Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/203 E. 2021/359 K. 19.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/203 Esas
KARAR NO : 2021/359
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 01/04/2020
KARAR TARİHİ : 19/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; Davalı ile davacı şirket arasında (Eski 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu) 6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde; …. Noterliğinin 30.09.2011 tarih ve … yevmiye numarası ile … sözleşme numaralı Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, söz konusu Finansal Kiralama Sözleşmesi kapsamında Davalı Kiracı’ya; 1 adet … marka, 2006 model, … … tipi, … motor seri numaralı, … şasi seri numaralı, … tescil plaka numaralı, transmikser kamyon, 1 adet … marka, 2006 model, … … tipi, … motor seri numaralı, … şasi seri numaralı, … tescil plaka numaralı, transmikser kamyon, 1 adet … marka, 2006 model, … … tipi, … motor seri numaralı, … şasi seri numaralı, … tescil plaka numaralı, transmikser kamyon, 1 adet … marka, 2006 model, … … tipi, … motor seri numaralı, … şasi seri numaralı, … tescil plaka numaralı, transmikser kamyon, 1 adet … marka, 2006 model, … … tipi, … motor seri numaralı, … şasi seri numaralı, … tescil plaka numaralı, transmikser kamyon, 1 adet … marka, 2006 model, … … tipi, … motor seri numaralı, … şasi seri numaralı, … tescil plaka numaralı, transmikser kamyon, 1 adet … marka, 2006 model, … … tipi, … motor seri numaralı, … şasi seri numaralı, … tescil plaka numaralı, transmikser kamyon, kiralanmış ve teslim edildiğini, bu sözleşmenin kesinleşmiş ödeme planı uyarınca, sözleşmenin sona erme tarihi 30/04/2014 olarak belirlenmiş ve süre sonu itibariyle kiracı firmaya taşıtların mülkiyetlerini devralma hakkı tanındığını, 994 nolu finansal kiralama sözleşmesi 30.04.2014 tarihinde sona ermiş ve davalı kiracı firma, sözleşmeye konu kira bedellerinin tamamını ödediğini, sözleşme süresinin sonunda taşıtların mülkiyetlerini devralma hakkı bulunan davalı kiracı firma, bir süre bu hakkını kullanmak istemediğini bildirmiş ve kiracı firmadan herhangi bir alacağı kalmayan davacının bu isteği olumlu karşıladığını, özellikle 2018 yılından itibaren sözleşme konusu taşıtların motorlu taşıt vergi (mtv) borçlarının da kiracı tarafından ödenmemesi ve bu nedenle Vergi Dairesi’nin mezkur bedelleri Müvekkil Şirket’ten talep etmesi üzerine taşıtların mülkiyetlerini devralması ya da taşıtları iade etmesi gerektiği kiracı firmaya bir çok kez sözlü olarak bildirildiğini, Davalı Kiracı firmanın tüm sözlü uyarılara ve uzun süre idare edilmesine rağmen taşıtların mülkiyetlerini devralmaması ve kullanımında olan araçların vergi borçlarının da Müvekkil Şirket’ten tahsil edilmesi sebebiyle davalı kiracı firmaya ve sözleşmenin kefillerine … Noterliği’nin 19/02/2020 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi keşide edildiğini, ancak 24/02/2020 tarihinde kiracı firmaya tebliğ edilen bu ihtarnameye rağmen 15 günlük sürenin sonu olan 10/03/2020 itibariyle ve halen sözleşme konusu taşıtların mülkiyetleri devralınmamış ve ihtara konu vergi borçlarını da ödemediğini, mülkiyeti davacı şirkete ait ve üçüncü kişilere devri mümkün olmayan Finansal Kiralama Sözleşmesine konu dava konusu malın davacı şirkete aynen iadesine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretlerinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER
1-… ATM’nin 2020/… D.iş sayılı dosyası
2-Finansal Kiralama Sözleşmesi, ihtarname, ihtarname tebliğ evrakı
3-Davacının ticari defter ve kayıtları
4-Bilirkişi raporu
5-Davacı vekilinin beyan ve dilekçeleri,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Dava, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, taraflar arasında finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiştir.
Davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile … Noterliğinin 19/02/2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile borçların 15 gün içinde mülkiyeti devralınmasını, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 3 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca kiracı ve kefiller yerleşim yerlerinde ve diğer hususlarda meydana gelen bütün değişiklikleri noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmemesinden veya usulüne uygun şekilde bildirmemesinden doğan tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğunu, yapılan işlemlerin kendilerini bağlayacağını kabul ve taahhüt etmiş; kiralayan tarafından kendilerine gerekli tebligatın yapılabilmesi için bu sözleşmede isim ve ünvanları yanında belirtilmiş adresleri kanuni yerleşim yeri ittihat ettiklerini, belirtilen yerde adres yazılmaması halinde Ticaret sicili dosyalarındaki son adreslerinin veya kiralayan tarafından son olarak herhangi bir bildirim gönderilen adreslerinin, muhtarlıkta kayıtları bulunmasa bile yasal yerleşim yerleri olduğunu, ileride diğer bir mahalli kanuni yerleşim yeri ittihat edecek olurlarsa bu yeni adresi derhal noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmedikleri takdirde bu sözleşmede yazılı ya da yukarıda yer alan adreslerine ya da kayıtlı elektronik posta adreslerine 7201 sayılı Yasanın hükümlerine göre gönderilecek her türlü tebligatın kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağını kabul ve taahhüt etmişlerdir.
Mali Müşavir Bilirkişisinin 01/02/2021 tarihli 11 sayfadan ibaret raporundan özetle; Taraflar arasında akdedilen 30.09.2011 ve 994 nolu finansal Kiralama Sözleşmesi kapsamında kiralama konusu araçlarla ilgili olarak kesinleşmiş ödeme planı uyarınca, davalı kiracı firmanın sözleşmeye konu kira bedellerinin tamamını ödediği, Sözleşmenin sona erme tarihinin 30.04.2014 olarak belirlendiği ve süre sonu itibariyle davalı kiracı firmaya taşıtların mülkiyetlerini devralma hakkının tanındığı, Davalı firmanın finansal kiralama bedellerini ödemesine karşın sözleşme gereği Finansal kiralama konusu taşıtları teslim almadığının anlaşıldığı, bu nedenle halihazırda Finansal kiralama konusu taşıtların davacı adına göründüğü ve MTV gibi kanuni yükümlülüklerden de davacının sorumlu olduğu, bu çerçevede fınansal kiralama konusu taşıtlarla ilgili olarak davalı tarafça ödenmeyen ve davacı tarafça ödenen MTV tutarları toplamının huzurdaki dava tarihi olan 01.04.2020 tarihi itibariyle 63.335.39-TL olduğu, davacı tarafın huzurdaki davadan sonra da MTV ödemelerine devam ettiğinin görüldüğü, taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi kapsamında davalının finansal kiralama bedellerini ödediği ancak sözleşme konusu taşıtları teslim almaması nedeniyle taşıtların halihazırda davacı adına göründüğü, söz konusu taşıtların MTV ödemesinin de 2018 yılından itibaren davacı tarafça yapılması nedeniyle malın iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı hususunun hukuki değerlendirmeyi gerektirdiği ve mahkemenin takdirinde olduğu bildirilmiştir.
Davacı tarafından yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere sözleşme konusu malların mülkiyetinin devir alınması hususu davalıya ihtar edilmiştir. Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Yasanın bu hükmü doğrultusunda davalının mülkiyeti devir almadığı ihtarda verilen sürede de iade etmediği görülmüştür. Tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle, sözleşmenin feshinin geçerli olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile,
Davaya konu
-1 ADET … MARKA, 2006 MODEL, … … TİPİ, … MOTOR SERİ NUMARALI, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI, … KAMYON
-1 ADET … MARKA, 2006 MODEL, … … TİPİ, … MOTOR SERİ NUMARALI, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI, … KAMYON
-1 ADET … MARKA, 2006 MODEL, … … TİPİ, … MOTOR SERİ NUMARALI, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI, … KAMYON
-1 ADET … MARKA, 2006 MODEL, … … TİPİ, … MOTOR SERİ NUMARALI, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI, … KAMYON
-1 ADET … MARKA, 2006 MODEL, … … TİPİ, … MOTOR SERİ NUMARALI, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI, … KAMYON
-1 ADET … MARKA, 2006 MODEL, … … TİPİ, … MOTOR SERİ NUMARALI, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI, … KAMYON
-1 ADET … MARKA, 2006 MODEL, … … TİPİ, … MOTOR SERİ NUMARALI, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI, … KAMYON
malların davalıdan alınarak davacıya iadesine
2-Alınması gereken 6.831,00-TL harcın, peşin alınan 1.707,75-TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.123,25-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 54,40-TL başvurma harcının ve 1.707,75-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 868,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 13.450,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/04/2021

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır