Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/208 E. 2023/118 K. 10.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/208 Esas
KARAR NO : 2023/118
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/03/2022
KARAR TARİHİ : 10/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ/
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; Kuzey Marmara Otoyolunun işletmesi davacı müvekkili şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı borçluya ait araç ile 06.01.2021 – 22.02.2021 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkanı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğini, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine davalı-borçlu aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… E. Sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun uyarınca tahakkuk ettirilen gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla 06.10.2021 tarihinde icra takibi başlatıldığını, davalının takibe itirazı sonucu takibin durduğunu, itirazının iptali ile takibin devamına, davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalı vekili, müvekkili şirketin uluslararası taşıma yapan 3000 den fazla aracı olan bir şirket olduğunu, bu araçların bir kısmının çekici bir kısmının da römork olarak tabir edilen dorse olduğunu, davacının ihlâlli geçiş ve ceza bedeli talep ettiği araçların dorse olduğunu, bu araçların uluslararası taşımacılıkta kullanılan ve çel tabir edilen araçlar takılan römorklar olduğunu, bağımsız olarak hareket edemedi indeki araçlarda çekicilerde … cihazı tanımlı olduğunu, dorseler de ya da römorklarda … etiketinin olmadığını, müvekkili şirketin tüm çekicilerinde … olduğunu davanın reddine, davacının %20’den aşağı olmamak kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine, Karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
DELİLLER
1-…. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı dosyası
2-İtiraz Dilekçesi
3-İhlalli geçişlerin yapıldığına ilişkin liste
4-12/01/2022 tarihli arabuluculuk son oturum tutanağı
5-Onaylı vekaletname ve yetki belgesi
6-… bakiyelerinin yattığına ilişkin banka kayıtları
7- Yargıtay kararları, bilirkişi incelemesi, keşif, yemin, tanık her türlü yasal delil
Bilirkişi Mustafa Yıldız tarafından düzenlenen 21/10/2022 tarihli Nihai raporda özetle; Davacı vekilinin dosyaya mübrez geçiş dökümleri, geçiş görüntüleri ve plaka ekstreleri karşılaştırmalı olarak incelendiğinde ihlalli geçişe ilişkin plakaların dorselere ait olduğunu, dorselerin ayrı bir plaka ve ruhsata sahip olsa dahi müteharrik kuvveti olmadığını, çoğu zaman müteharrik kuvveti olan çekici ile dorse farklı plakalara sahip olduğunu, taşımacılık işinde gümrüklü gümrüksüz antrepolarda yükler dorselere yüklendikten sonra farklı farklı çekicilere bağlandıktan sonra götürüldüğünü, dosyaya mübrez sistem fotoğraflarında da görüleceği üzere takip ve dava konusu ihlâlli geçişlere ilişkin dorseler ile çekicilerin plakaları farklı olduğunu, bu itibarla sistem fotoğraflarındaki çekici plakalarından çekicilerin davalı şirkete ait olduğu tevsik edilene kadar, … plakalı araca ilişkin olarak talep olunan toplam 5,00-TL’yi aşan davacının takibe konu alacak iddiasının ispata muhtaç olabileceği tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen 04/12/2022 tarihli Nihai raporda özetle; Davalının belirttiği gibi 3.000 den fazla aracının olması, bu nedenle büyük bir filo departmanı müdürlüğünün olduğu ve bu departman sorumluları veya çalışanları tarafından düzenli olarak plakaların … geçişlerini kontrol etmesi gerektiğini, kontrol sorumluluğunun davalı tarafta olduğunu,
… ₺4,00 ₺20,00
… ₺4,00 ₺20,00
… ₺3,50 ₺17,50
… ₺4,00 ₺20,00
… ₺4,00 ₺20,00
… ₺4,00 ₺20,00
… ₺4,00 ₺20,00
… ₺10,00 ₺50,00
… ₺3,00 ₺15,00
… ₺2,50 ₺12,50
… ₺4,00 ₺20,00
… ₺2,50 ₺12,50
genel toplam 49,50 TL toplam geçiş tutarı, 247,50 TL toplam cezalı tutarı olarak tespit edilen geçişlere ait plakaların çekici / römork … eşleştirmelerinin yapılmaması nedeni ile geçiş esnasında römork plakasını okuduğu anda kayda rastlamadığı için sistem kaçak olarak algılandığını, … eşleştirmesi davalının sorumluluğunda olduğu için davacının 49,50 TL geçiş ücreti, 198,00 TL ceza tutarı olmak üzere toplam 247,50-TL alacağı olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
… İcra Müdürlüğünün 2021/… Esaslı dosyası dosyası uyap sisteminden içerisine getirtilmiştir. Dosyanın incelenmesinde 252,50 TL asıl alacak için takip yapıldığı, ödeme emrinin 31/03/2021 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun da süresi içersinde 02/04/2021 tarihinde borca itiraz ettiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Mahkememize açılan iş bu dava İcra ve İflas Kanununun 67. maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Uyuşmazlığın, ihlalli geçişin yapılıp yapılmadığı, çekici ile birlikte dorseye ayrı bir geçiş ücreti tahakkuk ettirilip ettirilemeyeceği konularında toplandığı anlaşıldı.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunu 30/5 maddesinde”4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” yine Aynı maddenin 7 fıkrası ise “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. ” hükmüne yer vermiştir.
Karayolları Genel Müdürlüğünün sorumluluğu altında bulunan otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı kara yollarında geçiş ücretlerinin belirlenmesi ve uygulanmasına ilişkin yönetmeliğinin geçiş ücretlerinin belirlenmesini düzenleyen 5 maddesi”Ücretli karayolunu, tünelleri ve köprüleri kullanacak araçlar geçiş ücreti toplamaya esas olarak aşağıdaki altı sınıfa ayrılır: a) 1 inci sınıf araç: Aksları arasındaki mesafe 3,2 m’den kısa olan iki akslı araç. b) 2 nci sınıf araç: Aksları arasındaki mesafe 3,2 m’den uzun veya eşit olan iki akslı araç. c) 3 üncü sınıf araç: Üç akslı araç. ç) 4 üncü sınıf araç: Dört ve beş akslı araç. d) 5 inci sınıf araç: Altı ve daha fazla akslı araç.e) 6 ncı sınıf araç: L3, L4, L5, L7 sınıfı motosiklet.
2 fıkrasında ” Sınıfların tespitinde çeken ve çekilen araçların yere değen aksları esas alınır. Geçiş ücreti uygulaması yapılırken bu araçların dolu veya boş olması dikkate alınmaz.” hükmüne yer vermiştir.
Somut olayda; Otoyol işletmecisi davacı şirketin, Davalı borçluya ait olan araçların ihlalli geçiş yaptığından bahisle borçlu şirket aleyhine başlattığı … İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı takip dosyası başlattığı görülmüş dosya uyap üzerinden celp edilmiş, takibin dayanağı olan ihlalli geçiş listesinin ve ihlalli geçişleri gösteren görüntü kayıtlarının dosya içerisinde olduğu ve dava şartı olan ara buluculuk anlaşmazlık tutanağının dosyaya sunulduğu görülmüştür. … İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı takip dosyası incelendiğine davalı borçlunun takibe itirazı neticesinde takibin durduğu davacı alacaklının bir yıllık hak düşürücü sürede davasını açtığı görülmüştür.
Davalı borçluya ait olan dorselerin ihlalli geçiş yapıp yapmadığını, ihlalli geçiş var ise hangi tarihler arısında olduğu, davalı borçlu hesabının provizyon verip vermediği ve ödeme için hesabın müsait olup olmadığı ve her bir ihlalli geçişin takip tarihine kadar işlemiş faizin tespitine ilişkin rapor alınmıştır.
Yukarıda yasal dayanağında da açıkça belirtildiği üzere, Ücretli oto yolları kullanan araçların otoyol geçiş ücretlerinin belirlenmesinde kara yolunda seyredebilecek araçların altı ayrı sınıfla sınıflandırıldığı, sınıfların tespitinde çeken ve çekilen araçların yere değen akslarının esas alınacağı düzenlemiştir. Bir başka anlatımla doğası gereğince dorseler tek başına hareket edemeyeceklerinden ücretlendirme yapılırken sistemin aksları dikkate alarak ücretlendirme yapacağı dolayısı ile çekicinin ayrı veya dorse ile birlikte geçiş yapması durumlarında akslar farklı olacağından sınıflarda farklılaşacaktır.
Nitekim Kara yolları Genel müdürlüğünün resmi internet sitesinde ücretlendirmeye ilişkin bilgilendirme sayfasında çekici ve romork durumunu izah eden kısmında “Resimde görülen aracın bankadan talep edeceği … cihazının 4. Sınıf olması gerekmektedir. Yine araçta 4. Sınıf … cihazı var iken iki aksın aynı anda kaldırılmış şekliyle geçilmesi halinde 3.sınıf geçiş ücreti tahsil edilecektir. Tırın sadece çekici olarak geçiş yapması durumunda 2.sınıf ücret tahsil edilecektir. Bu tür aracın sisteme plakasının kaydı sadece çekicinin üzerine yapılacaktır. Dorse plakaları için bankanın sanal … hesapları oluşturarak, bu hesabın plaka hanesine dorselerin plakalarını kayıtlanması yapılmalıdır. Bu durumda çekici ve dorse plakalarının sisteme kayıtlı olması sebebiyle … cihazının okunamadığı durumda çekici ya da dorse plakalarına kaçış cezası oluşmayacaktır.” bilgisine yer verilmiştir. İlgili sayfadaki bilgilendirmeden de anlaşılacağı üzere ücretlendirmenin sadece çekici üzerinden yapılacağı dorseye ayrı bir ücret uygulanmayacağı anlaşılmaktadır. Yukarıda da izah edildiği üzere ücret okuma sisteminin araçları aks üzerinden sınıflandırdığı ve bu sınıfa göre de ücret tahakkuk ettirdiği kuşkusuzdur. Dorselerin de ayrı bir plaka bulundurma zorunluluğu bulunduğundan okuma sisteminin dorseyi ayrı bir araç olarak algılayıp mükerrer ücretlendirme yapılmaması için dorseler yönünden sanal hesap açılması gerekliliği var ise de, sanal hesaba yönelik bu gereklilik, dorseye ayrı bir ücretin tahakkuk ettirilmesi için değil, tam tersi bu durumdaki dorse sahiplerinin mükerrer ücretlendirilmeye maruz bırakılmaması için gerekli olan bir uygulama olduğu anlaşılmaktadır.
Tüm bu açıklamalar ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu edilen oto yol ücretlerinin davalıya ait dorselere uygulandığı, dorselerden ayrı bir oto yol ücretinin alınamayacağı, kaldı ki, çekici ile birlikte hareket edebileceğinden, sistemin çekici sınıfı araç geçişlerinde dorseli veya dorsesesiz olarak aks tanımlaması yaptığı ücretin bu duruma göre belirlendiği, sanal hesap açma zorunluluğunun dorselere mükkerrer ücretin önüne geçilmesi için gerekli olduğu sanal hesap bulunmamasının davacı tarafa mükerer ücret tahakkuk hakkı vermediği dolayısı ile takibe konu edilen oto yol ücretinin mükerrer tahakkuk ettirildiği anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesinde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-179,90-TL karar harcının peşin alınan 80,70-TL den düşümü ile kalan 99,20-TL nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13-14 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.560,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 252,50-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, parasal miktar itibariyle kesin karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/02/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

*5070 Sayılı Kanun Gereğince Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.*