Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2022/572 Esas
KARAR NO:2023/538

DAVA:İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:31/08/2022
KARAR TARİHİ:22/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında kendi içinde özel know-how’a sahip bakkal/market zinciri oluşturulması amacı ile … Alt Franchise Sözleşmesi akdedildiğini, gerek müvekkili şirket gerekse de sözleşmede mastar franchise olarak yer alan şirket sözleşme koşullarına uygun davrandığını, tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak davalının sözleşmeye aykırı edimlerde bulunduğunu, iş yerinin açık ve özellikle belirlenen saatlerde açık tutulması ve faaliyetlerin kısıtlı yürütülmemesi yükümlülüklerine aykırı davranmaya başladığını ve en sonunda iş yerini sözleşmeye aykırı olarak tamamen kapattığını ve faaliyetlerine son verdiğini, bu nedenle müvekkili şirketin sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme hakkının doğduğunu ve bu durumda sözleşmenin herhangi bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın feshedildiğini, müvekkilinin davalı tarafa sözleşmenin 11.1.2 maddesi gereği ödenin KDV hariç 37.597,00TL katkı bedelini talep etme hakkının doğduğunu, müvekkilinin alacağının tahsili amacıyla davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, davalı tarafından takibe itiraz edildiğini, bunun üzerine takibin durduğunu, arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle davanın kabulü ile davalının icra takibine yaptığı itirazın iptali ile takibin devamını, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmıştır.
Mahkememizce vergi dairesi kayıtları, ticaret sicil kayıtları, esnaf odası kayıtları, ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasının UYAP üzerinden celp edilerek, dosya kapsamına alınmıştır.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının …. İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasında katkı bedeli iadesinden kaynaklanan 37.597,00-TL üzerinden takip yapıldığı, ödeme emrinin 04/01/2021 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun da süresi içerisinde 11/01/2021 tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, dava İİK’nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Mali Müşavir bilirkişinin 15/05/2023 tarihli raporunda özetle; Davacının ibraz olunan e-defterlerinin, e-defter Beratlarının süresinde oluşturulduğu, açılış ve kapanı noter tasdiklerinin süresinde yaptırıldığı, davacının ticari defterlerinin de sahibi lehinde delil vasfına haiz olduğu, davacının ticari defterlerinde kaydi verilere göre, taraflar arasındaki sözleşmenin 11.1.2 maddesi çerçevesinde dava dışı bayi üzerinden davalıya KDV hariç toplam 40.257,46-TL “işletme katkı payı” ödemesi yaptığı, gerek taraflar arasındaki sözleşmenin 11.1.2 maddesinde belirlenen “işletme katkı payı” tutarı 37.597,00-TL olduğu gerekse de takipte 37.597,00-TL asıl alacak talep edildiği görülmekle taleple bağlılık ilkesi gereği davacının 18.12.2020 takip tarihi itibariyle davalıdan 37.597,00-TL’si asıl alacağı olduğu, takibe bu miktar üzerinden devam olunabileceği, davacının alacak iddiasının benimsenmesi durumunda; Merkez Bankası verilerinden, 18.12.2020 takip tarihi itibari ile avans faizi oranının %10 olduğu anlaşıldığından davacının belirlenen asıl alacağına takip tarihinden itibaren %10 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasındaki uyuşmazlığın 01/11/2017 tarihli alt franchıse sözleşmesine konu işyerinin davalı tarafça tek taraflı, haksız, sözleşmeye aykırı şekilde ve eylemli olarak kapatıldığı iddiası kapsamında sözleşme 11.1.2. maddesi uyarınca ödenen katkı bedelinin tahsili için başlatılan ilamsız takipte itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 7. maddesi kapsamında tarafların hak ve yükümlülükleri belirlenmiş,
7.1 maddesinde; franchıse veren tarafından belirlenen ürün ve hizmetlerin sunulması, tavsiye edilen satış fiyatının aşılmaması,
7.3 maddesinde; işin franchıse alan tarafından … konseptine uygun sürdürüleceği,
ve devamı bentlerinde işin kapsamı, yürütülme şekli, işyerinin devamlı surette faaliyete açık tutulması ve standart koşulları belirlenmiştir.
Sözleşmenin 7.24. maddesinde; franchıse veren tarafından doğrudan veya dolaylı olarak işyeri için yapılan her türlü yardım, katkılar ve sabit yatırım harcamaları ve dekorasyon harcamalarının tümünü verildiği tarihten itibaren işlemiş faizi de dahil olmak üzere en yüksek ticari faizi üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte geri ödemenin davalı franchıse veren tarafından taahhüt edildiği,
Sözleşmenin 11.1.2 maddesinde; işyerinde açılış desteği adı altında ticari faaliyetlere katkı amacıyla ve bir defaya mahsus olmak üzere davalı franchıse alana nakdi veya benzeri destekte bulunulacağı, yapılan ödemelerin bedelleri,
Sözleşmenin 12.1 maddesinde; sözleşme kapsamında belirlenen hükümlerden, yükümlülüklerden veya taahhütlerden herhangi birinin franchıse alan tarafından yerine getirilmemesi halinde sözleşmenin franchıse veren tarafından ihtara gerek kalmaksızın tek taraflı olarak feshedileceği,
taraflarca açıkça kararlaştırılmıştır.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde,
Taraflar arasında ticari ilişki bulunduğu, davacının alacağın tahsili istemiyle icra dosyasında takip yaptığı, davalının yasal süresi içerisinde yaptığı itiraz üzerine takibin durmasına karar verildiği, davalının icra dairesinin yetkisine yönelik itirazının TBK 89 maddesi uyarınca yerinde olmadığı, mahkememizce tüm delillerin toplandığı, mahkememizce ön inceleme duruşmasında taraf defterlerinin incelenmesine karar verildiği, dosyanın taraf defterlerinin incelenmesi için mahkememizce seçilen mali müşavir bilirkişiye tevdi edildiği, taraflara usulüne uygun ihtaratların yapıldığı, davalı tarafça ticari defter ve kayıtların incelemeye sunulmadığı, incelemenin davacı taraf ticari defter ve kayıtları üzerinde yapıldığı, davacı taraf ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresi içerisinde yaptırıldığı, ticari defterlerinin sahibi lehinde delil vasfına haiz olduğu, mahkememizce aldırılan bilirkişi raporu ile, taraflar arasındaki sözleşmenin 11.1.2 maddesi çerçevesinde dava dışı bayi üzerinden davalıya KDV hariç toplam 40.257,46-TL “işletme katkı payı” ödemesi yaptığı, gerek taraflar arasındaki sözleşmenin 11.1.2 maddesinde belirlenen “işletme katkı payı” tutarı 37.597,00-TL olduğu gerekse de takipte 37.597,00-TL asıl alacak talep edildiği görülmekle davacının 18.12.2020 takip tarihi itibariyle davalıdan 37.597,00-TL’si asıl alacağı olduğunun tespit edildiği, aldırılan bilirkişi raporunun hükme ve denetime elverişli olduğu, davalının franchıse sözleşmesi kapsamında açmış olduğu işletmesinin 09/11/2017 tarihinde faaliyete başladığı ancak 31/12/2020 tarihinde resen terkin edildiği, davalının sözleşmeye konu şekilde işletmesinin faaliyetini sürdürmediği, bu durumun davacıya tek taraflı fesih hakkı sağladığı, fesih hakkının aynı suretle ödenen katkı bedelinin iadesi hakkını doğurduğu, yapılan katkı ödemesinin miktar olarak sabit olduğu, davalının bu yönde herhangi bir itiraz veya delil sunmadığı, aksini gösterir beyanda bulunmadığı, davacı ticari defterlerinden anlaşılan ödemenin sözleşmenin 7.24 maddesine göre davacıya iadesi gerektiği, bu kapsamda yapılan ilamsız takibin yerinde olduğu, davalı itirazının iptalinin gerektiği anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, talep edilen asıl alacağa (her ne kadar dava değeri 38.597,00 TL olarak ileri sürülmüş ise de takipteki miktarın 37.597,00 TL olduğu, netice talebin sadece itirazın iptaline ilişkin olduğu, bu durumun maddi hatadan ibaret olduğunun davacı beyanı ile de sabit olduğu anlaşılmakla) ilişkin işleyecek yasal faiz oranının yerinde olduğu değerlendirilmiştir.
İcra İnkar Tazminatı yönünden; dava konusu edilen asıl alacağın önceden belirlenebilirlik, bilinebilirlik, hesap edilebilirlik vasfı ve dolayısıyla likit alacak niteliği taşıdığı, bu haliyle İİK’nın 67. maddesindeki koşullar gerçekleştiği görülmekle, davacının icra inkar tazminatı kabulü ile, alacağın % 20’si oranında icra inkar tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tahsis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takip dosyasına davalı borçlu tarafından yöneltilen itirazın iptaline, takibin aynen devamına,
2-Alacak niteliği itibari ile likit ve belirlenebilir olduğundan 37.597,00 TL’lik asıl alacağın %20’si oranında 7.519,40 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Alınması gereken 2.568,25-TL karar ve ilam harcından 471,16-TL peşin harcın düşümü ile eksik kalan 2.097,09-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL başvuru harcı, 471,16-TL peşin harç olmak üzere toplam 551,86-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan tebligat, müzekkere, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.245,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan zorunlu arabuluculuk gideri 1.560,00-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.20/06/2023

Katip … Hakim …
e-imza e-imza