Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/642 Esas
KARAR NO : 2022/563

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 06/09/2021
KARAR TARİHİ : 10/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı bankadan ticari kredi kullandığını, krediyi 6 ay erken kapatmasına ve bu 6 aylık kar paylarını da ödemesine rağmen davalı bankanın müvekkilinden bir de erken ödeme tahsilatı adı altında 6.127,00-TL ve 14.014,00-TL olmak üzere toplam 20.141,00-TL tahsil ettiğini, müvekkilinden kesilen bu paranın hiçbir yasal dayanağının olmadığını beyanla müvekkilinden haksız yere alınan 3.330 ABD Doları karşılığı 20.141,00-TL’nin sebepsiz zenginleşme nedeniyle paranın kesilme tarihi olan 02/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davada davacı, müvekkili banka ile imzalamış olduğu genel kredi sözleşmesi kapsamında kullandığı ticari kredinin taksitlerini bir süre ödedikten sonra, olağan kredi vadesini beklemeksizin erken kapama yaptığını, ancak davacının erken kapama yapması sebebiyle kendisinden tahsil edilen erken kapama komisyonunun haksız ve hukuka aykırı olduğu iddiasıyla ödediği 20.141,00-TL’nin kendisine iade edilmesini talep ederek,
Dosyanın … 6. Tüketici Mahkemesinin …Esas, …Karar sayılı ve 06/09/2021 tarihli görevsizlik kararı ile ticaret mahkemelerinin görevli olduğu belirtilerek, mahkememize tevzi edilerek 2021/642 Esas sırasına kaydedildiği anlaşılmıştır.
Davalı bankadan, dava konusu hesaba ilişkin hesap hareketlerinin ve sözleşme suretinin getirtilerek dosya kapsamına alındığı, bir kısım bankalardan erken kapama komisyon ücreti kesimlerine ilişkin emsal uygulamaların sorularak dosya kapsamına alındığı anlaşıldı.
Bankacı bilirkişinin 06/04/2022 tarihli raporunda özetle; davalı …Bankası A.Ş. ile davacı … – …arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmesine istinaden davacıya 23.08.2016 tarihinde;
>…Proje no.su ile 1.600.000,00 USD tutarında,
>… Proje no.su ile 700.000,00 USD tutarında 47 ay eşit taksit ödemeli dövize endeksli krediler kullandırıldığı,
Davacının 28.02.2020 tarihli yazılı talebi ile belirtilen tarih itibariyle vadelerine 6 ay kala, … no.lu ve … no.lu kredilerin 02.03.2020 tarihinde erken kapatıldığı,
Taraflar arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmesinde kredinin erken kapanması halinde davalı bankanın erken kapama komisyonu talep edebileceğine ilişkin bir düzenlemeye rastlanılmadığı,
Davalı bankaca erken kapama işlemlerinin mevzuatta öngörüldüğü şekilde yapılmadığı, çünkü mevzuata göre erken kapama işlemi yapılması halinde;
>… no-lu kredi için 225.302,21 USD Anapara, 878,68 USD Kar Payı, 43,93 USD BSMV ve 2.253,02 USD Erken Kapama Komisyonu (261) olmak üzere, toplam 228.477,84 USD,
>… no.lu kredi için 98.569,37 USD Anapara, 384,42 USD Kar Payı, 19,22 USD BSMV ve 985,69 USD Erken Kapama Komisyonu (961) olmak üzere, toplam 99.958,71 USD, talep edilebileceği, ancak davalı bankanın erken kapama işlemleri incelendiğinde ise;
>… no.lu kredinin kalan taksitler toplamı olan 229.072,50 USD,
> … no.lu kredinin kalan taksitler toplamı olan 100.218,86 USD ve
>Her iki kredi için 20.141,00 TL (= 14.014,00 TL + 6.127,00 TL) Erken Kapama Komisyonu tahsil edildiği,
Davalı bankaca yapılan erken kapama işlemlerinde …no.lu kredi için 229.072,50 USD ve … no.lu kredi için 100.218,86 USD olmak üzere, ileri vadeli taksit tutarlarının tamamı, kar payları ve vergileri ile birlikte tahsil edildiğinden, erken kapama nedeniyle davalı bankanın bir gelir kaybının bulunmadığı, üstelik daha sonraki tarihlerde tahsil edilecek taksitlerin 6 ay öncesinden tahsil edildiği, bu durumda mahrum kalınan bir gelir kaybı söz konusu olmadığından, erken kapama komisyonu adıyla tahsil edilen toplam 20.141,00 TL’lik tutarın iade edilmesi gerektiği kanaatine ulaşıldığı,
Sayın Mahkeme tarafından işbu görüşümüzün benimsenmesi halinde, taraflar tacir olduğundan, tahsilatın yapıldığı tarihten dava tarihine kadar, T.C. Merkez Bankası Avans Faiz Oranları üzerinden yapılan hesaplama sonucunda, davacı tarafından 20.141,00 TL Asıl Alacak ve 4.295,63 TL İşlemiş Faiz olmak üzere, toplam 24.436,63 TL alacak tutarının talep edilebileceği bildirilmiştir.
Bankacı bilirkişinin 29/08/2022 tarihli ek raporunda özetle; Kök rapordaki belirtilen görüşümüzü özünde bir değişiklik bulunmadığı kanaati bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; taksitli ödenen kredi borcunun erken ödenmesi sebebiyle davalı banka tarafından tahsil edilen erken kapama ücretinin iadesine dair alacak istemine ilişkindir.
Erken kapama komisyonu, bankalar tarafından kredi kullanan müşterinin kredinin ödeme planı dışında toplu ödeme yaparak kredi borcunu kapatması nedeniyle bankanın “faiz gelirlerinin düşmesinden” dolayı yaşayacakları kaybın giderilmesine ilişkin tahsil ettikleri ücrettir.
5411 sayılı Bankacılık Kanunun 144. maddesinde; Bakanlar Kurulunun, bankaların ödünç para verme işlemleri ve mevduat kabulünde uygulanacak faiz oranlarını, katılma hesaplarında kâr veya zarara katılma oranlarını, özel câri hesaplar dahil bu maddede belirtilen işlemlerde sağlanacak diğer menfaatlerin nitelikleri ile azami miktar ya da oranlarını tespit etmeye, bunları kısmen veya tamamen serbest bırakmaya yetkili olduğu, Bakanlar Kurulu’nun bu yetkilerini Merkez Bankasına devredebileceğinin düzenlendiği, 2006/11188 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile bankaların kredi işlemlerinde sağlayacakları faiz dışındaki menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ile azami miktar ya da oranları ve bunların kısmen veya tamamen serbest bırakılmasının T.C. Merkez Bankasınca yayınlanacak tebliğlerle düzenlenebileceğinin, T.C. Merkez Bankasının 2006/1 sayılı tebliğin 4. Maddesinde; bankalarca faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların niteliklerinin ve sınırlarının serbestçe belirleneceğinin düzenlendiği sonuç olarak TCMB’ nin gerek kredi kullanım şartları gerekse de masrafların niteliklerini ve sınırlarını tamamen kredi veren bankanın ve müşterinin insiyatifine bırakmıştır.
Dosyamız kapsamında iadesi istenen komisyonun tahsil tarihinden sonra yürürlüğe girmiş olsa da düzenlemenin kapsamı ve amacı ile uyuşmazlıkla ilgili olacak şekilde TCMB tarafından düzenlenen 10.02.2020 Tarih 2020/4 sayılı tebliğde getirilen düzenleme neticesinde bankalar tarafından kredilerin erken kapatılma talebi ile ilgili olarak; 11.03.2020 Tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Madde 11’de ” Kredinin bir ya da birden fazla taksit ödemesinin vadesinden önce yapılması veya kredi borcunun bir kısmının ya da tamamının erken ödenmesi durumunda, banka ticari müşteriden erken ödeme ücreti talep edebilir. Ticari müşterinin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunması halinde banka bu talebi kabul etmek zorundadır, müşteri tarafından bankaya erken ödenen tutarın, kalan vadesi yirmi dört ayı aşmayan kredilerde yüzde birini, kalan vadesi yirmi dört ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini geçemez” şeklindedir.
Bu durumda mezkur tebliğin 4. maddesi hükmü ile sonraki düzenlemenin niteliği de dikkate alınmak suretiyle davalı banka tarafından yapılan kesinti miktarının uygun olup olmadığı veya ne miktarda olduğu, dürüstlük kuralına aykırı olup olmadığı davacıya iadesi gereken miktar bulunup bulunmadığı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar vermek gerekmektedir (Yargıtay 11.HD’nin 26/06/2018 tarih, 2016/11653 E. 2018/4811 K. ve 2017/276 E. 2018/5662 K. sayılı ilamları).
Genel kredi Sözleşmesinin 3.12. maddesi ile ”Müşterinin kredi taksitlerini vade tarihinden önce ödediğinden bahisle, hiçbir surette kar payı indirimi talebinde bulunamaz. Kredi geri ödemeleri, Bankanın yazılı kabulü olmadıkça kısmen veya tamamen vade tarihinden önce yapılamaz.” hüküm altına alındığı anlaşılmıştır.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, taraflar arasında 03/08/2016 tarihinde 5.000.000,00 USD tutarında Genel Kredi Sözleşmesi imzalandığı, davacının … ve … numaralı iki adet kredi projesi kapsamında 47’şer ay taksitle toplam 2.300.000,00 Dolar ticari kredi çektiği, 41. taksitten sonra bakiye 6 aylık taksiti muaccel olmadan 02/03/2020 tarihinde ödendiği ve kredi borcunu kapatıldığı, davacının bakiye taksitlerinin tamamını kar payı ve vergileri ile birlikte ödediği, bunun yanında toplam %1 oranında 20.141,00 TL erken kapama komisyon ücreti ödediği, uyuşmazlık konusunun, bakiye taksitlere dair borcunu kar payı ile birlikte ödeyen davacıdan, davalı bankanın bunun yanında erken kapama komisyonu tahsil edip edemeyeceğine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Genel kredi sözleşmesinin 3.12. maddesi ile müşterinin kredi taksitlerini vade tarihinden önce ödediğinden bahisle, hiçbir surette kar payı indirimi talebinde bulunamayacağının hüküm altına alındığı, bu nokta uyuşmazlık konusuna dahil olmasa da sözleşme hükmünün, davacının iddiasında belirttiği kar payı ödemesi yönünden önem arz ettiği, erken kapama ile kar payında indirim olmayacağının, taksitlerin tamamının ödeneceğinin açık olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı bankanın erken kapama komisyonu talep edebileceğine ilişkin bir düzenleme sözleşmede bulunmasa da Mahkememizce diğer bankalarca yapılan emsal komisyon oranları celp edildiğinde davalı bankaya göre daha yüksek oranda komisyon alan bankaların bulunduğu, mezkur tebliğin 4. maddesi ve tarafların tacir oldukları, işin ücrete tabi olduğu gözetildiğinde davalı Bankanın komisyon ücreti almasına engel bir yasal düzenlemenin bulunmadığı, erken kapama ücretinin bakiye borca dahil olan kar payı ile ilişkisinin bulunmadığı, her ne kadar genel olarak erken kapama ücreti hususunda mahrum kalınan bakiye faiz gelirlerinin düşmesi akla gelse de davalı bankanın katılım bankası olduğu, faiz harici sağlanacak menfaatinin ve masrafların kar payı ile sınırlı olmadığı, davalı bankanın davacıya verdiği krediyi temin ederken belli bir maliyete katlandığı hususları dikkate alındığında, bankanın %1’lik oranda erken kapama komisyonu almasının dürüstlük kurallarına ve emsal uygulamalara uygun olduğu anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70TL maktu harcın 343,96-TL peşin harçtan düşümü ile artan 263,26-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan zorunlu arabuluculuk gideri 1.320,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının gerekçeli karar tebliğ gideri düşüldükten sonra re’sen ilgilisine iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.10/10/2022

Katip Hakim
¸ ¸