Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/184 E. 2023/806 K. 12.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/361 Esas
KARAR NO : 2023/776

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/05/2022
KARAR TARİHİ : 02/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalıya muhtelif tarihlerde, cari hesap ilişkisi içerisinde muhtelif fırça malzemeleri sattığını ve teslim ettiğini, davalının teslim almış olduğu ürün bedellerinin bir kısmını ödediğini ancak bakiye 21.350,00-TL bakiye borcunu ödemekten sürekli imtina ettiğini, davalının faturaların tamamını ticari defterlerine işlediğini ve fatura muhteviyatına itiraz etmeksizin içeriğini kabul ettiğini, iş bu bakiye alacağının tüm uğraş ve çabalarına rağmen tahsil edememesi hasebi ile davalının aleyhine … 18. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile ilamsız takip yapıldığını, düzenlenen ödeme emrinin 02/03/2022 tarihinde davalı şirkete tebliğ edildiğini, davalının aynı tarihte borcun tamamına, faiz ve ferilerine haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ederek takibin durduğunu, davalının itirazının haksız ve kötü niyetli olduğunu, arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle davanın kabulü ile takibin devamını, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmıştır.
… Vergi Dairesine ve … Vergi Dairesine müzekkere yazılarak davacı ve davalı şirketlere ait 2020-2021-2022 yıllarına ait BA/BS formları dosya kapsamına alınmıştır.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının … 18. İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasında faturadan kaynaklanan 21.350,00-TL asıl alacak olmak üzere toplam 21.350,00-TL takip yapıldığı, ödeme emrinin 07/03/2022 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun da süresi içerisinde 02/03/2022 tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, dava İİK’nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Mali Müşavir bilirkişi …’nun 14/06/2023 tarihli talimat raporunda özetle; davacı şirket vekilince, … 18. İcra Dairesinin…esas sayılı icra dosyası ile 01/03/2022 tarihinde 21.350,00-TL asıl alacak üzerinden takip yapıldığı, takibin cari hesap bakiyesine ilişkin olduğu, davacı şirketin 2020-2021 yılına ait ticari defterlerinin yasal süresi içerisinde açılış- kapanış tasdiklerinin yapıldığı, 2022 yılı ticari defterlerinin ise, yasal süresi içerisinde açılış tasdiklerinin yapıldığı, kapanış tasdikinin ise yasal süresi olduğu, davacı şirket ticari defter ve kayıtlarına göre; taraflar arasında ki ticari ilişkinin 2019 yılında başladığı, davacı şirket tarafından davalıya toplam 8 adet 47.436,00-TL tutarında fatura düzenlendiği, ilgili faturaların ticari defterlerine kayıt yapılarak, bağlı olduğu Vergi Dairesine BS Formları ile beyan edildiği, diğer taraftan, davacı şirket vekilince Mahkemeye verilen 05/12/2022 tarihli beyan ve delil dilekçesi ekleri incelendiğinde, fatura içeriği ürünlerin davalı şirkete teslimine ilişkin kargo faturaları ibraz edildiği, davacı şirketin davalıdan, 2020-2021 yıllarında toplam 26.086,00-TL tutarında Banka Havalesi ile 26.086,00-TL tutarında ödeme aldığı/tahsilat yaptığı, buna göre davacının (01/03/2022 Takip Tarihi) itibari ile (47.436,00 – 26.086,00)= 21.350,00-TL tutarında davalı şirketten alacaklı olduğu görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizin 07/11/2022 tarihli celsesinde taraflarca takip edilmeyen dosyanın HMK. 150. m. uyarınca işlemden kaldırılmasına karar verildiği, davacı vekilinin 07/11/2022 tarihli yenileme talep dilekçesi ibraz ettiği ve yenileme tensip tutanağı hazırlanarak dosyanın yeniden işleme alındığı görüldü.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasındaki fatura alacağına ilişkin yapılan icra takibine davalının itirazı sonucu takibin durması ve mahkememize açılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Cari hesap TTK 89 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Sözleşmenin yazılılık şartı geçerlilik şartı olarak düzenlenmiştir. Taraflar arasında yasal şekilde aranan bir cari hesap ilişkisi bulunmamaktadır. Ancak yıllara sari olacak şekilde ticari ilişki bulunmaktadır. Bu durumda tarafların incelenen ticari defterlerinden de anlaşıldığı üzere aralarında ticari ilişki bulunduğu ve alacak ile borçları açık cari hesap ile takip ettikleri anlaşılmıştır. Davacının doğrudan TTK 89 ve devamında düzenlenen cari hesap sözleşmesinden yazılı geçerlilik şartına aykırılıktan yaralanamayacağı açık ise de ticari defter kayıtlarından alacağını ispat etmesi mümkün olacaktır.
Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre fatura emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır (229. md.). Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami “yedi gün” içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır (231/5. Md.). 6102 sayılı TTK’da da fatura konusunda hükümler vardır. Ticari işletmesi bağlamında bir mal satmış, üretmiş, bir iş görmüş veya bir menfaat sağlamış olan tacirden, diğer taraf, kendisine bir fatura verilmesini ve bedeli ödenmiş ise bunun da faturada gösterilmesini isteyebilir.” (6102 Sayılı TTK 21/1) Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır (6102 Sayılı TTK 21/2).
Faturanın onu teslim alan kişiyi borç altına sokabilmesi için taraflar arasında borç doğurucu bir ilişkinin varlığı ve faturanın da bu ilişki nedeniyle düzenlenmiş olması gerekir. Borç münasebeti olmaksızın düzenlenen ve muhatap tarafından her nasılsa teslim alınan faturaya sekiz günde itiraz edilmemiş olması onu borç altına sokmaz. Ancak TTK 21/2 maddesi uyarınca, faturalara 8 gün içerisinde itiraz edilmediği takdirde faturadaki gösterilen bu bedeli kabul edilmiş sayılır.
Faturanın tebliği şekle bağlı değildir, yazılı veya sözlü herhangi bir şekilde yapılabilir. Muhatap hazır ise kendisine elden verilmesi, değil ise herhangi bir şekilde gönderilmesi mümkündür. Ancak, uyuşmazlık halinde ispat kolaylığı açısından, fatura tebliğinin noter aracılığıyla ya da imza karşılığı elden tebliğ yolu ile ya da telgraf, teleks yolu ile veya PTT aracılığıyla ya da faks çekilmesi yahut güvenli elektronik imza ile elektronik posta gönderilmesi şeklinde yapılması uygundur.
Faturaların borçluya tebliğ edilip edilmediği, itiraza uğrayıp uğramadığı belirlenmeli, faturaların tebliğ edilmiş ve 8 günlük itiraz süresi içerisinde itiraz edilmemiş olduğunun tespiti halinde faturaların içeriğinin sözleşmeye uygun olduğunun alacaklı tarafça kanıtlanmış olduğu ve sadece fatura içeriğinin kesinleştiği, bunun aksinin yani faturaların içeriğinin sözleşmeye uygun olmadığının ve kesinleşmediğinin kanıt yükünün bu kez borçluya geçtiği kabul edilmelidir.
Faturanın delil olması ile ticari defterlerin delil olması birbirinden farklıdır. 6102 sayılı TTK’nın 21/2. maddeye göre faturaya itiraz edilmemiş ise içeriği kesinleşir ise de akdî ilişkinin yazılı delillerle ispatı gerekir. Fatura ticari defterlere kayıt edilmiş ise artık faturanın delil olmasıyla ilgili bu maddeye değil ticari defterlerin delil olmasıyla ilgili TTK’nın 222. maddeye bakmak gerekir. Bu nedenle ticari defterlere kaydedilmiş fatura akdi ilişkinin varlığını da kanıtlar. Faturayı teslim aldıktan sonra süresi içinde itiraz ve iade etmeyerek ticari defterlerine kaydeden kimse, bu faturanın mal veya hizmet aldığı için geçerli bir sözleşme ilişkisine göre düzenlendiğini kabul etmiş sayılır ve fatura nedeniyle mal veya hizmet almadığını, bu faturadan dolayı borçlu olmadığını yazılı veya kesin delillerle ispatlaması gerekir.
Faturalarda belirtilen mal veya hizmetin davalı alıcıya teslim edildiği iddiasını davacı ispatla yükümlüdür. Fatura içeriğindeki mal veya hizmetin davalıya teslimi dayanak belgelerle kanıtlanmadığı sürece ticari defterler tek başına malın teslim edildiğini ispata yeterli değildir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde,
Taraflar arasında ticari ilişki bulunduğu, davacının alacağın tahsili istemiyle icra dosyasında takip yaptığı, davalının yasal süresi içerisinde yaptığı itiraz üzerine takibin durmasına karar verildiği, mahkememizce tüm delillerin toplandığı, davalı tarafça davaya süresinde cevap verilmediği, mahkememizce 06/02/2023 tarihli duruşmada tarafların defter ve kayıtlarının incelenmesine karar verilerek dosyanın mali müşavir bilirkişiye tevdi edildiği, taraflara duruşmada ve tebligat yolu ile gerekli ihtaratların yapıldığı, davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarının davalı tarafça ibraz edilmemesi nedeniyle incelenemediği, bu yönde yerinde inceleme talebinin de bulunmadığı, davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarının Ankara ilinde bulunması nedeniyle talimat yolu ile rapor aldırıldığı, dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler ile davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi sonucu davacı şirket tarafından davalı şirkete toplam 8 adet 47.436,00-TL tutarında fatura düzenlendiği, davacı şirketin davalı şirketten 2020-2021 yıllarında toplam 26.086,00-TL tutarında banka havalesi yolu ile ödeme aldığı, davacının 01/03/2022 tarihli takip tarihi itibari ile davalıdan 21.350,00-TL alacaklı olduğu, davalının beyan dilekçesinde ödeme savunmasının bulunmadığı, dava konusu açık cari hesaba dayanak faturaların tarafların ba/bs formları ile uyumlu olduğu, faturaların dayanağı ürünlerin teslimine dair de irsaliye/kargo gönderimi bulunduğu, dosyaya kazandırılan bilirkişi raporuna itiraz etmeyen ve ödeme savunması bulunmayan davalının ticari defterleri için karşıt inceleme yapılmasına gerek bulunmadığı gibi ticari defterlerin de Mahkememize sunulmadığı ve yerinde inceleme talep edilmediği, davacının lehine delil niteliğini taşıyan ve uyuşmazlığa konu kayıtlarını dayanakları ile birlikte içeren defterlerinin HMK 222/3 maddesi kapsamında hükme esas alınabileceği, davacının davasını tüm açıklamalarla ispatlandığının kabulünün gerektiği, ticari iş kapsamında avans faizinin esas olduğu anlaşılmış olmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
İcra İnkar Tazminatı yönünden; dava konusu alacağın önceden belirlenebilirlik, bilinebilirlik, hesap edilebilirlik vasfı ve dolayısıyla likit alacak niteliği taşıdığı, kısmen yapılan ödemenin icra dosyasından açıkça görüldüğü, bu haliyle İİK’nın 67. maddesindeki koşullar gerçekleştiği görülmekle, davacının icra inkar tazminatı kabulü ile, alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; … 18. İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı icra takip dosyasına davalı borçlu tarafından yöneltilen itirazın iptaline, takibin 21.350,00 TL asıl alacak üzerinden devamına, takipten sonra asıl alacağa avans faizi uygulanmasına,
2-Alacak niteliği itibari ile likit ve belirlenebilir olduğundan %20 oranında hesaplanan icra inkar tazminatı 4.270,00-TL’nın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Alınması gereken 1.458,41-TL harcın, peşin alınan 257,86-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.200,55-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL başvurma harcının ve 257,86-TL peşin harç toplam 338,56-TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan tebligat, müzekkere, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.182,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 17.900,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan zorunlu arabuluculuk gideri 1.560,00-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.02/10/2023

Katip Hakim
e-imzalıdır e-imzalıdır