Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/566 Esas
KARAR NO : 2023/798 Karar
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 26/08/2022
KARAR TARİHİ : 10/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … vekili dava dilekçesinde özetle; “Müvekkili davacının Türkmenistan vatandaşı olduğunu, … Ltd.Şti den mutfak ekipmanları, … San ve Tic.Ltd.Şti den devre kartı, … Dış Tic.- … firmasından yatak odası takımı aldığını, söz konusu bu eşyaların taşıma işi ile ilgili olarak davalı firmalarla anlaştığını, taşımacılardan …San Ltd.Şti.’nin fiili taşıyan olduğunu, taşımaya konu malların 17/08/2021 tarihinde İstanbul yükleme işlemi yapıldığını, 26/08/2021 tarihinde söz konusu taşıma işini yapan aracın Türkmenistan’da teslim yerine ulaşmadan oto yolda araçta çıkan yangın nedeniyle zayi olduğunu, tamamen kullanılamaz hale geldiğini, söz konusu yangının çıkmasında fiili taşıyıcının yüzde yüz kusurlu olduğunu, malların tamamen yanması ve kullanılamaz hale gelmesinden takdir edileceği üzere her iki davalının da sorumlu olacağını, fiili taşıyıcı firmanın taşıma işini yaptığı aracın gerekli bakım ve yola elverişlilik yönünden gerekli özen ve hassasiyeti göstermemesi, aracın teknik olarak sefere hazır olmamasına sefere çıkması neticesinde yangın oluştuğunu, ekspertiz raporu ve Türkmenistan İçişleri Bakanlığı … ili Emniyet Müdürlüğü tarafından düzenlenen … nolu Yangın Tutanağında … nolu römork zemindeki kahverengi suntaların zeminin demir yapılarına bağlanmadığı , yük yüklemesinde onların dikkate alınmaması nedeniyle römork harekete geçtiğinde sağ tarafın ikinci tahtasının eni 50 cm olan kahverengi zemin yük ağırlığıyla aşağı sallanarak römork hareket ettiğinde sürtünme meydana gelerek hızlı sürtünme nedeniyle ısı meydana gelerek kıvılcım oluşması ve kartonların yanması sonucu yangının meydana gelme durumunun olduğu tespitinin yapıldığını, yangının lastiğin römorkun kırık zemin suntasına sürtüğü ve yola bu şekilde devam edilmesi üzerine aşırı ısınmadan dolayı yangına sebebiyet verdiğinin eksper raporu ile sabit olduğunu, müvekkilinin meydana gelen olay nedeniyle 4.572,71 USD zarara uğradığını” belirterek; her türlü dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile ; davalıların emtianın taşınmasında ağır kusurundan kaynaklı meydana gelen zarar nedeniyle 4.572,71 USD zararın yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; “Hasar miktarının yüksek olduğunu, ispatlanması gerektiğini, hasar miktarına ve kusur durumuna itiraz etiklerini, şayet var ise hasarlı emtianın sovtaj değerlendirilmesine tabi tutulup tutulmadığı anlaşılamadığını, dava konusu yükün gönderici tarafından istiflendiğini, taşınan emtiaların, dorseye uygun, ağırlığı tüm dorsenin içine dağıtan bir şekilde yüklenmediği için hasarın oluşumuna gönderici şirket yetkililerinin neden olduğunu, müvekkili şirketin oluşan hasardan herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, Müvekkili şirket basiretli bir tacir gibi tüm önlemleri aldığını, sefere ve yola uygun bir şekilde taşıma yaptığını, aracın yıllık muayenesinin yapıldığını, araç yola çıkmadan düzenli bakımları yapıldığını, hasarın nedeninin aracın bakımsızlığı değil, emtianın araç içine yola uygun bir şekilde istif ve ambalajının yapılmamasından kaynaklandığını, ambalaj ve yüklemenin gönderici tarafından yapıldığını, Müvekkili şirketin herhangi bir müdahalesi söz konusu olmadığını” belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, uluslararası karayolu taşıma sırasında zayi olan eşyaların bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Uluslararası kara taşımacılığından kaynaklanan uyuşmazlıkların Türk Ticaret Kanununun taşımaya ilişkin hükümlerine göre değil, uluslararası bir anlaşma olan CMR (Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyat İçin Mukavele Sözleşmesi) hükümlerine göre çözümlenmesi gerekir.
Uyuşmazlığa uygulanması gereken Karayolu ve Milletlerarası Mal Nakliyatı Mukavelesi İle İlgili Anlaşma (CMR)’nin 17/1. maddesi gereğince taşıyıcılar, eşyanın kendisine teslim edildiği tarihten gönderilene teslim olunduğu tarihe kadar geçen süre içinde uğranılan ziya, gecikme ve hasardan müştereken ve müteselsilen sorumludur. CMR’nin 17/2 maddesi uyarınca, eğer kayıp, hasar ya da gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut da taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmişse taşımacı sorumlu tutulamaz. Yine CMR’nin 18/2 maddesi uyarınca, kayıp, hasar ve gecikmenin 17/2 maddede öngörülen nedenlerden birinden doğduğunu kanıtlamak taşımacıya aittir.
Yine CMR 8/1-b maddesinde yükleme sırasında yükün ambalajının görünürdeki durumunun taşıyan tarafından kontrol edileceği, 2. Maddesinde yükün ambalajındaki görünür durumu ile ilgili çekincesini taşıma senedine yazacağı belirtilmiştir.
Yine CMR 9/2 maddesi uyarınca sevk mektubunda, tasımacı tarafından beyan edilmis çekince yok ise aksi kanıtlanmadıkça tesellümde yükün ve ambalajların iyi durumda olduğu, sayılarının, marka ve numaralarının sevk mektubunda yazılı olanlara uyduğu varsayılır.
CMR’nin 30/1 maddesi uyarınca ise, alıcının taşımacı ile beraber durumlarını kontrol etmeden, veya ziyan ve hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında veya açıkça görülmediği hallerde teslimden 7 gün içinde durumu kendisine bildirmeden malı tesellüm ederse, bu hususun onun yükü sevk mektubunda belirtilen şekilde aldığına kanıt oluşturacaktır.
CMR’nin 32/1. maddesine göre; bu sözleşme gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerekir. Ancak, bilerek kötü hareket veya mahkeme tarafından bilerek kötü hareket olarak kabul edilen kusurlarda, bu süre üç yıldır. Zamanaşımı başlangıcı ise; teslimde kısmi kayıp, hasar veya gecikmelerde, teslim tarihi, tam kayıplarda, kararlaştırılan zaman limiti bitiminden 30 gün sonra, kararlaştırılmış zaman limiti yoksa yükün taşıyıcı tarafından teslim alınmasından sonraki 60. Gündür. Mahkememizce bu kapsamda davalının zamanaşımı itirazının 2. Celse 3 nolu ara karar ile arabuluculuk başvuru süreci de dikkate alınarak reddedilerek davaya devam olunmuştur.
Bu açıklamalar ışığında tarafların sunmuş oldukları tüm deliller dosya içerisine alınmış, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Bilirkişilerin düzenlediği 08/09/2023 tarihli 6 sayfadan ibaret raporunda özetle; Dava konusu edilen emtiaların taşıma sırasında araç yangınında yanarak zarar gördüğü, Ortaya çıkan zarardan fiili taşıyıcı firma davalı … Ltd. Şti.’nin % 100 (yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, üst nakliyecinin davalı … Ltd. Şti.’nin bu ortak sorumluluğu olacağı, genel zarar miktarının 4.572,71 USD olacağı, davalıların akdi taşıyıcı ve fiili CMR taşımasını üstlenmeleri gözetilerek müteselsil sorumlu oldukları, davalıların ancak emtianın çıkış yer ve zamanı gözetilerek 2.864,92 USD doğrudan zayi zararından sorumlu tutulabilecekleri, her türlü hukuki niteleme, takdir ve değerlendirmenin yüce mahkemeye ait olacağı kanaatinde raporunu sunmuştur.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; davacı vekili, mutfak ekipmanları, devre kartı ve yatak odası takımının Türkmenistan’a taşınması hususunda davalılar ile anlaşma yapıldığı, belirtilen eşyaların davalılar tarafından taşınması sırasında araçta çıkan yangın nedeniyle zayi olduğu, hasar bedeli ile zayiye bağlı aktarma ve imha bedelinin davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir. Davalı taşıyıcıların sorumluluğu CMR konvansiyonu hükümlerine göre sınırlı sorumluluk olup, bilirkişice CMR hükümlerine göre taşıyıcıların azami sorumluluk sınırı hesaplanmış olup hükme esas alınmıştır.
Davacı tarafından İstanbul’dan satın alınarak taşıyıcıya teslim edilen ürünlerin Türkmenistan ‘a götürülmesi sırasında, çekiciye bağlı yarı römork içinde bulunan emtiaların, aracın seyri esnasında
çıkan ve Türkmenistan makamlarınca da sürtünmeye bağlı ısınma sebebiyle oluşan tutuşmanın etkisiyle gerçekleşen araç yangını sonrasında taşınan emtiaların yanarak zayi olduğu anlaşılmıştır.
Araçta çıkan yangın aracın aksamlarının olayla alakalı sürtünmeye bağlı ortaya çıktığı, yani herhangi bir farklı bir dış etken
olmaksızın araçtan kaynaklı bir yangın başlangıcının söz konusu olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle ortaya çıkan yangında, yangının başlangıcını etki edecek durumun ortadan kaldırılmasında sorumluluğun olduğu değerlendirilen taşıyıcı firmanın tamamen kusurlu olduğu kanaati ortaya çıkmaktadır.
Yangın sırasında araçta yüklü olan tüm emtiaların yandığı, yangından etkilendi, kısmen yanmış olsa dahi tüm malzemelerin imhaya gönderildiği ve tamamıyla bir zararın ortaya çıktığı anlaşılmıştır.
Davacının taşımak üzere teslim ettiği malzemelerin 3 fatura muhteviyatında yer aldığı ve bunların bedelinin 2.864,92 USD olduğu anlaşılmıştır. Yangın sonrasında arta kalan ürünlerin imha noktasına taşınmasıyla ilgili olarak 1.555,94 USD ve imha masrafları olarak 151,85 USD ödendiği de ekspertiz raporundan anlaşılmaktadır. Bu durumda ortaya çıkan zarar genel toplamı 4.572,71
USD olmaktadır. CMR hükümlerine tabi taşımada, araçta yangın çıkması suretiyle meydana gelen zayi ve bunun yol açtığı zararı bertaraf etmek için yapılan masraflar toplam zarar tazminatı olarak talep edilmektedir. Nitekim davacı yan imha için de bir takım aktarma ve imha giderlerine katlandığını ileri sürmektedir. Ancak CMR m.23 gereği taşımaya alınan yükün alındığı yer ve zamandaki kıymeti ile sınırlı sorumlu olan davalıların somut olayda sorumluluğu 2.864,92 USD ile sınırlı olmak gerekir. Eğer yanan araçtan bir takım aktarmalar ve imha için ödemeler yapılmış ise bundan davalıların sorumlu tutulabilmesi için CMR m.29 kapsamında bilerek kötü hareket veya buna eş değer ağır kusur içinde olduklarının ortaya konulması gerekir. Somut olayda ortaya çıkan yangın ve yükün kısmi araç yükü olması da gözetilerek, davalıların emtia doğrudan zararından sorumlu tutulacağı, dolaylı zarar niteliğinde olan sair zararların CMR kapsamında olmayacağı anlaşıldığından, davalı fiili taşıyan … ve üst nakliyeci … Ticaret’in müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, dava konusu alacağı taleple bağlı kalınarak dava tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince Devlet Bankalarının USD ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranında temerrüt faizine hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Kısmen kabulü ile 2.864,92 USD zarar bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince Devlet Bankalarının USD ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranında temerrüt faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar ve ilam harcı 3.563,74-TL nin peşin alınan 1.418,13-TL den düşümü ile kalan 2.145,61-TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 1.498,83‬ -TL peşin ve başvuru harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 3.464,00-TL yargılama giderinin kabul edilen miktar oranlanarak takdiren 2.176,30-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince, kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 17.900,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince, red edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır