Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İST ANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/846 Esas
KARAR NO : 2023/896
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/12/2022
KARAR TARİHİ : 14/11/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkemeye sunmuş olduğu dava dilekçesini özetle; Tarafların, dava konusu “franchise sözleşmesi” akdettiklerini, bu franchise sözleşmesi ile davalı tarafın davacı müvekkil firmanın hak sahibi olduğu “…” markası ile eğitim hayatına başladığını, Davalı taraf arasında akdedilen franchise sözleşmesini, hiçbir haklı neden göstermeksizin haksız ve hukuka aykırı bir şekilde; 07/04/2022 tarihli ihtarnameden önce sözlü olarak feshetmiş olduğunu, haksız bir şekilde franchise sözleşmesinin sözlü olarak feshedildiğini öğrenen davacı firma tarafından, … Noterliği’nin … Yevmiye numaralı 07.04.2022 Tarihli ihtarnamesi ile davalı tarafa sözleşme hükümlerine uyulması gerektiğinin, franchise sözleşmesinde yer alan maddelerin ihlali nedeni ile de cezai şartları ödemesi talebinde bulunulduğunu, ödeme yapılması için davalı firmaya süre verilmiş olduğunu, davalı tarafa ihtarname gönderildiğini, davalı tarafın, ihtarnamenin tebliği üzerine; … Noterliği’nin … Yevmiye numaralı 25.04.2022 Tarihli ihtarnamesi ile de yazılı olarak derhal feshettiğini bildirmiş olduğunu davalı tarafça gönderilen fesih ihtarnamesini ibraz ettiğini, bunun üzerine davacı firma tarafından … Noterliği’nin … Yevmiye numaralı 16.05.2022 tarihli ihtarnamesi ile davalı tarafa cezai şartları ödemesi talebinde bulunulduğunu, ödeme yapılması için davalı firmaya süre verildiğini, verilen süre içerisinde davalı tarafça herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkil firma tarafından davalının sözleşmeye aykırı davranışlarından kaynaklanan maddi zarar, sözleşmede yer alan maddelerin yerine getirilmemesi sebebiyle mahkum kalınan kar, sözleşmenin bakiye süresi ücret bedeli, sözleşmede öngörülen cezai şartların tazmini, başvuran firmanın uğramış olduğu menfi ve müspet zararın tazmini, haksız fesih ile marka değerine verilen zarar ve rekabet yasağına aykırılıktan kaynaklanan zararların tazmini için, 22/06/2022 tarihli … nolu fatura tanzim edildiğini, söz konusu faturayı ibraz ettiğini, davalı tarafın, 22.06.2022 tarihinde düzenlenen …nolu faturayı, … Noterliği 27.06.2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile iade ettiğini, davacı firmaya herhangi bir ödeme yapmadığını, bunun üzerine davacı firmanın, franchise sözleşmesine aykırı davranışlar sebebiyle doğan alacağını tahsil edebilmek amacıyla arabuluculuk başvurusunda bulunduğunu, işbu arabuluculuk başvurusu anlaşmama olarak tamamlanmış olduğunu, bu sebeplerle, davalının hukuka aykırı ve haksız fesih bildirimi ile; sözleşmeye aykırı davranışlarından kaynaklanan maddi zarar, sözleşmede yer alan maddelerin yerine getirilmemesi sebebiyle mahkum kalınan kar, sözleşmenin bakiye süresi ücret bedeli, sözleşmede öngörülen cezai şartların tazmini, başvuran firmanın uğramış olduğu menfi ve müspet zararın tazmini için fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla ve daha sonrasında ıslah edilmek üzere 30.000,00 TL’lik talepte bulunduğunu, davalı taraf franchise sözleşmesini haksız ve hukuka aykırı bir şekilde feshetmiş bulunmakta olduğunu, işbu haksız fesih ile birlikte, davalı tarafın kullanmakta olduğu “…” markasını kullanmayı bıraktığını, davacı firmanın hak sahibi bulunduğu tabelayı indirerek, eğitim hayatına farklı bir isimle devam etmiş olduğunu, işbu durum ise müvekkil firmanın marka değerine zarar verdiğini, tüm bu sebepler ile marka değerine verilen zararın tazmini ve manevi tazminat talebi olarak 3.000.000 TL’lik talepte bulunma zarureti hasıl olduğunu, Franchise sözleşmesinde m. 8’de yer alan ve ayrıca TTK m. 54 ve m. 55 ile düzenlenmiş “REKABET YASAĞI” hükümlerinin davalı tarafından ihlal edildiğini, bu nedenle, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla ve daha sonrasında ıslah edilmek üzere 20.000,00-TL’lik talepte bulunma zarureti hasıl olduğunu, taraflar arasında akdedilmiş bulunan franchise sözleşmesi uyarınca, davalının hukuka aykırı ve haksız feshi ile sözleşmeye aykırı davranışlarından