Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/121 Esas
KARAR NO : 2023/65
DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli)
DAVA TARİHİ : 01/10/2020
KARAR TARİHİ : 30/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi, prim alacağı, fazla ödenen komisyon alacağının iadesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında yapılan ihale sonucunda müvekkilinin … nolu bayi olarak çalışmaya başladığını, bu bayiliğin 2005 yılında başladığını ve yaklaşık 13 yıl sürdüğünü, bayilik anlaşmasının 2018 yılında sona erdiğini, müvekkilinin sözleşme süresince üstüne düşen tüm sorumluluklarını eksiksiz bir şekilde yerine getirdiğini ancak davalının basiretli bir tacir gibi davranmadığını, davalı tarafça yapılan ihale sonucunda müvekkili ile imzalanan sözleşme gereği 5.000,00 TL ve 10.000,00 TL bedelli teminat mektuplarının davalı tarafa sunulduğunu, teminat mektupları gereği müvekkilinin … T.A.Ş.’ne uzun yıllardır komisyon ödediğini, sözleşmenin sona ermesinden sona davalı tarafa ulaşan müvekkilinin teminat mektuplarının iadesini talep ettiğini ancak davalı tarafça teminat mektuplarının kaybolduğunu ve iade edilmeyeceğini bildirdiğini, davalı şirketin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi sebebiyle taraflarınca arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, haksız yere iade edilmeyen teminat mektupları nedeniyle müvekkilinin maddi zarara uğradığını, bu nedenlerle davanın kabulü ile teminat mektuplarının müvekkiline iadesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesinin yetki şartı uyarınca yetkili mahkemenin İstanbul Mahkemeleri olarak belirlendiğini, yetkisizlik itirazında bulunduklarını, davacının basiretli bir tacir olarak teminat mektuplarının iadesi edilmemesi nedeniyle oluşan zararını ve prim alacaklarını kesin olarak belirleyebilmesinin mümkün olduğunu, bu nedenle söz konusu davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirket tarafından teminat mektuplarının bankaya iade edildiğini, bu nedenle davacını komisyon bedeli ödemesine müvekkili şirketin sebebiyet vermediğini, müvekkili şirketin taraflar arasındaki sözleşmelere uygun hareket ettiğini ve sözleşmenin teminat başlıklı 25. maddesinde belirlenen şartların oluşması için gerekli şartların oluşmasını beklediğini ve bu sürede haksız bir durum oluşmaması adına teminat mektuplarını nakde çevirmediğini, taraflar arasındaki sözleşmenin ilgili maddelerinde teminat mektuplarının iade edilebilmesi için öncelikle hesap mutabakatının yapılmasının gerektiğini, davacının davaya konu sözleşmeleri imza ettiği tarihte bu hususları da kabul ettiğini, teminat mektuplarının müvekkili şirket bünyesinde olmadığına ve kargoya verildiğine dair kargo teslim tutanağında gönderinin teslim edildiği tarih ve teslim alan banka çalışanlarının isimlerinin yer aldığını, … Kargonun gönderi sorgulama ekranında kargo takip numarası sorgulandığında da aynı bilgilere ulaşıldığını, dolayısıyla söz konusu teminat mektuplarının iade edilmiş olması nedeniyle müvekkili şirketin herhangi bir komisyon bedeli ödeme yükümlülüğünün bulunmadığını, davacı bayinin tüm primlerini ve cari ödemelerini aldığını ve prim alacağı taleplerinin reddinin gerektiğini, bu nedenle davanın öncelikle usulden aksi halde esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
… .Asliye Hukuk Mahkemesinin 09/12/2020 tarih ve 2020/… Esas 2020/… Karar sayılı kararı yetkisizlik kararı nedeniyle, dosya mahkememize 02.03.2021 tarihinde intikal etmiş olup, Mahkememizin 2021/… Esas sayılı sırasına kaydının yapıldığı anlaşılmıştır.
Mali Müşavir bilirkişinin 03/01/2022 tarihli raporunda özetle; Davalının ibraz olunan elektronik ticari defterlerinin açılış ve kapanış noter tasdiklerinin tam olduğu, ticari defterlerinin sahibi lehine delil vasfında olduğu, davacının envanter ve kebir defterleri ibraz edilmediğinden davacı defterlerinin takdiri delil vasfında olabileceği, taraf ticari defter kayıtlarına göre davacının davalıdan prim alacağı olmadığı, davalı tarafın cevap dilekçesindeki çelişkili beyanı ile dava konusu teminat mektuplarını düzenleyen bankanın müzekkere cevabı birlikte değerlendirildiğinde, dava konusu teminat mektuplarının davalı tarafından davacıya ya da muhatap bankaya iade edilmediği kanaatine ulaşıldığı, taraf ticari defter kayıtlarına göre taraflar arasındaki hesap mutabakatı 10.10.2018 tarihinde tamamlanmış olmakla sözleşme ilişkisi de 10.10.2018 tarihinde sona erdiği, … A.Ş’nin, … Asliye Hukuk Mahkemesinin yazdığı 01.12.2020 tarihli müzekkere cevabı ekinde yer alan ödeme planlarına göre 10.10.2018 tarihinden 01.10.2020 dava tarihine kadar aylık 3.600,00TL komisyon ve 180,00TL BSMV olmak üzere toplam 3.780,00TL teminat mektuplarına ilişkin masraf tahakkuk ettiği ve davacı tarafından ödendiği tespit edildiği, … A.Ş’nin, … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin yazdığı 01.12.2020 tarihli müzekkere cevabı ekinde yer alan ödeme planlarına göre 10.10.2018 tarihinden 22.02.2021 Sayın Mahkemenizin dava tarihine kadar aylık 4.400,00TL komisyon ve 220TL BSMV olmak üzere toplam 4.620,00TL teminat mektuplarına ilişkin masraf tahakkuk ettiği ve davacı tarafından ödendiği tespit edildiği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mali Müşavir bilirkişinin 09/09/2022 tarihli ek raporunda özetle; Sayın Mahkemenizin 18.02.2022 tarihli müzekkere cevabı … Genel Müdürlüğü’nün 24.02.2022 tarihli yazısı ve … Kargo’nun 15.02.2022 tarihli yazına göre dava konusu teminat mektuplarının … … Şubesi’ne 13.05.2019 tarihinde iade edildiği, …’ın dosyaya sunulu 01.12.2020 tarihli yazısı eki listelere göre, davacının 10.10.2018 fesih tarihinden 13.05.3019 teminat mektuplarını iade tarihleri arasındaki 7 aylık dönemde iki adet teminat mektubu için toplam 2.520,00TL ödediği, ancak teminat mektuplarının iadesinden sonrada bankanın teminat mektupları için ücret ve masraf alamaya devam ettiği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bedel artırım dilekçesi; davacı vekili 05/01/2022 tarihli dilekçesi ile talep sonucunu artırdığını bildirmiş, dilekçesi davalı vekiline usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin son bulduğu, sözleşme kapsamında verilen teminat mektubunun iade edilmediği, teminat mektubu nedeniyle fazladan ödenen komisyon bedelleri ile sözleşme kapsamında ödenmeyen prim alacağı talepleri istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin son bulduğu uyuşmazlık konusu değildir. Bu kapsamda davacıdan alınan teminat mektubunun iadesi, fazlaca komisyon ödenip ödenmediği, ödendi ise davalının buna sebep olup olmadığı, davacının bakiye prim alacağı kalıp kalmadığı hususlarının taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözülmesi gerekmektedir.
Davacı tarafça davalıya sözleşme kapsamında 26/04/2005 tarihli, … numaralı, 5.000,00 TL bedelli ve … numaralı 10.000,00 TL bedelli iki adet teminat mektubu verilmiştir. Dava dışı banka olan …’ın 24/02/2022 tarihli cevabi yazısına göre teminat mektupları davalı yanca 13/05/2019 tarihinde dava tarihinden önce bankaya teslim edilmiştir. Davacı, teminat mektuplarının akıbetini dava dışı bankadan net olarak öğrenememiş ve davalı aleyhine iade davasını 01/10/2020 tarihinde ikame etmiştir.
İmza edilen 507803 yevmiye numaralı sözleşmenin 23.4. maddesinde “Taraflardan her biri … sözleşmeyi herhangi bir sebep göstermeksizin 1 ay önceden yazılı bildirimde bulunmak kaydıyla feshedebilir. Bu halde sözleşme fesih bildiriminin karşı tarafa ulaştığı tarihten itibaren işleyecek sürenin sonu itibariyle sona erecektir.” şeklindedir.
Yine 01/07/2009 tarihli … Bayilik sözleşmesinin 25. maddesinde teminat mektubunun şartları paraya çevrilmesi belirlenmiş, 26. maddesinde yukarıdaki düzenlemeye paralel şekilde bir ay fesih öneli belirlenmiştir.
Tarafların ticari defterleri incelenmiş, davacının ödediği komisyon bedelleri celp edilmiş, mali müşavir bilirkişiden rapor alınmıştır. Buna göre taraflar arasındaki son işlem tarihi 22/11/2016 tarihlidir. Taraflar arasındaki hesap mutabakatı 10/10/2018 tarihlidir. Taraflar hesap mutabakatı yaparak sözleşme ilişkisini sona erdirdiğine, alacaklılık borçluluk durumu kalmadığına göre davalının teminat mektubunu iade şartları doğmuştur. Nitekim davalının mutabakat harici doğmuş veya doğacak alacak iddiası kalmamıştır. Buna göre 10/10/2018 tarihinden mektupların bankaya iade edildiği 13/05/2019 tarihleri arasında davalının teminat mektuplarını iade etmemesinden dolayı davacının fazladan ve gereksiz yere davalının kusuru ile komisyon bedeli ödediği anlaşılmaktadır. Davalı, dava tarihinden önce 13/05/2019 tarihinde dava konusu toplam 15.000,00 TL’lik teminat mektuplarını bankaya iade ettiğinden, bu tarihten sonra bankanın komisyon bedeli almaması gerektiğinden davalının sorumlu olmadığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla 13/05/2019-10/10/2018 tarihleri arasında hesap edilen komisyon bedeli 2.520,00 TL olarak hesaplanıp hüküm altına alınmıştır.
Davalı, dava tarihinden önce teminat mektuplarını iade ettiğine, bu yönden davalıya yüklenecek kusur bulunmadığına göre, davacının teminat mektuplarının iadesini istemesinde dava tarihi itibariyle hukuki yarar bulunmadığından talebin reddine karar vermek gerekmiştir. Yine ticari defter kayıtlarına göre davacının bakiye prim alacağı bulunmadığından, bu yönde ispat yükü yerine getirilmediğinden talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Teminat mektuplarının toplamı 15.000,00 TL, bedel artırım yoluyla iadesi istenen komisyon bedeli 8.400,00 TL, prim alacağı 500,00 TL olmak üzere dava değeri 23.900,00 TL olarak tespit edilmiş, yargılama giderleri belirlenmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
Davanın Kısmen Kabulü ile;
1-Davacının teminat mektubunun iadesi talebinin hukuki yarar yokluğundan Reddine,
2-Davacının prim alacağına ilişkin talebinin Reddine,
3-2.520,00 TL fazladan ödenen komisyon bedelinin 01/10/2020 dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin Reddine,
4-Karar tarihi itibari ile alınması gereken 179,90-TL harcın 408,24-TL peşin alınan harçtan düşümü ile artan 228,34-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 54,40-TL başvuru harcı, 408,24-TL peşin harç olmak üzere toplam 462,64-TL harçtan, davacıya geri verilmesine karar verilen 228,34-TL harcın düşümü ile kalan 234,30-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kabul-red oranına göre davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.520,00-TL (kabul miktarı nazara alınarak) vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Kabul-red oranına göre davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00-TL (red miktarı nazara alınarak) vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan tebligat, müzekkere, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.516,85-TL yargılama gideri kabul ve red durumuna göre takdiren oranlayarak 265,38-TL’lik kısmının davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine; arda kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri 500,00-TL’nin kabul ve red durumuna göre takdiren oranlayarak 447,28-TL’lik kısmının davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine; arda kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
9-6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan zorunlu arabuluculuk gideri 1.320,00-TL’nin kabul-red oranına göre 139,18-TL’nin davalıdan, 1.180,82-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
10-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.30/01/2023

Katip … Hakim …
e-imza e-imza