Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/549 Esas
KARAR NO : 2022/395

DAVA : Alacak (Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/09/2021
KARAR TARİHİ : 26/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı…AŞ dava dışı…AŞ ile…’ın Ankara/Lalahan tesislerinin yapımına yönelik; 26.07.2017 tarihli “… Yapı, Elektrik ve Mekanik İşleri Yapım İşi” ve 18.08.2017 tarihli “…Yapım İşi” konulu iki sözleşme imzalandığı ve yüklendiği işin yapımına başladığını, yüklenici …, söz konusu sözleşme uyarınca üstlendiği işin yapımı için muhtelif kişilerle çeşitli sözleşmeler yaparak bu bağlamda dava dışı …AŞ, … Ltd. Şti, … Ltd. Şti ve… Ltd. Şti ile de alt eser sözleşmeleri akdettiğini, …, anılan bu son dört yükleniciye olan borcunu ifa için çekler de verdiğini, ne var ki …, söz konusu çekleri ödeyememiş ve işin yapımı da bu arada durmuş olduğunu, buna göre …, …’la akdettiği eser sözleşmeleri gereği ücret talebinde bulunabilmek için gereken, işin geçici kabulü o tarihte henüz yapılmadığı için …’dan ödeme talebinde de bulunamadığını, zincirleme olarak alt yüklenicilere olan borçlarını ödeye-meyince inşa faaliyeti de kesintiye uğradığını, davacının …’a 20.02.2020 tarihinde 1.498.700,0-TL, …’a 19.02.2020 tarihinde 998.700,00-TL, aynı tarihte 500.000,00-TL, …’ye 19.02.2020 tarihinde 1.498.700,0-TL ve…’a 19.02.2020 tarihinde 1.504.500,0-TL olmak üzere toplamda 6.000.600,00-TL ödeme yaptığını, karşılığında alt yüklenicilerle …arasındaki ticari ilişkiye dayalı olarak düzenlenen fatura ve çekler müvekkiline devredildiği gibi … da, söz konusu borcun teminatını oluşturmak üzere Beşiktaş … Noterliği aracılığıyla düzenlenen 20.02.2020 tarih ve … yevmiye sayılı “Alacağın Temliki Sözleşmesi” ile …’la arasındaki iki eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağının 7.500.000 TL’lik kısmını müvekkiline temlik ettiğini, …’nın verdiği çeklerin tamamı karşılıksız kalmış, farklı bir deyişle müvekkilin sağladığı finansmanın geri ödemesi yapılmamış, bunun üzerine müvekkili davalı … ve diğer dört alt yüklenici arasında 23.07.2020 tarihinde “Borç Ödeme Protokolü” başlıklı bir protokol imzalandığını, bu protokol uyarınca müvekkilinin …ve diğer alt yüklenicilerden olan alacağı (protokol tarihi itibariyle) 6.083.000 TL olarak tespit edildiğini, müvekkilce …’a yapılan ödeme taleplerine karşı … olumlu yanıt vermekten imtina etmiş, ardından …’a karşı, 04.12.2020 tarihinde, Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesinde… Esas sayısı altında görülmekte olan bir dava açılmak zorunda kalındığını, …’a karşı açılan söz konusu yargılama devam ederken …, 19.03.2021 tarihinde … Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak TBK m. 187/1’deki “Kime ait olduğu çekişmeli bulunan bir alacağın borçlusu, ifadan kaçınabilir ve alacağın konusunu hâkim tarafından belirlenen yere tevdi etmekle borçtan kurtulur.” hükmü uyarınca kendisine bir tevdi mahalli tayini talebinde bulunmuş, mahkeme de 22.03.2021 tarih ve … D. İş – …K. sayılı kararı ile “hak ediş bedelinin … Şubesinde mahkeme adına açılacak vadeli hesaba ileride hak sahibine mahkeme kararıyla ödemek üzere nemalandırılmasına, bu hususta talep eden …’ne yetki verilmesine” yönünde karar verildiğini, TBK m. 187/1’in açık ifadesi gereğince, alacaklının kim ait olduğu konusunda borçlunun kuşkuya düşmesi sonucunda hâkim tarafından belirlenecek yere tevdi talep edip borçtan kurtulduğuna göre, bu hüküm gereğince alacağın tevdi edilmesi ardından müvekkil tarafından …’a karşı açılan ve halen Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesinde … Esaas sayısı ile görülmekte olan davaya devam etmeye ihtiyaç kalmadığını, davalı… ile müvekkili arasında Beşiktaş … Noterliği aracılığıyla düzenlenmiş 20.02.2020 tarih ve …yevmiye sayılı “Alacağın Temliki Sözleşmesi”ne yönelik davalı tarafından oluşturulan muarazanın giderilmesine ve söz konusu temlik sözleşmesine konu alacağın borçlusu … tarafından… Sulh Hukuk Mahkemesine yapılan başvuru sonucunda gösterilen tevdi mahalline ödenen 4.699.364,15 TL’nin müvekkiline ait olduğunun tespiti ile tevdi edilen meblâğın ve nemasının müvekkiline ödenmesine, yargılama masraf ve ücreti vekâletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davada 20.02.2020 tarih ve … yevmiye numaralı alacağın Temliki Sözleşmesine yönelik muarazanın giderilmesi, söz konusu temlik sözleşmesine konu ve …A.Ş. tarafından tevdi mahalline ödenen 4.699.364,15 TL’ nin müvekkiline ait olduğunun tespiti ile tevdi edilen meblağın ve nemasının davacıya ödenmesi talep edildiğini, HMK’ nın 25.maddesi emredici hükmü gereği davacının dilekçesinde göstermediği vakıaların Mahkemenizce kendiliğinden incelenmesi veya bunların hatırlatılması mümkün olmadığını ve HMK’nın 194.maddesi hükmü gereği, ispat bakımından bir iddia ileri sürenin bu iddiasını somutlaştırma yükü bulunduğunu, yasaların emredici hükmü gereği davacı dava dilekçesindeki iddia ve beyanlarını ispat ile mükellef olup delillerini sunması gerektiği halde, dava dilekçesi içinde, davaya konu somut olayı ve taleplerini ispatlayan yeterli belge veya evraklar sunulmadığını, savunma hakkı açıkça kısıtlandığını, müvekkili şirket tarafından yapılan, konkordatonun tasdiki talebi ile birlikte İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesin … Esas sayılı dosyası ile Konkordato davası ikame edildiğini, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile ikame edilen konkordato davasında 12.11.2020 Tarihinde konkordato geçici mühlet ve tedbir kararlarına hükmedildiğini, sözleşmelerin 11.4 ve 11.5 maddelerinde temlik ve devir yasağı bulunduğunu, müvekkili şirketin Sözleşmeler gereği dava dışı… şirketinden olan alacağı kesin hak ediş raporlarının verildiği ve… tarafından onaylanarak imzalandığı tarih olan 19.11.2020 tarihinde doğduğunu, sözleşmelere göre, alacağın doğumu, … tarafından onaylanan hakkediş raporlarına bağlanmakla mahkeme kararının gerekçesinde, hangi tarihli hakediş raporları ile alacağın doğduğu konusunda hiç bir ibare yer almadığını, sözleşmelerdeki 11.4 ve 11.5 maddelerinde de anlaşılacağı üzere, yapım sözleşmeleri ile, bu sözleşmelerden doğacak her türlü hak ve alacakların temliki/devri açıkça yasaklandığı dolayısıyla ortada sözleşmesel temlik engeli de mevcut olduğunu temlik yasağı içeren sözleşmelerin hukuken geçersiz olduğunu, davacı … tarafından da dava dilekçesinde açıkça belirtildiği üzere müvekkili …A.Ş.’ye ait hak ediş …şirketi tarafından tevdi mahalli tayini sonucunda açılan banka hesabına yatırıldığını, Davacı … ile … arasında süregelen bir derdest davanın da bulunduğu belirtildiğini, davaya konu miktarın tamamı … şirketi tarafından tevdi mahalline yatırıldığı için, davanın 3 kişi olan …A.Ş.’ye ihbar edilmesinde hukuki yararı bulunmakla …A.Ş.’ nin davaya müdahil olarak katılmasını sağlamak amacıyla davanın adı geçen 3. Kişiye ihbar edilmesini davanın zorunlu arabuluculuk kurumuna başvurulmadan açılmış olması halinde davanın usulden reddine, dava şartları mevcut bulunmadığından esasa girilmeden davanın reddine karar verilmesini, gerekçesiz ve mesnetsiz olarak ikame edilen iş bu taleplerin ve dolayısı ile davanın reddine, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan … vekilinin beyan dilekçesinde özetle; Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında … lehine davanın reddine karar verildiğini, bu kapsamda huzurdaki davada ihbar olunan olarak yer almalarında hukuki yarar bulunmadığını beyan etmiştir.
Dava, temlik sözleşmesine konu alacağın borçlusu …A.Ş. tarafından tevdi mahalline ödenen bedelin davacıya ait olduğunun tespiti ile tevdi edilen meblâğın ve nemasının davacıya ödenmesi istemine ilişkindir.
Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı … Factoring, davalı …San, davanın …ile … arasındaki ilişki sebebiyle doğan …’ya ait alacağın davacı …’a temlik edilmesi nedeniyle Atılım’ın …’dan alacak talebine ilişkin olduğu, Uyap’ta yapılan sorgulamada davanın 10.03.2022 tarihinde karara çıktığı, davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
… Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasının incelenmesinde; … tarafından ödemekle yükümlü olunan tutar nezdinde… ve…Factoring’in ödeme talep edildiğinden tevdi mahali tayini yapılmasının talep edildiği, talebin kabulü ile hak ediş bedellerinin ileride hak sahibine mahkeme kararıyla ödenmek üzere yeni açılacak hesaba yatırılarak nemalandırılmasına karar verildiği görülmüştür.
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacılar…, …, …, … İnşaat tarafından konkordato tasdiki talep edildiği, davacıların kesin mühlet verilmesi konkordato tasdiki talebinin reddine, geçici mühletin ve verilen tüm tedbirlerin tümden kaldırılmasına karar verildiği görülmüştür.
Alacağın devri 6098 sayılı TBK’nın 183 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik alacağın tamamı veya bir kısmı için yapılabilir. Temlik ile birlikte alacaklı taraf değişir ve alacak temlik alana geçer. Ancak 183/1 maddesinde “Kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklı, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını 3. bir kişiye devredebilir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Anılan yasa hükmünden temlik yasa tarafından yasaklanmış alacaklar, devri sözleşme ile men edilmiş alacaklar ve işin niteliğine göre devri caiz olmayan alacakların temlikinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davalı ile … arasında akdedilen 26/07/2017 ve 18/08/2017 tarihli yapım işi sözleşmelerinin 11.4 maddesinde yüklenicinin sözleşme kapsamında…’dan olan herhangi bir hakediş veya sair alacaklarını 3. kişilere devir veya temliki engellenmiştir.
Bu haliyle alacaklı – borçlu arasındaki sözleşme hükmü ile alacağın temliki engellenmiş ise de, davacı ile davalının yapmış oldukları temlik ve bu temlik gereğince davalının bedel almış olması ve talebe konu alacağın da … tarafından tevdi mahalline bırakılması hususları hep birlikte değerlendirildiğinde, temlik yasağı … açısından bir hak oluşturmakla, tevdi mahalline bırakmakla, tevdi mahallindeki bedelin temlik alacaklısına ödenmesi bu yasak kapsamında kalmadığı, kapsamda kaldığı ihtimali kabul edilse dahi halen bu yasağa davalının dayanmasının hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olacağı anlaşılmış ve sonuçta aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi ve ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulüyle …Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş esas …ar nolu kararı ile tevdi mahalline yatırılan 4.699.364,15 TL’nin nemasıyla birlikte davacıya verilmesine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 321.013,56-TL ilam harcından peşin alınan 80.253,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 240.760,16-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 80.253,40-TL peşin harç ve 59,30-TL başvurma harcı olmak üzere toplam 80.312,70-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 125.418,64-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 153,00-TL yargılama gideri davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.26/05/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır