Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/58 E. 2022/435 K. 08.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/58 Esas
KARAR NO : 2022/435

DAVA : İtirazın İptali ( Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen Tazminat )
DAVA TARİHİ : 28/01/2021
KARAR TARİHİ : 08/06/2022
Mahkememizde görülen itirazın iptali davasının yapılan muhakemesi neticesinde;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ/
İDDİA:
Davacı vekili, dava dışı sigortalı …Ltd. Şti. tarafından dava dışı … adlı grup firmasına… hükümleri kapsamında satılan 73.068,49 Euro değerindeki …Versıon cinsi emtianın 18/03/2019 tanzim tarihli ve …nolu Emtia Blok Abonman Poliçesi ile müvekkili tarafından sigortalandığını, adı geçen emtiaların nakliyesi için sigortalının davalı ile anlaştığını, ancak tahliye esnasında sağlam yüklenmiş olan emtiaların hasarlı şekilde indirildiğini, alıcı ve sigortalı göndericinin ihbarı üzerine poliçe kapsamında hasarın karşılandığını beyanla, zararın taşıma esnasında meydana gelmesi nedeniyle halefiyet kuralları gereğince kusurlu olan davalıdan hasar bedelinin rücuen tazmini için başlatılan takibe vaki itirazın iptalini, asgari %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili, talebin zamanaşımına uğradığını, taşıma işleri komisyoncusu olan müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, hasar ihbarının süresinde yapılmadığını, ıslanmaya bağlı hasarın sigortalı tarafından doğru shrinkleme işlemi yapılmamasından kaynaklandığını, zira paletlerin sadece yan yüzeyleri için shrinkleme uygulanmışsa da alt ve üst taraflarının açık bırakıldığını, hasarın da açık kalan kısımlarda oluştuğunu beyanla davanın reddini dilemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
Dava hukuksal niteliği itibariyle, TTK’nın 1472. maddesi uyarınca emtia nakliyat poliçesi kapsamında ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptalidir.
Davacı sigortacının…Bankası A.Ş. hesabından 22/10/2019 tarihli dekont uyarınca sigortalısının …Bankası hesabına 14.961,75 Euro havale yaptığı, böylelikle dava konusu hasar bedeline halef olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı yan süresinde zamanaşımı def’i ileri sürmüşse de, 7226 sayılı Kanun’un Geçici 1. maddesi gereğince Covid-19 salgınına bağlı olarak 15/06/2020 tarihine değin maddi hukuka ilişkin zamanaşımı sürelerinin de durduğu, 1 yıllık zamanaşımı süresinin son gününün 31/05/2020 gününe tekabül ettiği, takibin ise ayrıksı düzenleme nedeniyle sürelerin durması nazara alınarak zamanaşımı dolmadan 17/06/2020 tarihinde başlatıldığı anlaşıldığından buna dair vaki itirazların reddi gerekmiştir. Açıklanan sebeplerle bilirkişi raporundaki zamanaşımı yönünden yapılan değerlendirmeye iştirak edilmemiştir. Öte yandan, taşınan emtianın araçtan tahliyesi sırasında tutulan tutanak ile hasarı tespit edildiğinden davalı taşıyıcının hasar ihbarının yapılmadığından bahisle sorumlu olmadığına ilişkin savunması da yerinde değildir.
Pasif husumet itirazı açısından ise, eşyanın bütün güzergahlarda taşınması için işinde komisyonculuk ücreti gizlenmiş tek bir taşıma ücreti belirlenirse, taraflar komisyonculuk sözleşmesi yapsalar dahi komisyoncu artık taşıyıcı sayılacaktır. Öte yandan TTK’nın 926. maddesi uyarınca komisyoncu, eşyanın taşınması işini bizzat üstlenirse taşımadan doğan haklar ve yükümlülükler yönünden taşıyıcı sayılacaktır. Yasal düzenlemeden de görüleceği üzere fiilen taşıma işini gerçekleştirirse değil üstlenirse hasardan sorumlu olacaktır. Yani bizzat taşımayı yapmasa dahi gönderene karşı bunu üstlenirse hasardan da sorumluluğu gündeme gelir. Her ne kadar dava dosyasında taşıma sözleşmesi bulunmasa da dosyadaki navlun faturası, davalı şirketin dava dışı sigortalıya taşıyıcı bulmayı değil, taşımayı üstlendiğini göstermektedir. Dolayısıyla, davalının zarardan taşıyıcı sıfatı ile sorumlu olacağının kabulü gerekir. Açıklanan nedenlerle husumet itirazı yerinde değildir.
Eldeki davada demiryolu ve karayolu taşıması olmak üzere karma taşıma söz konusudur. Hasarın tam olarak hangi safhada meydana geldiği net olarak anlaşılamamakla birlikte karayolu taşımasının tamamlanmasına müteakiben varma yerinde hasar tespiti yapılmıştır. Son taşıyıcı …firması da taşımay… senedi ile devralmıştır. Dolayısıyla …Konvansiyonu somut olayda uygulama alanı bulacaktır.
Dosyaya sunulu ekspertiz raporuna göre; eşyanın tahliyesi sırasında çekilen fotoğraflarla desteklenen görüşe göre eşyanın ıslanma nedeniyle hasar gördüğü, ambalaj üzerinde deforme olduğu, nemlendiği ve konteynır üst kısmında 5-10 cm arasındaki deliklerin fotoğraflardan teşhis edildiği, iki paletin üzerinde emtia kolisi üzerindeki kırılabilir ve ıslanmadan koruyunuz ibareli işaretlerin bulunduğu, emtianın oto elektrik malzemesi olduğundan dolayı ıslanmadan dolayı zarar görerek elektriksel problemin olabileceği, kalite kontrol raporunda da risk altında olduğuna dair tespitlerinin yapıldığı, kullanımının uygun olmadığı, elektriksel testlerde hata vermelerine neden olduğu, sigortalının zararının 16.237,44 Euro olduğu, 275,00 Euro sovtaj değerinin olduğu ve 1.000,00 Euro muafiyetin düşülmesinden sonra sigortalıya ödenmesi gereken tazminatın 14.961,75 Euro olduğu saptanmıştır.
Talebin taşıyıcının sorumluluk sınırları kapsamında değerlendirilmesinde; yük 5.060,40 kg olup …Konvansiyonu gereğince sorumluluğun brüt kg başına 8,33 SDR olduğu anlaşıldığına göre (5.060,40×8,33)=42.153,132 SDR taşıyıcının sorumluluk sınırı olmaktadır. Hüküm tarihine en yakın (15/10/2021) TCMB kurlarına göre de 1 SDR 1,41175 USD olduğundan (42.153,132×1,41175)=59.509,6841 USD; 1 EURO 1,1608 USD olduğuna göre (59.509,6841:1,1608) = 51.266,0959 EURO davalı taşıyıcının somut olaydaki sorumluluk üst sınırıdır.
Damage Report başlıklı yabancı dilde yazılı belgeye göre mallar zarar görmüş olup, hasar raporu notları ve fotoğraflar çekilmiştir notunun bulunduğu görülmektedir. Ayrıca işbu belgede zarar türü olarak ıslanma (wet) belirtilmiştir.
Davalı taşıyıcı vekili, davacı göndericinin ambalajlama hatası nedeniyle zararın meydana geldiğini savunmuştur. …’nın 10. maddesi uyarınca eşyanın paketlenmesi yükümlülüğü kural olarak gönderenin üzerindeyse de taşımada taşyıcı eşyayı teslim alırken…’nin 8/I-b maddesi gereğince ambalajı kontrol edip eksiklik ya da yanlışlıkları taşıma senedine dercetmek ve ayrıca göndericiyi uyarmak zorundadır. Aksi halde taşıyan …17/V maddesinde düzenlenen müterafık kusur ve zararın paylaştırılması riskini taşıyacaktır. Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre; ambalajlama, yükleme ve istif göndericiye ait olsa bile, taşıyıcının basiretli bir tacir gibi davranmaktan kaynaklanan yüklemeye nezaret görevi bulunmaktadır. Bu nedenle taşıyıcının doğacak bir zarardan sorumluluğunun kalkması için bu yöndeki ihtirazi kaydı taşıma sözleşmesine şerh etmesi gerekir.
Somut olayda, emtiaların bulunduğu konteyner üzerindeki delik eşyanın araçtan tahliyesi esnasında çekilen fotoğraflardan eksper tarafından teşhis edilmiş ve çıplak gözle görüldüğü üzere koliler üzerinde ıslanmaktan korunması yönünde açıkça talimatlar bulunmaktadır. Taşıyıcı, gönderen tarafından verilen bu talimatlara uymak zorundadır. Kaldı ki basiretli tacir olması gereken davalı taşıyıcının elektronik eşyaların ıslanmaya bağlı olarak hasarlanabileceğini hesaba katıp buna göre tedbirlerini alması, konteynerleri kontrol gerekirdi. Dolayısıyla göndericinin hatalı ambalajlama iddiası dayanan davalının sorumsuzluk savunması yerinde değildir.
Davacı göndericinin ambalajlama hatası olup olmadığı, ıslanarak hasara uğradığı ihtilafsız olan elektronik eşya niteliğindeki emtiaların ambalajlanmasının yetersiz paketlemeden kaynaklı hasara uğrayıp uğramadığı, hasarın meydana gelmesinde konteynerin üst kısmındaki deliğin yanı sıra yetersiz ve eksik ambalajlamanın da etkili olup olmadığı, etkili ise bu durumun taşıyanın sorumluğuna etkisi ya da karşılıklı müterafık kusurun söz konusu olup olmayacağı konularında elektronik eşyalar konusunda uzman bilirkişiden de ek rapor alınmıştır. Taşıma konusu …markalı ürünlerin çeşitli sensör ve
aksam ile motosikletler için ABS gibi elektronik fren ve güvenlik sistemleri olduğu, seri
üretimde kullanılarak son ürün haline getirilecek elektronik parçaların bu aşamada nem, ısı
gibi etkenlere karşı oldukça hassas olabileceği ve yükün kapalı konteynerde taşımasının
gerçekleştirileceğinden dolayı, streç sarma işleminin konteyner içinde taşıma için yeterli
olduğu, ayrıca shrinkleme işleminin gerekmediği, kaldı ki shrinkleme işlemi sırasında meydana
gelen yüksek ısının yükte yer alan parçalara zarar verebileceği,
mevcut dosya kapsamında yükün konteyner içinde streç sarmasında sorun olmamasına
karşın konteynerde içeri su girmesi şeklinde hasarın vuku bulduğu saptanmıştır. Bu bağlamda sigortalının üzerine atfı kabil herhangi bir kusur söz konusu değildir. Dolayısıyla rücuen tazminat isteminin tümünün yerinde olduğu kanısına varılarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM / Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KABULÜ ile;
1-İstanbul.. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra takip dosyasına davalı borçlu tarafından vaki olmuş itirazın İİK’nın 67/1 maddesi gereğince iptali ile; takibin 14.961,75 USD asıl alacak üzerinden takip talebindeki işleyecek faiz oranı ve türü doğrultusunda alacağın tahsili için takibin devamına,
2-Alacağın varlığı teknik inceleme gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Alınması gereken 7.883,78 TL harçtan peşin alınan 1.390,72 TL peşin harcın mahsubu ile, bakiye 6.493,06 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 14.914,13 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Bu dava kapsamında davacı tarafından sarfedilen, 126,50 TL posta ve tebligat masrafı, 1.400,00 TL bilirkişi masrafı, 1.458,52 TL dava açılışındaki harç giderleri olmak üzere cem’an 2.985,02 TL’den ibaret yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davadan önce hazineden sarf edilmiş bulunan 1.320,00 TL’den ibaret arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına, gereği için yazı işleri müdürlüğünce tahsil yazısı yazılmasına,
7-HMK’nın 333. maddesi gereğince, mahkeme veznesine depo edilen gider avansından kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesi ile birlikte yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 08/06/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

*5070 Sayılı Kanun Gereğince Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.*