Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/407 E. 2022/712 K. 07.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/407 Esas
KARAR NO : 2022/712
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/06/2021
KARAR TARİHİ : 07/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ/
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; Davaya konu … Kemeraltı Şubesi / … şubesi Keşidecisi … … , keşide yeri … , keşide tarihi 31.12.2020 olan IBAN NO … , seri numarası …, 7.500,00-TL tutarlı çekin elinden rızası dışında çıkmış olduğundan, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… E. sayılı dosyasından çek iptali davası açıldığını ve ödeme yasağı kararı alındığını, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… E. Sayılı dosyasının 24.03.2021 tarihli celsesinde çek istirdat davası açmak üzere taraflarına 8 günlük süre verildiğinden eldeki davayı ikame etme gereği hasıl olduğunu, davalı tarafça ödeme yasağı alınan çekten dolayı haksız ve kötü niyetli olarak … İcra Dairesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibe konulduğunu, işbu davanın kabulü ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile, ceza hukukuna ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı tarafın haksız ve kötü niyetle tahsil ettiği bedelin istirdatı ile müvekkile ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirket bir faktoring şirketi olup dava dışı … Tesisat ile arasında Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, dava konusu çekin de bu faktoring sözleşmesi kapsamında ve ilgili mevzuata uygun şekilde anılan şirketten tevdi alındığını ve çekin bedelinin de müvekkil tarafından ödenerek finansman sağlandığını, çek üzerindeki ciro silsilesinin düzgün ve müvekkil şirketin iyi niyetli hamil olduğunu, çek iptali davası açılması ve ödemeden men kararı bulunmasının tek başına çeki elinde bulunduranın çeki kötü niyetle iktisap ettiğini veya iktisapta ağır kusurlu olduğunu göstermediğini, müvekkilin çeki yasal süresinde bankaya ibraz ettiğinden ve çeki elinde bulundurduğundan yetkili hamil olduğunu, müvekkilin basiretli davrandığını ve gereken her türlü araştırmayı yaptığını çeki tevdi aldığını, davacının iddialarının ise hayatın olağan akışına aykırı ve kötü niyetli olduğunu, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, vekalet ücreti ile yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER
1-… İcra Dairesi’nin … E. Sayılı dosyası
2-… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… E. Sayılı dosyası
3-Çek aslı
4-Müşteri ekstresi
5-Ticari uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk son tutanağı (anlaşamama)
6-Banka kayıtları
7-Nüfus kayıtları
8-Tanık beyanları
9-Taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığını gösterir her türlü yasal delil bilirkişi incelemesi
10-Taraflara ait sosyal ve ekonomik durum araştırmaları
11-İstanbul 19. Atm’nin 2021/8 D.İŞ sayılı dosyası
12-Ticaret Sicil Kayıtları
13-Yargıtay Kararları
14-Bilirkişi İncelemesi
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nden alınan Bilirkişi … tarafnıdan düzenlenen 23/06/2022 tarihli Nihai raporda özetle; Dava konusu … Kemeraltı-… şubesine ait … … tarafından keşide edilen … İBAN NUMARALI 31.12.2020 vadeli 7.500.00TL bedelli Hamiline tanzimli … seri nolu istirdadı istenen çek olduğunu, davacı … A.Ş firması 2020 yılı ticari defterlerinin ( yevmiye ve defteri kebir) usule uygun tasdikli olduğu 2020 yılı yevmiyesinin kapanış tasdikinin de tespit edildiğini, … tarafından rızaları dışında zayii olduğu iddia edilen dava konusu … … tarafından keşide edilen 31.12.2020 vadeli 7.500.00TL bedelli … seri nolu istirdadı istenen çek ile ilgili Yasal Ticari defterlerinde şirket aktif ve pasiflerini oluşturan hesaplarda kayıtlı olduğu defterlerin incelenmesi ile tespit ve rapor edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Mahkememize açılan iş bu dava menfi tespit davası ve istirdada ilişkindir.
Uyuşmazlığın, zayi talebine konu edilip bankaya davalı tarafından ibraz olunmakla ortaya çıkan çekin davalı tarafından iktisabında kötü niyet ya da ağır kusurun bulunup bulunmadığı konularında toplandığı anlaşıldı.
6102 sayılı TTK 790. maddesi uyarınca, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. TTK 818/c maddesi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanacak TTK 677. maddesinde “imzaların istiklali” prensibi benimsenmiş olup, ciro imzalarından biri sahte bile olsa, bu durumdan düzgün ciro silsilesinde yer alan diğer imzaların geçerliliğini etkilemeyeceği ifade edilmiştir.
TTK’nın 792. maddesinde ise “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü bulunmaktadır.
Somut olayda, dava konusu çekin keşideciden alındıktan sonra rızası dışında kaybolduğunu bu nedenle … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas sayılı dosyasından Çek Zayi davası açtığını ancak yargılama devam ederken, ödeme yasağı konulan çekin, davalı tarafından takibe konulduğunu … Asliye Ticaret Mahkemesinin davacı tarafa istirdat davası açılması için süre verildiği görülmüştür.
Dava konusu çek incelendiğinde; 31.12 2020 keşide tarihli 7.500,00TL bedelli, keşidecisi dava dışı … … tarafından hamiline düzenlendiği arka yüzünde davacının ciro ve imzasının bulunmadığı, davalıdan önce üç ayrı ciranta bulunduğu son yetkili hamilin davalı … şirketinin olduğu, davalı şirketin çeki 31.12.2020 tarihinde bankaya ibraz ettiği çek hakkında … Asliye Ticaret Mahkemesinin vermiş olduğu ödeme yasağı nedeni ile çeke karşılıksız işlemi yapıldığı, ve sonrasında çekteki cirantalar ile keşideci aleyhine önce ihtiyati haciz kararı alındığı bilahare … İcra Dairesinin 2021/… esas sayılı dosyasında takip konusu yapıldığı görülmüştür.
Mahkeme kararları icra dosyası ve çek aslı getirttirilerek söz konusu çekin davacı şirket kayıtlarında bulunup bulunmadığı yönünde defter incelemesi yaptırılarak rapor alınmış alınan raporda dava konusu edilen çekin davacı şirket kayıtlarına işlendiği görülmüştür.
Her ne kadar dava konusu çekin davacı şirket kayıtlarında bulunduğu görülmüş ise de ,Çekin istirdatına karar verilebilmesi için, davacının yetkili hamil olduğunu, çekin rızası dışında elinden çıkığını ispat etmesi gerektiği gibi ayrıca çekin rızası dışında elinden çıktığını davalının bildiğini veya veya bilebilecek durumda olduğunu da ispat etmesi zorunludur.
Dava konusu çek, kredi kullandırdığı şirketten gerekli bilgi ve belgeleri temin ederek davalı … tarafından ciro yoluyla iktisap edildikten sonra yetkili hamil sıfatıyla bankaya ibraz edilmiştir. Zayi davasının görüldüğü mahkemece verilen ödeme yasağı kararı muhatap bankaya bildirilmişse de, çeke hamil olan şirket açısından, ödeme yasağı kararı, çeki düzgün ciro silsilesi ile elinde bulunduran davalı hamilin, çeke dayalı müracaat hakkını kullanmasına ve yasal yollara başvurmasına da engel teşkil etmez. Davalı … şirketinin , dava konusu çekin yetkili hamilinin davacı olduğu ve rızası dışında elinden çıktığını bilmesi mümkün olmayıp,kurumsallaşmış kredi kurumu olması ve mevzuatı gereğince denetime tabi olması gözetildiğinde davalının iyi niyetli olmadığının davacı tarafından kanıtlamadığı gözetilerek reddine karar verilmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
HÜKÜM: Gerekçesinde Ayrıntıları ile Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-80,70-TL karar harcının peşin alınan 128,09-TL den düşümü ile kalan 47,39-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13-14 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00.-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
4-Davalı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 7.500,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı parasal miktar itibariyle kesin karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/12/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*5070 Sayılı Kanun Gereğince Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.*