Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/688 E. 2023/400 K. 18.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/688 Esas
KARAR NO : 2023/400
DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 09/02/2016
KARAR TARİHİ : 18/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; Davalı ile müvekkil şirket … A.Ş. arasında 6361 sayılı finansal kiralama faktoring ve finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde … Noterliğinde … yevmiye nolu 28.06.2013 tarihli … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, Davalı şirket sözleşme hükümlerine aykırı davrandığından, davalı kiracı şirkete … Noterliği’nden 07.09.2015 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname keşide edilerek 60 günlük yasal süre içinde kira borcunun ödenmesi, aksi takdirde sözleşmenin fesih edileceği ve fesih süresi sonundan itibaren 3 gün içerisinde sözleşme konusu malları teslimi ihtar edildiğini, Davalının sözleşme hükümlerine uymaması neticesi, sözleşmenin fesih edilmiş olması, davalı ile sürekli borç ilişkisini sona erdirmiş ve davalı haksız zilyet durumuna düşmüş olduğunu, Finansal Kiralama Kanunu ve Finansal Kiralama Sözleşmesi gereğince mülkiyeti müvekkil şirkete ait finansal kiralama konu malların üzerindeki davalının haksız ve kötü niyetli zilyetliğine son verilerek dava sonuçlanıncaya kadar ihtiyati tedbir kararıyla müvekkili şirkete teslimine, sözleşmenin feshinin tespiti ile birlikte finansal kiralama konusu malların aynen iadesine, mahkeme masraf ve ücreti vekâletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin Mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirket tarafından iddia edilen … Noterliği’nden 07.09.2015 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname müvekkili şirkete tebliğ edilmemiş ve müvekkil şirket söz konusu ihtarnameden haberdar olmadığını, her ne kadar dava dilekçesinde davacı tarafından müvekkil şirkete yapılan işbu ihtarnamenin şirket yetkilisine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği denilmiş ise de ekte sunulan sosyal güvenlik kurumu kayıtlarından, şirkete ait imza sirkülerinden ve ticaret sicil kayıtlarından da anlaşılacağı üzere tebliği alan şahsın müvekkil şirkette yetkili olmadığını, nitekim davacı şirket ile müvekkili şirket arasında yapılan söz konusu Finansal Kiralama Sözleşmesinde de yine çok açık bir şekilde müvekkil şirketin yetkili temsilcilerinin kimler olduğu anlaşıldığını, dolayısıyla gönderilen işbu ihtarname usulüne uygun tebliğ edilmediğini, ihtarname usulüne uygun tebliğ edilmeden yasada öngörülen en az 60 günlük kira bedelinin ödenmesi süresi başlamadığını, Finansal Kiralama Sözleşmesinin kanunda, öngörülen süreler başlamadan kiralayan tarafından feshedilmesi usul ve yasaya aykırı olup Finansal Kiralama Sözleşmesine konu mallar davacı şirket tarafından 22.02.2016 tarihinde haksız olarak müvekkili şirketten alındığını, usulsüz olarak feshedilen iş bu sözleşmeye dayanılarak alınan sözleşme konusu malların aynen iadesini, davanın reddini, sözleşmenin usulsüz feshedildiğinin tespiti ile finansal kiralama konusu mallardaki tedbir kararının kaldırılarak aynen iadesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava;, taraflar arasındaki finansal kiralama sözleşmesi uyarınca kiralanan ve davalıya tahsis edilen taşınır aracın kira borcunun ödenmemesi nedeniyle sözleşmenin feshi ve malın aynen iadesi istemine ilişkindir.
Mahkememizin 2016/… Esas 2017/… Karar sayılı dosyası ile davanın reddine dair karar verilmiş olup … BAM …. Hukuk Dairesinin 2017/… Esas 2019/… Karar sayılı kararı ile kaldırılarak Mahkememizin yukarıda belirtilen esasına kaydedilmiştir.
… BAM …. Hukuk Dairesinin 2017/… Esas 2019/… Karar sayılı kararının kaldırma gerekçesinde “…davalı şirketin “… Bölgesi, … nolu cadde, No:… /…” adresinin sözleşmede kiralayanın adresi olarak geçtiği, ayrıca bu adresin sözleşmede kiralananın kullanım adresi olarak da belirtildiği görülmüş olup her ne kadar tebliğ alan … isimli kişi şirket yetkilisi olmamakla birlikte şirket çalışanı olduğundan söz konusu tebligatın usulüne uygun ve geçerli bir tebligat olduğu kabul edilmelidir. Dolayısıyla davacı vekilinin tebligatın usulüne uygun olduğu yolundaki istinaf talebi yerindedir. Öte yandan davacı vekilince 09/03/2016 tarihinde dosyaya tasarruf yetkisinin kullanılmasına ilişkin bildirim dilekçesine ekli olarak sunulan 02/03/2016 tarihli makine değerleme raporunda; finansal kiralama konusu makinenin piyasa değerinin 2.100.000,00 TL olduğu görülmüştür. Eldeki dava nispi harca tabi davalardandır. Her ne kadar dava dilekçesinde dava değeri 50.000,00 TL olarak gösterilmiş ise de, davacı tarafından ibraz edilen belgede dava konusu makinenin değerinin 2.100.000,00 TL olduğu belirtildiğinden, bu dava değeri üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanununun 32. maddesi gereğince peşin nisbi harcın tamamlatılması gerekir. Bu husus kamu düzenine ilişkin olup harç ikmali yapılmadan yargılamaya devam edilmesi Harçlar Kanunu 32. maddesi hükmüne aykırılık teşkil etmektedir. Bu durumda harç ikmali yapıldıktan sonra yargılamaya kaldığı yerden devam edilip tebligatın usulüne uygun olduğu da gözetilerek tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine…” şeklinde karar verilmiştir.
Kaldırma üzerine Mahkememizce yeniden oturum günü tayin edilmiş, taraflara tebliğ edilmiş, tayin edilen gün, bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devamla esas hakkında hüküm tesis edilmiştir.
Kaldırma sonrası Mahkememizce Bölge Adliye Mahkemesi ilamı doğrultusunda eksil harcın 15.11.2022 tarihinde ikmal ettirilmiştir. Mahkememizin 22.03.2023 tarihli celse 1 no.lu ara kararı ile dava değeri nazara alınarak dosya heyete tevdi edilmiştir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, taraflar arasında … Noterliği’nin … yevmiye sayılı 28.06.2013 tarihli ve … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildilmiş, sözleşme kapsamında mallar davalı yana teslim edilmiştir.
Davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile … Noterliğinin 07/09/2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 3 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca kiracı ve kefiller yerleşim yerlerinde ve diğer hususlarda meydana gelen bütün değişiklikleri noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmemesinden veya usulüne uygun şekilde bildirmemesinden doğan tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğunu, yapılan işlemlerin kendilerini bağlayacağını kabul ve taahhüt etmiş; kiralayan tarafından kendilerine gerekli tebligatın yapılabilmesi için bu sözleşmede isim ve ünvanları yanında belirtilmiş adresleri kanuni yerleşim yeri ittihat ettiklerini, belirtilen yerde adres yazılmaması halinde Ticaret sicili dosyalarındaki son adreslerinin veya kiralayan tarafından son olarak herhangi bir bildirim gönderilen adreslerinin, muhtarlıkta kayıtları bulunmasa bile yasal yerleşim yerleri olduğunu, ileride diğer bir mahalli kanuni yerleşim yeri ittihat edecek olurlarsa bu yeni adresi derhal noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmedikleri takdirde bu sözleşmede yazılı ya da yukarıda yer alan adreslerine ya da kayıtlı elektronik posta adreslerine 7201 sayılı Yasanın hükümlerine göre gönderilecek her türlü tebligatın kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağını kabul ve taahhüt etmişlerdir.
Davacı tarafından, yükümlülüklerin yerine getirilmesi, davalı muhataba … Noterliğinden 07.09.2015 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile ihtar edilmesine rağmen, davalı tarafça, yükümlülüklerin yerine getirildiğine dair herhangi bir beyan veya delil sunulmamıştır. İhtarnamenin 09.09.2015 tarihinde … ismine tebliğ edildiği görülmekle, davalı şirkete ait SGK hizmet listesinde … ‘nın davalı yanda sigortalı olarak çalıştığı anlaşılmakla tebligatın usulüne uygun olduğu değerlendirilmiştir.
Davacının ticari defterlerinin incelenmesinde defterlerinin lehine delil teşkil edeceğinin kabulü ile davacının yükümlülüklerini yerine getirmediği sabit hale gelmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle, sözleşmenin feshinin geçerli olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Taraflar arasındaki … Noterliğinin 28.06.2013 tarihli … yevmiye nolu … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin haklı olarak feshedildiğinin tespiti ile bu sözleşmeye konu
1 SET 2014 MODEL …
cihazların davalıdan alınarak davacıya İADESİNE,
-Aynen iadenin mümkün olmaması halinde İİK 24. Maddesi nin icra müdürlüğünce uygulanmasına,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 143.451,00-TL ilam harcından peşin alınan 853,88 TL peşin harç, 35.008,87 TL ıslah harcı toplamı 35.862,75-TL’nin mahsubu ile bakiye 107.588,25-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvuru harcı, 853,88 TL peşin harç, 35.008,87 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 35.891,95-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 220.000,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 651,50-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere oy birliği ile karar verildi.18/05/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”