Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/586 E. 2023/17 K. 17.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL

ESAS NO : 2022/586 Esas
KARAR NO : 2023/17 Karar
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 07/09/2022
KARAR TARİHİ : 17/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize vermiş olduğu 07/09/2022 tarihli dilekçesinde özetle; alacağına karşılık aldığı, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı,15/10/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 09/11/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 25/11/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında, … … Şubesine ait … seri numaralı, 30/11/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 05/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 13/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 23/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 27/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarında 8 adet çeki kaybetmek sureti ile zayi ettiğini belirtmiştir. Bu nedenle söz konusu çekin piyasaya sunulması ihtimalini ortadan kaldırmak için ödeme yasağı konularak çekin iptalini talep ve dava etmiştir.
Zayi olduğu bildirilen dava konusu çekle ilgili olarak, anılan çeki ellerine geçirenlerin 3 ay içinde Mahkememize ibraz etmeleri, aksi takdirde iptaline karar verileceği hususunda Türkiye Ticaret Sicil Gazetesine gerekli ilanların yapıldığı, gazetelerin dosyaya içerisine alındığı görüldü. 3 aylık yasal sürenin dolduğu görüldü.
… vekilinin mahkemeye sunmuş olduğu 01/12/2022 tarihli dilekçesi ile … … şubesine ait E-1-… seri numaralı 30/11/2022 keşide tarihli 60.000 TL bedelli çekin meşru hamili olduklarını ödeme yasağının kaldırılmasını, davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Mahkememizin 19/12/2022 tarihli ara kararı ile davanın … … şubesine ait E-1-… seri numaralı 30/11/2022 keşide tarihli 60.000 TL bedelli çek yönünden davacıya istirdat davası açması için 7 günlük kesin süre verilmesine tedbirin 7 gün süresince devamına, karar verilmiştir.
6102 sayılı Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir. Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir. İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır. Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
6102 sayılı Yasanın 818/1-s maddesi uyarınca poliçeye ilişkin, iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası çekler hakkında da uygulanır.
Hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Kaldı ki, dava sırasında yapılan ilanlar neticesinde ve hak sahiplerinin daha sonradan ortaya çıkması halinde hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali de talep edilebilecektir. Davacı, iptalini talep ettiği senedin keşidecisinin kim olduğunu, çek bilgilerini mahkemeye bildirmiş olup, davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerini uygulanmaz hale getirecektir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 14/05/2018 tarih ve 2016/11761 Esas 2018/ 3544 Karar sayılı emsal Kararı)
Çek iptali istemlerinde, yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, 6102 sayılı TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa’nın 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulundurana karşı davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verilmesi, bu süre içerisinde istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığı düşünülerek esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gerekir. (Yargıtay 11. HD 31.10.2016 tarihli 2015/11662- 2016/8538 E.K; aynı Dairenin 23.05.2016 tarihli 2015/10802- 2016/5494 E.K sayı ilamları)
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, davacının, dava dilekçesi ekinde çeklerin zayi olduğuna dair mahkememizce kanaat oluşturacak belgeleri eklediği, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı,15/10/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 09/11/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 25/11/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 05/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 13/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 23/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 27/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, çekler yönünden mahkememizce ilgili bankaya yazılan müzekkere cevabından çek bilgilerinin doğru olduğu ve çekin ibraz edilmediğinin anlaşıldığı, anılan çeklere ilişkin gerekli ilanların yaptırıldığı, verilen süre içerisinde dava konusu çekin mahkememize sunulmadığı anlaşıldığından talebin kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
Davacı vekili tarafından iptali istenen … … şubesine ait E-1-… seri numaralı 30/11/2022 keşide tarihli 60.000 TL bedelli çek yönünden … vekilinin mahkemeye sunmuş olduğu 01/12/2022 tarihli dilekçesi ve ilgili bankanın bildiriminden çekin ilgili bankaya ibraz edildiği, davacı vekiline anılan çek hakkında çeki elinde bulundurana karşı davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verildiği, davacı vekilinin çek istidadı davası açmadığı anlaşıldığından anlan çek yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-… … şubesine ait E-1-… seri numaralı 30/11/2022 keşide tarihli 60.000 TL bedelli çek yönünden davanın reddine
2-… … Şubesine ait E1-… seri numaralı,15/10/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 09/11/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 25/11/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 05/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 13/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 23/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, … … Şubesine ait E1-… seri numaralı, 27/12/2022 ödeme tarihli ve keşidecisi … … olan 60.000 TL tutarındaki, çeklerin zayi nedeniyle iptaline,
-Bu fıkrada anılan çekler hakkında tedbirin hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
3-Karar ve ilam harcı 179,90 TL alınması gereken harcın peşin alınan 80,71-TL düşümü ile kalan 99,20-TL’nin davacıdan alarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafın yatırmış gider avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır