Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/176 Esas
KARAR NO:2021/596

ESAS VE BİRLEŞEN DAVA:Tazminat
ESAS DAVA TARİHİ:18/02/2014
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ:12/06/2018
KARAR TARİHİ:29/06/2021

BİRLEŞEN DAVA: …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ … E. … K.

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu 18.02.2014 tarihli dava dilekçesinde özetle; “22.12.2010 günü saat 04.20 sıralarında … plakalı yolcu otobüsünün, sürücüsü … yönetiminde …’dan … yönüne gitmekte iken, dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu direksiyon hakimiyetini kaybedip yaya üst geçitine çarparak ölüm, yaralanma ve maddi hasara yol açtığını, kaza sırasında otobüste “yolcu” olarak bulunan …’ın öldüğünü, … C.Savcılığı … sayılı soruşturma dosyasına verilen 31.12.2010 günlü bilirkişi raporuna ve trafik kazası tespit tutanağına göre, kazanın oluşunda … plakalı otobüsün sürücüsü … 8/8 tam kusurlu olup, ölen yolcunun bir kusuru bulunmadığını, 05.05.1951 doğumlu …’ın 22.12.2010 kaza ve ölüm tarihinde (50) yaşında ve müvekkili …’ın eşi diğer davacıların da annesi olup, kaza geçirdiği sırada otobüste “yolcu” olarak bulunduğunu, …’ın ölümüyle eşi … (01.01.1950), kızı … (10.09.1974), oğlu … (26.09.1976), oğlu … (09.10.1978), oğlu … (07.09.1987) ve kızı … … (29.01.1993) desteğinden yoksun kaldığını, bu nedenle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 6.000 TL. maddi tazminat istediklerini, davacı eş için 40.000 TL diğer davacıların her biri için 20.000 TL olmak üzere toplam 140.000 TL manevi tazminat istediklerini, davalı… A.Ş.nin, kaza yapan … plakalı yolcu otobüsünün 30.06.2010/2011 arası geçerli 1979716.0000 nolu zorunlu trafik sigortası’nı yapan şirket olduğunu, maddi tazminattan sorumlu olduğunu, diğer davalı …şirketinin ise … plakalı araç için … poliçe nolu isteğe bağlı sigorta ile birlikte manevi tazminat ödeme yükümlülüğü üstlenmiş olup, manevi tazminat için başvurulduğunda “dava açıldığı takdirde manevi tazminat ödenebileceği” yanıtı alındığından, bu şirket de “manevi tazminat” yönünden dava edildiğini, murislerinin trafik kazası neticesinde vefatı ile birlikte, müvekkillerin aileye gelen tüm gelirden mahrum kaldıklarını, müvekkillerin başkaca da bir geliri veya gelir kaynakları da bulunmadığını, yaşamlarını zoraki devam ettirebildiklerini, iş bu nedenle yargılama giderlerini karşılayabilecek durumları olmadıklarından adli yardım talebinde bulunduklarını, tüm bu sebeplerle adli yardım taleplerinin kabulüne, ölümlü trafik kazası nedeniyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, 6100 sayılı Yasa’nın 107.maddesine göre belirlenecek maddi tazminatın, işleten ve sürücü yönünden olay tarihi olan tarihinden itibaren, davalı Grupama Sigorta yönünden ise temerrüt tarihiden itibaren işletilecek reeskont faizi ile tahsiline, davacılar için toplam 140.000 TL ‘nin manevi tazminatın işleten ve sürücü yönünden olay tarihinden, davalı …Şirketi yönünden dava tarihinden işletilecek faiziyle birlikte tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara müşterek ve müteselsilen yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflara usulüne uygun davetiyelerin tebliğ edildiği, davalı … tarafından davaya cevap verilmediği görülmüştür.
Davalı …A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; … plaka sayılı aracın müvekkili şirket nezdinde … nolu poliçe ile artan mali sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalı olduğunu, davacı yanın manevi tazminat talep ettiğini, poliçede görüleceği üzere manevi tazminat teminatının azami 250.000-TL ile poliçeye dahil edilmiş olup, kesinleşmiş mahkeme kararı olması halinde ve sorumluluk ana para, faiz, masraf v.b. tüm giderler dahil olmak üzere 250.000-TL teminat ile sınırlı olduğunu, söz konusu teminatın tüm zarar görenler için toplam ödenecek rakam olduğunu, dava konusu kazada, dava dışı …’nun vefat ettiğini, … vefatı nedeniyle mirasçıları tarafından manevi tazminat talepleri ile ilgili olarak müvekkili şirket aleyhine…. Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından dava açılmış olup, davanın karara çıktığını, dava sonucunda müvekkili aleyhine hükmedilen manevi tazminat rakamlarının müvekkili şirket tarafından ilamın konulduğu …. İcra Müdürlüğünün… esas sayılı ve … dosyalarına toplam 103.175,00-TL 26.07.2013 tarihinde ödendiğini, söz konusu kararın davacı yanca tazminat rakamlarının az olduğu bahisle temyiz edilmiş olup dosyanın Yargıtay’da olduğunu, dava konusu kazada dava dışı …’nun yaralandığını, … vefat ettiğini, söz konusu şahıslar/mirasçıları tarafından müvekkili şirket aleyhine … 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin …esas sayılı dosyasından dava açılmış olup, davanın karara çıktığını, hükmedilen manevi tazminatlarla ilgili müvekkili şirket tarafından kararın icraya konulduğu …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına 26.02.2014 tarihinde 72.628,00-TL ödendiğini, dava konusu kazada dava dışı …’ın yaralandığını, … ve … tarafından müvekkili şirket aleyhine … 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından manevi tazminat talepleri ile ilgili dava açılmış olup, yargılamanın devam ettiğini, müvekkili şirket nezdinde tanzim edilen … numaralı Artan Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesinde yer alan manevi tazminat limitleri feriler dahil (ana para, faiz, masraf v.b. tüm giderler) 250.000-TL olup, tüm zarar görenler için toplam tazminat rakamı olduğunu, belirtilen dosyalarda toplam 175.803,00-TL tazminat ödendiğini, poliçe teminat limitlerinin 250.000-TL olması nedeniyle ödenen 175.803,00-TL den (250.000-175.803=74.197) sonra poliçe teminatlarında 74.197,00-TL teminat kaldığını, bakiye 74.197.00-TL teminat limiti asıl alacak, islemiş faiz, vekalet ücreti v.b. tüm giderler toplamı olduğunu, öncelikle huzurdaki davada kusur tespitinin yapılması gerektiğini, zira müvekkili şirketin ancak sigortalısı araç sürücüsünün kusurlu olması halinde ve sigorta teminat limitleri ile sınırlı sorumlu olduğunu, davacı yanın maddi vakıayı, kusuru, ispat etmesi gerektiğini, kusur durumu tespitine ilişkin bilirkişi raporu alınması gerektiğini, tüm bu nedenlerle, haksız, hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, mahkeme masrafı ve vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … ve …. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu kaza nedeniyle … Cumhuriyet Başsavcılığımın … sayılı hazırlık dosyasındaki bilirkişi raporunda davalı sürücüye ait olduğu bildirilen kusur oranına öncelikle itiraz ettiklerini, zira hazırlık dosyasındaki bilirkişi raporundan hareketle kusur değerlendirmesinin iş bu davada kabul edilmesinin hukuken yeterlilik ve kesinlik taşımayacağını, ceza davasında dahi kusur oranlarının hukuk mahkemesini bağlamayacağı kuralından haraketle hazırlık dosyasındaki bilirkişi raporunun esas alınmasına dair davacı beyanlarını kabul etmek imkanı olmadığını, bu neden ile tazminat davası yargılamasında kusur inceleme ve değerlendirilmesinin ayrıca yapılması talep ettiklerini, olay nedeniyle söz konusu olan hazırlık dosyası ve dava açıldı ise ceza davasının ayrıca bekletici mesele yapılması da talep ettiklerini, davacı yanın davasını kabul anlamına gelmemekle beraber mahkemede aksi yönde bir kanaatin hasıl olması ihtimaline binaen maddi tazminat hesaplamalarının yapılması halinde davacıların murisinin çalışıp çalışmadığının, çalışıyor ise bu çalışmadan elde ettiği gelirlerin ne olduğunun ve miktarının araştırılması gerektiğini, eğer destek çalışmayan bir kişi ise hesaplamalarda müstekar içtihatlar gereğince asgari rakamlara göre hesaplama yapılması gerektiğini, müteveffanın desteğini kaybettiği bildirilen tüm davacıların da çalışma ve gelir durumlarının araştırılması ve incelenmesi gerekliliğini, davacıların hak sahibi oldukları belirtilen tazminat miktarlarından indirimin yapılması zorunluluğunun olması gerektiğini, zira bu indirimin yasa ve hakkaniyetin zorunlu kıldığı bir indirim olduğunu, davacılar tarafından talep edilen manevi tazminat miktarlarının çok yüksek mahiyette olduğunu, bu miktarlarda tazminat talep edilmesinin zenginleşme amacına yönelik olduğunu, tüm bu nedenlerle müvekkili davalı aleyhine açılan iş bu davanın reddine, .yargılama masrafları ve ücreti vekaletin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ….. Sigorta vekili cevap dilekçesinde özetle; kazaya karışan … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı olduğunu, müvekkili şirketin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olup, bedeni zararlar halinde maddi tazminat talepleri için şahıs başına azami poliçe teminat limiti 175.000 TL ile sınırlı olduğunu, müvekkili sigorta şirketinin poliçeden kaynaklanan maddi tazminat talebinden doğan sorumluluğunun sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limiti ile sınırlı olup, söz konusu sorumluluk aynı zamanda davacıların yoksun kaldıkları gerçek destek miktarı ile sınırlı olduğunu, poliçede azami teminat limitlerinin yazılı olmasının bu miktarın herhalükarda ödeneceği anlamına gelmeyeceğini, K.T.K. mecburi mali mesuliyet (trafik) sigorta poliçeleri meblağ sigortası niteliğinde olmayıp zarar sigortası niteliğinde olduğunu, bu tür poliçeler ile üçüncü kişiler için haksız zenginleşmenin bir yolu olmayıp bu şahısların maruz kaldıkları gerçek zararın teminat altına alındığını, müvekkili Şirketin temerrüde düşmediği gibi dava açılmasına da sebebiyet vermediğini, tüm bu nedenlerle müvekkili şirketin sorumluluğunun tespiti açısından yoksun kalınan gerçek destek miktarının sosyal güvenlik kurumlarından herhangi bir ödenek alınıp alınmadığının da araştırılarak uzman bilirkişi marifetiyle tespitine, temerrüde düşmemiş ve dava açılmasına sebebiyet vermemiş bulunan müvekkili şirket aleyhine vekalet ücreti, yargılama giderleri ve faize karar verilmemesine, kabul anlamına gelmemek üzere aleyhe hüküm kurulması halinde ise poliçe limiti ve sigortalının kusur oranı dikkate alınarak hüküm kurulması gerekliliğine, reddedilen kısım için ise yargılama ücreti ve ücreti vekaletin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Taraf vekillerini delillerini liste halinde sunmuşlar, sigorta hasar dosyaları, kaza tarihi itibarıyla araç trafik kayıtları yine aynı kaza sebebiyle….Ağır Ceza Mahkemesinin …E,… K.sayılı 20/12/2012 günlü karar örneği sunulmuş, ceza dosyasındaki adli tıp raporu ve gerekçeli karar örneği getirtilmiş,ceza dosyasının temyiz incelemesi için halen Yargıtay da ayrıca aynı kaza sebebiyle başka davacılarca açılan ve derdest….Asliye Hukuk Mahkemesinin … E.sayılı dava dosyası celbedilmiş, tarafların mali ve sosyal durum araştırmaları yapılmıştır.
Davanın davacıların murisi olan …’in 22.12.2010 tarihinde yolcu olarak bulunduğu yolcu otobüsünde geçirdiği trafik kazası nedeniyle ölümünden dolayı açılan destekten yoksunluk tazminatı ile birlikte manevi tazminata yönelik açılan bir tazminat davası olduğu görülmekle iddia, savunma, deliller, karşı deliller birlikte değerlendirilerek davacıların destekten yoksunluk tazminatının hesaplanması yönünden bilirkişi incelmesi yapılması için dosya konusunda uzman aktüerya bilirkişisi … a tevdi edilmiş,bu bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonrası 16/03/2015 havale tarihli bilirkişi raporunun sunulduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporunda özetle davacı koca … için 69.871,60-TL, davacı kızı … (…) için ise 2.938,77 TL destekten yoksun kalma tazminatı hesaplandığı, ayrıca davacı kızı … ın 1974 doğumlu olup kaza tarihinde 36 yaşında ve evli olduğu, davacı oğlu …’ın 1976 doğumlu olup kaza tarihinde 34 yaşında ve evli olduğu, davacı oğlu …’ın 1978 doğumlu olup kaza tarihinde 32 yaşında ve evli olduğu, davacı oğlu … ın 1976 doğumlu olup kaza tarihinde 23 yaşında ve evli olduğu bu nedenle bu davacıların yetişkin ve evli olmaları sebebiyle haklarında destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanmadığı, olayın meydana gelmesinde davacıların murisinin kusuru olmadığı, davalı … A.Ş ye Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ile diğer davalı …A.Ş ye Artan Mali Mesuliyet Sigorta poliçesi ile sigortalı … plakalı araç sürücüsü davalı … nun asli ve tali kusurlu olması sebebiyle davacı hak sahipleri için hesaplanan tazminat tutarlarından indirim yapılmadığı, … plakalı aracın kaza tarihinde davalı … Ve … İşl. San. Tic. Ltd. Şti. Adına kayıtlı olduğu ve bu aracın davalı … A.Ş ye Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ile sigortalı olduğu ve poliçede ölüm halinde kişi başı teminat tutarının 175.000 TL olarak gösterildiği ve davacı … için 69.871,60 TL ,davacı kızı … (…) için ise 2.938,77 TL destekten yoksun kalma tazminatının toplam olarak 72.810,37 TL olduğu ve poliçede belirtiline (175.000 TL.) poliçe limitinde kaldığı,yine … plakalı aracın diğer davalı …A.Ş ye Artan Mali Mesuliyet Sigorta poliçesi ile sigortalı olduğu,poliçede manevi tazminat poliçe limitinin 250.000,00 TL olarak belirlendiğinin tespit edildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, davacılar vekili 06/04/2015 havale tarihli ıslah dilekçesi sunarak dava dilekçesinde 6.000 TL maddi tazminat ve 140.000,00 TL manevi tazminat istemiş iselerde maddi tazminat taleplerini 66.810,00 TL arttırdıklarını ve maddi tazminat taleplerini 72.810,00 TL olarak toplamda talep ettiklerini, yine 140.000,00 TL manevi tazminat istediklerini, faiz taleplerinin yine dava dilekçesinde talep ettikleri şekilde olduğunu bildirerek ıslaha konu talep yönünden eksik harcın ikmal edilerek makbuzun dosyaya sunulduğu anlaşılmıştır.
Islah dilekçesi davalılara tebliğ edilmiş, davanın destekten yoksun kalma yönünden aslında belirsiz alacak davası şeklinde açıldığı, destekten yoksun kalma tazminat tutarları belirlendikten sonra davacılar vekilince talep arttırım dilekçesinin sunularak dava değerinin belirtildiği ve belirtilen değer üzerinden eksik harcın yatırıldığı görülmekle teknik anlamda ıslah olmayıp davacılar vekilinin ıslah dilekçesi davanın belirsiz alacak davası olarak açılması sebebiyle talep arttırım dilekçesi olarak mahkememizce hukuki anlamda değerlendirilmiştir.
Mahkememizce tüm deliller toplandıktan sonra; karar verilmiştir.
Bu karar taraflarca süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2016/2716 E, 2017/2870 K sayılı 20.03.2017 tarihli ilamı ile bozulmuştur.
Mahkememizce bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Dosyanın Yargıtaydan geldikten sonra …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası Mahkememizin iş bu dosyası ile birleştirilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasındaki dava dilekçesinde özetle; 22/12/2010 günü saat 04.20 sıralarında … plakalı yolcu otobüsü sürücüsü … yönetiminde … yönünde gitmekte iken dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu direksiyon hakimiyetini kaybederek yaya üst geçidine çarpması sonucu ölümlü, yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, bu vesileyle yolcu …’ın öldüğünü, olaya ilişkin ceza soruşturmasını … sayılı soruşturma dosyası üzerinden yürütüldüğünü, bu dosya üzerinden alınan kusur bilirkişi raporu ile … plaka sayılı otobüs sürücüsü …’nun 8/8 kusurlu görüldüğünü, bu şekilde vuku bulan kaza neticesinde … Taşkın ölmüş ise de geriye davacı eşi … … ve çocukları …, …, …, …, … … kaldığını, kazaya neden olan otobüsün… nolu … ….ve motorlu taşıyıcılar kooperatifi adına çalıştığını, bu nedenle daha önce bu kazadan dolayı bu kooperatif aleyhine …. Asliye Ticaret Mahkemesine…Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını, bu nedenle 6100 sayılı HMK 107.maddesi kapsamında olmak üzere 72.810,00 TL ‘nin işleten ve sürücü yönünden kaza tarihinden davalı sigorta şirketleri yönünden ise temerrüt tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte tahsiline, ayrıca 130.000,00 TL manevi tazminatın işleten ve sürücü yönünden olay tarihinden davalı …şirketi yönünden öğrenme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizce tüm deliller toplandıktan sonra ; ” Davacılardan …, …, … ve … hakkındaki destekten yoksun kalmaya dair davanın bu davacılar yönünden Reddine, Davalı … hakkında açılan davada, davacı vekili tarafından son oturum feragat edildiğinden, bu davalı yönünden Feragat nedeni ile Reddine, Davalı …A.Ş. aleyhinde açılan maddi ve manevi tazminatta dava Sigortaların Sıralı Sorumluluk ilkesi uyarınca mahkememizce hükmedilecek olan maddi tazminat miktarı ilk sıradaki sigortaların limiti içersinde kalmış olmakla Reddine,
Davacı … için 69.871,60-TL ile davacı … (…) için 2.938,77-TL destekten yoksun kalmaya yönelik davanın ıslah edilmiş hali ile kabulü ile toplam 72.810,00-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … İşl. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak, bu davacılara verilmesine, Dosyamız ile birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında açılna davada, Davacı … için 69.871,60-Tl ile davacı … için 2.938,77 -Tl destekten yoksun kalmaya yönelik davanın ıslah edilmiş hali ile kabulü ile toplam 72.810,00- TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı … … (… …)’den olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte (esas davadaki) tahsilde tekerrür olmamak üzere alınıp bu davacılara verilmesine,
(Esas ve birleşen davada) Davacıların manevi tazminat taleplerine yönelik açılan davanın kaza tarihi dikkate alınarak kısmen kabulü ile davacı eş … için 20.000-TL, diğer davacılardan her biri için 10.000 ‘er TL olmak üzere toplam 70.000- TL manevi tazminatın, davalılar … İşl. San. Tic. Ltd. Şti. ile … … ( … …)’den olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınmasına, ayrıca diğer taraflara yaptığı ödemelerdeki temerüt faizi ve harç ve masraflardan sigortanın sorumlu olması nedeniyle hükmedilen kısımda diğer ödenen asıl alacaklarla birlikte 250.000.-Tl lik sınırın içinde kalmış olmakla bu davalılardan alınıp davacılara verilmesine,
Fazla talebin reddine.” karar verilmiştir.
Bu karar taraflarca süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Yargıtay 17.Hukuk Dairesinin 2019/4328 E, 2020/8124 K sayılı 07.12.2020 tarihli ilamı ile bozulmuştur.
Bozma ilamında özetle ; “Asıl ve birleşen dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Dairemizin bozma ilamından önceki ilk hükümde, asıl davaya konu edilen manevi tazminatların kısmen kabulü ile davacılar için toplam 130.000,00 TL. manevi tazminata hükmedilmiş; mahkemenin ilk hükmü, sadece davalı sigorta şirketleri tarafından (manevi tazminatların miktarı temyize konu edilmeden) temyiz edilmiş; ilk hükümdeki manevi tazminatlar (miktar bakımından), temyiz olmadığı için kesinleşmiştir. Bu itibarla; asıl davada, bozmadan önce hüküm altına alınan manevi tazminatlar kesinleştiği ve kesinleşen bir alacak yönünden yeniden değerlendirme yapılamayacağı, yeniden yapılacak değerlendirmenin usuli kazanılmış hakkın ihlali niteliğinde olacağı gözetilmelidir.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; asıl dava bakımından manevi tazminat miktarlarının kesinleştiği gözetilerek, ilk hükümdeki manevi tazminatlara karar verilmesi; birleşen dava bakımından ise, davacılar için daha önce belirlenen toplam 130.000,00 TL’lik manevi tazminatın, hak ve nasafet kurallarına uygun olduğu gözetilerek, birleşen dava davalısının da aynı miktarlardaki manevi tazminattan sorumlu olduğuna karar verilmesi gerekirken, kazanılmış hakları ihlal edecek biçimde, bozmadan sonraki yargılamada manevi tazminat miktarlarının yeniden takdir edilip tazminatların düşürülmesi doğru değildir.
Asıl davaya ilişkin mahkeme ilk hükmünde, araç işleteni olarak davacıların maddi zararından sorumluluğuna karar verilen davalı … Ltd. Şti’nin, kaza tarihinden işleyecek temerrüt faizinden sorumlu tutulduğu; adı geçen davalının ilk kararı temyiz etmediği ve hakkındaki ilk hükmün kesinleştiği; bozmadan sonraki yargılama sonunda ise, davalının sorumlu tutulduğu maddi tazminat için temerrüt faizine karar verilmediği görülmektedir.
Asıl dava davalısı … Ltd. Şti, birleşen dava davalısı …nolu … …Kooperatifiyle birlikte, davacıların zararından müteselsilen sorumludur ve davacı yana ödeme yapılmasından sonra, davalılar arasında rücu ilişkisinin gündeme gelmesi kaçınılmazdır. Bu nedenle de; müteselsil sorumlulardan birinin, diğer müteselsil sorumlu hakkında verilen kararı temyizde hukuki yararı bulunmaktadır.
Temyize konu hükümde, davalı … Ltd. Şti’nin maddi tazminatın temerrüt faizinden sorumluluğuna karar verilmemiş ve davacı taraf kararı bu yönden temyiz etmemiştir. Kararın tarafı olan davalı ile davacı temyiz talebinde bulunmadığı için karar kesinleşmiş olmakla birlikte, temerrüt faizinden müteselsil sorumluluğu bulunan birleşen dava davalısı …nolu … …Kooperatifi’nin kararı temyizdeki hukuki yararı da gözetilerek, inceleme yapılması gerekmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. hakkındaki temerrüt faizinden sorumluluğa ilişkin ilk kararın kesinleşmiş olması ve temyize konu kararda bu hükmün değiştirilmiş olması, usuli kazanılmış hakkın ihlali niteliğinde olduğu ve birleşen dava davalısının hukuki yararı dikkate alınarak, maddi tazminatın temerrüt faizi bakımından, davalı … Ltd. Şti. için icrai olmayacak biçimde sadece tespit hükmü kurulmasını teminen kararın bozulması gerekmiştir.
Bozma ilamının kapsam ve şekline göre, davalı …nolu … …Kooperatifi vekili ve davacılar vekilinin vekalet ücretleri ve yargılama giderlerine ilişkin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir” gerekçesi ile mahkememiz hükmünü bozmuştur.
Mahkememizce bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Bozma ilamındaki hususlar mahkememiz hâkimliğince değerlendirilerek yeniden rapor alınmasına gerek duyulmaksızın bozma öncesi alınan raporlar doğrultusunda dosya hüküm vermeye elverişli olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava, taşıma sırasında meydana gelen trafik kazası sonucu, davacılar murisinin ölümü nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı… A.Ş’nin, davacılar murisinin yolcusu olduğu otobüsün zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu hususu çekişmesizdir.
Davalı sigorta şirketi, davacıların zararından öncelikle otobüsün zorunlu karayolu taşımacılığı mali sorumluluk sigortacısının sorumlu olduğunu iddia etmiş; mahkememizce, bozma öncesi verilen kararda davalı…, davacıların maddi zararlarından sorumlu tutulmuştur.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanunun 17. maddesinde “Şehirlerarası ve Uluslararası yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” düzenlemesi yapıldıktan sonra, 18. maddesinde “Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanun’un 17. maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar” düzenlemesine yer verilmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın “Tazminat Ödemesinde Öncelikli Sigorta” başlığını taşıyan B.8. maddesinde ise; “Meydana gelen zarar, öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 13.10.1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre yapılması zorunlu olan mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur” denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir.
İlk Hükümle davalı …vekili aynı konuda aynı sigorta teminatı kapsamına giren başka yerlerdeki bildirdikleri davaların sonucunun beklenilmesi talebinde bulunmuş ise de bu talebi yerinde görülmeyerek bekletici mesele yapılma talebinin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizin 02/04/2019 tarihli duruşmasında, davacı vekili, davalılardan …’nun vefat etmesi nedeni ile bu davalı yönünden açtıkları davadan feragat ettiklerini beyan etmiştir.
Dosyamıza sunulu deliller, sigorta hasar dosyaları ile sigorta poliçeleri, alınan hesaplaya dair aktüerya bilirkişi raporu ile tarafların mali ve sosyal durumları, olay sebebiyle davacıların manevi üzüntü ve uğradıkları keder, zarar ve zararın özel ağırlığı değerlendirilerek davacılardan …, …, … ve … hakkındaki destekten yoksun kalmaya dair davanın bu davacılar yönünden destek zararları bulunmadığından reddine, davalı … hakkında açılan davadan feragat edildiğinden bu davalı yönünden davanın feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Tüm bu nedenlerle Davacılardan …, …, … ve … hakkındaki destekten yoksun kalmaya dair davanın bu davacılar yönünden reddine, Davalı …aleyhinde açılan maddi tazminatta dava Sigortaların Sıralı Sorumluluk ilkesi uyarınca mahkememizce hükmedilecek olan maddi tazminat miktarı ilk sıradaki sigortaların limiti içerisinde kalmış olmakla reddine ilişkin kararlar kesinleşmiş olmakla yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Davacı … için 69.871,60 Tl ile davacı … için 2.938,77 Tl destekten yoksun kalmaya yönelik davanın (talep artırım) ile ıslah edilmiş hali ile kabulü ile toplam 72.810 TL destekten yoksun kalma tazminatının diğer davalılar …’ndan olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte…Ltd. Şti den alınıp bu davacılara verilmesine,
Dosyamız ile birleşen … ATM nin … E sayılı dosyasında açılan davada Davacı … için 69.871,60 Tl ile davacı … için 2.938,77 TL destekten yoksun kalmaya yönelik davanın (talep artırım) ile ıslah edilmiş hali ile kabulü ile toplam 72.810 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … … olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsilde tekerrür olmamak üzere bu davalılardan alınıp bu davacılara verilmesine,
Davacıların manevi tazminat taleplerine yönelik açılan davanın kaza tarihi dikkate alınarak kısmen kabulü ile davacı eş … için 30.000 TL, diğer davacılardan her biri için 20.000 er TL olmak üzere toplam 130.000 TL manevi tazminatın davalı …yönünden dava tarihinden diğer davalılar …. Şirketi, … ile … … yönünden olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ayrıca davalı …için sigorta poliçesi ile sınırlı olmak üzere, diğer taraflara yaptığı ödemelerdeki temerrüt faizi ve harç ve masraflardan sigortanın sorumlu olması nedeniyle hükmedilen kısımda diğer ödenen asıl alacaklarla birlkte 250.000.-Tl lik sınırın içinde kalmış olmakla bu davalılardan alınıp bu davacılara verilmesine, Fazla talebin reddine, karar vermek gerekmiştir.
Bu nedenle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:gerekçesi yukarıda yazıldığı üzere ;
1-Davacılardan …, …, … ve … hakkındaki destekten yoksun kalmaya dair davanın bu davacılar yönünden reddine,
Davalı …aleyhinde açılan maddi tazminatta dava Sigortaların Sıralı Sorumluluk ilkesi uyarınca mahkememizce hükmedilecek olan maddi tazminat miktarı ilk sıradaki sigortaların limiti içerisinde kalmış olmakla reddine ilişkin kararlar kesinleşmiş olmakla yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına.
2-Davacı … için 69.871,60 Tl ile davacı … için 2.938,77 Tl destekten yoksun kalmaya yönelik davanın (talep artırım) ile ıslah edilmiş hali ile kabulü ile toplam 72.810 TL destekten yoksun kalma tazminatının diğer davalılar …’ndan olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte…Ltd. Şti den alınıp bu davacılara verilmesine,
3-Dosyamız ile birleşen …. ATM nin … E sayılı dosyasında açılan davada Davacı … için 69.871,60 Tl ile davacı … için 2.938,77 TL destekten yoksun kalmaya yönelik davanın (talep artırım) ile ıslah edilmiş hali ile kabulü ile toplam 72.810 TL destekten yoksun kalma tazminatının ( esas davadaki hükmedilen 72.810-TL nin tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile ) davalı … … olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsilde tekerrür olmamak üzere bu davalılardan alınıp bu davacılara verilmesine,
4-Davacıların manevi tazminat taleplerine yönelik açılan davanın kaza tarihi dikkate alınarak kısmen kabulü ile davacı eş … için 30.000 TL, diğer davacılardan her biri için 20.000 er TL olmak üzere toplam 130.000 TL manevi tazminatın davalı …yönünden dava tarihinden diğer davalılar …. Şirketi, … ile … … yönünden olay tarihi olan 22.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ayrıca davalı …için sigorta poliçesi ile sınırlı olmak üzere, diğer taraflara yaptığı ödemelerdeki temerrüt faizi ve harç ve masraflardan sigortanın sorumlu olması nedeniyle hükmedilen kısımda diğer ödenen asıl alacaklarla birlikte 250.000.-Tl lik sınırın içinde kalmış olmakla bu davalılardan alınıp bu davacılara verilmesine,
Fazla talebin reddine,
5- Karar ve ilam harcı 13.853,95-TL nin, tamamlama harcı ve ıslah ile alınan 1.639,60-TL den düşümü ile kalan 12.214,35-TL bakiye ilam harcının esas ve birleşen davadaki davalılardan alınarak Hazineye gelir kaydına, ( Esas ve birleşen davalardaki konu, talep ve miktarın aynı olması, birleşen davadaki davalının davaya dahil edilmek amacı ile açılan bir dava olduğu anlaşılmakla, harç ve yargılama giderleri tek kalemde hesaplanmıştır.)
6- Davacı tarafından yatırılan 1.664,80-TL başvuru, tamamlama ve ıslah harcının esas ve birleşen davadaki davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7- Davacı tarafından yapılan 1.219,65-TL yargılama giderinin kabul edilen miktar oranlanarak takdiren 1.162,30-TL’nin esas ve birleşen davadaki davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8- Esas ve birleşen davada kabul edilen Maddi Tazminat yönünden ; Davacı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 10.265,30-TL vekalet ücretinin davalı … İşl. San. Tic. Ltd. Şti.’den ve … … (… …) ve… A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
9- Esas ve birleşen davada kabul edilen manevi tazminat yönünden ; Davacı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalılar … İşl. San. Tic. Ltd. Şti, ve … … (… …)’den alınarak davacıya verilmesine,
10- Esas davada red edilen manevi tazminat yönünden; Davalılar, … İşl. San. Tic. Ltd. Şti. kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
11- Birleşen davada: Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
12- Birleşen davada; Davacı tarafından yatırılan 77,00-TL peşin ve başvuru harcının birleşen dosyadaki davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
13- Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzünde ilamın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile Yargıtay yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/06/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza