Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/542 E. 2023/446 K. 01.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/542 Esas
KARAR NO : 2023/446
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 27/08/2021
KARAR TARİHİ : 01/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin birçok şarap nevinin satış ve pazarlaması ile iştigal ettiğini, bu faaliyeti kapsamında, … Tic. Ltd. Şti’ye vermiş olduğu hizmet karşılığında keşidecisi … Ltd. Şti.’ye ait … A.Ş. … şubesine ait; … İban no’lu,
… çek seri no’lu 23.10.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 30.10.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 02.10.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 07.10.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 09.10.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 16.10.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 28.08.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 09.09.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 16.09.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli,
… çek seri no’lu 24.09.2021 keşide tarihli 90.000,00.-TL bedelli 10 adet çekin müvekkili şirket tarafından kaybedilmek suretiyle zayi edildiğini, çeklerin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde müvekkili şirketin telafisi imkansız zararlarla karşı karşıya kalacağının aşikar olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulü ile çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce Ticaret Sicil Gazetesinden gerekli ilanların yaptırıldığı, teminatın Mahkememiz veznesine depo edildiği görülmüştür.
6102 sayılı Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir. Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir. İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır. Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
6102 sayılı Yasanın 818/1-s maddesi uyarınca poliçeye ilişkin, iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası çekler hakkında da uygulanır.
Hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Kaldı ki, dava sırasında yapılan ilanlar neticesinde ve hak sahiplerinin daha sonradan ortaya çıkması halinde hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali de talep edilebilecektir. Davacı, iptalini talep ettiği senedin keşidecisinin kim olduğunu, çek bilgilerini mahkemeye bildirmiş olup, davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerini uygulanmaz hale getirecektir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 14/05/2018 tarih ve 2016/11761 Esas 2018/ 3544 Karar sayılı emsal Kararı)
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; davacı dava dilekçesinde, bildirdiği çeklerin zayi olduğundan iptalini talep etmiştir. Mahkememizce ilgili bankalara yazılan müzekkerelerde; … tarafından … seri no.lu çeklerin takas merkezi aracılığıyla ibraz edildiği, … no.lu çekin … Kurumsal Şubesi’ne ibraz edildiği, … tarafından da … seri no.lu çekin … tarafından ibraz edilerek tahsil edildiği bildirilmiştir.
… Factoring’in 22.09.2021 tarihli dilekçesi ile … seri no.lu 7 adet çeki uhdesinde bulundurduğunu beyan etmekle mahkememizce davacı yana istirdat davası açmak üzere süre verilmiştir.
Somut olayda talep konusu çeklerden; … seri no.lu çek yönünden, çekin 31.08.2021 tarihinde … (T.C:… ) tarafından …’a ibraz edildiği ve tahsil edildiğinden bu çek yönünden talep konusuz kalmıştır.
… seri no.lu çekler yönünden yönünden … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… Esas sayılı dosyası ile istirdat davası açılmakla bu çekler yönünden de çek iptali davası konusuz kalmıştır.
… no.lu çekin bankaya ibraz edilmediği bildirilmiş, talep sahibinin talebine konu kıldığı çeke ilişkin gerekli ilanlar yaptırılmış, verilen süre içerisinde … no.lu çek yönünden, çek Mahkememize sunulmamış olduğundan bu çek yönünden talebin kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1- … seri nolu çek ödenmiş olması nedeniyle konusuz kalan talebin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-… ve nolu çekler açısından istirdat davası açılmış olmakla çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına
3-… seri nolu çek açısından davanın KABULÜNE, … Bankası A.Ş. … subesine ait keşidecisi … LTD ŞTİ olan , … Çek nolu 23.10.2021 keşide tarihli, 90.000 TL bedelli çekin zayii nedeniyle İPTALİNE,
4-Hüküm tarihi itibariyle alınması gerekli 179,90-TL harçtan peşin alınan 59,30-TL’nin mahsubu ile bakiye 120,60-TL ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere oy birliği ile karar verildi.01/06/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”