşai mekanik ve elektrik işlerinin keşif artışları ile birlikte yapıldığının ve keza makine ve ekipmanlar da dahil olmak üzere davalıya teslim edildiğinin tespiti ile fazlaya dair dava hakları saklı kalmak üzere 557.264.517.311.Tl bakiye alacaklarının dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, teminat mektuplarının kendilerine iadesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın haksız, yersiz ve hukuki mesnetten yoksun olduğunu, yatırım programında … proje numarası ile yer alan … İşinin 1997 yılında ihale edilerek en uygun teklifi veren davacı firma ile 9.6.1997 tarihinde sözleşme imzalandığını, projenin Bayındırlık birim fiyatlarına göre hazırlanan keşif bedeli üzerinden tenzili yapılmak suretiyle … işleri ile … Garantili Anahtar Teslimi ve teklif bedelinden ihale edildiğini, daha sonra yönetim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda ilave işlerin eklendiğini, bilahare söz konusu projenin … Ve İyileştirme yatırımı olarak revize edildiğini, söz konusu işin ana başlıklar altında ; a-… Tesisi, b-… c-Diğer imalatlar olduğunu, 14.4.2001 tarihinde işletme deneme ve deneme üretiminin sona ermesinden sonra 17.4.2001 tarihinden itibaren, sözleşme ve şartnamede belirtilen hususlar çerçevesinde geçici kabul çalışmalarına başlanıldığını ve 7.6.2001 tarihine kadar devam edildiğini, tuz yıkama tesisinin tam kapasiteye ulaşmasına rağmen, sözleşmede belirtilen kapasitede çalışmadığını, tuz toplama makînasının mevcut tava zemininde verimli olmadığını, konveyelerin hareket mekanizmalarının yapısı nedeni ile havuz içi ve havuzlar arası hareket kabiliyetlerinin mevcut tava zemini şartlarında mümkün olmadığını, özetle; tuz yıkama tesisinde üniteler itibariyle geçici kabul heyetince eksik ve kusurlu işlerin belirtilerek tutanak altına alındığını, … Üniversitesi Öğretim Üyelerine bilirkişi incelemesi yaptırıldığını, eksiklik ve kusurlu işlerin belirlendiğini, dolayısıyla dava dilekçesinde belirtilen … Asl.Hukuk Mahkemesinin 2002/… D.İş sayılı dosyasında yapılan bilirkişi İncelemesi ile saptanan hususların hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, dava dilekçesinde yapılan tüm imalatların yapıldıkları günden itibaren kullanıldığı ve halen kullanılmaya devam edildiği iddiasının da gerçeği yansıtmadığını, idarenin geçici kabule yanaşmadığı, işlemleri sürümcemede bıraktığı iddiasının da gerçek dışı olduğunu, açıklamalar doğrultusunda teminat mektupları için verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını ve haksız, yersiz, hukuksal dayanaktan yoksun açılan davanın reddine karar verilmesini, masraf ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen …. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/… E. sayılı dosyada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 06/02/2001 gün ve 24310 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 05.02.2001 gün ve 2001/06 sayılı kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alındığını, işbu dava yüklenici firmaya usulsüz ve fazla ödenen meblağın, kontrol ve kabul heyetinde yer alan personelden tahsiline ilişkin rücu davası olduğunu, dava konusu işin 1997 yılında ihale edilerek sözleşmeye bağlandığını, yüklenici firma tarafından …. ATMnin 2002/… esasına kayden eser sözleşmesinin ifa edildiğinin tespiti, işe ait 57 adet teminat mektubunun iadesi edilmesi ve 557.264.517.311-TL’nin tahsili talebi ile müvekkili şirket aleyhine dava açıldığını, taraflarınca da yüklenici firma aleyhine …. ATM’nin 2004/… Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını, birleştirilen davada yargılamanın …. ATM’nin 2011/… esas sayılı dosyasından devam ettiğini, huzurdaki davanın davalıları hakkında … Ağır Ceza Mahkemesinin 2004/… Esasına açılan kamu davasında mahkumiyet kararı verildiğini, davalıların suç oluşturan fiilleri nedeniyle idare zararına sebebiyet verdikleri mahkeme kararı ile de hüküm altına alındığından işbu davanın açılmasının gerektiğini, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, öncelikle davalıların taşınır malları ile 3. kişilerde bulunan hak ve alacakları üzerine ihtiyati tedbir konulmasını, 16.231.154,27-TL’nin 24/06/2000 tarihinden itibaren temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2004/… Esas sayılı dosyada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil kuruluş bünyesinde bulunan … Müessesesi Müdürlüğüne bağlı … ve İyileştirme Yatırım İşi, 1997 yılında ihale edilerek sözleşmeye bağlanmış olup, davalı … Ltd. Şti. tarafından yüklenildiğini, ancak, tuz toplama havuzlarında 1999 yılı itibariyle yeterli verim alınamaması nedeni ile, konu Teftiş Kurulu Başkanlığına intikal ettirilmiş, diğer yandan 2000 yılından bu yana işin geçici kabulünün yapılmasına ilişkin çalışmalar sonuç vermemiş olup, işin halen geçici kabulünün yapılmadığını, yapılabilmesi, sözleşme konusu imalatın kullanılarak tam kapasite ile üretimin sağlanmasına bağlı olduğunu, olayımızda ise davacı firma tarafından imalatın kullanılması suretiyle, tam kapasite ile üretimin söz konusu olmadığını, bu arada, davalı firma, … Asl.Tic.Mah.nin 2002/… Esasına kayıtlı eser sözleşmesinin ifa edildiğinin tesbiti, işe ait 57 adet teminat mektubunun iade edilmesi ve 557.264.5177.311-TL’nin tahsili talebi ile müvekkili aleyhine dava açmış olup, derdest olduğunu, gerek yapılan bir bölüm imalatın sözleşmesine uygun olmaması, gerek bîr bölüm imalatın hiç yapılmaması gibi “hususların tespiti üzerine, yukarıda belirtildiği gibi, konunun Teftiş Kurulu Başkanlığına intikal ettirildiğini, müvekkili Teftiş Kurulu Başkanlığı Müfettişlerinden Baş Müfettiş …tarafından 25.12.2003 tarih ve 12-27 sayılı inceleme raporu düzenlendiğini, ayrıca anılan raporun hazırlanması sırasında 9 Eylül Üni. Müh. Fak. İnşaat Müh. bölümü ile yapılan Protokol çerçevesinde rapor alındığını ve 2003 yılı birim fiyatları esas alınmak suretiyle kuruluş zararının 16.126.134.266.826.-TI. olarak belirlendiğini, iş bu dava müsdenidatı Baş Müfettiş … tarafından düzenlenen inceleme raporunda, anılan Üniversite raporu ile belirlenen idare zararının davalıdan tahsili talebi ile gerekli yasal yollara başvurulmasının önerildiğini, bunun üzerine Genel Müdür makamının onayı alınmak suretiyle Üniversite elemanlarınca düzenlenen raporda tesbit edilen ödemelere ilişkin toplam 16.126.134.266.826 Tl kuruluş zararı hesap edilirken, müteahhit firma ile kuruluşları arasında akdedilen sözleşme hükümleri ve Bakanlar Kurulunun 20.8.1988 tarihli ve 88/13181 sayılı Kararnamenin 8.maddesinde düzenlenen İmalat Tesbiti Ve Hesap Esasları başlıklı (… artan veya eksilen miktar” imalat hangi yılda yapılmış olursa olsun “Geçici Kabul itibar tarihini geçmemek üzere, artış veya eksilişin kesinleştiği yılın fiyatları ile değerlendirilir) hükmünün dikkate alınmadığı, geçici kabul itibar tarihinin 24.6.2000 olması nedeni ile 2003 yılı birim karne katsayısı olan 40.98 yerine 2000 yılı birim karne katsayısı olan 15.52 oranının uygulanması gerektiği, dolayısıyla rapordaki kuruluş zararları aynen kabul edilmesi halinde bile 6.107.310.976.650,-TI olarak tahakkuk yapılabileceği belirtildiğinden, idare zararı olarak 6.107.310.976.650TL üzerinden fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak üzere iş bu davanın açılmasının gerektiğini,bu meblağın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ite davalıdan tahsili ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen dosya davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle, … Tic.Mah.nin 2002/… E. sayısına kayıtlı tarafları