kaynaklanan maddi zarar, sözleşmede yer alan maddelerin yerine getirilmemesi sebebiyle mahkum kalınan kar, sözleşmenin bakiye süresi ücret bedeli, sözleşmede öngörülen cezai şartların tazmini, başvuran firmanın uğramış olduğu menfi ve müspet zararın tazmini, haksız fesih ile marka değerine verilen zarar ve rekabet yasağına aykırılıktan kaynaklanan zararların tazmini ile maddi ve manevi tazminat talebi uyarınca; davanın kabulü ile, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla ve daha sonrasında ıslah edilmek üzere 3.050.000,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesini ve davanın kabulüne karar verilmesinin talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin Mahkemeye sunmuş olduğu cevap dilekçesini özetle; Taraflar arasında imzalanan franchise sözleşme gereğince davalı şirketin … markası altında faaliyetlerini sürdürmüş olduğunu, ancak davalı tarafın sözleşmeyi ağır derecede ihlal eden işlem ve uygulamaları sebebiyle noter kanalıyla göndermiş olduğu ihtarname ile sözleşmenin haklı sebeple feshedilmiş olduğunu, dava dilekçesinde sözleşmenin herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin feshedildiği iddiasının asılsız olduğunu, 25.04.2022 tarihinde … Noterliği’nden … yevmiye numarası ile düzenlemiş oldukları ihtarnamede fesih sebeplerinin izah edilmiş olduğunu, davacı tarafın, ilgili franchise sözleşmesinin REKABET YASAĞI başlıklı 8.5 maddesinin (d) bendine aykırı olarak aynı bölge harici franchise anlaşmaları yapmış olduğunu, tüm edimlerini eksiksiz olarak yerine getiren davalı şirkete kendisinin bulunduğu bölgenin 5 km’lik bir yarı çap içerisinde aynı alanda faaliyet gösteren başka bir firma çalıştırılmayacağının taahhüt edildiğini fakat davacı şirketin … kampüsü kurucu ortaklarından olan … … ili … ilçesi … mevkine “… KURS” adı altında özel öğretim kursu açmış ve çeşitli sosyal mecralardan bu kurumun reklamını yaparak paylaşımda bulunmuş olduğunu, mezkur franchise sözleşmesi ile yüklendiği sorumluluklara karşılık kullanma hakkını haiz olduğu … markasının onayının alınmadan aynı bölgede başka bir eğitim kurumuna da kullandırılmasının sözleşmeyi ağır derecede ihlal etmekte olduğunu, davacı tarafın bu tasarrufunun franchising sisteminin muhteviyatıyla taban tabana zıt olduğunu, yapılan anlaşma gereğince yapılan ödemelerin … markasının münhasıran kullanımına ve potansiyel öğrenci talebine ilişkin olduğunu, Rekabet yasağını ihlal eden bu tasarrufun müvekkil okulda meydana getirdiği zararlara karşı dava ve talep haklarının saklı olduğunu, davacı tarafın, … Noterliği’nden 16.05.2022 tarihinde gönderdiği … yevmiye numaralı ihtarnamenin 4. paragrafında franchise sözleşmesinin rekabet yasağı başlıklı 8.5. maddesinin D fıkrasından bahsederek anılan maddede şirketinin aynı ilçe sınırlarında 5 km içerisinde okul işletmesi açmayacağı, şirketine ait bu maddeyi ihlal edecek herhangi bir okul açılmamış ya da açılması için 3. Kişilere franchise hakkı verilmediğinin denildiğini, ancak … kurumlarına ait internet sitesinden aldıkları ekran görüntülerinde … mah. … sok. No: … Lojmanı Ortak … / … adresli bir kurumda … … adı altında eğitim faaliyeti sürdürüldüğünün, fesih ihtarnamesindeki mezkur franchise sözleşmesinin 6.5 maddesindeki; kitap ve materyallerin eğitim öğretim yılı başlamadan temin edileceği hükmüne aykırı olarak davacı tarafın ilgili sürelerde teslimleri gerçekleştirmediğini, bu sebeple nihai tüketici konumundaki öğrencilere gerekli materyalleri sunamadıklarını Konuyla ilgili birçok veliden şikayet geldiğini, kurumunun maddi ve manevi olarak zarar görmüş olduğunu, eğitim sektöründe faaliyet gösteren firmasının öğrencilere karşı en temel ediminin gerekli eğitim ve öğretim araç ve gereçlerinin temin edilmesi olduğunu, yapılan anlaşmaya göre işbu materyallerin davacı taraftan satın alınmasının zorunlu olup, sözleşmenin en temel edimlerinden biri olduğunu, açıklanan tüm bu nedenlerle öncelikle davanın, şirketin eski ortağı … TC kimlik numaralı … …’e ihbar edilmesini, yapmış oldukları fesih işleminin haklı sebebe dayandığının tespiti ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava sözleşmeden kaynaklanan maddi zarar ve manevi zararın tazmini taleplerine ilişkindir.
Bilirkişinin düzenlediği 18/09/2023 tarihli 10 sayfadan ibaret raporunda özetle; Açıklanan nedenlerle davacı tarafın dava dilekçesinde ileri sürdüğü iddiaları somut delillerle ortaya koyamadığı, davalı tarafın taraflar arasında imzalanan bila tarihli Franchise Sözleşmesini fesh etmesinin haklı sebebe dayandığı, sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.
Davanın 3.000.000,00-TL manevi tazminat, 50.000,00 TL maddi tazminat istemi ile açıldığı, 50.000,00 TL maddi tazminat yönünden yatırılması gerekli 853,82-TL peşin harcın yatırıldığı ancak 3.000.000,00-TL manevi tazminat yönünden alınması gerekli 10.417,27-TL harcın yatırılmadığı anlaşıldığından 10.417,27-TL’nin yatırılması için davacı yana 492 sayılı Yasanın 30. maddesi gereğince davacıya kesin süre verildiği, ancak davacı tarafça harç yatırılmadığı anlaşıldığından manevi tazminat talebi yönünden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Davacı tarafından; sözleşmeye aykırılık maddi zarar olarak şimdilik 5.000 TL, mahrum kalınan kar olarak şimdilik 5.000 TL, sözleşmenin bakiye süresi ücret bedeli olarak şimdilik 20.000 TL, cezai şart olarak şimdilik 5.000 TL, menfi-müspet zarar olarak şimdilik 5.000 TL, markaya verilen zarar olarak şimdilik 5.000 TL, rekabet yasağına ilişkin olarak şimdilik 5.000 TL zararın tazmininin talep edildiği, davacının sunmuş olduğu tüm deliller dosya içerisine alınmış, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman bilirkişilerden rapor alınmıştır. Hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu ile “davacı taraf davalının haksız feshi ile ilgili dava dilekçesi ekinde bir delil sunmamış, sadece franchise sözleşmesini sunmakla yetinmiştir. Marka sahibi davacı tüzel kişilik olmadığından markaya verilen zararın hesaplaması yapılmamıştır. Davalı tarafın rekabet yasağına aykırı davranışına da rastlanmamıştır.
Diğer talepler yönünden karar verebilmek için davalı tarafın franchise sözleşmesini “haklı nedene” dayalı olarak fesh edip etmediğinin incelenmesi gerekmektedir.
Davalı tarafından aşağıda yer verilen görseller incelendiğinde davalı tarafın faaliyet gösterdiği … ilçesinde … … KURS adı altında bir kurs açıldığı görülmektedir.
Taraflarca mutabık kalındığı üzere franchise sözleşmesini dosyada yer almayan … Noterliğinin … yevmiye numaralı 25.04.2022 tarihli ihtarnamesi ile davalı tarafından feshedilmiştir. Bu ihtarnamede davalı taraf, feshe gerekçe olarak “davalı tarafın faaliyet gösterdiği … ilçesinde davacının … … KURS adı altında bir kurs açmasını” göstermiştir. Davalı da … markası adı altında eğitim öğretim hizmeti verdiğinden 5 km lik bir alan içerisinde üçüncü bir firma tarafından … Markası adı altında eğitim öğretim faaliyeti verilmesi hem tüketiciler açısından karışıklığa yol açacak hemde franchise sistemi kapsamında franchise alanın imajını zedeleyerek, franchise sistemine önemli zararlar verebilecektir. Franchise sisteminin işleyişinden sorumlu olan davacı tarafın güven sarsıcı eylemlerde bulunması kabul edilemez. Franchise sistemi uzun süreli bir borç ilişkisi olarak, tarafları arasında sıkı birliği ve güvene dayalı ilişki gerektirmektedir. Neticeten somut olayda fesih gerekçesi kanaatimizce hem objektif, hem de sübjektif açıdan haklı sebebe dayanmaktadır.” hususlarının tespit edildiği, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli ve gerekçeli olduğu anlaşıldığından bilirkişi raporuna itibar edildiği, davacı tarafından davanın ispatlanamadığı anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Reddine,
2-269,85-TL karar harcının peşin alınan 853,88-TL den düşümü ile kalan 584,03-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13-14 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 3.120,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
4-Davalı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır