Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/156 E. 2022/667 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/156 Esas
KARAR NO : 2022/667
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 04/03/2020
KARAR TARİHİ : 17/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkil ile davalılar arasında 6361 sayılı Finansal kiralama kanunu çerçevesinde, …-… numaralı finansal kiralama sözleşmesi akdedilerek davaya konu …-… numaralı sözleşmeye konu; “1 adet, … model, … seri numaralı, gtip no … , 2018 model yıllı, genıe 2 ısothermal amplifikasyon ve dna izolasyon cihazı, 3 adet 30 m çaplı kafes sistemi( ana boru:315/pn 10:294 m, üst boru:125/pn 12.5:94 m, strafor dolgu: 250 nun çap 294 m, enjeksiyon dikme: 3×315, 40 adet, ana boru: 225/10 atü, üst boru: 125/12,5 atü, dikme borusu: 125/12,5 atü 16 adet 1,5m uzunluğunda), 5 adet ağ kafes sistemi (12 metre çaplı, 57x60mm), 3 adet ağ kafes sistemi (30 metre çaplı, 57x60mm), 2 adet ağ kafes sistemi (30 metre çaplı, 48×16 mm dyn), 2 adet ağ kafes sistemi (12 metre çaplı, 48×18 mm), 3 adet ağ kafes sistemi (12 metre çaplı, 48x16mm) ekipmanları ile birlikte” mülkiyeti müvekkil şirkete ait olmak üzere finansal kiralama yoluyla kiralandığını, 23/08/2019 tarihi itibariyle 11.330,06 TL kira borcunu, 1.629,69 TL Kira Temerrüt borcunu, 0,11 EUR sigorta temerrüt borcunu, 377,41-TL kira masraf borcunu, 56,33 TL kira masraf temerrüt borcunu … numaralı ödeme planından kaynaklanan 23/08/2019 tarihi itibariyle 5.000,00 TL kira borcunu, 876,10 TL Kira Temerrüt borcunu, ödemeyerek temerrüde düştüğünü ve bu kira bedelleri ödenmediğinden dolayı muhataplara, öncelikle … Noterliğinin 23/08/2019 tarih … yevmiye numaralı ihtarname gönderildiğini, ihtarnamesi taraflara 27/08/2019 tarihinde tebliğ edilmiş, verilen kanuni süre içinde ihtarnamede belirtilen borç ödenmediğinden sözleşme feshedildiğini, F.K.K.’nun 33, sözleşmelerin 42. ve diğer ilgili maddeleri gereği kiralananları müvekkili şirkete teslim etmesi gerekirken etmemiş, keza muaccel hale gelen borçlarını da bugüne kadar ödememiş, aksine gösterdiği olumsuz davranışlarıyla yükümlülüklerini yerine getirmeyeceği anlaşılmakla finansal kiralama sözleşmesine konu, mülkiyeti müvekkil şirkete ait belirtilen malların aynen teslimine; zararlar giderilene kadar … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… D.İŞ 2020/… K. dosyasından verilen tedbir kararının devamına, aynen teslimde fiili imkansızlık oluştuğu takdirde, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, fiili imkansızlığın oluştuğu tarihten itibaren işleyecek akdi faizi ile birlikte ekipmanların değerinin davalıdan tahsiline, mahkeme masrafları ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda kiralayanın davacı olması halinde, genel yetkili mahkeme kiracının yerleşim yeri mahkemesi olduğunu, şirketin muamele merkezi Bornova/İzmir olup, müvekkili şirket aleyhine ikame edilecek davalarda Hukuk Muhakemeleri Kanununun 6. maddesi gereği, İzmir Mahkemeleri’nin yetkili olduğunu, davacı yanca ikame edilen dava istirdata yönelik olup açıkça alacak talebi içerdiğinden, HUAK ve TTK’nın amir hükümleri gereği arabuluculuğa başvurulması yasal bir zorunluluk olduğundan, dava şartı noksanlığından reddine karar verilmesini, davalışirket tarafından ödenmemiş herhangi bir kira bedeli bulunmadığını, zira davacı şirket dahi dava dilekçesinde, ihtarnamede belirtilen kira bedellerinin süresi içerisinde ödendiğini ifade etmiş, akabinde ise çelişkiye sebebiyet verecek şekilde borç ödenmediğinden sözleşmenin feshedildiği iddiasında bulunduğunu, ödenmemiş herhangi bir kira borcu olmadığı gibi, başkaca bir nedene dayalı olarak sözleşmenin feshine sebebiyet verebilecek şekilde bir eylemi de bulunmadığını, davalı şirket, su ürünleri yetiştiriciliği sektöründe başta ülkemiz olmak üzere Avrupa da dahil, bu coğrafyanın en büyük ve bir kısım ürünlerin ise tek üreticisi olduğunu, iştigal konusu su ürünleri yetiştiriciliğinde asli unsur “canlı” ürün olduğundan, üretim ve faaliyetin devamlılığı bizarur olup davacının sözleşme konusu ekipmanları istirdatı halinde, telafisi güç yahut mümkün olmayan zararların ortaya çıkacağı, öte yandan çok sayıda “canlı” ürünün de telef olacağını, davanın reddini talep etmiştir.
Mali bilirkişinin 14/07/2021 tarihli 11 sayfadan ibaret raporunda özetle; taraflar arasında; FKB’de 22.06.2018 tarih ve … no ile tescilli …-… no.lu Finansal Kiralama Sözleşmesi, FKB’de 17.04.2019 tarih ve … no ile tescilli … no.lu f. kiralama tadil sözleşmesi akdedildiğini, işbu sözleşme çerçevesinde, kiralanan malların zilyetliğinin Kiracı/davalıya (6361 s.lı yasanın 25 md kapsamında) devredildiği ve taraflar arasında borç ilişkisinin doğduğu, davalının sözleşmelerden kaynaklanan finansal kira borçlarını ödemede temerrüde düşmesiyle, davacı tarafından davalıya … Noterliği’nin 23.08.2019 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilerek, 6361 s.lı (FKK’nun) emredici nitelikte olan 31/1. Maddesi gereği “…borcun 60 günlük süre içerisinde ödenmesi aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı…” nın ihtar edildiği, verilen 60 günlük süre içerisinde davalı tarafından geciken kiralarla ilgili olarak; 16.330,06 TL ödenmesi gerektiği halde yeterli bir ödemede bulunulmadığından; 6361 s.lı yasanın 31 maddesi kapsamında Finansal Kiralama Sözleşmesinin 28.10.2019 (temerrüt) tarihinde feshedildiği, Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin feshiyle birlikte; 6361 s.lı yasanın 32-33 ve Sözleşmenin 40. maddeleri gereğince; finansal kiralamaya konu malların iade koşullarının oluştuğu, fesih tarihinden en geç 3 gün sonrası, 01.11.2019 tarihi itibariyle finansal kiralamaya konu malların davacı finansal kiralama şirketine aynen iadesinin gerektiği belirtilmiştir.
Mahkememizce karşıt inceleme için … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… Talimat sayılı dosyası ile davalı defterleri üzerinde inceleme yapılmak üzere talimat yazılmış ise de bilirkişinin 06/07/2022 tarihli ön raporu ile davalı şirket merkezinin kapalı olması, davalı taraf ve mali müşavirine ulaşılamamış olduğundan davalı şirket kayıtları incelenmeden talimatımızın bila ikmal iade edildiği görülmüştür.
İhtiyati Tedbir; … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… D.İş-2020/… Karar sayılı dosyası ile ihtiyati tedbir isteyen … A.Ş.’nin talebinin kabulü ile dava konusu malların …Tic ve A.Ş’den alınarak … A.Ş.’ye ihtiyati tedbir yolu ile teslim edilmesine, teminat alınmasına yer olmadığına karar verildiği görülmüştür.
Dava, finansal kiralama sözleşmesine konu malların temerrüt sonrası sözleşmenin feshi nedeniyle iadesi istemine ilişkindir.
Finansal Kiralama konusu mallar, 6361 sayılı kanun 23/1 madde gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. 6361 sayılı yasanın 24/1-2 hükmü gereğince de, kiracı sözleşmeler süresinde finansal kiralama konusu malların zilyedi olup, malları sözleşmelerde öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. Aynı yasanın 30. maddesine göre sözleşme süresinin dolması, 31. maddeye göre sözleşmenin ihlale hallerinde kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları, kiralayana derhal geri vermekle yükümlüdür.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de ödenmemesi halinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hallerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda, sözleşme feshedilebilir.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı, finansal kiralama konusu malı derhal geri vermekle mükelleftir.
Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde kiracı malı iade ile birlikte vadesi gelmemiş finansal kiralama bedellerini ödemek yükümlülüğü altında olduğu gibi kiralayanın bunu aşan zararından da sorumludur. Sözleşme kiracı tarafından feshedilirse kiracı malı geri vermekle beraber uğradığı zararın tazminini kiralayandan talep edebilir.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, taraflar arasında finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiştir.
Davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile noter ihtarnamesi ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde Finansal Kiralama Kanununun 30 ve 31.maddesi uyarınca sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren iade edilmesi ihtar edilmiştir. Söz konusu ihtarname asıl borçluya 27/08/2019 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; davalı kiracının tadil sözleşmesi ekindeki … no.lu ödeme planındaki 11.330,06-TL’lik ve … no.lu kira ödeme planındaki 5.000,00-TL’lık kira ödemelerini yapmadığından davalı kiracıya 60 gün içinde ödenmesi ve aksi halde sözleşmenin feshedilmiş sayılacağı 27/08/2019 tarihinde ihtar edilmiştir. Davacı muavin defter kayıtlarının incelenmesinde 60 günlük süre içerisinde cüzi ödeme yapılmış ise de ödemelerin yapıldığına dair bir belge sunulmamıştır. 6361 sayılı yasanın 31/1 maddesi uyarınca davalı şirket tarafından verilen süreye rağmen yeterli ödeme yapılmadığından sözleşme feshedilmiştir.
Davalının finansal kiralama bedelini ihtara rağmen verilen sürede ödemediği, sözleşmeyi ihlal ettiği, finansal kiralama bedelini ödediğini yahut ödememesi gerektiğini, istenebilir olmadığını, Medeni Yasanın 6. ve HMK’nın 200. ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca yasal delillerle kanıtlayamadığı, davacı tarafça sözleşmenin haklı olarak feshedildiği, malların davalı tarafça iade edildiğinin de ispatlanamadığı anlaşılmış ve tüm bu nedenlerle açılan davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi ve ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-Taraflar arasında akdedilen …-… sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesi ve … nolu tadil sözleşmesi ile davalıya teslim edilen;
1 ADET, … MODEL, … SERİ NUMARALI, … , 2018 MODEL YILLI, … … İZOLASYON CİHAZI,
3 ADET 30 M ÇAPLI KAFES SİSTEMİ( ANA BORU:315/PN 10:294 M, ÜST BORU:125/PN 12.5:94 M, STRAFOR DOLGU: 250 nun Çap 294 m, ENJEKSİYON DİKME: 3×315),
40 ADET, ANA BORU: 225/10 ATÜ, ÜST BORU: 125/12,5 ATÜ, DİKME BORUSU: 125/12,5 ATÜ ,16 ADET 1,5 M UZUNLUĞUNDA),
5 ADET AĞ KAFES SİSTEMİ (12 METRE ÇAPLI, 57X60MM),
3 ADET AĞ KAFES SİSTEMİ (30 METRE ÇAPLI, 57X60MM),
2 ADET AĞ KAFES SİSTEMİ (30 METRE ÇAPLI, 48X16 MM DYN),
2 ADET AĞ KAFES SİSTEMİ (12 METRE ÇAPLI, 48X18 MM),
3 ADET AĞ KAFES SİSTEMİ (12 METRE ÇAPLI, 48X16MM) EKİPMANLARI İLE BİRLİKTE davalıdan alınarak davacıya AYNEN TESLİMİNE;
2-Aynen iadenin mümkün olmaması halinde İİK 24. Maddesi nin icra müdürlüğünce uygulanmasına,
3-Tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına,
4-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 20.561,31-TL ilam harcından peşin alınan 5.140,33-TL’nin mahsubu ile bakiye 15.420,98-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 5.140,33-TL peşin harç ve 54,40-TL başvurma harcı olmak üzere toplam 5.194,73-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 45.140,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan tebligat, bilirkişi ücreti, talimat olmak üzere toplam 1.162,00-TL yargılama gideri davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 17/11/2022

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”