ve sebebi aynı benzer dava bulunduğunu, bu nedenle davaların birleştirilmesi gerektiğini, dava dilekçesinde ileri sürülen hususların gerçekleri yansıtmadığını, yetkililerce tutulan tutanaklarla çelişkili olduğunu, tespitlerine göre, …lasındaki yıllık ham tuz üretiminin 559.000 Ton seviyelerine çıktığını, … Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı dergi ve faaliyet raporlarında da görüldüğü üzere, tesisin çalışın vaziyette ve kullanılır olduğunu, söz konusu işlerin tamamı ile sözleşmesine uygun olarak … Müdürlüğü İnşaat Ve Tesisleri Daire Başkanlığı Elemanlarının kontrolü altında yapıldığını, bu hususların … Asl.Hukuk Mahkemesinin atamış olduğu bilirkişi heyetince de tüm inşai, mekanik ve elektrik işlerinin makine ve ekipmanlarının temin ve teslim edildiğinin tesbit edildiğini, … Belediyesince kapatılan … Taşocağının gündeme getirilmesinin de yersiz olduğunu, … raporu tanzim edilirken, zeminin balçık olduğunu, yapılan imalatın zeminden dolayı batma ve çökme geçirip geçirmediğini, rüzgar, dalga, yağmur ve yıllara varan zaman diliminin gözardı edildiğini, bu nedenle yanlı ve eksik gözlemlere dayalı rapor hazırlandığını, diğer hususların da yanlı olarak dikkate alındığını, bu nedenlerle delillerin değerlendirilmesi aşamasında ortaya çıkacak sebeplerden dolayı haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen Dosyaların Safahati;
…. Asliye Hukuk Mahkemesi 2013/… Esas sayılı dosyasının birleştirme kararı ile …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/… Esas sayılı dosyasına birleştirildiği, iş bu dosyadan tefrik edilerek 2014/… Esasını aldığı, bu esastan devirle … ATM 2014/… Esasını aldığı, bu esas üzerinden de birleştirme kararı verilerek … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… Esasına birleştirildiği görülmüştür
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/… Esas sayılı dosyasının birleştirme kararı ile …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2002/… Esasına birleştirildiği görülmüştür.
Ana Dosya Safahatı; 12.12.2022 tarihinde …. ATM 2002/… Esası ile açıldığı,
Bozma sonrası …. ATM 2009/… Esasını aldığı,
Mahkeme devri ile …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/… Esasını aldığı,
Yine mahkeme devri ile … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… Esasını aldığı,
Bozma sonrası 2023/… Esasını aldığı görülmüştür.
Neticeten; devir ve bozmalar sonrası mahkememizin 2023/188 Esas sayılı dosyasına …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/… Esas sayılı dosyası ve …. Asliye Hukuk Mahkemesi 2013/… Esas sayılı dosyasının birleştirildiği görülmüştür.
Asıl davada dava, … ve İyileştirme Yatırımı sözleşmesinden kaynaklanan tüm inşai mekanik ve elektrik işlerinin keşif artışları ile birlikte yapıldığı ve makine ve ekipmanlar da dahil olmak üzere davalıya teslim edildiği iddiasına dayalı eser sözleşmesinden kaynaklanan, fazlaya dair dava haklar saklı kalmak üzere 557.264.517.311.TL (557.264,52-YTL) bakiye imalat alacağın tahsili ve teminat mektuplarının verilmesine ilişkin olup;
Birleşen …. Asliye Hukuk Mahkemesi 2013/… Esas sayılı davada dava, … Müessesesi Müdürlüğüne bağlı … ve İyileştirme Yatırım İşi kapsamında yapılan işte, tuz toplama havuzlarında 1999 yılı itibariyle davacı firma tarafından imalatın kullanılması suretiyle, tam kapasite ile üretimin söz konusu olmadığını, yeterli verim alınamadığı, geçici kabulünün yapılmadığı. gerek yapılan bir bölüm imalatın sözleşmesine uygun olmaması, gerek bîr bölüm imalatın hiç yapılmaması gibi hususlar idare zararı olarak 6.107.310.976.650 TL (6.107.310,97 YTL) üzerinden fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak üzere tazmin talebine ilişkin olup bu dava ıslahla 16.231.154,27 YTL değere çıkartılmıştır.
Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/… Esas sayılı davada dava, davacı kuruluş bünyesinde bulunan … Müessesesi Müdürlüğüne bağlı … ve İyileştirme Yatırım İşi kapsamında idare zararı olarak 6.107.310.98-TL’nin tazmini talep edilmiş, 08.10.2013(ıslah harcı yatırma tarihi) tarihinde ıslahla talebi 16.231.154,27-TL’ye arttırılmıştır.
Bozma; Mahkememizin 2014/… Esas 2022/… Karar sayılı dosyası ile davanın asıl ve birleşen …. ATM 2004/… Esasa kısmen kabul, birleşen … AHM 2013/… Esasın reddine dair karar verilmiş olup Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 2022/… Esas 2022/… Karar sayılı kararı ile bozularak Mahkememizin yukarıda belirtilen esasına kaydedilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 2022/… Esas 2022/… Karar sayılı kararının bozma gerekçesinde “…mahkemece verilen ilk kararda yüklenicinin bakiye iş bedel alacağı 557.264,52 TL olarak hesaplanmış, bu bedelden eksik ve ayıplı imalat bedeli olarak hesaplanan 80.000,00 TL’nin yüklenici ile idare ortak kusurlu kabul edilerek %50 kısmı olan 40.000,00 TL ile istifli taş dolgudan dolayı fazla ödeme tutarı mahsup edilerek 336.889,77 TL’ye hükmedilmiş, birleşen dava ise red edilmiştir. Mahkemece bozma ilamı neticesinde verilen 2. kararda ise yüklenicinin asıl davadaki bakiye imalat bedeli 557.264,52 TL olarak bulunmuş, fakat usuli kazanılmış hak ilkesi gereği ilk kararda hükmedilen 336.889,77 TL’ye hükmedilmiştir.
Davalı- birleşen dosya davacısı iş sahibi, ilk kararda mahsup edilen istifli taş dolgudan dolayı fazla ödeme, eksik ve ayıplı imalatlardan dolayı kurum zararının tahsiline dair alacak kalemleri için ayrı bir dava açtığına ve bu durum mahsup talebinden vazgeçildiği anlamına geldiğine göre bu taleplerin birleşen davada değerlendirilip, hüküm altına alınması gerekir. Bu durumda mahkemece; iş sahibinin alacak kalemleri birleşen davada ayrıca değerlendirildiğine göre, asıl davada usuli kazanılmış hak dikkate alınarak bu alacak kalemlerinin tekrar mahsubu niteliğinde 336.889,77 TL’nin tahsiline karar verilmesi hatalı olmuş, kararın bozulması gerekmiştir…” şeklinde karar verilmiş, karar düzletme talepleri reddedilmiştir.
Bozma üzerine Mahkememizce yeniden oturum günü tayin edilmiş, taraflara tebliğ edilmiş, tayin edilen gün, bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devamla esas hakkında hüküm tesis edilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre;
Asıl davada dava, … ve İyileştirme Yatırımı sözleşmesinden kaynaklanan tüm inşai mekanik ve elektrik işlerinin keşif artışları ile birlikte yapıldığı ve makine ve ekipmanlar da dahil olmak üzere davalıya teslim edildiği iddiasına dayalı eser sözleşmesinden kaynaklanan, fazlaya dair dava haklar saklı kalmak üzere 557.264.517.311.TL (557.264,51 YTL) bakiye imalat alacağın tahsili ve teminat mektuplarının verilmesine ilişkin olup;
Birleşen davada dava, … Müessesesi Müdürlüğüne bağlı … ve İyileştirme Yatırım İşi kapsamında yapılan işte, tuz toplama havuzlarında 1999 yılı itibariyle davacı firma tarafından imalatın kullanılması suretiyle, tam kapasite ile üretimin söz konusu olmadığını. yeterli verim alınamadığı, geçici kabulünün yapılmadığı. gerek yapılan bir bölüm imalatın sözleşmesine uygun olmaması, gerek bîr bölüm imalatın hiç yapılmaması gibi hususlar idare zararı olarak 6.107.310.976.650 TL (6.107.310,97 YTL) üzerinden fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak üzere tazmin talebine ilişkin olup bu dava ıslahla 16.231.154,27 YTL değere çıkartılmıştır.
Uyuşmazlığa konu sözleşme … Yapımı İşine ilişkin 09/06/1997 tarihli sözleşme olup, daha sonra taraflarca sözleşme kapsamındaki keşif miktarının değiştirildiği, duyulan ihtiyaç nedeniyle yönetim kurulunun 29/03/2000 tarih ve 283 sayılı kararı ile elektrik temini için ilave işin sözleşme kapsamına dahil edildiği, taraflar arasındaki sözleşme ve eklerine göre yüklenici firmanın taahhüt kapsamında yapacağı işlerin; inşaat ve inşaat tesisat işleri, imal veya temin edilecek makine ve teçhizat işleri ile proje ve proje kontrollülüğü işleri olduğu; ihale konusu işin idarece yeterince incelenmeden ihaleye çıkıldığı, keşif harçlarının ihale mevzuatına göre kabul edilebilir sınırları üzerinde olduğu, idarenin bunun sorun yapmadığı, yüklenicinin de bu durumu kabullendiği anlaşılmıştır.
İdarenin 12/07/2002 tarihli geçici kabul heyeti tarafından düzenlenen tutanakta ”yüklenicinin bu projeyi gerçekleştirmek için mutlak surette zemin iyileştirmesi yönündeki karşı şartına ilerleyen 1999 yılında ortaya koymasının, işin yüksek maliyeti nedeniyle idaremiz tarafından kabul edilmediği bilinmektedir…. ” ifadesinden de anlaşılacağı üzere, zeminin iyileştirilmesi gerekliliğinin idare tarafından da bilindiği, ancak yüksek maliyeti nedeniyle bu hususun düzeltilmesi için idarece işlem yapılmadığı, … Yönetim Kurulunun 17/09/2001 tarih ve 772 sayılı ”… taahhüt kapsamında bulunmayan bu imalatın (zemin iyileştirme) gerçekleştirilmesi çok yüksek maliyetler getireceği anlaşıldığından, yaptırılması cihetine gidilmediği… ” kararından anlaşılacağı üzere zeminin iyileştirilmesi hususunun yüklenicinin sorumluluğunda olmadığının, idarenin de kabulünde olduğu anlaşılmıştır.
İhale konusu yazışmalardan anlaşıldığı kadarıyla, tuz toplama makinesinin seçimi için … heyetiyle birlikte İtalya ve Fransa’ya yüklenici firma yetkilileri ile gidildiği, … Tipi Tuz Hasat Makinesinin yapılan kapasite testi başarılı olamayınca bu makinenin kabul görmediği, Fransız … firmasında … Tipi Tuz Hasat Makinesinin teknik bilgilere uygun olarak … tarafından havuz hazırlanması ve tuz üretimi yapılması şartıyla satın alındığı, ancak 2000 yılında bu makine ile 1A havuzunda üretilen hasat denemesinin başarısız olduğu, bu başarısızlığında yukarıda idarenin de kabulünde olan havuz sisteminin iyileştirilmemesi, teknik bilgilere uygun olarak havuzun hazırlanmamasından kaynaklandığı anlaşılmıştır.
Hakediş içerisinde yer almayan idari işlerin bedelleri ödenmemiş olup, bu işlerin yıkama tesisi zemin vibrex kazıklarının yapılması, yıkama tesisi inşaat işleri (ağır çelik konstrüksiyon), laboratuvar binası inşaat işleri, su deposu inşaat işleri, transformatör binası inşaat işleri olduğu, söz konusu işlere ilişkin ödenecek hakediş tutarının 557.264,52-TL (YTL) olduğu, 25/10/2005 tarihli bilirkişi raporunda yer alan ve yerinde yapılan ölçümler neticesinde belirlenen toplam istifli taş dolgu miktarının 155.776,208 metre küp olduğu ancak ödemelerde dikkate alınmış istifli taş dolgu miktarının 178.447,745 metre küp olup, buna göre fazla yapılan ödeme miktarının 22.671,573 metre küp olduğu, bu nedenle 308.185,50-TL’lik fazla ödeme gerçekleştirildiği, 12/12/2002 tarihli kısmi geçici kabul tutanağındaki nefaset tutarlarının en son bilirkişi kurulunca da geçerli kabul edildiği ve buna göre nefaset kesinti tutarının 110.850-TL olduğu, kullanılmayan makinelere ilişkin kusurlu iş bedelinin yükleniciye ödenen makinelerin toplam bedelinden hurda bedeli mahsup edilmek üzere hesaplanması gerektiği, buna göre bu değerin 40.901,83-TL olduğu, … Elektrik Projesine ilişkin eksiklik iddiasında … tarafından OG tesisatındaki eksikliklerin …’ın teknik şartnamesine uygun hale getirilmesinin … tarafından istenmesine rağmen elektrik işlerinin … tarafından giderilmemesi üzerine …’ın proje onayını askıya aldığı, idarenin sorumluluğunda yer alan sözleşme dışı kusur/eksiklikler nedeniyle bu hususa ilişkin işin tamamlanamadığı ve bu hususun işin kabulüne engel teşkil etmediği, tüm bu hususlara göre sonuç olarak, tüm proje detaylar ve röleveler, yapılan proje protokolünün etap etap onaylanarak, proje hazırlama ön şartnamesi gereğince …’in onayına sunulduğu, tuz hasat makinesinin tam performans ile çalışmaması nedeniyle yüklenicinin kusurunun bulunmadığı, havuz zemininin makinenin teknik şartnamesinin uygun olarak idare tarafından hazırlanmadığından bu hususa ilişkin kusurun idarede olduğu; OG Elektrik Proje eksikliklerinin idarenin sorumluluğunda kalmakla işin kabulüne engel teşkil etmediği, %3 inşaat işi yapıldığı fakat iş bedelinin yükleniciye ödenmediği, yükleniciye 557.264,52 TL daha ödenmesi gerektiği, seddelerin yapımında kullanılan taş miktarı kapsamında fazladan ödenen (kesintilerin yıl içerisinde değerlendirilmesi muhasebe ilkesi gereğince en son heyet ek raporu doğrultusunda) 118.396-TL ile 12/12/2002 tarihli kısmi geçici kabul tutanağında belirtilip bilirkişice de kabul edilen nefaset kesintisi ile makinelere ilişkin eksik ve kusurlu iş bedeline ilişkin miktarın toplamı olan 151.751,87 TL’nin de minha edilmesi gerektiği, yükleniciden kaynaklanmış sorunların ortaya konulması için bunların dışında belge olmadığı, buna göre başkaca eksik ve ayıplı işlerin tespit edilemediği sonucuna varılmıştır.
Bir önceki kararımızda “Her ne kadar yüklenicinin alacağı daha fazla ise de, kazanılmış hak nedeniyle 336.889,77-TL’den daha fazlasına karar verilmesinin mümkün olmadığı” görüşü ile asıl davada 336.889,77-TL’ye karar verilmiş ise de, asıl davada aslında davalı açısından bir kazanılmış hak oluşmadığı anlaşılmıştır. Çünkü mahkememizce verilen ilk kararda yüklenicinin bakiye iş bedel alacağı 557.264,52 TL olarak hesaplanmış, bu bedelden eksik ve ayıplı imalat bedeli olarak hesaplanan 80.000,00 TL’nin yüklenici ile idare ortak kusurlu kabul edilerek %50 kısmı olan 40.000,00 TL ile istifli taş dolgudan dolayı fazla ödeme tutarı ASIL dosyadan mahsup edilerek 336.889,77 TL’ye hükmedilmiştir ki zaten bu husus bozma sebebi yapılmış olmakla, davalı lehine kazanılmış bir hak olmadığı anlaşılmıştır.
Tüm bu hususlara göre asıl davada alacak miktarının 557.264,52-TL’ olduğu; idarenin alacağının ise 270.147,87-TL olduğu, Birleşen …. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/… E. sayılı dosyasındaki davalılar açısından ise, seddelerin yapımında kullanılan taş miktarı kapsamında fazladan ödenen 118.396-TL ile 12/12/2002 tarihli kısmi geçici kabul tutanağında belirtilip bilirkişice de kabul edilen nefaset kesintisi ile makinelere ilişkin eksik ve kusurlu iş bedeline ilişkin miktarın toplamı olan 151.751,87 TL açısından bu davalıların sorumluluğunu gerektirecek ispat şartının yerine getirilemediği, bu kişiler hakkındaki … Ağır Ceza Mahkemesinin 2015/… Esas sayılı dosyada 2018/… sayılı karar ile zamanaşımı nedeniyle düşme kararı verildiği ve düşme kararının kesinleştiği anlaşılmıştır.
Bu nedenlerle sonuçta aşağıdaki şekilde hüküm kuruluştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-ASIL DAVADA;
-557.264,52-TL’nin dava tarihinden itibaren avans oranını aşmamak üzere değişen oranlarda reeskont faiziyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
-… . Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2002/… D.iş sayılı ihtiyati tedbir kararına konu edilen ve Mahkememiz kasasına bulunan 57 Adet 2.397.350,33 YTL (TL) tutarındaki muhtelif bankalardan alınan teminat mektuplarının -270.147,87 TL’lik KISMI HARİÇ- davacıya iadesine,
2-Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/… Esas sayılı dosyası açısından;
-270.147,87 TL’nin dava tarihinden itibaren avans oranını aşmamak üzere değişen oranlarda reeskont faiziyle karşı davalı …’ten alınarak karşı-davacıya verilmesine,
3-Birleşen …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/… Esas sayılı dosyasında diğer davalar açısından davanın REDDİNE,
4-Fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
5-Asıl dava yönünden;
a)Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 38.066,73-TL karar ve ilam harcından 7.546,25-TL peşin harcın düşümü ile eksik kalan 30.520,48-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına
b)Davacı tarafından yatırılan 4.,96-TL başvuru harcı(2002 yılı), 7.524,00-TL peşin harç(2002/… E.dosyasına yatan), 22,25-TL tamamlama harcı (08.04.2013) olmak üzere toplam 7.551,21-TL‬’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
c)Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 84.017,03-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
d)Davacı tarafından yapılan 19.723,45-TL(Uyap içi), 1.350,00-TL (Uyap dışı 16.12.2011 tarihli makbuz) 4.017,08-TL(Uyap öncesi makbuzlu+dilekçe üzeri notlu kullanılan dosya kapsamındaki masraf toplamı) olmak üzere toplam 25.090,53-TL yargılama giderinin davalı … Holding A.Ş.’den tahsili ile davacıya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
e)Davalı … Holding A.Ş. tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2004/… Esas sayılı dava yönünden;
a)Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 18.453,80-TL karar ve ilam harcının 82.448,70-TL peşin harç ve 172.889,95-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 255.338,65-TL harçtan mahsubu ile bakiye 238.884,85-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana geri verilmesine,
b)Davacı tarafından yatırılan 10,10-TL başvuru harcı ve 18.453,80-TL peşin harç olmak üzere toplam 18.463,90-TL harcın davalı …’ten alınarak davacıya verilmesine,
c)Davacı … Holding A.Ş. tarafından yapılan 21.054,19-TL(Uyap içi), 4.625,00-TL (2002/… E. uyap öncesi kullanılan) toplam 25.679,19-TL yargılama giderinin kabul-ret oranına göre hesaplanan 427,40-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, arda kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
d)Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 42.522,18-TL vekalet ücretinin davalı …’ten tahsili ile davacıya verilmesine,
e)Davalı …, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. 13/3. Maddesine göre hesaplanan 42.522,18-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı …’e verilmesine,
7-Birleşen …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/… Esas sayılı dava yönünden;
a)Alınması gereken maktu 269,85-TL harcın, peşin alınan 277.187,55-TL peşin harçtan (05.06.2013 tarihli 2013/67494 tevzi no.lu makbuz) mahsubu ile bakiye 276.917,70-TL harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
b)Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.13/4 uyarınca hesaplanan 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılar tarafına verilmesine,
c)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisindeYargıtay nezdinde temyiz kanun yolu kabil olmak üzere oy birliği ile karar verildi.21/09/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”