Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/558 E. 2021/1114 K. 15.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/558 Esas
KARAR NO : 2021/1114

DAVA : İtirazın İptali (Taşımacılık Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/10/2020
KARAR TARİHİ : 15/12/2021
Mahkememizde görülen itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ/
ASIL DAVADA;
İDDİA:
Davacı vekili, taraflar arasında İran’a makine nakliye konusunda sözlü olarak nakliye anlaşması yapıldığını, yapılan anlaşma çerçevesinde 45 palet 62.337,00 KG ve 4 palet 3.955,00 KG malın iki farklı sevkıyat ile İran gümrüğüne teslim edilmesi konusunda anlaşma yapıldığını, davalı şirketin söz konusu nakliye neticesinde İran’da bulunan şirkete, … (ticari fatura) düzenlendiğini, 11/07/2019 tarihli … numaralı taşıma senedinde bahsi geçen 4 palet 3.955,00 KG’lik nakliye için… numaralı 10/07/2019 tarihli 248.100,00 TL’lik ticari fatura düzenlendiğini, 29/08/2019 tarihli …numaralı taşıma senedinde bahsi geçen 45 palet 62.337,00 KG’lık nakliye için de … numaralı 20.09.2019 tarihli 446.060,53 Euro’luk ticari fatura düzenlendiğini, nakliyede hiç bir kaza, ziyan, eksiklik olmadan malları İran’da bulunan … (…) gümrük müdürlüğüne teslim edildiğini, İran mevzuatına göre, İran’a yapılan tüm nakliye işlemleri gümrüğe yapıldığını, müvekkili şirketin söz konusu malları eksiksiz, ve herhangi zarara uğramadan teslim etttiğini, …şirketinin davaya konu malları eksiksiz ve tam olarak teslim aldığının da anlaşıldığını beyanla ödenmeyen navlun fatura bedelinin tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali ile takibin devamını, asgari % 20 inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili, davacının müvekkil aleyhine giriştiği icra takibine konu faturaların 18.09.2019 tarih … no.lu 2.850-TL bedelli ve 29.08.2019 tarih …no.lu 43.650-TL bedelli kara nakliye navlun bedeline ilişkin iki fatura olduğunu, davacının … no.lu fatura konusu taşımanın tamamlandığını ve bu taşıma ile ilgili ihtilaf bulunmadığını, müvekkilin bu fatura acısından ödememe sebebinin, takas mahsup savunması
olduğunu, davacının …numaralı faturasına konu üç araçlık taşımada ise sözleşme ihlalinin söz konusu olduğunu, davacının bu taşımada taşıdığı emtianın 09.07.2019 tarihli müvekkilin faturasına konu satılan 248.100 TL bedelli mal olduğunu, davacı tarafça alacak mesnedi iki adet faturanın bu taşıma ile ilgisi olmadığını, davalının iki adet faturasından birincisinin numune – örnek mal taşıması için, ikinci faturanın ise üç taşıtlık bir adet ihracata ilişkin taşıma için olduğunu, davacının üç araçlık taşımayı gereği gibi ifa etmediğinden müvekkilden navlun talep etmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle takibe itiraz edildiğini, müvekkilin emir ve talimatlarına aykırı teslim nedeniyle müvekkili şirketin uğradığı zarar 42.672,86 USD karşılığı 248.100,00-TL taşıma kaynaklı zayi tazmin bedelinin tahsili için tarafça İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… E. sayılı dosyasından takibe girişildiğini, takas-mahsubun ileri sürülerek müvekkilin davacıya herhangi bir borcunun bulunmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 10. ATM 2020/559 ESAS 2021/4 KARAR SAYILI DAVADA;
İDDİA:
Davacı vekili, davacı şirketin 20/08/2019 tarihli ihracat faturası ile 484.305,36 USD kıymetinde malını dava dışı alıcısı …firmasına sattığını, satış teslim şeklinin …-Tahran’da gümrük geçici depolama sahasına kadar taşıma satıcı sorumluluğunda olacak şekilde kararlaştırıldığını, bu durumda gümrük geçici depolama sahasına kadar ihracatçının mala ilişkin her türlü tasarruf yetkisini koruduğunu, davacı şirketinde satıcı sıfatı ile üstlendiği teslim şekline istinaden davalı taşıyıcı-… karayolu taşıyıcısı şirket ile anlaştığını, malların transit ticaret şeklinde satışını takiben Türkiye’den İran’a taşınmasını davalı yanın üstlendiğini, taşıma faturasını düzenleyen ve taşıma senedini düzenleyenlerin ayrı şirketler olup her iki davalının da somut olayda … hükümlerine göre taşıyıcı konumunda olduğunu,…’nin 34. maddesi gereği her iki davalının da davacıya karşı müteselsilen sorumlu olduğunu, navlun faturası tanziminin düzenleyeni taşıyıcı konumuna getirdiği gibi … taşıma senedinin de aynı şekilde taşıyıcı konumuna getirdiğini, davacı ile malın alıcısı arasında anlaşma gereği ihracata konu mal bedeli ödemesinin %20 oranında preyapment-önden avans şeklinde ödeme %80 kısmının ise yükleme-taşıma başlaması ile ödenecek şeklinde anlaşıldığını, taşımanın toplam 45 palet, 62.337 kg brüt ve 60.312,00 kg net miktarından üç tır-taşıtlık yük için kararlaştırıldığını, her bir araç seferi için ayrı … taşıma senedi düzenlenmediği gibi toplam yük içinde sadece bir nüsha orjinal taşıma evrakı düzenlendiğini, davalının taşıdığı malı İran gümrük sahasına kadar taşıması, orada …taşıma senedinde belirtilen acentesi marifetiyle süreci takip etmesi ancak yükü alıcısına teslim etmemesi, teslim için talimat alması gerektiğini, bunun nedeninin ise malın ödenmesi gereken bedelinden 42.672,86 USD bakiye kalmış olması olduğunu, ancak davalının malı alıcısına orjinal taşıma ve sevk evrakını ibraz etmeksizin teslim ettiğini, tüm taşıma ve sevk evrakını alıcıya teslim etmekle davacıyı mağdur ettiğini, davalının sözleşmeye, … taşıma senedine, davacının emir ve talimatlarına aykırı yaptığı teslim sebebiyle davacının uğradığı zarar tazmin bedeli olarak 248.100 TL alacağın davalıdan tahsili için başlatılan takibe itirazın iptali ile takibin devamını asgari % 20 inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalılar vekili, hiçbir kaza, ziyan, eksiklik olmadan malları İran’da bulunan … gümrük müdürlüğüne teslim edildiğini, davalı şirket edimini yerine getirmiş olmasına rağmen davacı şirketin edimin yerine getirmeyerek yapılan taşımaya ilişkin ödeme yapmak istemediğini, 18/09/2019 tarih … numaralı fatura ve 29/08/2019 tarih ve… numaralı fatura alacağı için davalı şirket yetkililerinin davalı şirket yetkilileri ile defaten görüşme yaptıklarını, ancak yapılan görüşmelerin sonuçsuz kaldığını, faturaların herhangi bir itiraza uğramadan her iki tarafında ticari defterlerine işlendiğini, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında icra takibi başlattıklarını, davacı şirketin itirazı üzerine İstanbul …ATM.’nin… esas sayılı dosyası ile itirazın iptali davası açtıklarını, söz konusu malın ne kadar alındığı, ne kadar maliyetli olduğu, davacının ne kadar para aldığı konusunun davalı şirketin bilmesi gereken konular olmadığını, davalı şirketin davacının talimatları doğrultusunda hareket ettiğini, davacının teslim ettiklerini iddia ettiği evrak asıllarının taraflarında olduğunu, davalı şirketin taraflarca anlaşıldığı üzere malları teslim ettiğini, mallara ilişkin evrak asıllarını ise davacının talimatı doğrultusunda teslim etmediğini beyanla davanın reddini dilemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Asıl dava ödenmeyen navlun bedelinin tahsili, birleşen dava ise … konvansiyonu ve sözleşmeye aykırı taşıma ve teslim nedeniyle uğranılan zararların tazmini için başlatılan takibe itirazların iptali istemine ilişkindir.
Yaptırılan SMM incelemesi neticesinde tarafların birbirine düzenlediği faturaların ticari defterlerine kaydettiği anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık; asıl davadaki alacağa dayanak olan navlun bedeline davacı taşıyıcının hak kazanıp kazanmadığı, davalı göndericinin emir ve talimatlarına aykırı hareket etmesi nedeniyle karşı davada maddi zararın istenip istenemeyeceği konularında toplanmaktadır.
Davalı-birleşen davacı, taşıma belgesindeki varma yeri olarak belirtilen adrese ve alıcıya teslim edilmesi gerektiği yönünde talimat verdiği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Taşımacının taşımasözleşmesinin gereği olarak, taşıdığı emtiayı taşıma belgesinde yazılı varma yerine getirdikten sonra, emtiayı en güvenilir şekilde alıcısına teslim ve bu teslimi yazılı olarak kanıtlama yükümlülüğü bulunmaktadır. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, emtianın varma yerinde alıcıya teslim edildiğini kanıtlayan bir belge mevcut olmadığı gibi davalı birleşen davacının “Müşteriye teslim edilmesi konusunda size yazılı mail göndereceğim” şeklinde 29/08/2019 tarihinde davacı karşı davalıya mail attığı görülmektedir. Öte yandan … Konvansiyonu’nun 5. maddesi gereğince sevk mektubu 3 nüsha olarak düzenlenmemiştir.
Taşıma belgesi yerine kaim olmak üzere… belgesi tanzim edilmiş olup bu belge de tek nüsha olarak düzenlenmiştir. Sonrasında yargılama esnasında diğer 2 nüshası ise mahkememize ibraz edilmiştir. Bu durum …
Konvansiyonunun ilgili maddesine ve teamüle aykırıdır. Taşıma belgesinin sadece bir asıl nüsha olarak düzenlenmesi, emtianın alıcıya tesliminin yazılı olarak kanıtlanması yolunu da imkânsız kılmaktadır. Taşımacı olan davacı-birleşen davalının taşıma sözleşmesinin ifa edildiğini,
yani emtianın gönderilene teslim edildiğini kanıtlayan belgeleri ibraz
etmesi gerekir. Aksi halde sözleşmenin ifa edildiğini ve tamamlandığını ispat edemez.
Öte yandan davalı karşı davacı gönderen yukarıda belirtildiği üzere ödeme alıcıya malın teslimi hususunda talimatlarının beklenmesi gerektiğine ilişkin olarak davacı karşı davalıua mail atmıştır. Bu mail içeriğindeki talimata rağmen emtianın alıcıya teslim edilmesi, …’nın 12 ve 21. maddelerine aykırı olup 23. madde gereğince asıl davada taşıma bedeli talep edilemez.
Davalı karşı davacı itiraz dilekçesinde, söz konusu malların dava dışı alıcıya teslim edildiğini beyanla ilgili teslim evraklarını dosyaya sunduğu görülmektedir. Öte yandan adı geçen maildeki talimatın malların teslimi değil… ihracat evraklarının teslimine ilişkin olduğunu, malların tesliminde teslim yönünde herhangi bir farklı talimat söz konusu olmadığını savunmuştur. Ne var ki, teslimde ödeme kaydı yanlar arasında çekişmesizdir…. evrakları malın mülkiyet durumunu temsil etmektedir. Malı teslim aldığını irandaki alıcı şirket beyan etmişse de, davalı karşı davacının belirttiği … belgelerinin teslimi malın teslimine eş değer sayıldığından davalı karşı davacı taşıtan-göndericinin talimatına aykırı hareket edildiği sabittir. Davacı karşı davalının rapora itirazı bu yönden yerinde görülmemiştir. Bu nedenle birleşen dava açısından uğranılan zararın tazmini istenebilir.
Davalı karşı davacı takip talebinde oran belirtmeksizin ticari faiz talebinde bulunmuşsa da 3095 sayılı Kanun’da bu tür de bir faiz olmadığı gibi avans faizi oranına tekabül edecek oran da belirtilmemiştir. Dolayısıyla işleyecek faizin yasal faiz olarak kabulü gerekmiştir. Yine birleşen dava …’nın 21. maddesine dayalı olup, tazminat miktarının tayininde hakimin takdiri de söz konusu olduğundan alacağın likid olduğu kabul edilemez. Bu itibarla mahkememizce icra inkâr tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekmiştir. (Yargıtay 11. HD 23/02/2010 2008/6323 E. 2010/2067 K.)
HÜKÜM / Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Asıl Davanın Reddine,
2-Alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin alınan 561,61-TL harcın mahsubu ile, artan 502,31-TL’nin istek halinde yatıran davacıya iadesine,
3-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince reddedilen miktar üzerinden hesap edilen 6.845,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından sarf olunan mahkeme masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
Birleşen İstanbul 10. ATM 2020/559 esas 2021/4 karar sayılı dosya yönünden davanın kabulü ile;
1-İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra takip dosyasına vaki olmuş itirazın İİK’nın 67/1 maddesi gereğince iptali ile; 248.100,00-TL asıl alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak yasal faizi ile birlikte tahsili için takibin devamına, alacak niteliği itibariyle likit ve belirlenebilir olmadığından icra inkar tazminatı isteminin reddine,
2-Alınması gereken 16.947,71-TL harçtan peşin alınan 2.996,43-TL harcın mahsubu ile, bakiye 13.951,28-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından sarfedilen, 54,40-TL başvuru harcı, 7,80- TL vekalet harcı, 2.996,43 TL peşin harç olmak üzere cem’an 3.058,63-TL’den ibaret harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 25.817,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalılardan müşereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
5-Bu dava kapsamında davacı tarafından sarfedilen, 60,00-TL posta ve tebligat yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davadan önce hazineden sarf edilmiş bulunan 1.320,00-TL’den ibaret arabuluculuk giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına, gereği için yazı işleri müdürlüğünce harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
7-HMK’nın 333. maddesi gereğince, mahkeme veznesine depo edilen gider avansından kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesi ile birlikte yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.15/12/2021

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır Sayılı Kanun Gereğince Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.*