Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/573 Esas
KARAR NO : 2021/235
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 13/11/2019
KARAR TARİHİ : 22/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; davacının iştigal konusu gereği çok fazla kayıt ile defter tutmakta olup, defterlerin işyerinde çok fazla yer kaplaması nedeni ile 5 yıl öncesine ait belge, defter ve kayıtlarının bir kısmının şirket merkezinin bulunduğu binadaki -3 nolu kattaki adreste arşivlendiği, davacı şirketin 2015 yılından itibaren de elektronik defter tuttuğu, 02/11/2019 günü gecesi arşiv olarak kullanılan bölümün bir üst katı olan -2. Katta yer alan su borularındaki patlama sonucu meydana gelen su baskınında müvekkili şirkete ait birçok evrak, bir kısım ticari defterler, 2007-2008-2009 yıllarına ait alış ve satış faturaları, müşterilere ait bir kısım gümrük beyanname örnekleri ve diğer yazışmaların hasar gördüğü, tüm bu nedenlerle müvekkili şirkete ait 2012 yılı ve geçmiş yıllara ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesi talep edilmiştir.
DELİLLER
1- … Sulh Hukuk Mahkemesi 2019/… D.İş sayılı dosyası
2-….Noterliği 06.01.2020 tarihli cevabi yazısı
3-… Vergi Dairesi Müdürlüğü 06/12/2019 tarihli cevabi yazısı
4- Bilirkişi raporu.
5- Davacı vekilinin beyan ve dilekçeleri.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE:
Dava, davacı şirkete ait defter ve belgelerin zayi olması sebebiyle zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 Sayılı Kanunun 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaı uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği davanın hasımsız olarak açılacağı”düzenlenmiştir. Davacının söz konusu düzenlemeden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin ve belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması gerekmektedir. İleri sürülen mücbir sebebin de defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olması, başka bir deyişle davacının irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması gerekmektedir.
….Sulh Hukuk Mahkemesi 2019/… D.İş sayılı dosyasının incelenmesinde; … A.Ş.’nin deposunda gerçekleşen 02.11.2019 tarihli su basması nedeniyle meydana gelen hasarın tespitinin talep edildiği, mahallinde yapılan keşif sonucu bilirkişi raporu alındığı, İnşaat Mühendisi bilirkişinin 12.11.2019 tarihli 5 sayfadan ibaret raporunda özetle; … mah … cad No: … İstanbul adresinde kain binanın -2 ve -3.katlarında yapılan incelemede 2.bodrum katta duvarda bina dışına çıkan pis su borusu etrafında sıva onarımları, pis su borusu üzerinde koli bandı ile önlem alınması-geri tepme klapesi bulunması, duvardaki su izleri ve boya dökülmeleri, duvar dibinde zemindeki delik ve deliğin 3.bodrum kattaki etrafı suntayla çevrili arşiv bölümü üzerinde yer alması, -3.kat arşiv bölümünün duvarlarının su izleri ile kirlenmesi, tavanda kılcal çatlaklar boyunca su izleri bulunması, pis su borusunun bina dışında bağlı olduğu yerden geri tepen pis suyun önce sızıntı sonra akıntı şeklinde boşalarak otopark zeminine yayıldığı ve arşiv bölümüne de aktığı, boyama bedelinin 500,00-TL olacağı, paketlenmiş evraklarda hasar giderilmesinin inşaat mühendisliği uzmanlık alanında olmaması nedeniyle değerlendirilemeyeceğinin bildirildiği görülmüştür.
….Noterliği 06.01.2020 tarihli cevabi yazısında; noterlikçe 16.12.2011 tarihinde … A.Ş.’nin … sayılı 25.000 tek sayfa yevmiye defteri, … sayılı 25.000 sayfa defter-i kebir defteri, … sayılı 100 tek sayfa envanter defteri, … sayılı 75 tek sayfa damga defteri olmak üzere ticari defterlerinin tasdik edildiği, 28.01.2011 tarihinde yevmiye defteri kapanışının yapıldığının bildirildiği görülmüştür.
… Vergi Dairesi Müdürlüğü 06/12/2019 tarihli cevabi yazısında; … numaralı mükellef … A.Ş.’nin 05.12.2019 tarihi itibari ile herhangi bir borcu bulunmadığının bildirildiği görülmüştür.
Bu açıklamalar ışığında davacının sunmuş olduğu tüm deliller dosya içerisine alınmış, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman mali bilirkişiden rapor alınmıştır.
Asli Müdahale Talebi; müdahale talebinde bulunan … nin ile arasındaki ticari ilişki sebebi ile 2012 yılı sonu itibariyle 2.793.500,00 TL tutarında alacaklı olduğundan, ticari satımdan kaynaklanan alacak davası açıldığını, Mahkememizin 2018/… esas numaralı dosyasında alacak talebinde bulunulduğu, alacak davasında işbu dava davacısının cevap ve cevaba cevap dilekçesinde defterlerinin zayi olduğuna ilişkin hiçbir beyanda bulunmadığını, bilirkişi incelemesi için defterlerin şirket merkezinde incelenmesi için talep sunduklarını, defterlerinin zayi olduğuna ilişkin bir başvuru yapıldığını hukuki menfaatlerinin bulunduğu belirterek asli müdahale talep etmiştir.
Mahkememizce 09/07/2021 tarihli gerekçeli ara karar davanın yargılama sırasında çekişmesiz yargıdan çıkıp çekişmeli yargı alanına girmesi mümkün olmadığından talebin reddine karar verilmiştir.
Mali Bilirkişinin 14/12/2020 tarihli 5 sayfadan ibaret raporunda özetle; davacı şirketin TTSG’nde tescilli adresi “… Mh. … Cd. … İstanbul” olduğunu, yani davacı şirketin kayıtlı adresi davaya konu su baskınının gerçekleştiği binanın (4 nolu binanın) tamamı değil, bu binanın sadece 3 Katı olduğu, davacı şirkete ait TTSG’nin incelenmesi neticesinde de, su baskınından etkilenmiş olan ve davacının arşiv olarak kullandığını belirttiği alanın (yani -3. Bodrum katının ve/veya -3. Bodrum kattaki sunta levhalarla çevrili alanın), davacıya ait ek işyeri/depo alanı/arşiv alanı olarak tescil edildiğine ilişkin herhangi bir TTSG’ne rastlanmadığını, söz konusu mahalde herhangi bir zemin önlemi alınmadığını, içerisinde ticari defter ve belgeler bulunan karton kutular ile klasörlerin, her bir kutu ve her bir klasör zemine temas eder şekilde gelişigüzel bırakılması neticesinde ıslanmaya bağlı bir hasar meydana geldiğini, kutuların dışındaki hasar ile kutuların içinde yer alan defter ve belgelerdeki hasarın orantılı/uyumlu olmadığını, kutu içeriğindeki evraklarda adeta çürür derecede hasar olduğunu, davaya konu su baskınından hemen sonra, davacı şirketin hangi ticari defterlerinde ve belgelerinde hasar meydana geldiği yönünde tutulmuş herhangi bir “zarar/hasar tespit tutanağı’ mevcut olmadığı gibi, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2019/… D.İş sayılı dosyasından işbu su baskınından 6 gün sonra yapılan keşifte de bu yönde açık bir tespit yapılmadığını, hasar gören defter ve belgelerin sayımı ve ayrımı (niteliği/türü belirtilerek) yapılmadığının tespit edildiğini belirtmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, mahkememizde açılan 2018/… Esas sayılı dosyasında asli müdahale talep eden tarafından davacı aleyhine alacak davası açıldığı, davacının ticari defter ve belgelerine münhasıran dayanıldığı, mahkememizce 04/11/2019 tarihinde saat 13:39 da öninceleme duruşmasının yapıldığı, duruşmada taraf vekillerinin hazır bulunduğu müdahale talep edenin münhasıran davalı defterlerine dayandığı başka delile dayanmadığını beyan ettiği, işbu davanın davacısının delillerinin toplanmasını talep ettiği, ticari defter ve belgelerinin zayi olduğuna ilişkin yargılamanın bu aşamasına kadar davacının beyanı olmadığı, öninceleme duruşmasından sonra aynı gün saat 13:53 de tespit dosyasının açıldığı, …. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/… D.İş dosyası ile 02/11/2019 tarihinde defterelerinin zayi olduğu iddiası ile tespit yapıldığı, eldeki davanın bu aşamalardan sonra açıldığı, mahkememizce keşif yapıldığı, yapılan keşifte zayi olduğu iddia olunan ticari defter ve belgelerin bulunduğu yerin otopark katı olduğu suntalarla bir alanın çevrildiği, bilirkişi raporunun ekindeki fotoğraflardan da görüleceği üzere çevrili aladaki suntaların yeni ve iddia edilen su baskınından etkilenmemiş olduğu, bilirkişi raporunda da ayrıntılı olarak tespitlerin yapıldığı görülmüştür.
Tüm bu açıklamalarla davacının defter ve belgelerinin su baskınına uğradığı iddiasını somut delillere dayandıramadığı, bir tutanak tanzim ettirilmediği, tespit raporunda da bu konuda açık bir tespit bulunmadığı, ticari defter ve belgelerin arşivlendiği iddia edilen yerin ne depo ne de arşiv amacıyla kullanıma uygun olmadığı, defterlerin zemine temas eder halde bırakıldığı, zemin zafiyetleri giderme yönünde hiçbir önleme rastlanılmadığı, mahkememizin 2018/… Esas sayılı dosyasında tespit dosyası açıldığı ana kadar zayi olduğuna dair davacının beyanı olmadığı, tacir olan davacının muhafaza da gerekli özen yükümünü yerine getirmediği, davacının davasını ispatlayamadığı kanaatiyle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
(Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 03/04/2018 tarih 2016/10098 Esas2018/2351 Karar sayılı ilamı; 03/12/2014 tarih 2014/13593 Esas 2014/18941 Karar sayılı ilamı; 15/10/2007 tarih 2006/9938 Esas 2007/12819 Karar sayılı ilamı)
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30-TL harcın, peşin alınan 44,40-TL harçtan mahsubu ile kalan 14,90-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/03/2021

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır