Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/726 E. 2021/1042 K. 30.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/726 ESAS
KARAR NO:2021/1042 KARAR

DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ:16/03/2020
KARAR TARİHİ:30/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 16/03/2020 tarihli dava dilekçesi ile müvekkilinin, davalı bankanın 418 şube kodlu … hesap nolu …-E hesabının sahibi olduğunu, müvekkilinin mal varlığının…’ye devredildiğini, müvekkilinin adres bilgileri davalı tarafından bilindiği, müvekkillin mal varlığının, … Fonuna devredildiğinin öğrenmesi üzerine davalı bankaya, 28/09/2018 tarihinde tebliğ edilen dilekçe ile başvurulduğunu, davalı banka tarafından başvuruları yanıtsız bırakıldığını bu nedenle müvekkiline ait para ve sair mevduat değerinin şimdilik 5.000 TL’nin…’ye devredilme tarihinden itibaren merkez bankasının mevduatlara uyguladığı en yüksek faiz işletilerek müvekkiline iadesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi ile davacı taraf, 16.03.2020 tarihli dava dilekçesi ile yanıltıcı beyan ve iddialarda bulunmak suretiyle; zamanaşımına uğraması durumunda izlenmesi gereken usule uyulmaksızın davacının malvarlığının…’ye devredildiği iddiası ile şimdilik 5.000,00-TL’nin…’ye devredilme tarihinden itibaren Merkez Bankası’nın mevduatlara uyguladığı en yüksek faiz ile birlikte davalı müvekkil Banka’dan tahsili talepli olarak huzurdaki haksız davayı ikame etttiğini, haklı itirazlarımızın kabulünü, davanın öncelikle zamanaşımı sebebi ile usulden reddini, hukuka, usule ve yasalara, hakkaniyete, iyi niyet kurallarına aykırı ve dayanaksız talepler içeren davanın tüm talepler açısından reddini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
Davanın İhbar Olunduğu Yatırımcı Tazmin Merkezi’nin cevap dilekçesi ile yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacakların, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden, yatırım fonu ve değişken sermayeli yatırım ortaklıkları için ise tasfiye tarihinden başlayacak on yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi halinde YTM’ye gelir kaydedileceği hükmünün yer aldığını; davacının Merkezlerine herhangi bir başvurusunun bulunmadığını, davadan Sayın Mahkemenin ihbar bildirimi ile haberdar olduklarını, davacının hesabında bulunan payların SPK md.83 hükmü uyarınca zamanaşımına uğraması nedeniyle Merkezlerine devredilmesinin mevzuata uygun olduğunu, davalı banka tarafından davacı hesabında 10 yıl boyunca herhangi bir işlemin gerçekleştirilmediğini, mevzuat çerçevesinde devredilen payların 3 ay içerisinde satılması esas olduğundan devre konu … paylarının 24.03.2015 tarihinde 11.880,27 TL’den satıldığını, işbu davanın Bankacılık Kanunu’na değil, Sermaye Piyasası Kanununa dayandığını, mevzuat uyarınca bildirim yapma yükümlülüğünün bankaya ait bulunduğunu, davacının faize ilişkin iddilarının hukuki olmadığını, davaya fer’i müdahale taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep ettiklerini, açıklanan nedenlerle; davaya fer’i müdahale taleplerin kabulüne, haklı herhangi bir gerekçeye dayanmayan davanın esas yönünden reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına, karar verilmesini, savunmuş ve talep etmiştir.
Yanların tüm delilleri toplandıktan sonra dosya iddia, savunma ve yanların tüm delilleri ile ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak icra takip tarihi itibarıyla davacının davalıdan alacağı varsa saptanması için bilirkişiye verilmiştir.
Bilirkişinin düzenlediği 26/07/2021 tarihli 10 sayfadan ibaret raporunda özetle; “Açıklanan -hususlar “muvacehesinde;- davacının, davalı“ bankanın …/… Şubesi nezdinde (… sayılı Yatırım Hesabında) 44.001 Lot (pay) hisse senedi (… A.Ş.) bulunmasına karşın, 10 yıllık zamanaşımının dolması nedeniyle, bu kıymetin davalı Banka tarafından SPK 83.maddesine istinaden ve yasal mevzuata uygun olarak Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne devredildiği, anılan Kurumca da yine yasal mevzuat çerçevesinde nakde dönüştürülerek (satışı yapılarak) gelir kaydedildiği, dolayısıyla, davacının davalı banka nezdinde, dava tarihi itibariyle herhangi bir hak ve alacağının bulunmadığı” Kanaat ve sonucuna varılmaktadır.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere;
Huzurdaki davada davacının, davalı Bankanın …/… Şubesi nezdinde bulunan … numaralı yatırım hesabında (yine aynı numaralı vadesiz mevduat hesabına bağlı bulunan), 28.01.2015 devir tarihi (davalı bankanın davacıya ait kıymetleri yasa gereği Yatırımcı Tazmin Merkezine devrettiği tarih) itibariyle 44.001 Lot … A.Ş. payının mevcut bulunduğu ve bu kıymetin dava konusu edildiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunun, davacıya ait hak ve alacakların hiçbir bildirim ve ilan yapmaksızın zamanaşımı nedeniyle ….’ye devredildiği (devir işlemi dava dilekçesinde belirtildiği gibi ….’ ye değil, Sermaye Piyasası Kanunu’na göre Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne yapılması gerekmekte olup, davalı bankaca devir işlemi Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne yapılmıştır) ve davacının zarara uğradığı noktasında toplanmıştır.
Davacıya Ait Hisse Senedinin Zamanaşımına Uğradığı Gerekçesiyle Devir İşlemine Yönelik Yasal Mevzuatın dava konusu edilen kıymet, davacıya ait 44.001 Lot … hisse senedidir. Bu hisse senedinin, davalı banka tarafından zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle 28.01.2015 tarihinde Yatırımcı Tazmin Merkezine devredildiği ve anılan hisse senetlerinin Yatırımcı Tazmin Merkezi tarafından 28.01.2015 tarihinde toplam 11.880,27 TL üzerinden paraya çevrildiği ve gelir kaydedildiği anlaşılmaktadır.
5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun; “Zamanaşımı” başlıklı 62.maddesinde; “Bankalar, nezdlerindeki mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklardan hak sahibinin en son talebi, işlemi, herhangi bir yazılı talimatı tarihinden başlayarak 10 yıl içinde aranmayanlar zamanaşımına tabidir. Zamanaşımına uğrayan her türlü mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklar banka tarafından hak sahibine ulaşılamaması halinde yapılacak ilanı müteakiben Fona gelir kaydedilir. Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Kurulca belirlenir”,
6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun;“Yatırımcı Tazmin Merkezi” başlıklı 83 maddesinin 4.fıkrasında; “Yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden, yatırım fonu ve değişken sermayeli yatırım ortaklıkları için ise tasfiye tarihinden başlayarak on yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi halinde YTM’ye gelir kaydedilir. Bununla ilgili usul ve esaslar Kurulca belirlenir”,
Davalı Bankanın Davacıya Ait Hisse Senetlerinin Zamanaşımına Uğramasıyla İlgili Uygulamalarının İncelenmesi Davalı Bankaca, davacının kendisinde kayıtlı bulunan bilgileri ve adresi esas alınarak “…” adresine dava konusu yatırım hesabının Zamanaşımına uğrayacağına ilişkin olarak iadeli taahhütlü olarak 21.03.2014 tarih, …sayılı mektup gönderdiği görülmektedir. Bu mektupta; “Sermaye Piyasası Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre Bankalar nezdindeki yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklardan en son talep, işlem veya hesap sahibinin herhangi bir şekilde yazılı talimatı tarihinden başlayarak 10 yıl geçtiği halde sahipleri tarafından aranmayanların, Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne devredilmesi gerekmektedir. Kayıtlarımızın incelenmesi sonucunda …/… Şubemizde bakiyesi bulunan hesabınızın 31.12.2014 tarihi itibariyle zamanaşımına uğrayacağı anlaşılmıştır. Bu nedenle, nezdinizdeki belgeler ve geçerli bir kimlik belgesi ile birlikte 31.12.2014 tarihinden önce yukarıda belirtilen şubemize veya şubelerimizden birine başvurmanız gerekmekte olup, aksi halde mevzuat uyarınca işlem yapılacağından bu tarihten sonra yapılacak başvurularda söz konusu hesap ile ilgili olarak tarafınıza herhangi bir ödeme yapılamayacağına, hesabınızdaki her türlü emanet ve alacaklarınızın ve bunlara bağlı faiz, kar payı ve diğer gelirlerin Yatırımcı tazmin Merkezine devredileceğine ve hesaptaki emanet ve alacaklarınız ile bunlara bağlı faiz, kar payı ve diğer gelirlere ilişkin olarak Bankamızdan herhangi bir talepte bulunulamayacağına bilgi edinmenizi rica eder…” açıklamalarına yer verilmiştir. Ancak, PTT kayıtlarına göre, iadeli taahhütlü olarak gönderilen Banka mektubunun, söz konusu adrese teslim edilemediği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerden, davacının Banka kayıtlarındaki adresinin “…” olduğunu kanıtlayan bir belgeye rastlanmamıştır. Ancak, davacı yanın da, dava dosyasında, söz konusu adresin kendisine ait olmadığı yönünde bir beyanı bulunmamaktadır.
Öte yandan; yine yukarıda ayrıntıları belirtilen Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, aynı takvim yılı içinde zamanaşımına uğrayan diğer yatırım hizmetleri ve faaliyetleri veya yan hizmetlerden kaynaklanan her türlü emanet ve alacakların YTM’ye devredileceği ve bunlarla ilgili listelerin Nisan 2014 ayının başından itibaren davalı Bankanın kendi internet sitesinde (…) İlgili yıl sonuna kadar ilan edileceği ve bu durumun da 03.04.2014 tarihli 8542 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 747.sayfasında, yanısıra, 02.04.2014 tarihli … Gazetesi ile 04.04.2014 tarihli … Gazetesinde yayımlandığı görülmektedir.
Davalı Bankanın, davacıya ait zamanaşımına uğrayan hak ve alacağına yönelik olarak yasal mevzuatta belirtilen ilan keyfiyetini yerine getirdiği, hak sahibine de yine yasal mevzuata uygun olarak gerekli bildirimi yaptığı anlaşılmaktadır.
Davacının davalı Bankanın … Şubesi nezdindeki … numaralı yatırım hesabında bulunan 44.001 adet … payı (hisse senedi) zamanaşımına uğraması nedeniyle yasal mevzuata uygun olarak davalı banka tarafından 28.01.2015 tarihinde Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne devredilmiş, bu kurum tarafından da, yine yasal mevzuat çerçevesinde, 24.03.2015 tarihinde nakde dönüştürülerek (44.001 payilot, pay fiyatı 0,27 TL’den, toplam 11.880,27 TL üzerinden nakde dönüştürülmüştür) gelir kaydedildiği anlaşılmaktadır. Davalı bankaca, zamanaşımına uğrayan hak ve alacaklar konusunda, bunların Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne devri yapılmadan önce, yasal mevzuata uygun olarak hak sahibine gerekli bildirimin yapıldığı, yine yasal mevzuata uygun olarak ilan keyfiyetinin yerine getirildiği görülmektedir.
Öte yandan, davalı bankanın, bildirimin yapıldığı adresin, banka kayıtlarına göre davacıya ait olup olmadığını kanıtlayacak bir belgeyi dava dosyasına sunmamakla birlikte, bu adresin davacıya ait olmadığı yönünde, davacı tarafından da herhangi bir beyanda bulunulmamış ya da bu yönde bir kanıt da sunulmamıştır. Ayrıca, dava konusu zamanaşımına uğrayan hak ve alacakların, 10 yıllık süreyle ilgili olarak zamanaşımına uğramadığı (6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 83/4.maddesine göre; “Yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden, yatırım fonu ve değişken sermayeli yatırım ortaklıkları için ise tasfiye tarihinden başlayarak 10 yıl içinda talep ve tahsil edilememesi halinde YTM’ye gelir kaydedilir. Bununla ilgili usul ve esaslar Kurulca belirlenir” denilmektedir. Davacı yan, zamanaşımını kesen ya da durduran bir iş ya da işlem yaptığı yönünde bir beyanda bulunmamıştır.) yönünde davacının bir savunmasının da bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Açıklanan hususlar muvacehesinde; davacının, davalı bankanın …/… Şubesi nezdinde (… sayılı Yatırım Hesabında) 44.001 Lot (pay) hisse senedi (… A.Ş.) bulunmasına karşın, 10 yıllık zamanaşımının dolması nedeniyle, bu kıymetin davalı Banka tarafından SPK 83.maddesine istinaden ve yasal mevzuata uygun olarak Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne devredildiği, anılan Kurumca da yine yasal mevzuat çerçevesinde nakde dönüştürülerek (satışı yapılarak) gelir kaydedildiği, dolayısıyla, davacının davalı banka nezdinde, dava tarihi itibariyle herhangi bir hak ve alacağının bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Tüm bu nedenlerle davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın reddine,
2-59,30-TL karar harcının peşin alınan 85,39-TL den düşümü ile kalan 26,08-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı ve davalılar vekilinin yüzünde ilamın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.30/11/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır