Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/406 Esas
KARAR NO : 2023/749 Karar
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/06/2021
KARAR TARİHİ : 26/09/2023
DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkemeye sunmuş olduğu dava dilekçesini özetle; Davacı şirket ile davalı şirket arasında, “… ” sözleşmesi kapsamında davalı yanın davacı için imal ettiği makinanın geç teslim edilmesi ve
teslimden sonra meydana gelen arızaların başka firmaca giderilmesinden kaynaklanan alacağı ödememesi, kar kaybı, makinedeki ayıp oranındaki değer indirimi ve cezai şart olmak üzerine alacağın fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak koşulu ile şimdilik 50,00 Euronun tahsil tarihindeki kur karşılığının döviz faizi ile birlikte tahsili ile yargılama masrafları ile ücreti vekaletin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalı vekilinin Mahkemeye sunmuş olduğu cevap dilekçesini özetle; Davacı şirket ile davalı şirket arasında “… ” sözleşmesi kapsamında davalı yanın davacı için imal ettiği 2 det üretim hattı imal edilerek ayıpsız olarak süresi içerisinde teslim edildiğini, açılmış olan bu dava zamanaşımına uğradığını, davalı şirket ödeme planı yaparak göndermesine rağmen bu plana uymamış, ve müvekkilleri şirket mağdur edildiğini, makinelerin geç teslimi ve cezai şart iddiası asılsız olduğunu, makinelerin montajının yapılacağı yerinin hazırlanmaması ve gereken koşulların sağlanmamasına rağmen 13.09.2020 tarihinde süresi içinde teslim edildiğini, makineler işler halde olup ayıp olduğu yönündeki iddia asılsız olduğunu, makinelere 3. Kişinin müdahalesi – garantiyi sonlandıracağından tamir edildiği iddiası asılsız olduğunu, … Sulh Hukuk Mahkemesinin 2020/… D. İş sayılı dosyasından aldırılan raporu kabul etmediklerini, bu nedenle davasının reddi ile mahkeme masrafları ile ücreti vekaletin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davacı vekilinin birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/… esas sayılı dosyasına sunmuş olduğu dava dilekçesini özetle; davalı ile müvekkili şirket arasında “… ” imalatı konusunda sözleşme akdedildiğini, sözleşmeye istinaden müvekkili şirket tarafından 2 adet bahsi geçen makineden üretilecek olup devamı işler için sözleşme tarafları ayrıca görüşeceklerini, müvekkili şirket tarafından sözleşmeye uygun olarak 2 adet “… ” imalatı gerçekleştirilmiş olup ayıpsız ve ifa zamanında teslim edildiğini, ancak müvekkili şirket malı teslim etmişse de davalı tarafından ödemeler geç ve eksik olarak gerçekleştirildiğini, bu sebeple davalı sözleşme bedelini eksik ödediği için imal edilen makinelerin bedelleri yönünden alacak taleplerinin bulunduğunu, açıklanan nedenlerle haklı davalarının kabulü ile öncelikle dosyanın … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyası ile birleştirilmesine, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 100 Euro’nun 3095 sayılı yasanın 4-a maddesi gereği işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden Türk Lirası karşılığının davalıdan tahsiline, keza yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl dava taraflar arasında makine alımına ilişkin olarak makinenin geç teslimi ve arızalanması nedeniyle cezai şart ve üretim yapılamayan günlerdeki zararın tespiti ile ayıp nedeniyle bedelde indirim yapılması talebine ilişkindir.
Mahkememizde birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/… esas sayılı dosyasında dava; davaya konu makine bedelinin ödenmeyen kısmının tahsili istemine ilişkindir.
Talimat bilirkişinin düzenlediği 07/04/2022 tarihli 3 sayfadan ibaret raporunda özetle; davacı şirketin ticari defterlerinin noter tasdiklerinin TTK ve VUK hükümlerine
uygun zamanda ve şekilde yaptırılırmış olduğu, davacı tarafından davalıya dokuz ayrı banka EFT dekontuyla toplam 1.700.000,00-TL gönderilmiş, gönderilmiş olan bu tutarın davacı kayıtlarında “159-Verilen Sipariş Avansları” hesabında yer aldığı, karşılığı alınmış bir malzeme kaydı bulunmadığından bu tutarın davacının alacağı niteliğinde olduğu, davalı tarafından davacıya düzenlenmiş herhangi bir fatura veya başka herhangi bir
işlem kaydının bulunmadığı,
görüş ve kanaatinde raporu sunmuştur.
Bilirkişilerinin düzenlediği 29/11/2022 tarihli 9 sayfadan ibaret raporunda özetle, esas dava yönünden; Yer teslim tutanağının, tarihlendirilmiş iş planı ile harcama ve ödeme planının hazırlanmasından veya hazırlanmamasından tarafların birlikte sorumlu olduğu; tarafların birlikte imza altına aldıkları sözleşmeye uygun çalışmaları, sözleşme gereğinin yapılması için talepkar olmaları ve sözleşmenin uygulanmasını sağlamaları
gerektiği; mevcut bilgi ve belgeler ışığında yer teslimin ne zaman yapıldığının, iş ve harcama planına uygun ödeme yapılıp yapılmadığının anlaşılması mümkün olmadığı için gecikme cezası ve geç teslim nedeniyle üretim kaybı zararı talep edilemeyeceği;
Alıcı … Ltd. Şti.’nin makinelerin arızalı olması nedeniyle değil de, yüklenici … A.Ş. ile ilişkilerinin bozulması ve teknik destek alamaması nedeniyle makinelerin PLC ünitelerinde yüklü yazılımları değiştirttiği dikkate alındığında makinelerin arızalı olması nedeniyle onarım bedeli veya üretim kaybı zararı talep edemeyeceği; Alıcı … Ltd. Şti.’nin esas dava kapsamında talep edebileceği tazminat olmadığı;
Birleşen dava yönünden;Yüklenici …leri A.Ş.’nin 16.06.2020 tarihli eposta ile gönderdiği tabloda makine imalat maliyetinin 113.101,68 Euro olduğu ve dosyadaki en ekonomik teklif olduğu için alıcı … Ltd. Şti.’nin de lehine olduğu; sözleşmeye göre her makine için 20.000 Euro + KDV = 23.600 Euro kar eklendiğinde, 1 makine fiyatı = 113.101,68 + 23.600 = 136.701,68 Euro 2 makine fiyatı = 2 x 136.701,68 = 272.403,36 Euro,
olduğu; Alıcı … Ltd. Şti. tarafından 1.700.000 TL karşılığı 218.333,18 Euro ödeme yapıldığı; Alıcı … Ltd. Şti. bakiye borcu=273.403,36 – 218.333,18 = 55.070,18 Euro olduğu;
Yüklenici … A.Ş. tarafından alıcı … Ltd. Şti.’ye birleşen dava öncesinde ihtarname gönderilmediği ve temerrüde düşürülmediği için birleşen dava tarihi 27.09.2021 itibariyle 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca 1 yıl vadeli Euro mevduatına uygulanan en yüksek faizin talep edilebileceği;
Yüklenici … A.Ş. tarafından 55.070,18 Euro bakiye makine bedelinin birleşen dava tarihi 27.09.2021 itibariyle 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca 1 yıl vadeli Euro mevduatına uygulanan
en yüksek faizi ile talep edilebileceği; sonuç ve kanaatinde raporunu sunmuştur.
Bilirkişilerinin düzenlediği 28/04/2023 tarihli 11 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; Teknik yönden Kök Rapor’da değişiklik yapmaya gerek olmadığı ve orada yer bulan anlatımların ve ifade edilen görüşlerin, açıklanan teknik gerekçeler kapsamında aynen geçerli olduğu; Mali yönden de rakamsal olarak aynı görüşün muhafaza edildiği, hukuki nitelemenin ise, gerek Kök gerekse bu Ek rapor’da yer bulan teknik
bilirkişi saptamalarına dayalı teknik tespit ve anlatımlar da gözetildikten sonra ve özellikle yukarıda işaret edilen mevzuat hükümleri kapsamında tamamen Mahkemeye ait olduğu, HMK md. 282 kapsamında bilirkişi görüşü mahkemeyi takyit edici (sınırlayıcı/bağlayıcı) nitelik de taşımadığından delillerle doğrudan temas eden yargı makamının tamamen davacı (birleşen dosyada: davalı) savları veya tamamen davalı (birleşen dosyada: davacı) savları yönünde hüküm kurmakta muhtar bulunduğu tartışmasızdır, şeklinde rapor sunulmuştur.
Davalı / birleşen davacı … Anonim Şirketi vekilinin 26/05/2023 tarihli ıslah dilekçesi ile 100,00 € talebimizden ayrı olarak 54.970,18 € ‘nun daha ki toplam 55.070,18 € bakiye makine bedeli alacağının birleşen dava tarihi 27.09.2021 tarihinden 3095 s. Yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının birleşen davada davalıdan tahsilini, keza yargılama giderleriyle vekâlet ücretinin de birleşen davada davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde taraflar arasında 2 adet maske üretim makinesi alımı konusunda anlaşma yapıldığı hususunda uyuşmazlığın bulunmadığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın makinenin geç teslim edilip edilmediği, buna göre davalı- birleşen davacının cezai şart ödemesi gerekip gerekmediği, makinelerin ayıplı olup olmadığı, buna göre makine bedelinde indirim yapılıp yapılmayacağı, makine tamiri için ödenen bedelin tahsilinin gerekip gerekmediği, geç teslim süresi içinde ve tamir süresi içerisinde mahrum kalınan zararının talep edilip edilemeyeceği, birleşen dava yönünden davalı- birleşen davacının makine imalat bedelinin ödenmeyen kısmının tahsilini talep ettiği anlaşılmıştır.
Tarafların üzerinde mutabık kaldıkları makina imalat sözleşmesinin 8.2 maddesinde teslim zamanının düzenlendiği, buna göre davacının sözleşmenin 4. Maddesindeki şartları sağladığının taraflarca düzenlenecek yer teslim tutanağının düzenlenmesi ve sözleşme onayı sonrası ön ödeme tarihinden itibaren 4-6 hafta olacağının kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
İspat yükü, bir vakıanın doğru ve gerçek olup olmadığı konusunda hakimi inandırma faaliyetidir. İspat, ispat anıdan önce vuku bulmuş ve tekrar etmeyen, vakıalara ilişkindir. İspat yükü aynı zamanda bir haktır. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2013/10133 Esas 2014/451 Karar sayılı ilamında da belirttiği üzere 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK), “İspat Yükü” başlıklı 6. maddesinde, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” şeklinde; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190. maddesinde ise: “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir.” şeklinde düzenlemelere yer verilmiştir. Sözkonusu ispat yükünün kime ait olduğunu belirleme görevi, davanın taraflarına değil, mahkemeye aittir.
Somut olayda davacı tarafından makinelerin geç teslim edildiğinin iddia edildiği, taraflar arasındaki sözleşmeye göre makinelerin taraflarca yer teslim tutanağının düzenlenmesi ve sözleşme onayı sonrası ön ödemenin yapıldığı tarihten itibaren 4-6 hafta olduğu, davacı tarafından yer teslim tutanağının dosyaya sunulmadığı, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere iş ve harcama planına göre ödeme yapılıp yapılmadığı anlaşılamadığından makinelerin geç teslim edildiği olgusunun ispatlanamadığı anlaşıldığından davacının bu yöndeki taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının davaya konu makinelerin ayıplı olduğu iddiasına yönelik mahkememizce aldırılan bilirkişi raporu ile … Sulh Hukuk Mahkemesinin 2020/… D. İş sayılı dosyası ile makinelerin incelendiği, ” Panolara elektrik geldiği
ancak makineye kumanda etmediği anlaşılmaktadır. Makinenin sigortası atmış olabilir. Acemi kullanıcıların yanlış müdahaleleri üzerine makine kendini koruma moduna almış
olabilir. Makineyi çalıştırılırken atlanıln bir işlem olabilir. “Düğmeye bastık. Makine çalışmadığı için ayıplıdır.” denildiği ancak bu hususun makinelerin ayıplı olduğu ispatlamaya yeterli olmadığı, davacı tarafından dosyaya sunulan tamire ilişkin faturaların PLC Revizyon’a ilişkin olduğu, PLC makinenin kontrol ve kumanda ünitesidir. PLC içinde küçük elektronik kartlar
ve cihazlar bulunur. PLC içinde makinenin işletim sistemi (yazılım – software) yüklüdür. PLC küçücük bir bilgisayar olarka kabul edilebilir. PLC tamir edilmez. PLC arızalı ise yenisi ile değiştirilir. “PLC revizyonu” ifadesinden, PLC’ye yüklenmiş olan yazılımın değiştirildiği anlaşılmaktadır.
yazılımları (software) değiştirttidiği anlaşılmaktadır. Buna göre PLC revizyonu makineler arızalı olduğu için yapılmamıştır. Taraflar arasındaki ilişkilerinin bozulması nedeniyle yapıldığı anlaşıldığından davacının davaya konu makinelerin ayıplı olduğu iddiasının ve bu yöndeki taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizde birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/… Esas sayılı dosyası yönünden yapılan inceleme neticesinde Davalı, 16.06.2020 tarihinde göndermiş olduğu mail ile makine imalat
maliyetini 113.101,68€ avro olarak belirtmiş, bu durumda bir makinenin fiyatı 113.101,68€ + 23.600€ (20.000€ +KDV) = 136.701,68€ avro olacaktır. 2 adet makine için toplam fiyat 136.701,68 X 2 = 273.403,36€ avro olduğu anlaşılmıştır.
Davalı tarafından yapılan ödemelerin ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplanması neticesinde davalı tarafından 1.700.000 TL karşılığı 218.333,18 Euro ödeme yapıldığı, bakiye borcun 273.403,36 – 218.333,18 = 55.070,18 Euro olduğu anlaşıldığından bu yöndeki talebin kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Asıl davanın reddine,
2- Mahkememiz dosyasında birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/… Esas sayılı davasının kabulü ile 55.070,18 Euro’nun dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının Euro ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı işletilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Esas davada; 269,85-TL karar harcının peşin alınan 59,30-TL den düşümü ile kalan 210,55-TL bakiye ilam harcın Davacı … Limited Şirketinden alınarak hazineye irat kaydına,
4-Esas davada; Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13-14 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin Davacı … Yenilenebilir Enerji Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
5-Esas davada; Davalı … Anonim Şirketi taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 616,92-TL vekalet ücretinin davacı … Ticaret Limited Şirketinden alınarak davalı … Anonim Şirketine verilmesine,
6-Esas davada; Davacı … Ticaret Limited Şirketinden tarafından yapılan yargılama giderinin davacı … Limited Şirketi üzerinde bırakılmasına,
7-Birleşen davada; Karar ve ilam harcı 38.139,45-TL nin peşin alınan 20.159,30-TL den düşümü ile kalan 17.980,15-TL bakiye ilam harcının davalı … Limited Şirketinden alınarak Hazineye gelir kaydına,
8-Birleşen davada; Davacı … Anonim Şirketi tarafından yatırılan 20.218,60-TL peşin ve başvuru harcının davalı … Limited Şirketinden alınarak davacı … Anonim Şirketine verilmesine,
9-Birleşen davada; Davacı … Anonim Şirketi tarafından yapılan 57,00-TL yargılama giderinin davalı … Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
10-Birleşen davada; Davacı … Anonim Şirketi taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 84.166,06 TL vekalet ücretinin davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden alınarak davacı … Anonim Şirketi verilmesine,
11-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır