Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/174 E. 2021/1160 K. 28.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/174 Esas
KARAR NO : 2021/1160

DAVA : Tazminat (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/03/2020
KARAR TARİHİ : 28/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Sayın Mahkemenize sunmuş olduğudava dilekçesinde özetle: Taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığını, yalnızca uzun süre devam etmiş sözleşmesel bir ilişki olduğunu, müvekkilinin davalıların yolcularına verdiği taşıma hizmetinin gerçekleşebilmesi için minibüs tipi araç sağladığını, çeşitli yatırımlar yaptığını, bu araçların … standartlarına göre dizayn edilerek, araçlarda sürücü istihdam edildiğini, ancak davalıların tek taraflı olarak ilişkiyi sonlandırmalarının kendilerinin bir çok zarara uğramasına sebep olduğunu, davalıların zararlarını karşılamamasının iş bu davanın açılmasının zorunlu kıldığını beyanla, müvekkilinin uğradığı zararlar ve yaptığı giderlerin karşılığı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik, davalıların … sistemine kayıt olunması için davacıdan istediği şirket kurulumu ve firmanın mutad giderleri olan 2.000.-TL, D2 Belgesi,… Bakanlığı Taşıt Kartı, …üyelik ücreti,… Bakanlığı A Grubu Seyahat Acentası İşletme Belgesi ücreti, karayolu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta poliçesi için 2.000.-TL, Araç servis ve bakım, muayene ücreti, araç kasko ücreti, noter ücreti,… Yol ve Güzergah Belgesi ücreti, taşıt kira sözleşme ücreti için 500.-TL, davalıların şart koştuğu araç içi dizaynın yapılması için 2.500.-TL, araç için ödenen finansman faizi ve değer kaybı için 2.800.-TL, yoksun kalınan miktar için 100,00.-TL, eksik ödenen komisyon ve alacak bedelleri için 100.-TL olmak üzere toplam 10.000.-TL nin yapılan masrafların ve uğranılan zararların meydana geldiği tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı … … Ltd.Şti tarafından Mahkemeye sunuluan cevap dilekçesinde özetle; Öncelikle … sisteminin ne olduğunu, sistemin işleyişi ve kendilerinin bu sistemdeki yerlerinin ne olduğu hakkında bilgi verilmiş olup, akabinde usule ilişkin olarak davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerektiğini, kendilerinin sözleşmenin tarafı olmadıkları ifade edilmiş olup, esasa ilişkin olarak ise davacı ile aralarında vekalet benzeri bir iş görme ilişkisinin olmadığını, kendilerinin faaliyetinin taşıma faaliyeti olmadığını, davacının da ifa yardımcısı olmadığını, davacının taşımacılık işini kendi menfaati olarak yürüttüğünü, yaptığı işten sonuç elde edememe riskini üzerinde taşıdığını, vekalet verenin herhangi bir gerekçe ileri sürmeksizin vekaleti her zaman sona erdirebileceğini, davacının tazminat talebinin reddinin gerektiğini, …’ in Türkiye’deki faaliyetinin kendi kontrolü dışında gelişen hem fiili hem de hukuki imkansızlık nedeniyle sona erdiğini, davacının … Turkey’in sağladığı pazarlama ve destek hizmetlerinin durması sebebiyle zarara uğradığını ispat edemediğini, müspet ve menfi zararın birlikte talep edilmesinin mümkün olmadığını, destek hizmetleri ifa imkansızlığı nedeniyle sona erdiğinden müspet zararın tazmininin talep edilemeyeceğini, taraflar arasında vekalet benzeri bir iş görme sözleşmesi olsa dahi davacının iddia ettiği masraf kalemlerini nitelikleri itibarıyla talep edemeyeceğini, talep edilebilecek menfi zararın olsa olsa uygun olmayan zamanda vekaletin sona ermesi sebebiyle ortaya çıkan zarar ile sınırlı olacağını, davacının talep ettiği zarar kalemlerinin reddinin gerektiğini beyanla davanın usulden reddine, mesnetsiz ve ispatlanamayan davanın esastan reddine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesinin talep etmiştir.
Diğer Davalı …V. adına yurt dışında olması nedeniyle tebligat çıkartılmadığı ve bu davalı yönünden 17.11.2020 tarihli oturumda takip edilmediğinden açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Yanların tüm delilleri toplandıktan sonra dosya iddia, savunma ve yanların tüm delilleri ile ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak davacının davalıdan alacağı varsa saptanması için bilirkişi heyetine verilmiştir.
Bilirkişi heyetinin düzenlediği 12.03.2021 tarihli 8 sayfadan ibaret raporunda özetle; Davacının yaptığını iddia ettiği ve dosyaya sunduğu giderlerin, davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğunun anlaşıldığı, Dava konusu aracın, gerek fiili uygulama şeklinde gerçekleşen işlemin/sözleşmenin eylemli sona erme tarihi /dava tarihi ve gerekse güncel fiyatlarla satılması durumunda, davacının herhangi bir zararının olduğunu söylemenin muhasebel perspektifle mümkün olmadığı, ayrıca yukarıda mali inceleme kısmında listelenen giderlerin, söz konusu araçlar için yapılması mutad ve zorunlu olan giderlerden olduğu, ekstradan yapılmış olan masrafların ise satış anında aracın değerini artıran masraflardan olduğu, bu sebeple ilişkinin devamı veya belli bir gelir sağlama taahhüdü altında olduğuna dair davalı taahhüdünün de ispat edilemediği durumda, davacının bir zararından söz etmek olanaklı bulunmayacağı, takdirin tamamen Mahkemeye ait olduğunu, Bundan başka, dava yanların arasındaki ilişkinin devam ettiği süreçte elde edilen gelirler yanlar arasında çekişmeli olmamakla istihdam ettiğini söylediği personelin yanlar arasındaki ilişki sona erince istihdama devam yönünde illiyet ilişkisi kopmakla, bu yönde bir zarar savının davalı yandan istenemeyeceği düşünülebilceği, Davalı … Turkey’ in husumet/mesuliyet durumu dosyaya sunulu Uzman Görüşü içinde de tartışıldığı, orada davalı savunmalarında yer alan ve davalı … Turkey’ e sorumluluk / husumet tahmil edilemeyeceğine dair görüşe katılmadıkları, … Turkey’ in faaliyet sürecindeki durumunun … BV nin alter ego (adeta kendisi) gibi değerlendirilmesini gündeme getirdiği inancında olduğu, Buna göre eğer delilerle doğrudan temas eden Sayın Mahkeme, davacı yan yararına hüküm kuracak olursa, o seçenekte TTK md. 7 ‘ de yer alan teselsül karinesinin de gereği, … Turkey’ in de davacı yana karşı (dış ilişkide) teselsül hükümlerine göre mesul olduğunun değerlendirilebileceği, … sisteminin Türkiye’ de faaliyetinin durmasının sebebi genel bilgiye göre bir yargı kararıdır. Buna göre İstanbul 10 Asliye Ticaret Mahkemesi huzuruyla görülen davada, o sayın Mahkemenin, … faaliyetinin sonlanmasına dair kararının etkisinin ve o dosyanın bugün hangi aşamada olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Davacının talebi halinde o dosyanın yüce Mahkeme dosyası içine alınabileceği, mezkur dosyanın tetkikine bağlı olarak, …‘ in Türkiye faaliyetinin durmasının Mahkeme kararına dayandığı durumda, her koşulda davalı yanın “sonradan ortaya çıkan davalının kusuru olmayan, objektif hukuki imkansızlık” sebebiyle ilişkinin sona ermesinden ötürü tazminat ödeme yükümü altında olmadığı sonucuna varılmak gerekir… “ şeklinde Sonuç ve Kanaatleriyle raporlarını sunmuşlardır.
Bu raporda yapılan itirazlar üzerine itirazların değerlendirilmesi için dosya ek rapor düzenlenmek üzere bilirkişi kuruluna verilmiş,
Bilirkişi heyetinin düzenlediği 23.11.2021 tarihli ek raporlarında, kök raporda hesaplanmış olan güncel rayiç değeri ile Yargıtay uygulamasına göre yapılan hesaplama sonucu bulunan değerlerin birbiriyle uyumlu olduğundan kök raporda arz edillen kanaatte herhangi bir değişiklik olmadığını belirtmişlerdir.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller,davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere;
Huzurdaki dava bir Tazminat davası olup davacı, davalıların sözleşmeyi tek taraflı ve haksız olarak feshetmeleri sebebiyle zararlarının olduğunu ve bu zararlarının tazminini talep etmektedir.
Davacıya ait … plaka sayılı araç 2017 model, … marka, … (… D) tipinde minibüs, 24.06.2017 tarihinde 107.198.-TL bedel ile satın alınmış, söz konusu aracın 12.03.2020 tarihindeki ( dava tarihi ) piyasa rayiç değeri ise: 140.000 – 160.000.-TL arasındadır. Buna göre dava konusu aracın, gerek sözleşmenin fesih tarihi/dava tarihi ve gerekse güncel olarak satılması durumunda, davacının herhangi bir zararının olmadığı anlaşılmıştır.
Davacı tarafından davadan önce arabuluculuk kurumuna başvurulduğu, taraflar arasında anlaşma sağlanamadığına dair tutanağın düzenlendiği, bu nedenle işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır. Mahkememizce davacı vekiline 13/03/2020 tarihli 11 nolu ara karar gereği davalı … BV’nin adresinin Amsterdam/Hollanda olması nedeniyle yurtdışı tebligat işlemlerinin tamamlanması için süre verilmiş, verilen süre içinde davacı tarafça söz konusu işlemler yerine getirilmemiş olup, davacı tarafından da davalı … BV’ye karşı davaya 17.11.2020 tarihli oturumda devam edilmeyeceği bildirilmiş olduğundan davalı … BV yönünden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. Yönünden yapılan değerlendirmede; davacı taraf ile davalı … Turkey arasında imzalanmış herhangi bir sözleşme olmadığı, yine davacı tarafından davalılar ile arasında bulunduğunu iddia ettiği ticari iş görme sözleşmesinin ispatı noktasında dosyaya sunulan yazışmaların … BV ile yapıldığı, sunulan protokolün ve sigorta poliçesinin … BV adına olduğu, davalı … BV ile … Turkey arasında imzalanmış ve davalı … Turkey’in … BV’nin temsilcisi olduğunu gösterir herhangi bir sözleşme veya delil sunulmadığı, bu nedenle davacı tarafından davalı … Turkey ile arasında bulunduğu iddia olunan sözleşme ilişkisinin ispatlanamadığı kanaatine varıldığından bu davalı yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Bu nedenle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçeki yukarda açıklandığı üzere.
1-Davalı …V. adına açılmış dava 17.11.2020 tarihli oturumda açılmamış sayılmasına karar verildiği halde 3 aylık yasal sürede yenilenmediğinden HMK 150. 5 – 6 Md uyarınca açılmamış sayılmasına,
Davalı … Ltd Şti hakkında açılmış bulunan davanın reddine,
2-59,30-TL karar harcının peşin alınan 170,78-TL den düşümü ile kalan 111,48-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3- Davalı … Ltd. Şti. kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
4-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedini ile zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.360,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı ve davalı … Turkey vekilinin yüzünde ilamın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/12/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır