Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/506 Esas
KARAR NO :2023/527 Karar

DAVA:Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:20/02/2015
KARAR TARİHİ:20/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi özetle; taraflar arasında yapılan Finansal Kiralama Sözleşmesi gereğince davalıya sözleşmede belirtilen taşınır malların teslim edildiğini, davalının ödeme planına aykırı hareket ettiğini, taksitleri ödemede temerrüde düştüğünü, ihtarname keşide edildiğini, tebliğ edildiğini, 6361 sayılı Yasanın 31.maddesi gereğince bir yıl içinde üst üste ikisini zamanında ödemede temerrüde düşmesi nedeni ile yasal fesih koşullarının oluştuğunu, gerek temerrüt gerekse sözleşmeye ve hukuka aykırılık kapsamında sözleşmenin sürdürülmesinin mümkün olmaması nedeni ile sözleşmenin feshedildiğini beyanla sözleşme konusu menkullerin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Mahkemeye sunmuş olduğu cevap dilekçesini özetle; davacının her ne kadar taraflar arasındaki sözleşmenin 36.maddesi kiracının icra takibine uğraması ve ödeme güçlüğüne düşmesi halinde, kiralayana sözleşmeyi başka bir süre tanımaksızın tek yanlı olarak fesih hakkı vermektedir.” demekte ise de bu iddianın kabul edilemez olduğunu, kiracının ekonomik durumunun tek başına kötüleşmesinin kiralayanın sözleşmeyi fesih hakkını kullanması için yeterli olmayacağını, kiracının icra takibine uğraması da sözleşmenin tek başına feshi için yeterli olamayacağını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dava finansal kiralama sözleşmesinin feshi nedeni ile sözleşme kapsamında davalıya teslim edilen menkullerin iadesi istemine dairdir.
Mahkememizin 19/07/2018 tarihli … sayılı gerekçeli karında “Davacı, taraflar arasındaki sözleşmeyi kira bedellerinin ödenmemesi nedeni ile değil, kiracanın icra takibine uğraması nedeni ile feshetmiştir. Sözleşmenin buna ilişkin 36/2.maddesi hükmü uyarınca kiracanın hakkındaki icra takiplerinin semeresiz kalması veya aciz vesikası alınması, ödeme güçlüğü içine düşmesi halinde kiralayan sözleşmeyi fesih hakkında sahip olsa da, fesih tarihine değin kira bedellerinin kiracı tarafından düzenli olarak ödendiği ve dolayısı ile ödeme güçlüğü içinde bulunmadığı bilirkişi eli ile tespit edilmiştir. Her ne kadar ihtarnamede kiracının icra takibine uğraması fesih nedeni ile olarak belirtilmiş ise de sözleşmede bu yönde bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle, davacı kiralayanın, icra takiplerini gerekçe göstererek feshi Sözleşmeye uygun değildir. Dava dilekçesinde, ödeme planına aykırı hareket edildiği iddia olunmuş ise de bunun da doğru olmadığı bilirkişi eli ile tespit edilmiştir. Kiracı hakkında üçüncü kişiler tarafından başlatılan icra takipleri mevcut ise de yukarıda değinildiği üzere salt icra takibi bulunması sözleşmeyi fesih hakkı vermediği gibi kiracının kiralayana karşı ödeme güçlüğü içinde olmayıp kira bedellerini düzenli olarak ödediği tespit edilmiş olmakla, davacının feshi haksız bulunmuştur. Davalının sözleşmeye aykırılığı bulunmadığından, geçerli bir fesih bulunmadığından davacının kiralanan malların iadesi istemi Mahkememizce yerinde görülmemiştir.”
… Mahkemesi 44.Hukuk Dairesinin 30/06/2022 tarih, 2020/1072 E, 2022/1139 K, sayılı kaldırma gerekçesinde özetle; “Davalı şirketin ödeme güçlüğü içerisinde olduğunu kanıtlamak davacı tarafa ait ise de; davalı şirketin ödeme güçlüğü içerisinde olup olmadığı, ticaret sicilinden getirtilecek öz sermayesine ilişkin kayıtlar ve ticari defterleri üzerinde yaptırılacak bilirkişi incelemesi ile saptanması gerekir. Mahkemece 30/05/2017 tarihli oturumda bu konuda davalı defterleri de incelenerek rapor alınması, davalı tarafa defterlerini ibraz için beyanda bulunması için 2 hafta süre verilerek, tebligat çıkarılmasına karar verildiği, ancak davalı tarafa tebligat çıkarılmadığı, davalı tarafça da bu konuda beyanda bulunulmadığı tespit edilmiştir. Davalı tarafın ödeme güçsüzlüğünün tespiti için, öncelikle davalı tarafın defter ve kayıtlarının incelenmesi zorunlu olduğundan mahkemece, defter ve kayıtların ibrazı için kesin süre verilerek sonuçlarının hatırlatılması gerekir. Beyanda bulunulması ve ibraz için kesin süre verilmediğinden, mahkemenin ara kararı bu yönüyle usule aykırı olduğu gibi, davalı tarafça defter ve belgelerin ibraz edilmemesi halinde davacı tarafın ödeme güçsüzlüğü iddiasının kanıtlanmış sayılacağının ihtar edilmesi, defterler ibraz edildiğinde inceleme yapılarak verilecek rapor doğrultusunda, davacı tarafın bu iddiasının değerlendirilmesi gerektiği halde bu kurala aykırı kurulan ara karar uyarınca, sadece davacının ödenmemiş borcu bulunmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesi dosya kapsamına aykırı olduğundan, davacı vekilinin istinaf sebebinin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
Şirket ortak ve yetkililerinin haciz anında haciz mahallinde bulunmaması tek başına ticareti terk ettiklerini ve davalı tarafın aczini kanıtlamaya yeterli değildir. Bu konuda usule uygun inceleme yapılması gerekir. Dosyada takip dosyalarına konu borçların ödendiğine ilişkin belge bulunmamaktadır. Yerel mahkemece, kiracı hakkında üçüncü kişiler tarafından başlatılan icra takipleri bulunması sözleşmeyi fesih hakkı vermediği gerekçesi ile dava reddedilmiş ise de; davacı taraf, süre vermeksizin fesih sebebi olarak sadece icra takibi yapılmasını göstermediğinden, ödeme güçsüzlüğü sebebine de dayanıldığından, bu konuda usule uygun inceleme yapılmaksızın ret kararı verilmesi dosya kapsamına uygun olmadığından, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.” şeklinde karar verilmiştir.
Bozma üzerine Mahkememizce yeniden oturum günü tayin edilmiş, taraflara tebliğ edilmiş, tayin edilen gün, bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devamla esas hakkında hüküm tesis edilmiştir.
Kaldırma ilamı sonrası Mahkememizce Bölge Adliye Mahkemesi ilamı doğrultusunda alınan bilirkişinin düzenlediği 10/04/2023 tarihli 3 sayfadan ibaret raporunda özetle; Dosyada mevcut olan Davalı tarafa ait iletişim bilgilerinden kendilerine ulaşılamamıştır. Davalı Şirketin dosyada bulunan dilekçelerinden adresinin “… Yolu Üzeri No:282/A …-… olduğu, telefon numarasının da (0322 321 88 87) olduğu görülmektedir. Söz konusu telefon arandığında muhatap bulunamamıştır. Diğer taraftan Davalı Şirketin Avukatının “… olduğu telefon numarası olarak ta “…) olduğu görülmektedir. Avukatın Baro Kayıt Sorgulamasında da aynı bilgiler görülmektedir. Söz konusu telefon arandığında farklı bir kişinin çıktığı, Davalı Şirketi ve Avukatı tanımadıklarını beyan etmektedirler. Bütün bu çalışmalar sonucu Davalı Şirkete ve Avukatına ulaşılamadığından Davalı Şirketin defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılamamıştır. Mahkeme tarafından Davalı Defter ve Belgeleri İncelenmek Ssuretiyle rapor hazırlanması istenmişse de; Davalı Şirkete ve Vekiline ulaşılamadığından Davalı Şirketin defter ve belgeleri temin edilememiştir. Söz konusu defter ve belgelerin sunulması durumunda rapor tanzim edilebileceği görüş ve kanaatinde raporunu sunmuştur.
Tüm dosya kapsamının incelenmesi neticesinde taraflar arasında … 15.Noterliğinin 14/06/2013 tarih ve … yevmiye sayılı finansal kirala sözleşmesi akdedilmiştir. Sözleşmenin 36.maddesi gereğince kiracının kiralama bedellerini işbu sözleşme ve sözleşmenin ayrılmaz parçasını teşkil eden ekindeki ödeme planı hükümlerine uygun bir biçimde ödemede temerrüde düşmesi ve kiralayanın işbu sözleşme ve Finansal Kiralama Kanunu hükümleri çerçevesinde verdiği süre zarfında da ödemede temerrüde düştüğü kiralama bedelini işbu sözleşmede belirtilen temerrüt faizi, vergi ve diğer tüm masrafları ile birlikte tam olarak ödenmemesi halinde kiralayan işbu sözleşmeyi derhal feshetmek hakkında sahip olacağı, kiracının temerrüt dışındaki işbu sözleşme hükümlerine aykırı hareket etmesi ve yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde de kiralayanın hiçbir ihbara gerek kalmaksızın tek taraflı olarak sözleşmeyi feshedebileceğinin düzenlendiği; aynı maddenin ikinci fıkrasında ise kiracanın hakkındaki icra takiplerinin semeresiz kalması veya aciz vesikası alınması, ödeme güçlüğü içine düşmesi halinde kiralayanın sözleşmeyi derhal tazminatsız sona erdirme hakkına sahip olduğu düzenlenmiştir.
Davacı, davalıya keşide ettiği Beşiktaş 3.Noterliğinin 30/12/2014 tarih ve 40789 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile muhatap şirket yetkili ve ortaklarının adres bırakmadan ikametgahlarını ve iş yerlerini terk ettiği, finansal kiracı şirket aleyhine bir çok finans şirketi tarafından icra takibine başlanıldığı, ekipmanların 3.kişiler tarafından talan edilmeye başlanıldığı bilgisinin edinildiği, Kanunun 31/2.maddesi ve Sözleşmenin 36.maddesinin kiracının icra takibine uğraması ve ödeme güçlüğü içine düşmesi halinin kiralayana sözleşmeyi başka süre tanımaksızın fesih hakkı verdiğini belirterek sözleşmeyi feshettiğini ihbar ettiği, ihtarnamenin davalıya tebliğ edildiği görülmüştür.
Mahkememizce Bölge Adliye Mahkemesi ilamı doğrultusunda davalı şirketin ödeme güçlüğü içerisinde bulunup bulunmadığının tespiti amacıyla davalı tarafa ticari defter ve kayıtlarını sunmak üzere kesin süre verildiği, kesin süre içerisinde ticari defter ve kayıtların sunulmadığı takdirde davacı tarafın ödeme güçsüzlüğü iddiasının kanıtlanmış sayılacağının ihtar edildiği, davalı tarafın ticari defter ve kayıtları mahkememize sunmadığı, bu hususta mazeret veya beyanda bulunmadığı bu itibarla davacı tarafın ödeme güçsüzlüğüne ilişkin iddialarının ispatlanmış sayılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Taraflar arasındaki … 15. Noterliğinin 14.06.2013 tarihli … yevmiye nolu … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin haklı olarak feshedildiğinin tespiti ile bu sözleşmeye konu
1- 10 adet Tek Katlı … Buğday Kırma Öğütücü Makine
2013 … … … Model, Seri No: …-2013-03 — …-2013-04
…-2013-05 — …-2013-06 — …-2013-07 — …-2013-08
…-2013-09 — …-2013-10 — …-2013-11 — …-2013-12
2- 2 adet Çift Katlı … Buğday – Kırma Öğütücü Makine
2013 … … … Model, Seri No:…-2013-01 — …-2013-02
3- 2013 Model 4 adet İrmik Fanı Un — İrmik Ayrıştırıcı Makine
4- 2013 Model 2 adet Kare Ekmek Makinası (Seri No:…)
5- 2013 Model 1 adet Değirmen Motorları Kumanda Panosu ve İşletme Makinesi, aksesuar ve ekipmanların davalıdan alınarak davacıya İADESİNE,
Aynen iadenin mümkün olmaması halinde İİK 24. Maddesi nin icra müdürlüğünce uygulanmasına,
2-Karar ve ilam harcı 3.415,50-TL nin peşin alınan 853,88-TL den düşümü ile kalan 2.561,62-TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 881,58‬-TL peşin ve başvuru harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 2.252,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır