Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/322 Esas
KARAR NO : 2022/130
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 17/05/2021
KARAR TARİHİ : 28/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında … No.lu 27.02.2020 tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalanmış olup sözleşme konusu malların davalıya teslim edildiğini, amortisman sebebiyle dava konusu malların davanın açıldığı tarihteki değerinin fatura üzerindeki değerden daha az olduğunun açık olduğunu, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın amortismana tabi iktisadi kıymetler listesi uyarınca davaya konu makinenin amortisman oranının %8,33 olarak belirlendiğini, fatura uyarınca 281.520,00-TL değerinde olan dava konusu emtianın davacıya teslim edildiğinden yıllık %8,33 amortisman oranı uygulanması sonucunda 258.070,00-TL değerinde olduğunu, davalının Finansal Kiralama Sözleşmesi gereği ödemesi gereken kira bedellerini ödemeyerek temerrüde düştüğünü, geciken kira bedellerinin ihtarnamenin tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde ödenmesi aksi takdirde sözleşme feshedilerek kiralanan malların iadesi için yasal yollara başvurulacağına dair … Noterliği’nin 31.03.2020 tarih ve … yevmiye numaralı işlemiyle davalıya ve kefillere ihtarname keşide edildiğini, borç ödenmediği gibi sözleşme konusu malların da müvekkiline iade ve teslim edilmediğini, davacı ile davalı arasında akdedilen …-300 No.lu 27.02.2020 tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesinden alacak hakları, munzam zararlarına ilişkin her türlü talep ve dava hakları ve açmış oldukları icra takiplerine dair talep hakları saklı kalmak kaydıyla; öncelikle sözleşmeye konu ve yukarıda zikredilen ekipmanların taraflarına teslimi için, münakit sözleşme gereği teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesinin fesholunduğunun tespitini, sözleşmeye konu ekipmanların taraflarına teslimini, yargılama giderleri ile ücret-i vekâletin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER
1-Finansal Kiralama Sözleşmesi, ihtarname, ihtarname tebliğ evrakı
2-Davacının ticari defter ve kayıtları
3-Bilirkişi raporu
4-Davacı vekilinin beyan ve dilekçeleri
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Dava, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, … numaralı 27.02.2020 tarihli finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiştir.
Davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile … Noterliği’nin 31.03.2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 1 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca kiracı ve kefiller yerleşim yerlerinde ve diğer hususlarda meydana gelen bütün değişiklikleri noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmemesinden veya usulüne uygun şekilde bildirmemesinden doğan tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğunu, yapılan işlemlerin kendilerini bağlayacağını kabul ve taahhüt etmiş; kiralayan tarafından kendilerine gerekli tebligatın yapılabilmesi için bu sözleşmede isim ve ünvanları yanında belirtilmiş adresleri kanuni yerleşim yeri ittihat ettiklerini, belirtilen yerde adres yazılmaması halinde Ticaret sicili dosyalarındaki son adreslerinin veya kiralayan tarafından son olarak herhangi bir bildirim gönderilen adreslerinin, muhtarlıkta kayıtları bulunmasa bile yasal yerleşim yerleri olduğunu, ileride diğer bir mahalli kanuni yerleşim yeri ittihat edecek olurlarsa bu yeni adresi derhal noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmedikleri takdirde bu sözleşmede yazılı ya da yukarıda yer alan adreslerine ya da kayıtlı elektronik posta adreslerine 7201 sayılı Yasanın hükümlerine göre gönderilecek her türlü tebligatın kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağını kabul ve taahhüt etmişlerdir.
Mali Müşavir bilirkişisinin 09/12/2021 tarihli 8 sayfadan ibaret raporundan özetle; taraflar arasında … sözleşme nolu ve 27/02/2020 tarihli finansal kiralama sözleşmesinin akdedildiği ve sözleşmeye konu malın satıcısının … Ticaret Limited Şirketi olduğu ve sözleşmeye konu “Plastik Enjeksiyon Makinesi … …
” makinesinin bedelinin (%1 KDV dahil) 284.335,20 TL olduğunu, davalı kiracı şirketin sözleşmeden kaynaklanan kira bedellerini ifa etmede temerrüde düştüğü bu çerçevede davacı tarafça davalıya noter marifetiyle 60 gün önelli ihtarnamenin keşide edildiğini, işbu ihtarnamenin davalı şirketin davaya konu Finansal Kiralama Sözleşmesinde yazılı olan adresine 06/04/2020 tarihinde ulaştığı ancak davalı adres bırakmadan taşındığından ihtarnamenin çıkış merciine iade edildiğini, iş bu ihtarname davalı kiracının sözleşmede yazılı adresine gönderildiğinden ve davalı tarafından da davacıya adres değişikliği bildirimi yapıldığına dair herhangi bir bilgi-belge sunulmadığından, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “31. Adres Sözleşmesi (Tebligat)” maddesi gereğince, işbu ihtarnamenin davalı/kiracının sözleşmede yazılı adresine ulaştığı tarihte (06/04/2020 tarihinde) tebliğ edildiğinin kabul edilmesi gerektiğini, davalı kiracı şirketin verilen önel içinde ifasında temerrüde düşülen kira bedellerini davacı kiralayana ödemediğini, finansal kiralamaya konu borçlarını ödemede temerrüde düşmüş olan kiracıya, anılan ihtarnamenin usulüne uygun olarak tebliğ edildiği kabul edildiğinde de, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin ihtarnamede belirtilen 60 günlük sürenin bitimi olan 05/05/2020 tarihinde ayrıca bir ihtara gerek kalmaksızın kendiliğinden feshedilmiş sayılacağını yani, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “7.Delil Sözleşmesi” Maddesi ile yasal delil olarak kabul edilen davacı taraf ticari defter kayıtları çerçevesinde, davalı/finansal kiracının 26/03/2020 tarihinden itibaren ödemesi gereken kira bedellerini ödemediği ve bu çerçevede de sözleşme genel şartlarının 25. Maddesinde yer alan Sözleşmenin Feshi ile ilgili düzenlemeler ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun sözleşmenin ihlali başlıklı 31. Maddesi çerçevesinde sözleşmenin feshedilmiş sayılacağının Mahkemenin takdirinde olup, kira sözleşmesinin davacı tarafından usulüne uygun olarak feshedildiği kabul edildiğinde de, FFFK m. 33 f. 1 uyarınca davaya konu ihtarnamede de belirtildiği gibi davalı kiracının, sözleşmenin fesih tarihini (05/05/2020 Cuma gününü) izleyen ilk iş günü içerisinde (08/05/2020 Pazartesi günü içerisinde) kiralananı davacı kiralayana aynen iade ve teslim etmesi gerektiğini, tutulması zorunlu defterler ve defter tasdiklerine ilişkin olarak, gerek 6102 sayılı TTK’nın m. 64, 65, 562 ve 1527 hükümleri, gerekse VUK m. 182, 242 ve ayrıca Elektronik Defter Genel Tebliğ 1-2 hükümleri ile VUK m. 397, 416, 421, 424, 431, 433 uyarınca, davacı şirketin 2020-2021 yılları ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında yaptırıldığını, tarafların ticari defterlerinin incelenmesi ile ilgili 27/09/2021 tarihli duruşma zaptının davalıya TK 35’e göre ihtar ve tebliğ edildiği ancak davalının ticari defterlerinin Mahkeme kaleminde yapılan incelemeye sunulmadığı gibi davalının yerinde inceleme de talep etmediğini; dolayısıyla davalının ticari defterlerinin incelenemediğini, Davacının ticari defterleri incelendiğinde; davalı kiracının kesinleşmiş kira ödeme planındaki sadece 1. Sıradaki kira bedelini (sözleşmenin kurulması aşamasında peşin alınan tutar olan 34,335.20 TL’yi) 27/02/2020 tarihinde ödemiş olduğunu; diğer dönemlere ait kira bedellerinin hiçbirinin ödenmediği bu haliyle de ödenmeyen kira bedellerinin toplam 279.267,36 TL olduğunun tespit edildiğini, davaya konu ihtarnamede ise, davalı kiracının hesabının ihtarın keşide tarihi (31/03/2020) itibariyle toplam: 281.525.06-TL üzerinden kat edildiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “4. Temerrüt Hali Ve Sonuçları” maddesinde davacı kiralayanın geciken borca, taraflar arasında yazılı olarak mutabık kalınan gecikme cezası oranları esas alınarak gecikmenin başladığı gün ile borcun fiilen ödendiği gün arasındaki süre için gecikme cezası ilave etme hakkına sahip olduğu hususunun düzenlenmiş olduğu ve bu kapsamda da söz konusu ihtarnamede geciken borca gecikme cezası uygulandığının görüldüğünü, bu haliyle de ihtarname keşide tarihi itibariyle davacının davalıdan 281.525.06-TL alacaklı olduğunun kabul edildiği bildirilmiştir.
Davacı tarafından, yükümlülüklerin yerine getirilmesi Noter kanalı ile ihtar edilmesine rağmen, davalı tarafça, yükümlülüklerin yerine getirildiğine dair herhangi bir beyan veya delil sunulmamıştır. Davacının ticari defterlerinin incelenmesinde defterlerinin lehine delil teşkil edeceğinin kabulü ile davacının yükümlülüklerini yerine getirmediği sabit hale gelmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle, sözleşmenin feshinin geçerli olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;

1-Davanın KABULÜ ile davaya konu 1 Adet … … PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNESİ malın davalıdan alınarak davacıya iadesine
2-Alınması gereken 17.628,76-TL harcın, peşin alınan 4.407,20-TL harçtan mahsubu ile bakiye 13.221,56-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL başvurma harcının ve 4.407,20-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 799,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 26.514,90-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/02/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır