Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/693 E. 2021/762 K. 20.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2019/693 Esas
KARAR NO:2021/762

DAVA:İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:27/12/2019
KARAR TARİHİ:20/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı … kiracı arasında 6361 S. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde Finansal Kurumlar Birliği nezdinde 12.05.2017 tarihli … numaralı finansal Sözleşmesi akdedildiğini ve sözleşme konusu malların davalı kiracıya kiralandığını, davalıya sözleşme borcu nedeniyle … 27. Noterliğinin 02.08.2019 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarname keşide edildiğini, ihtarnamede vadesi gelmiş tüm borçlarını ve temerrüt faizlerini 60 günlük yasal sürede ödemediği takdirde sözleşmenin 60 günlük süre sonunda fesih olacağını, sözleşmenin fesholması halinde de vadesi gelmemiş borçların da muaccel olacağı, tüm borçların bu süre içinde ödenmesinin ihtar edildiğini, ihtarname davalıya 07.08.2019 tarihinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen, verilen kanuni süre içerisinde ihtarnamede müvekkili şirkete olan borçların ödenmemesi nedeniyle finansal kiralama sözleşmesinin feshedildiğini, davadan önce mahkemeden, 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 25. maddesi ve Finansal Kiralama Sözleşmesinin 42. maddesi gereğince mülkiyeti müvekkili şirkete ait kiralanan malların ihtiyati tedbirle müvekkili şirkete teslim edilmesine karar verilmesi talebinde bulunulduğunu, … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/…D. İş sayılı kararı ile kiralamaya konu Malların ihtiyati tedbir konulmasına karar verildiğini beyanla; mülkiyeti davacıya ait olan, davalıya finansal kiralanan malın üzerinde davalı kiracının zilyetliğine son verilerek, malın teslim alındığı şekilde iadesine, malın iadesinde fiili imkânsızlık oluştuğu takdirde, fiili imkânsızlığın oluştuğu tarihten itibaren işleyecek akdi faiz ile birlikte ekipmanların değerinin davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
SAVUNMA
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmış olup davalılar davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER
1-… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/… D.iş sayılı dosyası,
2-Finansal Kiralama Sözleşmesi, ihtarname, ihtarname tebliğ evrakı
3-Davacının ticari defter ve kayıtları
4-Bilirkişi raporu,
5-Davacı vekilinin beyan ve dilekçeleri,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Dava, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, 12/05/2017 tarihli … numaralı finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiştir.
Davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile … 27. Noterliğinin 02/08/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 3 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca kiracı ve kefiller yerleşim yerlerinde ve diğer hususlarda meydana gelen bütün değişiklikleri noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmemesinden veya usulüne uygun şekilde bildirmemesinden doğan tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğunu, yapılan işlemlerin kendilerini bağlayacağını kabul ve taahhüt etmiş; kiralayan tarafından kendilerine gerekli tebligatın yapılabilmesi için bu sözleşmede isim ve ünvanları yanında belirtilmiş adresleri kanuni yerleşim yeri ittihat ettiklerini, belirtilen yerde adres yazılmaması halinde Ticaret sicili dosyalarındaki son adreslerinin veya kiralayan tarafından son olarak herhangi bir bildirim gönderilen adreslerinin, muhtarlıkta kayıtları bulunmasa bile yasal yerleşim yerleri olduğunu, ileride diğer bir mahalli kanuni yerleşim yeri ittihat edecek olurlarsa bu yeni adresi derhal noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmedikleri takdirde bu sözleşmede yazılı ya da yukarıda yer alan adreslerine ya da kayıtlı elektronik posta adreslerine 7201 sayılı Yasanın hükümlerine göre gönderilecek her türlü tebligatın kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağını kabul ve taahhüt etmişlerdir.
Mali Müşavir Bilirkişisinin 01/05/2021 tarihli 4 sayfadan ibaret raporundan özetle; Davacının 2017, 2018 ile 2019 arası yıllarına ait elektronik ticari defterlerinin e-defter beratlarının süresinde oluşturulduğu, envanter defterlerinin açılış tasdikinin tam olduğu, ticari defterlerin düzenli, usulüne ve yasaya uygun tutulduğundan sahibi lehine delil olma özelliği taşıdığı, Finansal Kiralama Yasasının 23 – 25. Maddesine göre 02.08.2019 tarihinde Davalıya tebliğe çıkarılan ihtarnamenin davalıya 07.08.2019 tarihinde tebliğ edildiği, tebliğ tarihi itibariyle davacının 12.788,96USD faturalanmış kira ve ayrıca 883,73USD sigorta alacağı olduğu, 07.08.2019 ihtamame tebliğ tarihinden 60 + 3 günlük sürenin dolduğu 09.10.2019 tarihine kadar 1.610,56USD ödeme yaptığı, kalan 23 ila 28 kira taksitleri olan 11.168,40USD’nin davacıya ödenemediği, böylece malın iadesi şartlarının oluştuğu, böylece malın iadesi şartlarının oluştuğu, ayrıca 60 + 3 günlük sürenin dolduğu 09.10.2019 tarihine kadar vadesi gelen iki adet kira ödemesi nedeniyle de davacının 14.891,20USD faturalanmış kira alacağı olduğu, ayrıca dava tarihi itibariyle Davacı şirketin 69188 sayılı Finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklanan 18.514,73USD’si faturalanmış 26.059,60USD faturalanmamış kira alacağı ve 7.424,98USD sigorta/masraf alacağı olmak üzere toplam 51.999,31USD alacağı olduğunun tespit edilmiş olmakla 6361 sayılı Finansal kiralama yasasının 37. Maddesi kapsamında davacını ticari defterlerindeki kaydi verilere göre fesih ile malın iadesi şartlarının oluştuğu bildirilmiştir.
Davacı tarafından, yükümlülüklerin yerine getirilmesi Noter kanalı ile ihtar edilmesine rağmen, davalı tarafça, yükümlülüklerin yerine getirildiğine dair herhangi bir beyan veya delil sunulmamıştır. Davacının ticari defterlerinin incelenmesinde defterlerinin lehine delil teşkil edeceğinin kabulü ile davacının yükümlülüklerini yerine getirmediği sabit hale gelmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle, sözleşmenin feshinin geçerli olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, Davaya konu olan:
-1 Adet … Model, … Marka, …-… Tip, … Şasi Nolu, … Motor Nolu, … Tescil Plaka Nolu Kanal Kazıcı ve Yükleyici malın tüm ekipman ve aksesuarları ile birlikte davalıdan alınarak davacıya iadesine
2-Alınması gereken 6.831,00-TL harcın, peşin alınan 1.707,75-TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.123,25-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvurma harcının ve 1.707,75-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 748,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 13.450,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/09/2021

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır