Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/332 Esas
KARAR NO :2023/565

DAVA:Tazminat (Ölüm ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ:18/05/2022
KARAR TARİHİ:10/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; 02.10.2021 tarihinde … İlçesi, … Mahallesinde meydana gelen trafik kazasında tescilsiz motosiklette yolcu konumunda olan davacı müvekkillerinin çocuğu …’in vefat ettiğini, …’in trafik kazası sonrası kaldırılığı hastanede vefat ettiğini ve söz konusu vefattan dolayı müvekkillerinin destekten yoksun kaldıklarını, tedavi, cenaze ve defin giderleri ödemek durumunda kaldıklarını, yapılacak hesaplamada müteveffa açısından asgari ücretin esas alınmasını talep ettiklerini, davalıya 14.03.2022 tarihinde hasar başvurusunda bulunduklarını fakat taleplerinin reddedildiğini, arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, tüm bu açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; işbu davanın KTK 97. maddesindeki dava şartı yerine getirilmediğinden reddi gerektiğini, 02/10/2021 tarihinde …’nın sevk ve idaresindeki … plakalı traktör ile … sevk idaresindeki tescilsiz motosikletin çarpışması sonucunda meydana gelen trafik kazasında başvurucunun sakatlığı sebebiyle işbu başvurunun yapıldığını, tescilsiz aracın neden olduğu kaza dolayısıyla kurumun sorumluluğunun bulunmadığını, kaza tarihi itibarı ile 01/06/2015 tarihinden sonra gerçekleşmiş kazalar için yapılan başvurularda Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yeni genel şartlarının uygulanması gerektiğini, davacıların talebi kabul anlamına gelmemek kaydıyla, başvuran için maluliyet tazminatı hesaplaması yapılmasına karar verilmesi halinde 26.04.2016 tarihinde yürürlüğe giren düzenleme göz önünde bulundurulması gerektiğini, davanın kabulü anlamına gelmemek kaydıyla davacı taraf zararını usulen ispat etmesi gerektiğini, davacıların kaza sebebiyle elde ettiği gelir ve tazminatların mahsubu gerektiğini, kusur durumu belirlenirken müterafik kusur ve hatır taşıması hususları dikkate alınması gerektiğini,
müvekkili kurum kazanın meydana geldiği sırada ZMMS poliçesi bulunmayan aracın kusuru oranında sorumlu olduğundan, kusur durumunun tespiti için resmi ve yetkili kurum olan adli tıp trafik ihtisas dairesine gönderilmesi gerektiğini, müvekkili şirket faizden dava tarihinden itibaren yasal faizle sorumlu olduğunu, tüm bu açıklanan nedenlerle
öncelikle açılan davanın yetkisiz mahkemede açılmış olması nedeniyle reddini, davanın kusurlu araç sürücüsü ve işletenine ihbar edilmesini, poliçe teminatına girmeyen cenaze, defin giderleri ve diğer dolaylı zararların tümden reddini, davayı kabul anlamına gelmemek kaydı ile dava tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmesini, dosyanın Adli Tıp Trafik İhtisas Dairesine gönderilmesini, dosyanın hazine bakanlığı aktüer siciline kayıtlı bilirkişiye gönderilmesini, davanın reddedilen kısmı açısından yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce ceza dava dosyası, SGK kayıtları, sosyal ekonomik durum araştırması, savcılık dosyası, belediye kayıtları celp edilerek dosya kapsamına alınmıştır.
Adli Trafik Uzmanı bilirkişinin 27/03/2023 tarihli raporunda özetle; Bahse konu aracın 19.12.2014 tarihinde hurdaya ayrıldığı, kaza tarihi olan 02.10.2021 tarihi itibariyle yeniden trafiğe tescil edilmesinin 2918 sayılı Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 39. maddesi gereğince mümkün olmayacağı, tescil edilmesi mümkün olmayan bir araca sigorta yaptırılmasının da mümkün olmayacağı sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, trafik kazasından kaynaklanan davacılar müşterek çocuğunun ölümü nedeniyle davalı … hesabının küçüğün yolcu konumunda olduğu motosikletin ZMM sigortasız oluşu nedeniyle geride kalan anne ve babası için destekten yoksun kalma, cenaze, defin giderleri kapsamında sorumlu olup olmadığı ve miktarı hususlarında toplandığı, kazaya karışan motosikletin zorunlu trafik sigortası yaptırması gereken araçlardan olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
KTK 21/1. maddesi “Tescil edilen araçlar, “Tescil belgesi ve “Tescil Plakası” alınmadan karayollarına çıkarılamaz. Ancak, ilk tescili yapılan araçlar için düzenlenen tescile ilişkin geçici belgelerin geçerlilik süresi içinde, tescil belgesi alma zorunluluğu aranmaz.”
KTK 21/5. maddesi “Hurdaya çıkarılmış araçların karayolunda sürülmesi yasaktır. Bu araçların karayolunda sürüldüğünün tespiti hâlinde sürücüsüne 2.018 Türk lirası idari para cezası verilir ve bu araçlar trafikten menedilir. Ayrıca mülki amir tarafından el konulur ve aracın mülkiyeti kamuya geçer.”
KTK yönetmeliğinin 39/6. maddesi “Hurdaya ayrılmış olan taşıtlar, onarımla yenilenseler bile tescil edilemezler. Ancak, kullanılabilir durumdaki motoru ve diğer parçaları, başka araçlarda kullanılabilir. Bunlardan gerekli görülenler kullanıldığı aracın kayıtlarına işlenir.” şeklindedir.
5684 sayılı sigortacılık Kanunun … Hesabı başlıklı 14. maddesi “Bu Kanunun 13 üncü maddesi, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile ihdas edilen zorunlu sorumluluk sigortaları ile bu Kanunla mülga 21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu çerçevesinde ihdas edilmiş olan zorunlu sigortalara ilişkin olarak aşağıdaki koşulların oluşması halinde ortaya çıkan zararların bu sigortalarla saptanan geçerli teminat miktarlarına kadar karşılanması amacıyla … Birliği nezdinde … Hesabı oluşturulur.
Hesaba;
a)Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için,
b)Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için,
c)Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddî ve bedensel zararlar için,
ç)Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için,
d)Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren … Bürosunca yapılacak ödemeler için, başvurulabilir…..” hükmünü içermektedir buna göre rizikonun meydana geldiği tarihte 2918 sayılı kanun gereğince Zorunlu Mali Mesuliyet sigortası bulunmayan, ya da sigortası olup da sigortalısı belirlenemeyen kazalar neticesinde kişiye gelen bedensel zararlar için … hesabı oluşturulacağı ve bu tip zararlardan dolayı … hesabının sorumlu olduğu kabul edilmiştir. … hesabının sorumluluğu rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları ile sınırlıdır.
Taraf sıfatı, bir başka deyişle husumet ehliyeti dava konusu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, dava konusu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise dava konusu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde değerlendirilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukukî koruma isteniyor ise o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir.(Hukuk Genel Kurulu 2017/657 E. , 2021/491 K.)
Yargıtay 4.Hukuk Dairesinin 2021/11508 E. ve 2022/6538 K. sayılı kararında “… Hesabına başvurulabilecek halleri düzenleyen 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 14/2-b maddesi ve … Hesabı Yönetmelik’inin 9/1-b maddesi gereği, … Hesabının sorumluluğu için, zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğu bulunduğu halde bu sigortası yapılmamış olan bir aracın 3. kişinin zararına sebep olması gerekmektedir. Zorunlu olan trafik sigortasının yaptırılması bakımından da her şeyden önce, sigortası yapılacak aracın kanun kapsamında kalan tescilli bir araç olması gereklidir. Dosyanın incelenmesinde, kazaya karışan motosikletin hurda durumunda olup onarımla kullanıma uygun hale getirildiği ve kazanın bu sırada meydana geldiği anlaşılmıştır. Tescilsiz motosikletin kaza tarihinden önce trafikten çekildiği, hurda belgesi dosyaya sunulamasa da motosiklet üzerinde yapılan incelemede motor numarasının olmadığı, şase numarasının by 615303 olduğu anlaşılmış olup, yapılan polnet sorgusunda motosikletin hurda kaydının olduğu belirlenmiştir. Bu durumda söz konusu motosikletin sigorta ettirilebilecek mahiyette araçlardan olmadığı gözetilerek … hesabının sorumlu olmadığı yönünde karar verilmesi gerekirken aksi yönde kabul kararı verilmiş olması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.” yönünde karar verilmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde,
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, alanında uzman bilirkişiden rapor alınmış, aldırılan bilirkişi raporu ile, bahse konu aracın 19.12.2014 tarihinde hurdaya ayrıldığı, kaza tarihi olan 02.10.2021 itibariyle yeniden trafiğe tescil edilmesinin 2918 sayılı Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 39. maddesi gereğince mümkün olmayacağı, tescil edilmesi mümkün olmayan bir araca sigorta yaptırılmasının da mümkün olmayacağının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Davalı … hesabının sorumluluğunun ortaya çıkması için kazaya karışan aracın kaza tarihi itibari ile geçerli bir ZMMS poliçesinin bulunmaması ya da kazaya karışan aracın tespit edilememesi gerekmektedir. KTK 21/5 maddesi ve 86 maddesine göre hurdaya ayrılan bir aracın trafiğe çıkması ve onarılsa bile tescili mümkün değildir. Buna göre söz konusu aracın ZMMS poliçesi de yapılması mümkün değildir. (Benzer yönde Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2015/8149 esas 2017/8134 karar sayılı ilamı)
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ışığında; kaza tespit tutanağı itibariyle dava konusu kazanın traktör sürücüsü … ve motosiklet sürücüsü …’in dahiliyle gerçekleştiği, davacının kazaya sebep olan motosikletin zorunlu trafik sigortasız olması sebebiyle … hesabına karşı ikame edildiği, dava konusu motosikletin tescilsiz ve hurda olduğu, plakasız olduğu, davalıya husumet düşecek zorunlu sigortası yapılması gereken ve kanunen tescilli olması gereken bir araç olmadığı, kaza tarihinden önce hurdaya ayrılmış olmasına rağmen tescilsiz ve plakasız şekilde trafiğe çıkılarak kazaya karıştığı anlaşılan motosiklet için ZMM poliçesi düzenlenmesi zorunlu olmadığından davalı … Hesabı’nın davacıların destekten yoksun kalma, cenaze, defin gideri ve sair tazminatından sorumlu tutulamayacak olması nedenleriyle (Yargıtay 4. HD’nin 2022/3115 Esas, 2022/7521 Karar sayılı ilamı) davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın pasif husumet yokluğundan reddine,
2-Alınması gereken 269,85-TL harcın, peşin alınan 80,70-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan bakiye 189,15-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 3.000,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine,
5-6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan zorunlu arabuluculuk gideri 1.600,00-TL’nin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.10/07/2023

Katip … Hakim …
e-imza e-imza