Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/73 E. 2022/267 K. 11.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/73 Esas
KARAR NO :2022/267

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:02/02/2022
KARAR TARİHİ:11/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirkete ait Genel Kurul Karar Defteri çalındığını, bu konuda şirket yetkilisi tarafından … Polis Merkezi Amirliği’ne 01/02/2022 tarihinde başvurduğunu, henüz ifadeler savcılığa sevk edilmediğinden soruşturma numarası mevcut olmadığını, defterlerin yeniden bulunmasının mümkün olmadığını, genel kurul karar defterinin zayi olduğunun tespiti ile zayi belgeleri verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
1-… Polis Merkezi Amirliği’nin 01/02/2022 tarihli tutanağı
2-Davacı vekili beyan ve dilekçeleri
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE:
Dava; TTK.’nın 82/7 maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 Sayılı Kanunun 82/7. Maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği davanın hasımsız olarak açılacağı belirtilmektedir. Davacının söz konusu düzenlemeden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin ve belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziya uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması gerekmektedir. İleri sürülen mücbir sebebin de defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olması, başka bir deyişle davacının irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması gerekmektedir.
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işidir (TTK m.82/7).
Bu açıklamalar ışığında davacının sunmuş oldukları tüm deliller dosya içerisine alınmış ve incelenmiştir
… Polis Merkezi Amirliği’nin 01/02/2022 tarihli tutanağı’nın incelenmesinde; … Ltd. Şti. adına kayıtlı… plaka sayılı araç ile 01/02/2022 günü Hekimbaşı mezarlığına gidilip 15 dakika burada durulduğunu, sonrasında aracın başına gelindiğinde arka yolcu koltuğunda bulunan gri renkli çantanın ve çantanın içinde bulunan 1 adet Toshiba marka dizüstü bilgisayar ve 1 adet A3 madencilik Ticaret A.Ş. adına karar defteri, 1 adet imza sirküsü, 1 adet yine şirket adına kaşenin olmadığı, aracın herhangi bir yerinde hasar olmadığı, arka yolcu kısmının 5-10 cm arası açık olduğunu fark ettiğini, aracının olay yeri ekiplerince parmak izi çalışması yapılmasına açık rıza talebi gösterdiğini konu ile alakalı şüpheli şahıs ya da şahısların tespit ve teminleri halinde davacı ve şikayetçi olduğuna ilişkin tutanak tutulduğu görülmüştür.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, talebin, TTK’nın 82/7. maddesinde öngörülen hakdüşürücü süre içinde yapıldığı anlaşılmaktadır.
TK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin yerleşmiş içtihatlarında belirtildiği üzere 6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde zayi sebepleri tahdidi olarak sayılmamıştır. Diğer bir deyişle; maddede geçen “yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi” denilmek suretiyle bu gibi olayların benzerlerinin de bu kapsama girebileceği anlatılmaktadır. Bu meyanda, tacirin elinde olmayan benzer olaylarda maddenin kapsamı içindedir. Ancak, hangi olaya dayandırılırsa dayandırılsın zayi iddiasının samimi ve inandırıcı olması, hayatın mutad cereyanına açıkça aykırı düşmemesi gerekir (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2016/6084 Esas, 2018/155 Karar). Yine tacirin defterlerini gerekli özen ve dikkatle saklaması icap etmektedir. Somut olayda, dava dilekçesinde açıklayıcı beyanın bulunmadığı, ancak dava dilekçesi ekinde yer alan ifade tutanağının incelenmesinde mezarlığa gittiğinde, arka camı sigara içmesi nedeniyle 5-10 cm arası açık bıraktığını ve genel kurul karar defterinin bu şekilde çalındığı iddiasında bulunulmuş olup defterlerin kaybolması, tacirin defterleri özenle saklama yükümlülüğünü yerine getirmediğini gösterdiği, karar defterinin ziyaa uğramasına neden olarak ileri sürdüğü maddi vakıa olan taşıma işlemi sırasında veya bir şekilde kaybolma fiili TTK’nın 82/7. Maddesi anlamında talep eden tacire kusur izafe edilemeyecek onun iradesi dışında gerçekleşen bir olay olarak kabulü mümkün olmadığı kanaatiyle davanın reddine karar verilmiştir.
(Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2017/1467 Esas 2018/7030 Karar, 2016/11963 Esas 2018/3664 Karar, 2016/817 Esas 2017/3842 Karar, 2011/15162 Esas 2013/105 Karar, 2006/14049 Esas 2008/956 Karar sayılı emsal ilamları ; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2021/2114 Esas 2021/1675 Karar sayılı emsal İlamı; Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi 2021/1967 Esas 2021/1673 Karar sayılı emsal ilamı; İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2020/1351 Esas 2020/1021 Karar sayılı emsal İlamı; Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/126 Esas 2022/73 Karar sayılı emsal ilamı; Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2022/353 Esas 2022/374 Karar sayılı emsal ilamı)
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE
2-Alınması gereken 80,70-TL harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/04/2022

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır