Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/393 E. 2023/279 K. 03.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/393 Esas
KARAR NO : 2023/279
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 08/06/2022
KARAR TARİHİ : 03/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; 22.07.2021 tarihinde saat 10:05 sıralarında davalı … , sevk ve idaresindeki … yabancı plaka sayılı araç ile İstanbul/… Mahallesinde … istikametine doğru park halinde olup harekete geçeceği esnada aynı istikamette seyir halinde olan müvekkiline ait ve dava dışı … … sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araca sol ön kısımları ile çarpması sonucu maddi hasarlı ve iki taraflı trafik kazası meydana geldiğini, diğer davalı …’nun yabancı plakalı aracın müvekkiline ait araca verdiği zarardan sorumluluğu bulunduğunu, trafik kazası sonrasında müvekkiline ait … plakalı araçta hasar bedeli ve değer kaybı meydana geldiğini, … İcra Müdürlüğü’nün 2022/… Esas sayılı dosyası ile davalılar aleyhine icra takibi başlatıldığını, davalılar tarafından işbu icra takibine itiraz edildiğini, 22.07.2021 tarihli trafik kazasında, … plakalı sayılı aracın sürücüsü davalı … …’nun, Karayolları Trafik Kanunu’nda yer alan park halindeki araçların park yerinden güvenli bir şekilde çıkış yapmaları gerektiğini öngören kuralı ihlal ettiği gerekçesiyle asli ve tam kusurlu şekilde kazanın meydana gelmesine sebebiyet verdiğini, 07.04.2022 tarihinde davalı Motorlu Taşıt Bürosu adına … Ltd. Şti. tarafından hasar bedeli olarak 5.009,57-TL, değer kayhı bedeli olarak 730,02-TL ödeme yapılmış olduğunu, huzurdaki davadaki talebin bakiye kısım bakımından kısmi olarak itirazın iptaline konu edildiğini belirterek, fazlaya ilişkin tüm hakları saklı kalmak kaydı ile; her ne kadar takip talebinde toplam alacak miktarı olarak 11.208,90-TL belirtilmiş ise de takip tarihinden sonra ödenen miktarın tenzili ile birlikte müvekkiline ait araçta meydana gelen bakiye hasar bedeli ve değer kaybı bakımından … İcra Müdürlüğü’nün 2022/… Esas sayılı dosyasına konu, dosya borcuna yapılan ititazın 5.469,31-TL’lik (faiz ve masraflar hariç olmak üzere) tutar bakımından iptali ile icra takibinin bu miktar üzerinden devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili büronun yabancı plakalı araçların Türkiye’de meydana getirdiği zararların ZMSS limitleri dahilinde hasar ve kusuru esası dahilinde sorumlusu olduğunu, davacının zarar veren aracın kusurunu ispat etmesi gerektiğini, iddia ettiği şekliyle tam kusurlu olmadığını, yabancı plakalı araç adıma eksper incelemesi yapıldığım ve tespit edilen bedelin davacıya ödendiğini, talep edilen bakiye hasar ve değer kaybının bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … …’ya usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmıştır.
Mahkememizce ….İcra Müdürlüğünün 2022/… Esas sayılı dosyasının UYAP kayıtlarının, poliçe ve hasar dosyasının, tescil kayıtlarının celp edilerek, dosya kapsamına alınmıştır.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının …. İcra Dairesinin 2022/… Esas sayılı takip dosyasında değer kaybı, hasar bedeli ve ekspertiz ücretine ilişkin 1.500,00-TL değer kaybı, 8.906,32-TL hasar bedeli, 323,91-TL ekspertiz ücreti, 67,32-TL işlemiş faiz, 399,62-TL işlemiş faiz, 11,66-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 11.208,90-TL takip yapıldığı, ödeme emrinin borçlu …’na 01/02/2022 tarihinde tarihinde tebliğ edildiği, borçlu …’nun süresi içerisinde 30/01/2022 tarihinde borca itiraz ettiği, ödeme emrinin diğer borçlu … …’ya 15/03/2022 tarihinde tarihinde tebliğ edildiği, borçlu …’nın süresi içerisinde 22/03/2022 tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, dava İİK’nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Makine Mühendisi bilirkişinin 06/03/2023 tarihli raporunda özetle; Meydana gelen trafik kazasında, … plakalı araç sürücüsü … …’nun % 100 (yüzde yüz) oranında kusuru olduğu, Meydana gelen trafik kazasında; … plakalı araç sürücüsü … …’nin kusurunun olmadığı, Dava konusu … plakalı araç ile ilgili tespit edilen hasar miktarının (parça+malzeme+işçilik) KDV dahil onarım bedelinin 5.259,57 TL olacağı, araçta oluşan hasarın giderilmesi sonunda alınmış ve dosyaya sunulmuş bir faturanın dosya içinde görülemediği, Aracın kaza öncesi değeri ile kaza sonrası piyasa değeri arasındaki farkın belirlenmesi yöntemi ile trafik kazası sonucu … plakalı araçta oluşan hasar nedeniyle, kaza öncesi araç değeri (70.000,00) ile kaza sonrası satılabilir araç değeri (69.000,00) farkından hareketle yapılan hesaplama sonucu toplam 1.000,00 TL değer kaybı oluşacağı, yukarıda yapılan değerlendirmeler kapsamında bilirkişi raporunda ortaya çıkan kanaate göre belirlenen tutarlar ve … Ltd. Şti. tarafından davacı vekili …’a yapılan ödemeler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Bu hesaplamalar çerçevesinde, davacı tarafın talep edebileceği kalan alacak miktarının 519,98TL olacağı sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.¸
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davacının aracı ile davalı gerçek kişi ve sigortacısının sorumluluğu bulunduğu iddiasıyla aracın karıştığı trafik kazası sonucunda davacının aracında hasar bedeli ve değer kaybı meydana geldiği davalı sigorta şirketinin sigortalı aracının kusurlu olduğu iddiasıyla başlatılan takipte itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, davalı sigortanın 07/04/2022 tarihinde takipten sonra dava tarihinden önce kısmi olarak 5.009,57TL hasar bedeli 730,02TL değer kaybı bedeli ödemesi yaptığı, davacının bakiye 3.896,75TL hasar bedeli, 769,98TL değer kaybına ilişkin asıl alacak ver ferileri yönünden itirazın iptalini talep ettiği hususlarına ilişkin olup kısmi ödeme konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı Yasa’nın 85/1. maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı Yasa’nın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A-1. maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin yerleşmiş içtihatlarında değer kaybının belirlenmesinde aracın kaza tarihindeki hasar görmemiş 2. el piyasa değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2. el piyasa değeri arasındaki fark dikkate alınmaktadır. Bu durumda mahkemece aracın tramer kayıtları ve varsa önceki hasarlarına ilişkin hasar dosyaları istendikten sonra aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, davacı tarafın iddiaları, davalılarını savunmaları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybı zararının belirlenmesi gerekmektedir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; 22/07/2021 tarihinde davalı … …’nun sevk ve idaresindeki … yabancı plaka sayılı araç ile davacıya ait dava dışı … …’nin sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın karıştığı iki taraflı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir. Kaza tarihi itibariyle davalı sigortacının sigortalısının tam kusurlu iddiası ile araç değer kaybı talebi ile eldeki davanın açıldığı görülmüştür. Mahkememizce tüm deliller toplanmış, alanında uzman bilirkişiden rapor alınmış, hüküm kurmaya ve denetime elverişle bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır. Kaza tespit tutanağı içeriğinin incelendiğinde meydana gelen trafik kazasında … plakalı araç sürücüsü davalı …’nın %100 kusurlu olduğu, … plakalı araç sürücüsünün kusurunun bulunmadığının tespit edildiği, meydana gelen hasar ve değer kaybına ilişkin zarardan davalının poliçe kapsamında sorumlu olduğu, hükme esas bilirkişi raporu ile meydana gelen kaza nedeniyle yapılan tamirat kapsamında parça+ malzeme + işçilik ücreti dahil toplam 5.259,57-TL onarım bedeli ile kaza öncesi ile kaza sonrası araç değer kaybı açısından 1.000-TL değer kaybının oluştuğunun tespit edildiği, davalı sigorta şirketinin davacıya toplam 5.739,59-TL ödeme yapıldığı, davalının ödemesinin yeterli olmadığı, bakiye 519,98-TL hasar ve değer kaybı bedeli kaldığı, davacının aracındaki değer kaybının Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatları doğrultusunda aracın kazadan önceki rayiç değeri ile kaza sonrası rayiç değeri arasındaki farka göre hesaplanan 1.000,00-TL olduğu, işbu değer kaybı bedelinden de davalı gerçek şahsın ve ZMMS’nin sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Davacı, 20/06/2022 tarihli dilekçesi ile takipte talep ettiği 8.906,32 TL’lik hasar bedelinden ödenen 5.009,57 TL’nin mahsubu ile 3896,75 TL hasar bedeli; 1.500,00 TL’lik değer kaybı bedelinden ödenen 730,02 TL’nin mahsubu ile 769,78 TL değer kaybı ve 323,91 TL (faturalı) ekspertiz ücreti talep ederek bu miktar ve takipteki diğer işlemiş faiz itibariyle toplam 5.469,31 TL (dava değeri) üzerinden itirazların iptalini talep etmiştir. Davacı TBK 100 kapsamında yapılan ödemeleri öncelikle masraf ve ferilerden düşmemiş, doğrudan asıl alacaktan düşmüştür.
Usulünce tespit edilen 1.000,00 TL değer kaybından ödenen 730,02 TL’nin mahsubu ile bakiye 269,98-TL değer kaybı; yine 5.259,57-TL onarım bedelinden ödenen 5.009,57 TL’nin mahsubu ile bakiye 250,00 TL hasar bedeli ve fatura ile tevsik edilen 323,91 TL ekspertiz ücreti olmak üzere toplam 843,89 TL asıl alacak yönünden davacının bakiye zararına dair talebinin kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
İşlemiş faiz talebi yönünden ise resen hesap yapılmıştır. Burada davacıya takipten sonra yapılan ödemeden önceki asıl alacağın miktarı önem arz etmektedir. Ödeme yapılmış olsa dahi davacının haklı olduğu tutara itiraz edilerek işlemiş faiz de itiraza dahil edilmiştir. Bu kapsamda davacının toplamda hak ettiği gerçek zararı (5.259,57-TL + 1.000,00 TL + 323,91 TL) 6.583,48 TL’dir. Sigorta şirketine yapılan başvuru 15/10/2021 tarihine 15 günlük ödeme süresi eklendiğinde temerrüdün 31/10/2021 tarihinde doğduğu ve 20/01/2022 takip tarihine kadar 81 gün işlemiş faiz hesabı gerektiği, takipte yasal faizin talep edildiği, 6.583,48 TL*9*81/36.500=131,49 TL işlemiş faiz hesap edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
İcra İnkar Tazminatı Yönünden; Haksız fiile dayalı olan davacı alacağının varlığı ve miktarının belirlenmesinin yargılamayı gerektirdiği, alacak tutarının likit olmadığı gözetilerek İİK’nın 67/2. maddesi uyarınca davalının icra inkar tazminatından sorumlu tutulmasına yasal olanak bulunmadığından inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Yargılama Gideri ve Vekalet Ücreti yönünden; 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunun 18/A-10 maddesi uyarınca, taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilir ve bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur. Ayrıca bu taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmez. Aynı yasanın arabuluculuk ücreti 18/A-10 fıkrası uyarınca anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır. Somut olayda davalı … … arabuluculuk toplantısına katılmadığı arabuluculuk son tutanağı ile sabit olmakla yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutulmuş, sigorta şirketi yönünden ise haklılık durumuna göre oranlama yapılmış, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın Kısmen Kabulü ile davacı tarafından davalı aleyhine başlatılan …. İcra Müdürlüğünün 2022/… Esas sayılı takip dosyasına davalılar tarafından yöneltilen itirazının kısmen iptaline, takibin 250,00 TL hasar bedeli, 269,98 TL değer kaybı, 323,91 TL ekspertiz ücreti olmak üzere toplam 843,89 TL asıl alacak ve 131,49 TL işlemiş faizi olmak üzere toplam 975,38 TL alacak üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, fazlaya dair istemin Reddine,
2-Alacağın varlığı ve miktarı yargılamayı gerektirdiğinden davacının icra inkar tazminatı talebinin Reddine,
3-Karar tarihi itibari ile alınması gereken 179,90-TL harçtan 80,70-TL peşin harcın düşümü ile eksik kalan 99,20-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL başvuru harcı, 80,70-TL peşin harç olmak üzere toplam 161,40-TL harç bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Kabul-red oranına göre davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 975,38-TL (kabul miktarı nazara alınarak) vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Kabul-red oranına göre davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 975,38-TL (red miktarı ve kabul edilen miktarını geçemeyeceği nazara alınarak) vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …na verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan tebligat, müzekkere, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.026,50-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (arabuluculuk görüşmelerine katılmayan davalı … … tamamından; sigorta şirketi ise 183,02 TL’sinden sorumlu olmak üzere) davacıya verilmesine,
8-6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan zorunlu arabuluculuk gideri 1.600,00-TL’nin (arabuluculuk görüşmelerine katılmayan davalı … … tamamından; sigorta şirketi ise 285,28 TL’sinden sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının resen ilgilisine iadesine,
Dair, miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.03/04/2023

Katip … Hakim …
e-imza e-imza