Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/196 E. 2022/482 K. 19.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/196 Esas
KARAR NO : 2022/482 Karar

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 16/09/2014
KARAR TARİHİ : 19/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkemeye sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; “davacı müvekkili şirketin … Ltd.Şti aynı alanda faaliyet göstermekte olan davalılardan …Ltd.şti den kendi iş yerinde kullanılmak üzere iki adet … makinesi satın almak istediğini ve satışı konusundaki davalının talebi üzerine, bu iki makine alimim … Leasing ve İktisat Leasing yolu ile satın aldığını, davalı … kendi malını Leasing yoluyla davacı şirkete satış işlemi yaptığını ancak taraflar arasında Leasing ödemeleri hususunda haricen tanzim edilen taahhütnameye göre; her ne kadar Leasing şirketlerine karşı borçlu olarak davacı müvekkili gösterilmekteyse de tanzim edilen tarihlerde tüm borçları davalı …ödeyeceğini, buna karşılık müvekkili şirketin daha uzun vadelere yayılmış dava konusu senetleri …ödeyeceğinin kararlaştırıldığını, bu anlaşmaya göre belirli dönem davalı … Leasing ödemelerini yaptığını, ancak daha sonra bu ödemelerin … tarafından yapılmadığını, müvekkili şirkete borçların ödenmesi konusunda ihtarnameler geldiğini, müvekkilinin davalı … ait iki adet … fotoğrafçılık makinesini Leasing ile satın aldığını, hem Leasing firmasına, hem de … şirketine ayrı ayrı borçlandığını, ortada bir mal, iki borç bulunduğunu, Leasing firmalarına baki ödemeleri davacının yaptığını ancak taahhütnameye göre de, davalı …Şti. / …ve dolayısı ile davalı diğer bankalara tebliğ edilen senetleri ödememesi gerektiğini, zira ilişkinin temelinde yer alan alım- satım nedeniyle oluşan ve davalı …/ … ın ödemesi gereken borçların müvekkili tarafından nakden ödenmeye başlandığını ve davalılara ödenmesi gereken borcun konusunun ortadan kalktığını ifade ederek, dava konusu alacağın taahhütnameye göre edimlerini yerine getirmeyen davalılarca gerek konusuz kalması, gerekse tanzim tarihlerinin olmaması nedeniyle senetlerin iptali ile borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalılar …Tic.A.Ş ile … vekili cevap dilekçeşifide özetle; müvekkili şirketin ithalatçı firma olup fotoğrafçılık sektöründe ünlü bir çok markanın Türkiye mümessilliğini yaptığını, davacı şirketin müvekkili şirketten iki adet labrutuvar makinesinin satın aldığını bu makinelerden bir tanesini … A.Ş diğerinini … A.Ş ile finansal kiralama yoluyla leasing işlemi ile satın alındığını, ancak finansal kiralama işlemlerinin 24 ay gibi bir vade ile yapılması nedeniyle makinelerin değerlerinin yüksek olması ve muadil süresinin kısa olmasının ödeme planındaki taksitlerinde yüksek olmasına sebebiyet verdiğini, bunun üzerine müvekkili şirketin davalılara daha uzun vade yaparak aradaki fark için senetler aldığını, adı geçen senetlerin teminat senetleri olmayıp kambiyo vasfındaki senetler olduğunu, davacı şirketin daha uzun vade ile daha düşük meblağlarda ödemesini sağlamak amacıyla yapıldığını, kambiyo vasfındaki davacı şirket gibi başkaca müşterilerine ait olan senetlerin müvekkili şirketin bankalara kredi sözleşmelerinin teminatı olarak verilmekte olduğunu, bankaların bu teminat senetlerini tahsil ettikçe müvekkili şirketin kredi borçların mahsup edildiğini ifade ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davalılardan … Tic. A Ş nin müvekkili bankanın kredi borçlusu olup, tahsilinde bedelleri kredi borçlarına mahsup edilmek üzere dava konusu senetler ve başka bir çok senetlerin … A.Ş tarafından ciro edilerek bankaya teslim edildiğini, müvekkili bankanın ciro ve teslim edilmiş olan dava konusu senetlerin meşru ve iyi niyetli hamil olduğunu, TTK.nun 599/1 maddesi gereğince “ senet borçlusu davacı … A.Ş nin kendisi ile davalı …. A.Ş arasındaki mevcut ilişkilere dayanan def-ileri senet hamili müvekkili bankaya karşı ileri süremeyeceğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle, davalılardan …AB.Ş ile müvekkili arasında fotoğrafçılık makinesi alımından kaynaklanan taahhütname düzenlendiğini, bu taahhütname gereğince leasing yoluyla satın alınan makinenin ödemelerinin leasing şirketine davalılardan … A.Ş tarafından yapılacağının ve aralarında yapılan senetlere binaende davacının bu borcunu … A.Ş ye ödeyeceğini beyan edildiğini, müvekkili bankanın dava konusu senetlerin meşru ve iyi niyetli hamil olduğunu, bedelsizlik def-i nin meşru ve iyi niyetli hamil olan müvekkili bankaya karşı ileri sürülemeyeceğini ifade ederek davanın müvekkili banka açısından reddini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş vekili davaya konu senetlerin müvekkili banka bünyesinde bulunmadığını, kendilerine temlik ve ciro edilmediğini ifade ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … T.A.Ş vekili ve diğer davalılarda davanın reddini talep etmişlerdir.
Mahkememiz dosyası ile birleştirilen mahkememizin 2001/650 esas 2001/359 karar ( …. 5 Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar) sayılı dosyasında, mahkememiz dosyasındaki davacılar vekili tarafından 11.12.2000 tarihli dilekçe ile davacı şirketin … da fotoğrafçılık alanında faaliyette bulunduğunu diğer davacı …’ın bu şirketin ortağı ve temsilcisi olduğu, davalı … şirketi tarafından yurt dışından ithal edilen iki adet … marka … ne ve teferruatlarına davacıların talip olduğunu, davalı şirketin ise finansal şirketleri aracılığı ile satış yapmayı teklif ettiğini bu durumun …ve …şirketinden sorulduğunu, şirketlerin en çok 23 ay vade yapabileceğini söylediklerini ancak müvekkilinin bu kadar kısa sürede ödeme yapamayacağını vadenin daha uzun tutulması talebinde bulunduğunu bunun üzerine davalı …şirket yetkilisinin kendisinin 48 ay vade yapabileceğini bunun için 48 adet teminat senedinin …şirketine olan borcun her ay kendisi tarafından ödeneceğini, bunu takiben davacının davalı … vermiş olduğu senetleri ödeyeceği şeklinde anlaştıklarını, alınacak olan makinelerden birisinin iktisat finansal şirketine … şirketince satış yapıldığını ve davacı müvekkiline … şirketinden … 19 noterliğinin … tarih ve … sayılı sözleşmesi ile kiralandığını, mal bedeli olarak ta sözleşmede yazılı olduğu şekilde 367.064 DM. Olup bu miktara 23 aylık ödeme süresi faizi de eklenerek müvekkili şirketin 449.200 DM miktarında iktisat finansal kiralama şirketine borçlandığını, davalı … şirketinin de bu anlaşmaya kefil olduğunu, buna karşılık davacı müvekkilini ayrıca … 443.628 DM tutarında teminat senedi verdiğini, diğer makine içinde aynı şekilde anlaşmaya varıldığını ve Beyoğlu 5. noterliğinin 16.10.1997 tarihli 53324 sayılı sözleşmesi ile 23 ay vade ile 443.780 DM borçlandığını, yine kefil olarak hem davalı … hemde temsilcisi …’ın olduğunu bu sözleşme ödemeleri içinde müvekkili şirketin davalıya aynı şekilde teminat olmak üzere 48 aya bölünmüş toplam 435.475 DM tutarında senet verdiğini, senet toplamı 96 adet olup miktar olarak ta 879.255 DM olduğunu, verilen senetler teminat senedi olduğu için yalnız vade alacaklı ve ne için verildiği kısımlarının yazılarak verildiğini tanzim tarihlerinin olmadığını, ilk zamanlarda davalı … finansal kiralama şirketlerine ödemede bulunduğunu müvekkilininde ona verdiği senetleri ödeyerek aldığını 6 ay bu şekilde devam ettiğini, ancak daha sonra davalı …şirketinin Finansal Kiralama şirketlerine ödeme yapmamaya başladığını, müvekkilinin ticari itibarını kurtarmak ve makinelerin elinden alınmasına engel olmak için …kiralama şirketi ve … ile ek sözleşme yaparak, davalı …ödemediği ayların vade farkları ile birlikte borçların tamamını üstlenmek zorunda kaldığını ve …kiralama şirketine ocak 1999 tarihli ek sözleşme ile 279.817 DM , … şirketine ise 26.7.1999 tarihli ek sözleşme ile 243.364 UDM borçlanarak borçları kendi üzerine aldığını ve ödemeye başladığını, davalı … elinde bulunan senetlerin bedelsiz ve karşılıksız olduğunu davalı … müvekkilinden hiçbir alacağı mevcut olmadığını, bu senetler dışında borcu da bulunduğunu , buna rağmen davalı nur fotoğrafçılığın bedelsiz ve teminat olarak verilen bu senetleri diğer davalı şirketlere tahsil için verdiğini, onlarında müvekkillerine karşı yasal yollara başvurduğunu, dava dilekçesinde belirtilen çek ve senetlerin iptali ile bedelinin tahsili ve istirdadını talep ve dava etmiştir.
Yapılan yargılama sonucunda, … 5 ATM nin…esas … karar sayılı 21.3.2011 tarihli dosyası ile mahkememize ait bu dava dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği ve mahkememizin 2001/650 esas sırasına kaydedilerek 02.04.2011 tarihinde mahkememize ait bu dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilerek dosya içine geldiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili yargılama sırasında dosyaya sunduğu dilekçelerde hangi senetlere ilişkin talepte bulunulduğunu açıklamıştır.
Davacı vekili yargılama sırasında, 26.02.2009 tarihli duruşmada müvekkili ile davalı …ve … ile arasında anlaşma sağlandığını bu davalılar ile ilgili davayı da takip etmediğini ifade etmiş,11.6.2009 tarihli celsede ise davalılardan …, … A.Ş, … A.Ş, …A.Ş İflas idaresi ve… hakkında davaya devam ettiklerini diğer davalılar hakkındaki davalarını atiye terk ettiklerini ifade etmiştir.
İncelenen … Asliye 4. Ticaret Mah…. esas sayılı dosyasında da mahkememizdeki dosyasında davacılar tarafından davalılar …Bankası A.Ş ve Müflis … Tic. A.Ş iflas idaresi aleyhine 9.1.2001 tarihinde açılan davanın yapılan yargılaması sonucunda, 06.06.2007 tarihinde “15.01.02.03.04.2001 tanzim tarihli 4.000 DM, 15.05.2001 tarihli 5.000 DM, 15.06.07.08.09.10.11.2002 tarihli 14.000 DM, 15.11.2002 tarihli 11.310 DM, 15.12.2004 tarihli 5.049 DM lik çeklerden dolayı davacının davalı … e, …adına yapılan 206.041,03 TL lik ödeme içerisinde kaldığından çeklerin davalı … den istirdadı ile davacıya verilmesine, 206.041,03 YTL nin davalı Müflis … iflas masasına kayıt ve kabulüne, bu miktarın davalı … den istirdadına yönelik talebin REDDİNE, “ dair karar verildiği, ancak kararın henüz kesinleşmediği anlaşılmıştır.
Davalılardan …Tic. A.Ş ve …hakkında … Ticaret mahkemesi tarafından iflas kararı verildiği ve iflas işlemlerinin … 1 iflas müdürlüğünün … nolu dosyasından yürütüldüğü, iflas kararınım kesinleştiği anlaşılmış olup dava iflas idaresine yöneltilmiş iflas idaresi tarafından davacının alacak talebinin red edildiği anlaşılmıştır.
Dosyaya belge ve bilgiler celp olunarak bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, bilirkişi Y.M.M…. tarafından düzenlenen 9.2.2000 tarihli rapor alınmıştır.
Bilirkişi raporuna itiraz olunduğundan üç kişilik bilirkişi heyeti oluşturularak yeniden rapor alınmıştır. Bilirkişi kurulunun düzenlediği 27.2.2007 havale tarihli rapor dosyamız içerisine alınmıştır.
Dosyaya celp edilerek incelenen … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin …esas … karar sayılı dosyası, icra dosya örnekleri, bilirkişi raporları, imza incelemesi konusunda bilirkişi grafoloji ve sahtecilik uzmanı …tarafından düzenlenen 21.7.2003 tarihli rapor, dosyaya celp edilen belge ve bilgiler, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu makinelerin …yoluyla davacı tarafından satın alındığı ve Finansal Kiralama sözleşmesi düzenlendiği, davacı ile davalı … Paz. Tic. A.Ş arasında makine bedellerinin davalı .. tarafından ödenmesinin kararlaştırıldığı, buna karşın davacının davalı Nur fotoğrafçılığa 48 adet senet verdiği, ilk dönemlerde davalı …, tarafından senet bedellerinin finansal kiralama şirketlerine ödendiği, ancak bir süre sonra fotoğraf makinesinin bedellerini finansal kiralama şirketlerine ödenmediği bunun üzerine davalı … tarafından ödenmesi gereken fotoğraf makineleri bedellerinin davacı tarafından ödendiği, buna rağmen davalı … elinde bulundurduğu senetleri davacıya iade etmesi gerekirken, senetlerin davacı tarafa iade olunmadığı, aksine davacı hakkında icra takipleri yapıldığı ve yasal işlemlere müracaat edildiği,bir kısmının davacı tarafından ödendiği anlaşılmış olup, bilirkişiler de raporlarında davalı …. davacı …’ m finansal kiralama sözleşmelerinden doğan borcunu ödemesine karşılık verilen senetlerden 682.996 DM lik kısmının bedelsiz sayılması gerektiğini, senetlerin bedelsiz sayılması nedeniyle davacıların ödemiş olduğu toplam 364.683,00 YTL nin iflas masasına alacak olarak yazdırılabileceğini belirttiklerinden, toplanan tüm delillere göre davacının senet bedelleri duruşmadaki beyanlarında da davalılar …, … … A.Ş, … A.Ş, … A.Ş hakkındaki davalarına atiye terk ettiklerini ifade ettiği, yine davacı vekili 7.3.2011 tarihli duruşmada,11.2.2011 havale tarihli dilekçesini tekrar ederek, bu dilekçede açıkladığı şekilde … bankası A.Ş ye ödenen 30.12.1998 tarihli 9.550 DM miktarındaki senet ile , … A.Ş nin elinde bulunan 15.1.2001 tarih 9.364 DM, 15.2.2011 tarih 9.364 DM, 15.3.2011 tarih 9.364 DM, 15.4.2001 tarih 9.364 DM, 15.5.2001 tarih 9.136 DM miktarındaki senetler ile …bankasına ödenene 30.8.1999 tarihli 9.550 DM ve 15.9.1999 tarihli 9.364. DM miktarındaki senetler hakkında davacı olduğunu, davalı … A.Ş ye ait 5 adet senet bedelinin ödenmediğini, senetlerin kasada olduğunu, ödenen tasfiye halindeki … Bankası A.Ş ve …Bankasına ait 3 adet senet bedeli olan 28.464 DM nin istirdadı ile davalı şirketin iflas masasına alacak olarak yazdırılabileceğini belirttiklerinden, toplanan tüm delillere göre davacının senet bedelleri olarak toplam 364.683,00 YTL ödediği anlaşılmıştır.
Ancak davacı vekili yargılama sırasında dosyaya sunduğu dilekçelerde ve duruşmadaki beyanlarında da davalılar …, … … A.Ş, … A.Ş, … A.Ş hakkındaki davalarına atiye terk ettiklerini ifade ettiği, yine davacı vekili 7.3.2011 tarihli duruşmada,11.2.2011 havale tarihli dilekçesini tekrar ederek, bu dilekçede açıkladığı şekilde … Bankası A.Ş ye ödenen 30.12.1998 tarihli 9.550 DM miktarındaki senet ile , … A.Ş nin elinde bulunan 15.1.2001 tarih 9.364 DM, 15.2.2011 tarih 9.364 DM, 15.3.2011 tarih 9.364 DM, 15.4.2001 tarih 9.364 DM, 15.5.2001 tarih 9.136 DM miktarındaki senetler ile Türkiye ekonomi bankasına ödenene 30.8.1999 tarihli 9.550 DM ve 15.9.1999 tarihli 9.364. DM miktarındaki senetler hakkında davacı olduğunu, davalı … A.Ş ye ait 5 adet senet bedelinin ödenmediğini, senetlerin kasada olduğunu, ödenen … bankası A.Ş ve … sına ait 3 adet senet bedeli olan 28.464 DM nin istirdadı ile davalı şirketin iflas masasına alacak kaydedilmesini talep ettiğini ifade ederek beyanını imzası ile onayladığından, asıl ve birleşen dava yönünden haklarında dava atiye terk edildiği bildirilen davalılar hakkında takdiren hüküm tesisine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden ise, davanın kısmen kabulüne davalılar …, … T.A.Ş., …A.Ş, … A.Ş, … A.Ş hakkındaki dava atiye terk edildiğinden takdiren bu davalılar hakkında hüküm tesisine yer olmadığına, davacı tarafından ödenen bedel içersinde kaldığı anlaşılan 30.12.1998 tarihli 9.550 DM miktarındaki senedin davalı … Bankası A.Ş den istirdatı ile. davacıya iadesine,( senedin mahkeme kasasında olduğu anlaşıldığından, karar kesinleştiğinde senedin davacıya iadesine,) senet bedelinin davalı .. A.Ş den istirdatı talebinin reddine, 15.1.2001 tarih, 9.364 DM. , 15.2.2001 tarih, 9.364 DM, 15.3.2001 tarih, 9.364 DM, 15.4.2001 tarih , 9.364.DM, 15.5.2001 tarih 9.136 DM miktarındaki senetlerin davalı … A.Ş den istirdatı ile davacıya verilmesine, adı geçen senetlerin kasada olduğu anlaşıldığından karar kesinleştiğinde davacıya iadesine, 30.8.1999 tarihli 9.550 DM miktarlı, 15.9.1999 tarihli 9.364 DM . Miktarlı , senetlerin davalı …Bankası A.Ş den istirdadı ile, davacıya verilmesine, (senetler mahkeme kasasında olduğundan karar kesinleştiğinde davacıya iadesine) Senet bedellerinin davalı …Bankası A.Ş den istirdadı talebinin reddine, davacıların davalılar … A.Ş ile davalı… a 28.464 DM lik miktar ile borçlu olmadıklarının tespitine, davacılar tarafından ödenen 28.464 DM nin davalı …Tic.A.Ş iflas masasına alacak olarak yazdırılmasına, davalı … bu bedelin tahsili talebin reddine, davacı vekilinin fazlaya ilişkin talebinin reddine, 15/07/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/07/1999 tarihli ve 9.550-DM, 15/08/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/09/1999 tarihli ve 9.550-DM, 15/10/1999 tarihli ve 9.364-DM,30/10/1999 vade tarihli ve 9.550-DM, 15/11/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/11/1999 tarihli ve 9.550-DM, 15/12/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/12/1999 tarihli ve 9 550-DM 30/01/2000 tarihli ve 9.550-DM., 28/02/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/03/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/04/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/05/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/06/2000 tarihli ve 9.550-DM, 15/07/2000 tarihli ve 9.364-DM, 30/07/2000 tarihli ve 9 550-DM 30/08/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/09/2000 tarihli ve 9.550-DM, 15/08/2000 tarihli ve 9.364-DM, 15/09/2000 tarihli ve 9.364-DM, 15/10/2000 tarihli ve 9.364-DM, 30/10/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/11/2000 tarihli ve 9.550-DM, 15/11/2000 tarihli ve 9 364-DM 15/12/2000 tarihli ve 9.364-DM, 30/12/2000 tarihli ve 9.550-DM miktarlı birleşen ve asıl dosyada dava konusu olmayan senetler kasada karar kesinleştiğinde bu senetler hakkında karar veren …. 4 As.Tıc.Mah. … esas sayılı dosyasına iadesine dair … 3 ATM.nin … esas … karar .sayılı 17-03-2011 günlü karar temyiz incelemesi sırasında Yargıtay 19.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2013-10858 E,2013-14923 K.sayılı ve 30/9/2013 günlü ilamı ile “ Asıl ve birleşen dava leasing sözleşmesine istinaden verilen bonoların ödeme neticesi bedelsiz kaldıklarının tespiti ile bonolara yönelik yapılan ödemelerin istirdadına ilişkin olduğu, menfi tespit ve istirdat davası şeklinde açılan davada menfi tespite karar verilmesi durumunda borçsuzduk tespit edilen bonolar için bir ödeme varsa bunun istirdadına karar verilmesinin yasa gereği olduğu, ayrıca aleyhine hüküm kurulan davalı tarafın yargılama giderlerinden sorumlu olduğu, mahkemece açıklanan bu hususlar dahilinde infazda tereddüte yer bırakmayacak şekilde ve her bir davalı için ayrı ayrı hüküm tesis edilerek borçsuzluk tespiti halinde istirdata karar verileceği dikkate alınıp hükmün bozulmasına “ karar verildiği, ayrıca karar düzeltme talebi gereğince yine Yargıtay 19.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2014-7443 E, 2014-11583 K. sayılı ve 23/906/2014 günlü ilamı ile karar düzeltme isteminin reddine karar verilerek mahkemelerin yeniden yapılanması sonrası dosyanın ana mahkemesi olan … 3.Asliye Ticaret Mahkemesince kapatılan … 20.Asliye Ticaret Mahkemesine tevzi edildiği ,daha sonra ticaret mahkemelerinin yeniden yapılanma sürecinde ise yargılamaya bu kez … 14 Asliye Ticaret Mahkemesi olarak devam edildiği görülmekle usul ve yasaya uygun Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce Yargıtay 19.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2013-10858 E, 2013-14923 K. sayılı ve 30/09/2013 günlü ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Yargıtay’ın belirlediği hususlar giderildikten sonra yargılamaya son verilerek yeniden hüküm kurulmuştur.
Mahkememizce tüm deliller toplandıktan, Yargıtay bozma ilamındaki belirlenen eksiklikler tamamlandıktan sonra ; ” Asıl ve birleşen dosyadaki davaların kısmen kabulü ile Asıl ve birleşen davada 1-Davalılar …, …,… TAŞ, … AŞ ,… A.Ş,… AŞ hakkındaki davalar atiye terk edildiğinden ve 11/06/2009 tarihinde bu davalılar yönünden dosya işlemden kaldırılmakla yenilenmediğinden bu davalılar hakkındaki davaların HMK 150.maddesi gereği açılmamış sayılmasına,
Asıl davada; Davacı tarafça ödenen 30-12-1998 vade tarihli 9.550 DEM miktarındaki senedin davalı Tasfiye halindeki …bankasından alınarak davacılara iadesi ile ayrıca bu senetlerin mahkeme kasasında bulunduğu anlaşılmakla karar kesinleştiğinde davacılara iadesine. Bu senedin 23/8/1999 tarihinde davacı tarafça ödendiği anlaşılmakla 9.550 DEM in (Euro karşılığının) ödeme tarihi 23/8/1999 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4 a maddesi gereğince işleyecek faiziyle birlikte Tasfiye halindeki … bankasından alınarak davacılara verilmesine,
Davacı tarafça ödenen 30-08-1999 vade tarihli 9.550 DEM ve 15/09/1999 vade tarihli 9.364 DEM miktarındaki senetlerin davalı Türk Ekonomi bankasından(Temlik alan davalı … A.Ş. den ) alınarak davacıya iadesi ile ayrıca bu senetlerin mahkeme kasasında bulunduğu anlaşılmakla karar kesinleştiğinde davacılara iadesine, bu senetlerin bedellerinin 15-9-2000 tarihinde davacı tarafça ödendiği anlaşılmakla toplam 18.914 DEM in( euro karşılığının) son ödeme tarihi olan 15/09/2000 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4 a maddesi gereğince işleyecek faiziyle birlikte davalı Temlik alan davalı … A.Ş den alınarak davacılara verilmesine.
Davacıların davalılar … Tic A.Ş ve davalı …’a 28.464 DEM miktarı ile borçlu olmadıklarının tespiti ile davacılar tarafından ödenen 28.464 DEM nin (Euro karşılığının) davalı …Paz. Tic A.Ş iflas masasına alacak olarak yazdırılmasına, davalı … bu bedelin ayrıca tahsil talebinin reddine, 15/07/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/07/1999 tarihli ve 9.550-DM, 15/08/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/09/1999 tarihli ve 9.550-DM, 15/10/1999 tarihli ve 9364 DM,30/10/1999 vade tarihli ve 9.550-DM, 15/11/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/11/1999 tarihli ve 9.550-DM, 15/12/1999 tarihli ve 9.364-DM, 30/12/1999 tarihli ve 9550-DM, 30/01/2000 tarihli ve 9.550-DM., 28/02/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/03/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/04/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/05/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/06/2000 tarihli ve 9.550-DM, 15/07/2000 tarihli ve 9.364-DM, 30/07/2000 tarihli ve 9550-DM, 30/08/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/09/2000 tarihli ve 9.550-DM, 15/08/2000 tarihli ve 9.364-DM, 15/09/2000 tarihli ve 9.364-DM, 15/10/2000 tarihli ve 9.364-DM, 30/10/2000 tarihli ve 9.550-DM, 30/11/2000 tarihli ve 9.550-DM, 15/11/2000 tarihli ve 9364-DM, 15/12/2000 tarihli ve 9.364-DM, 30/12/2000 tarihli ve 9.550-DM, miktarlı birleşen ve asıl dosyada dava konusu olmayan senetler kasada bulunduğundan karar kesinleştiğinde bu senetler hakkında karar veren …. 4 As.Tic.Mah…. esas sayılı dosyasına iadesine,. Fazla talebin reddine,” karar verilmiştir.
Bu karar taraflarca süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2021/3873 E, 2021/7302 K sayılı 21.12.2021 tarihli ilamı ile bozulmuştur.
Bozma ilamında özetle ; ” Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, …. A.Ş. vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir. Tasfiye Halinde … Bankası’nın temyizine gelince, davalı … Bankası tarafından dava konusu bono kullandırmış olduğu kredinin teminatı olarak alınmış ve asıl borçlu davacı tarafından ihtirazi kayıtsız ödenmiştir. TTK’ya göre bononun teminat olarak verilmesi mümkündür. Lehtarın davalı bankadan kredi kullandırdığı da anlaşılmaktadır. Bu krediye istinaden verilen bononun ödenmesi karşısında artık bono bakımından davalı bankanın bir alacağının olmadığı başka bir anlatımla davacının bankaya borçlu olmadığının kabulü mümkün değildir. Bu nedenle davalı banka hakkındaki davanın reddine karar verilmesi gerekirken yapılan ödemenin istirdatına karar verilmesi doğru olmamış hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.” gerekçesi ile mahkememiz hükmünü bozmuştur.
Mahkememizce bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı açısından … 3 ATM.nin …Esas … K. Sayılı 17/03/2011 günlü karar temyiz incelemesi sırasında Yargıtay 19.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2013/10858 E, 2013/14923 K. sayılı ve 30/9/2013 günlü ilamı ile asıl ve birleşen dava leasing sözleşmesine istinaden verilen bonoların ödeme neticesi bedelsiz kaldıklarının tespiti ile bonolara yönelik yapılan ödemelerin istirdadına ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkememizce, dosya kapsamına ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacılar tarafından toplam 28.464 DM ödemenin davalılar ….A.Ş.’ye ve ilgili bankalara yapıldığı, 30.12.1998 vade tarihli 9.550 DM miktarındaki senedin davalı Tasfiye halindeki …Bankasına 23.08.1999 tarihinde davacılar tarafından ödendiği. Ancak aynı ödemenin davalı …Tic.A.Ş.’ye de yapıldığı ayrıca davacılar tarafından davalı … Bankasına ödenen 30.08.1999 vade tarihli 9.550 DM ve 15.09.1999 vade tarihli 9.364 DM miktarındaki senetlerin yine davalı …A.Ş.’ye de ödendiği. Bu şekilde mükerrer ödeme toplamı olarak davacıların iki kez ayrı ayrı 28.464 DM tutarında ödeme yaptıkları sabit olduğundan işbu senetlerin bedelsiz kaldığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne, davalılar …, … T.A.Ş, …A.Ş, … A.Ş, … A.Ş. hakkındaki davalar atiye terk edildiğinden ve 11.06.2009 tarihinde bu davalılar yönünden dosya işlemden kaldırılmakla yenilenmediğinden bu davalılar hakkındaki davaların HMK 150. maddesi gereği açılmamış sayılmasına, davacı tarafça ödenen 30.12.1998 vade tarihli 9.550 DM miktarındaki senedin davalı Tasfiye halindeki … Bankası’ndan alınarak davacılara iadesi ile mahkeme kasasında bulunan senedin karar kesinleştiğinde davacılara iadesine, bu senedin 23.8.1999 tarihinde davacı tarafça ödendiği anlaşılmakla 9.550 DM’nin (Euro karşılığının) ödeme tarihi olan 23.8.1999 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesi gereğince işleyecek faiziyle birlikte Tasfiye halindeki …Bankasından alınarak davacılara verilmesine, davacı tarafça ödenen 30.08.1999 vade tarihli 9.550 DM ve 15.09.1999 vade tarihli 9.364 DM miktarındaki senetlerin davalı … Bankası’ndan (Temlik alan davalı …A.Ş.’den ) alınarak davacıya iadesi ile karar kesinleştiğinde davacılara iadesine, bu senetlerin bedelleri 15.9.2000 tarihinde davacı tarafça ödendiğinden toplam 18.914 DM’nin (Euro karşılığının) son ödeme tarihi olan 15.09.2000 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek faiziyle birlikte davalı Temlik alan davalı …A.Ş’den alınarak davacılara verilmesine, davacıların davalılar …Tic A.Ş ve davalı…’a 28.464 DM borçlu olmadıklarının tespiti ile davacılar tarafından ödenen 28.464 DM’nin (Euro karşılığının) davalı … Paz. Tic A.Ş iflas masasına alacak olarak yazdırılmasına, davalı … bu bedelin ayrıca tahsil talebinin reddine, birleşen davada, 15.01.2001 tarihli 9.364 DM, 15.02.2001 tarih 9.364 DM, 15.03.2001 tarih 9.364 DM, 15.04.2001 tarih 9.364 DM, 15.05.2001 tarih 9.136 DM miktarındaki ödenmeyen senetlerin Alternatif Finansal Kiralama A.Ş’den alınarak davacılara verilmesine karar verilmiştir.
Tasfiye Halinde …. Bankası haricindeki diğer davalılar hakkında açılan davalar verilen kararlar kesinleştiğinden yeniden hüküm verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Tasfiye Halinde … Bankası’nın aleyhinde açılan davaya gelince, davalı … Bankası tarafından dava konusu bono kullandırmış olduğu kredinin teminatı olarak alınmış ve asıl borçlu davacı tarafından ihtirazi kayıtsız ödenmiştir. TTK’ya göre bononun teminat olarak verilmesi mümkündür. Lehtarın davalı bankadan kredi kullandırdığı da anlaşılmaktadır. Bu krediye istinaden verilen bononun ödenmesi karşısında artık bono bakımından davalı bankanın bir alacağının olmadığı başka bir anlatımla davacının bankaya borçlu olmadığının kabulü mümkün değildir. Bu nedenle davalı banka hakkındaki davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu nedenle İş bu asıl davanın davalı Tasfiye Halinde …Bankası hakkında açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Bu nedenle aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İş bu asıl davanın davalı Tasfiye Halinde … Bankası hakkında açılan davanın reddine
2-Diğer davalılar hakkında açılan davalar verilen kararlar kesinleştiğinden yeniden hüküm verilmesine yer olmadığına,
3-80,70-TL karar harcının peşin alınan 16,20-TL den düşümü ile kalan 64,50-TL nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davalı Tasfiye Halinde …Bankası tarafından yapılan 500,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı Tasfiye Halinde … Bankasına verilmesine,
5-Davalı Tasfiye Halinde … Bankası taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı Tasfiye Halinde … Bankası verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzünde ilamın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile Yargıtay yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/07/2022

Katip
e-imzalıdır

Hakim
e-imzalıdır