Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/614 Esas
KARAR NO :2023/460
DAVA:Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli)
DAVA TARİHİ:12/11/2021
KARAR TARİHİ:08/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı arasında 18.12.2015 tarihli Mekanik Tesisat İşleri Ekipmanları Tedarik ve Hizmet Sözleşmesi ve aynı tarihli Zeyilname imzalandığını, sözleşme ve zeyilname konusu iş gereği müvekkili şirket tarafından davalıya 3 yıl süreli 9 adet kesin banka teminat mektubu verildiğini, sözleşmeye göre müvekkili şirketin teminat mektuplarının süresi dolduğunda yenileme veya sürelerini uzatma yükümlüğünün bulunmadığını, buna rağmen davalının sözleşmeye aykırı olarak 3 yıllık sürenin bitiminden itibaren teminat mektuplarının sürelerinin uzatılmasını talep ettiğini, müvekkili şirketin teminat mektuplarının haksız şekilde nakde çevrilmesinin önüne geçmek için bu talebi bugüne kadar yerine getirdiğini, sözleşmede teminat mektuplarının tüm cihazların devreye alınması ve davalı ile dava dışı … … … Dan. İnş. ve Tic. A.Ş. arasında geçici kabul tutanağının düzenlenmesinden sonra iade edilmesinin kararlaştırıldığını, müvekkili tarafından sözleşme gereklerinin yerine getirilmiş olmasına rağmen davalı ve dava dışı şirket arasında halen geçici kabul tutanağı düzenlenmediğini, birçok kez inşaatın durduğunu, 3 yılda bitmesi gereken inşaatın 8 yılda tamamlanamadığını, müvekkili tarafından teslim yükümlüğünün tamamının süresi içinde ayıpsız ve eksiksiz şekilde yerine getirildiğini, müvekkili şirketin 11.01.2021 tarihinde teminat mektuplarının iadesi talepleriyle davalıya … 6. Noterliğinin 11.01.2021 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini ancak davalı tarafından teminat mektuplarının iade edilmediği gibi yeniden süre uzatımı talep edildiğini ve bu durumun günümüze kadar sürdüğünü, arabuluculuk başvurusu yapıldığını ancak anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle davanın kabulü ile 9 adet teminat mektubunun iadesini, iadesi mümkün değil ise iptalini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin yetkisiz mahkemeye sunulan cevap dilekçesinde özetle; İş bu davanın yetkisiz mahkeme açıldığını, yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davacının tarafından dava konusu teminat mektuplarının nakde dönüştürülmesinin tedbiren durdurulmasına ilişkin teminatsız olarak tedbir kararı verilmesinin talep edildiğini, ihtiyati tedbir talebinin haksız olup koşulların oluşmadığını, davanın … … Yat. Dan. İnş. ve Tic. A.Ş.’ne ihbarını talep ettiklerini, sözleşmede belirtildiği üzere teminat mektubunun iadesi için geçici kabul yapılmasının gerektiğini, geçici kabul işleminin de müvekkili şirketin tek başına yapabileceği bir işlem olmadığını, geçici kabul işleminin … şirketini de ilgilendirdiğini, teminat mektubunun iadesinin sözleşmede şarta bağlanmış olup şartların gerçekleşmediğini, teminat mektubu ilişkisinin sona ermesi için taraflar arasındaki sözleşmenin sona ermesi gerektiğini, sözleşme kapsamında satıcı olan davacının yükümlülüklerinin sona ermediğini ve sadece cihazların tesliminin yapıldığını, müvekkili şirket yönünden temerrüt koşullarının oluşmadığını, … Projesi’nin tamamlanamamasının sebebinin dava dışı … şirketinden kaynaklandığını, dava konusu teminat mektuplarının sözleşmenin uygulanması esnasında ortaya çıkabilecek ihlal, ihmal, kusur, taahhüt ve ayıplara karşılık olarak verilmiş olup davacının yükümlülüklerinin sona ermediğini, bu nedenlerle davanın öncelikle usulden, aksi halde esastan reddini, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı yana bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar Olunan vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Öncelikle davalının geçici kabulün davalı şirketten kaynaklanan sebeplerle gerçekleşmediği iddiasını kabul etmediklerini, müvekkili şirketin bu konuda herhangi bir kusurunun olmadığını, teminat mektuplarının süresi dolduğundan mektuplar yönünden davanın konusuz kalıp kalmadığının değerlendirilmesi gerektiğini, mektupların davacı tarafından sonradan uzatıldığına dair taraflarına tebliğ edilen herhangi bir belge bulunmadığını, teminat mektuplarının süresini uzatmayı kabul eden davacının komisyon bedeli talep etme hakkının bulunmadığını, davacının teminat mektuplarının geçerli olacağını kabul ettiği tarihe kadar dava açmada hukuki yararı bulunmadığını, mektupların iade şartlarının gerçekleşmediğini, davacının huzurdaki dava ile aslında sözleşmedeki bu düzenlemenin mahkeme kararı ile değiştirilmesi istediğini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Yetkisizlik; Davacı taraf davasını 12/11/2021 tarihinde … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne açmış olup, bu mahkemenin 2021/… Esas 2022/… Karar sayılı ve 02/06/2022 tarihli kararı ile yetkisizlik kararı verilmiş olup, kararın 09/09/2022 tarihinde istinaf kanun yoluna başvurulmadan kesinleştiği, davacı tarafın 12/09/2022 tarihinde dosyanın yetkili Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesini talep ettiği ve dosyanın mahkememizin yukarıdaki esasına kaydedildiği anlaşılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında verilen teminat mektubu iadesi ve teminat mektubu nedeniyle fazladan ödenen komisyon bedeli istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 18.12.2015 tarihli Mekanik Tesisat İşleri Ekipmanları Tedarik ve Hizmet Sözleşmesi ve aynı tarihli Zeyilname imzalandığı, davalı tarafından üstlenilen işin mekanik tesisat işlerinin malzeme tedarikinin davacı tarafından yapıldığı, sözleşme ve zeyilname konusu iş gereği davalı yana 2015 yılında ortaya çıkabilecek ihmal, kusur, taahhüt ve ayıplara karşılık olarak 3 yıl süreli 9 adet teminat mektubu verildiği, kesin teminat mektubu, tüm cihazların devreye alınması ve işin tamamlanmasından sonra işveren ile mal sahibi arasında geçici kabul anlaşması imzalandıktan sonra işveren tarafından tedarikçiye iade edileceği, cihazların davalı yana teslim edilmişse de teminat iadesinin geçici kabul yapılması şartına bağlanmış olup cihazların ayıplı olup olmadığının bilinmemesi nedeniyle risk devam ettiği gerekçesiyle geçici kabul tutanağı imzalanmadığı, asıl işveren … şirketinin …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/… Esas sayılı dosyası ile iflasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 13.04.2023 tarihli celse 1 no.lu ara kararı ile davalı yana işletmeye alınan cihazların iklimlendirme sorunu ve nedeni tespiti için beyanda bulunmak üzere süre verildiği, davalı vekilinin 15.05.2023 tarihli dilekçesi ile devreye alınan cihazların üzerindeki yazılımın eski versiyon olduğu ve görevlendirilen uzmanın bulunduğu sürede şikayet eden dairelerden bir kısmına yeni versiyon program yüklenerek test edildiği, davalı yanın elinde henüz iklimlendirme sorununa ilişkin bir rapor bulunmadığı bildirilmiştir.
İhtilafın çözümünde davalı tarafın ileri sürdüğü temel argümanlar; teminat mektuplarının iadesinin geçici kabulün yapılması şartına bağlı olduğu, teminat mektuplarının süresinin uzatılmasının davacının iradi işlemi ile olduğu, teminat mektuplarının ihmal, kusur ve ayıplara karşı verildiği, cihazlar teslim edilmiş olsa da kalan yükümlülüklerin yerine getirilmediği, alacaklı temerrütüne düşmedikleri iddialarıdır.
Teminat mektuplarının iadesinin geçici kabulün yapılması şartına bağlı olduğu sözleşmenin 7. Maddesi gereği olduğu açıktır. Ancak, 3. Kişi durumunda olan arsa sahibinin geçici kabulünün sağlanması veya teminat mektubunun yedinde tutulması veya nakde çevrilmesi gerekliliğin tespiti için sözleşmede bir süre bulunup bulunmadığının irdelenmesi gerekmektedir. 7. Maddede teminat mektubu süresiz olarak değil açıkça 3 yıllık süreli olarak verilmesi öngörülmüştür. Yine sözleşmeye göre işin en son teslim süresi 31.12.2015, sözleşme tarihi ise 24.07.2015 tarihidir. 7. Madde içeriğine göre teminat mektubu 10. Maddedeki garantiyi teminat altına almadığı da açıktır. Tüm bu hususlara göre teminat mektuplarının 3 yıllık süreli verilmesi, 3. Kişinin iradesinde olan geçici kabulün veya teminat mektubunun yedinde tutulması veya nakde çevrilmesi gerekliliğin tespitinin bu 3 yıllık süre içinde gerçekleştirilmesi gerektiğinin 7. Maddenin amaç ve metnine göre kararlaştırıldığının kabulü gerektiği; aksi durumda dahi işin en son teslim süresi 31.12.2015, sözleşme tarihi 24.07.2015 ve … süresinin dahi 3 yıl olduğu sözleşmede işin mahiyeti gereği işin en son teslim süresi olan 31.12.2015’den itibaren geçen 7 yıllık sürenin makul bir süre olmadığı, bu açıdan davalı taraf “Haklı sebep olmaksızın ifanın reddi” söz konusu olmadığından alacaklı temerrütüne düşmediklerini iddia etmiş olsa da, teminat mektuplarının iadesi gerekip gerekmeyeceği açısından birinci kabule göre 3 yıllık süre içinde 2. Kabule göre de makul süre içinde 3. Kişi durumunda olan arsa sahibinin geçici kabulünün sağlanması veya teminat mektubunun yedinde tutulması veya nakde çevrilmesi gerekliliğin tespitinin davalı açısından bir borç olduğu, bu nedenle borçlu temerrütünden bahsedilmesi gerektiği anlaşılmış ve tüm bu nedenlerle teminat mektuplarının iadesi talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Teminat mektuplarının süresinin uzatılmasının davacının iradi işlemi ile olduğu ileri sürülmüş ise de; taraflar arasındaki yazışmalar ve/veya ticari hayatın işleyişi gereği süreli teminat mektuplarının gerçek iradeye aykırı olarak uzatılmasının nedeni, lehdarın, teminat mektuplarının süresinin uzatılmaması halinde paraya çevrileceği baskısı olup, açılan bu davaya rağmen dava tarihinden sonra bile teminat mektuplarının süresinin uzatılması bu durumu açıkça teyit eder niteliktedir.
Teminat mektuplarının ihmal, kusur ve ayıplara karşı verildiği, cihazlar teslim edilmiş olsa da kalan yükümlülüklerin yerine getirilmediği iddia edilmiş ise de; yukarıda belirtildiği gibi teminat mektuplarının 3 yıl için verilmesi aksi kabulde ise makul sürede 3. Kişi durumunda olan arsa sahibinin geçici kabulünün sağlanması veya teminat mektubunun yedinde tutulması veya nakde çevrilmesi gerekliliğin tespitinin yapılmaması karşısında bu iddianın iadeye engel bir neden teşkil etmediği anlaşılmıştır.
Teminat mektuplarının komisyon bedelinin rücuen tahsili istenmiş ise de zorlama ile olsa da teminat mektubunun süresinin uzatılmasını isteyen davacı, iş bu davayı daha önce açmaması nedeniyle oluşan zarar da kendi kusuru bulunmakla bu talebi reddedilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-24.07.2015 tarihli … … nolu 93.500,00 USD bedelli
25.01.2016 tarihli … …-…-… no.lu 191.600,00 GBP bedelli
25.01.2016 tarihli … …-…-.. no.lu 92.500,00 EURO bedelli
25.01.2016 tarihli … …-…-… no.lu 4.800,00 EURO bedelli
04.03.2016 tarihli … … no.lu 27.464,50 USD bedelli
27.05.2016 tarihli … …-…-… no.lu 45.791,90 GBP bedelli
27.05.2016 tarihli … …-…-… no.lu 27.700,50 USD bedelli
09.09.2016 tarihli … …-… no.lu 54.575,00 EURO bedelli
18.10.2016 tarihli … …-…-… no.lu 274.551,10 TL bedelli teminat mektuplarının iptali ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2- Komisyon bedeli tazmini talebinin reddine,
3-Hüküm altına alınan miktar (TCMB 12.11.2021 tarihli efektif satış kuru teminat mektupları toplamı 6.602.152,73-TL) üzerinden hesaplanan 450.993,05 TL karar ve ilam harcından 1.141,71 TL peşin harç, 102.790,44 TL tamamlama harcı toplamı 103.932,15-TL harcın düşümü ile eksik kalan 347.060,90-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvuru harcı, 1.141,71 TL peşin harç, 102.790,44 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 103.991,45-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 488,00-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 483,11-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 200,00-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 2,00-TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 368.043,05-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 10.696,70-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 08/06/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır