Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2019/373 Esas
KARAR NO:2021/682
DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:26/06/2019
KARAR TARİHİ:09/07/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle;Müvekkili şirket ile… A.Ş. arasında 05/10/2017 tarihinde akdedilen “Müşteri Hizmetleri Sözleşmesi” uyarınca, müvekkili şirketin “… … Mah. … Sk. No:… …/…” adresinde yer alan depoyu kiralamakta ve gelir-gider belgeleri, banka ekstreleri ve faturaları saklamak üzere kullandığını, müvekkili şirketin kiracısı olduğu ve arşiv olarak kullanılan ve adresi belirtilen deponun 11/06/2019 tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle kullanılamaz hale geldiğini, bu olayda depoda bulunan gelir gider belgelerinin, banka ekstrelerinin ve faturalarının zayi olduğunu, bu nedenlerle müvekkili şirkete ait gelir-gider belgeleri, faturalar ve banka ekstrelerinin zayi olduğuna dair belgenin taraflarına verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
1-Gelir İdaresi Başkanlığı yazı cevabı
2-… C.Başsavcılığı … soruşturma nolu dosyası
3-…. Noterliği yazı cevabı
4-… San ve Tic A.Ş.yazı cevabı
5-Bilirkişi raporu.
6-Davacı vekilinin beyan ve dilekçeleri.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE:
Dava, davacıya ait ticari belgelerin zayi olması sebebiyle zayi belgesi verilmesi davasıdır.
6102 Sayılı Kanunun 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaı uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği davanın hasımsız olarak açılacağı”düzenlenmiştir. Davacının söz konusu düzenlemeden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin ve belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması gerekmektedir. İleri sürülen mücbir sebebin de defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olması, başka bir deyişle davacının irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması gerekmektedir.
Bu açıklamalar ışığında davacının sunmuş olduğu tüm deliller dosya içerisine alınmış, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman mali bilirkişiden rapor alınmıştır.
Gelir İdaresi Başkanlığı yazı cevabının incelenmesinde; … Tic.Ltd.Şti’nin … vergi kimlik numarasıyla kayıtlı olduğu, 26/07/2019 tarihi itibari ile vergi borcunun bulunmadığı, herhangi bir inceleme başlama tutanağının olmadığı, mükellefin verilen … vergi kimlik numarasında… … A.Ş.’nin 26/07/2019 tarihi itibari ile vergi borcunun bulunmadığı, herhangi bir inceleme başlama tutanağının olmadığı bildirilmiştir.
…. Noterliği yazı cevabının incelenmesinde; … Tic.Ltd.Şti’nin defter tasdiklerinin yapıldığı, defter tasdiki yapılan kayıtların yazı ekinde gönderildiği görülmüştür.
… San ve Tic A.Ş.yazı cevabının incelenmesinde; … Tic.Ltd.Şti’nin … … … Şubesi’nin 2012-2013-2014-2015-2016-2017 yıllarına ait ticari kayıtlar istenilmişse de söz konusu şirket ile 2015-2016-2017 yıllarında çalışma yapıldığının bildirildiği, bu yıllara ait bastırılan fatura, gider pusulası, irsaliyeli fatura ve sevk irsaliyelerine ait dökümantasyonun yazı ekinde gönderildiği görülmüştür.
… C.Başsavcılığı … soruşturma nolu dosyasının incelenmesinde; kasten yangın çıkarma suçu kapsamında soruşturma dosyası açıldığı, itfaiye raporunda yangının neden çıktığına dair tespit yapılamadığı, şirket yetkililerinin şüphelendikleri bir olayın veya kişinin olmadığını beyan ettiği, ortada takibi gerektirir bir suç veya suçlunun bulunmadığı anlaşıldığından kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği görülmüştür.
Mali bilirkişinin 21/02/2020 tarihli 4 sayfadan ibaret raporunda özetle;Davaya konu Yangın Raporunda “yangında zarar gören “Müşteri Kodu, Müşteri Unvanı, Toplam Kutu Sayısı ve Kutu Barkod Numaraları”nm da işbu rapor ekinde (Ek:2) mevcut olduğu” belirtilmiş olmakla birlikte davacı şirket tarafından Yangın Raporu ekindeki Ek:2 belgesi sunulmadığından davaya konu yangın olayında davacı şirkete ait “kaç adet arşiv kutusunun zarar gördüğü” ve “zarar gören arşiv kutularının barkod numaraları” tespit edilemediği; Bu haliyle, davacı şirketin “zarar gören arşiv kutuları” ile ilgili bilgilerin, davadışı… A.ş.’ye sorulması gerekip gerekmediğinin takdiri mahkemeye ait olduğu; “stok girişi” ; “dk mal kabul matbu evrakları” ve “gider listesi/mağaza gider listesi” ; “banka ekstreleri” ; “ciro bildirimleri” ve “ba/bs mutabakat” ve “indirimli oran beşiktaş vergi dairesi/ indirimli oranlı teslimler 29/2 asıl 1” belgeleri ile ilgili olarak; “bu belgeler için ayrıca zayi belgesi alınmasına gerek olmadığı” hususlarında yapılan tespitlerin takdirinin Sayın Mahkemenize ait olduğu; “virmanlar” ; “firma sözleşmeleri” ; “…mağaza sözleşmeleri” ; “yunanistan ödemeleri” “yunanistan maliyet faturaları” ; “mağaza kasa” ve “merkez kasa” belgeleri ; “merkezden kesilen faturalar” ve “… kesilen faturalar” belgeleri ; “müşteri iade faturaları” ; “ithalat dosyaları” ve “ithalat” açıklamalı belgeler ile ilgili olarak yukarıda bu başlıklar/alt başlıklar altında belirtilen eksiklikler tamamlandıktan sonra inceleme yapılabileceğini belirtmiştir.
Mali bilirkişinin 13/11/2020 tarihli 7 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; Davacı vekilinin 11/03/2020 tarihli dilekçesi ekinde sunduğu belgelerin ve CD içeriği belgelerin incelenmesi neticesinde, kök raporda belirtilen belgelerin sunulmaması, sunulan belgelerin tespit yapmaya olanak sağlamaması nedeniyle zayi olan belgeler yönünden açık bir tespit yapılamadığını belirtmiştir.
Mali bilirkişinin 07/06/2021 tarihli 10 sayfadan ibaret 2.ek raporunda özetle; davaya konu yangın olayında zarar görmüş/tamamının yanmış olduğu tespit edilen ve rapor içeriğinde kalem kalem belirtilen tüm belgelerin, davacı şirketin merkez ve şubelerine ait olduğu; işbu belgelerin T.T.K., T.B.K., V.U.K. gereği saklanması gereken belgelerden olduğu, zayi olduğu tespit edilen belgelerin, rapor içeriğinde verilen tablolardaki “38.514 adet şahıs/tüzel kişi banka müşterileri” ile ilgili olduğu, davacı şirketin zayi olduğu tespit edilen belgeleri için zayi belgesi talebinin kabulü hususunda takdir ve değerlendirmenin Mahkemeye ait olduğunu belirtmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; davacının aşağıda belirtilen ticari defter ve belgelerinin 11/06/2019 tarihli yangında zayi olduğu, davacı tacirin ticari defterlerini korumada gerekli dikkat ve özeni gösterdiği, davanın süresinde açıldığı kanaatiyle davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın Kabulü ile;
A.) … KESILEN FATURALAR:
Davacı şirketin …Kesilen Faturalarından, aşağıdaki tarih aralığında (ilk ve son tarihler dahil) kesilmiş olan tüm faturalarının (gelir faturaları)
No
Tarih Aralığı
1
09.04.2015 – 13.04.2015
2
22.04.2015 – 24.04.2015
3
01.05.2015 – 05.05.2015
4
02.01.2016 – 06.01.2016
5
01.08.2016 – 12.08.2016
6
15.08.2016 – 31.08.2016
7
05.09.2016 – 06.09.2016
8
27.09.2016 – 30.09.2016
9
03.10.2016 – 06.10.2016
10
10.10.2016 – 14.10.2016
11
17.10.2016 – 28.10.2016
12
31.10.2016 – 18.11.2016
13
21.11.2016 – 09.12.2016
14
12.12.2016 – 23.12.2016
15
26.12.2016 – 28.12.2016
16
30.12.2016 – 31.12.2016
17
06.01.2017 – 06.01.2017
18
09.01.2017 – 13.01.2017
19
16.01.2017 – 25.01.2017
20
27.01.2017 – 31.01.2017
21
03.02.2017 – 03.02.2017
22
07.02.2017 – 14.02.2017
23
13.03.2017 – 14.03.2017
24
20.03.2017 – 24.03.2017
25
30.03.2017 – 31.03.2017
26
07.04.2017 – 07.04.2017
27
10.04.2017 – 12.04.2017
28
17.04.2017 – 21.04.2017
29
24.04.2017 – 27.04.2017
30
01.05.2017 – 05.05.2017
31
15.05.2017 – 22.05.2017
32
29.05.2017 – 30.05.2017
33
01.06.2017 – 12.06.2017
34
21.06.2017 – 23.06.2017
35
07.07.2017 – 07.07.2017
36
27.07.2017 – 29.07.2017
37
06.09.2017 – 06.09.2017
B.) MERKEZDEN KESILEN FATURALAR:
Davacı şirketin Merkezden Kesilen Faturalarından, aşağıdaki tarih aralığında (ilk ve son tarihler dahil) kesilmiş olan tüm faturalarının (gelir faturaları)
No
Tarih Aralığı
1
01.06.2016 – 30.06.2016
2
01.08.2016 – 09.08.2016
3
29.08.2016 – 30.08.2016
4
08.09.2016 – 23.09.2016
5
26.09.2016 – 20.01.2017
6
31.01.2017 – 31.01.2017
7
06.02.2017 – 28.02.2017
8
01.03.2017 – 03.03.2017
9
06.03.2017 – 17.03.2017
10
24.03.2017 – 24.03.2017
11
27.03.2017 – 31.03.2017
12
03.04.2017 – 24.04.2017
13
26.04.2017 – 29.04.2017
14
31.05.2017 – 31.05.2017
15
03.07.2017 – 07.07.2017
16
28.07.2017 – 31.07.2017
17
03.10.2017 – 31.12.2017
C.) DİĞER FATURALAR:
Davacı şirketin;
610 / SATIŞTAN İADELER (-) ana hesabının altındaki “TİCARİ MAL SATIŞTAN İADELER (%8 )” alt hesaplarında;
621 / SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ (-) ana hesabının altındaki “ANA DEPODAN MÜŞTERİ DEPOSUNA TRANSFERLER” alt hesaplarında ve yine işbu ana hesap altındaki “FİYAT FARKI GİDERLERİ” alt hesaplarında;
197 / SAYIM ve TESELLÜM NOKSANLARI ana hesabının altındaki “STOK SAYIM ve TESELLÜM NOKSANLARI” alt hesaplarında;
659 / DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARALAR HESABI (-) ana hesabının altındaki “FATURA EDILECEK GIDERLER” alt hesaplarında;
180 / GELECEK AYLARA AİT GİDERLER ana hesabının altındaki “GELECEK AYLARA AİT GİDERLER” alt hesaplarında;
takip ettiği aşağıdaki “MÜŞTERİ LİSTESİ” Tablosunda “Adı-Soyadı veya Unvanı” belirtilen müşterilerinine ait 09.12.2016 – 22.05.2017 tarih aralığındaki (ilk ve son tarihler dahil) tüm faturaların
Tablo: Müşteri Listesi
… …
… … … …
… .TIC. LTD. STI.
…. LTD. STİ.
… LTD. STI.
….LTD.ŞTİ.
…C. LTD. ŞTİ.
… LTD STI
…
…
… SAN. TİC.
… LTD STİ.
…TİC LTD.ŞTİ.
… …
…. LTD. ŞTİ.
…. LTD. STI.
.. A.Ş.
…
…
…
…
…. TİC.
…
…. LTD. STI.
…
…
…
…
…TİC. VE
…
… IHR. ITH.
…. LTD. STI.
…
… LTD STI .
…
…. TİC.
…
…
… SIRKETİ
…
…
…
… TIC LTD STI.
… LTD. ŞTİ.
… STI
…. A.S.
…
…
… STI.
…
…. ŞTİ.
…
…
…
… LTD. ŞTİ.
…
D.) … Z RAPORLARI :
Davacı şirketin aşağıdaki mağazaları ve tarih aralığı (ilk ve son tarihler dahil) ile ilgili olarak yazarkasa (…) Günlük Z Raporlarının
1) …MAĞAZASI
01.05.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.10.2017
2) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.07.2015
16.08.2015 – 31.08.2015
16.09.2015 – 30.09.2015
01.10.2015 – 31.12.2015
01.07.2016 – 15.09.2016
01.10.2016 – 31.10.2016
01.12.2016 – 30.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.06.2017 – 31.07.2017
01.09.2017 – 30.09.2017
3) … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 31.07.2016
01.09.2016 – 30.09.2016
01.11.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.06.2017 – 31.07.2017
4) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.01.2015
01.04.2015 – 30.09.2015
16.10.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 01.09.2016
01.11.2016 – 30.11.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 31.07.2017
16.09.2017 – 15.10.2017
5) … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.12.2015
01.07.2016 – 31.08.2016
01.11.2016 – 30.11.2016
01.07.2017 – 31.07.2017
01.09.2017 – 31.10.2017
6) … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.01.2015
01.04.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.06.2017 – 31.07.2017
01.12.2017 – 31.12.2017
7) … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 15.06.2015
01.07.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.12.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
11.05.2017 – 31.07.2017
8) … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.03.2017 – 15.03.2017
01.05.2017 – 30.06.2017
16.07.2017 – 31.07.2017
9) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.07.2015
01.10.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 15.07.2016
01.08.2016 – 31.08.2016
16.09.2016 – 30.09.2016
01.11.2016 – 30.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 30.06.2017
01.09.2017 – 30.09.2017
01.11.2017 – 15.11.2017
10) … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.01.2015
01.03.2015 – 31.07.2015
01.09.2015 – 30.09.2015
01.11.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.11.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.08.2017 – 31.08.2017
01.10.2017 – 31.10.2017
11) … … MAĞAZASI
01.12.2016 – 31.12.2016
12) … … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 15.07.2015
01.08.2015 – 15.08.2015
01.09.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.12.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 31.05.2017
01.07.2017 – 15.07.2017
13) … … MAĞAZASI
01.02.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 30.04.2015
14) … … MAĞAZASI
01.01.2015 – 30.04.2015
01.07.2015 – 31.12.2015
01.07.2016 – 15.09.2016
01.11.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
15) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.12.2015
01.07.2016 – 31.12.2016
16) … MAĞAZASI
01.02.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 31.07.2015
01.09.2015 – 30.09.2015
01.11.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.11.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.06.2017 – 30.06.2017
01.10.2017 – 31.10.2017
17) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.05.2015
01.07.2015 – 15.07.2015
01.08.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 15.09.2016
01.11.2016 – 30.11.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 31.07.2017
16.09.2017 – 30.09.2017
18) … MAĞAZASI
01.02.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 31.05.2015
19) … MAĞAZASI
01.05.2015 – 31.05.2015
01.09.2016 – 30.09.2016
01.06.2017 – 30.06.2017
20) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.12.2015
21) … MAĞAZASI
16.09.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.11.2016 – 30.12.2016
01.06.2017 – 15.06.2017
01.09.2017 – 15.09.2017
22) … MAĞAZASI
01.02.2015 – 28.02.2015
01.05.2015 – 31.05.2015
01.07.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.11.2016
01.04.2017 – 15.04.2017
01.05.2017 – 15.06.2017
01.07.2017 – 31.07.2017
16.08.2017 – 31.08.2017
23) …N MAĞAZASI
01.05.2015 – 31.05.2015
01.07.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 31.07.2017
24) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 31.08.2016
01.11.2016 – 30.11.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 31.07.2017
01.09.2017 – 30.09.2017
25) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 31.05.2015
01.06.2017 – 30.06.2017
26) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.01.2015
01.04.2015 – 31.12.2015
01.07.2016 – 31.12.2016
01.10.2017 – 31.10.2017
27) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 31.08.2015
01.10.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.06.2017 – 31.07.2017
01.09.2017 – 30.09.2017
28) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.01.2015
01.04.2015 – 30.11.2015
29) … MAĞAZASI
01.04.2015 – 30.06.2015
01.09.2015 – 31.10.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.06.2017 – 31.07.2017
01.09.2017 – 30.09.2017
01.11.2017 – 30.11.2017
30) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 28.02.2015
01.04.2015 – 31.05.2015
01.07.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 30.09.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 31.07.2017
16.09.2017 – 30.09.2017
31) … MAĞAZASI
01.01.2015 – 31.01.2015
01.03.2015 – 30.11.2015
01.07.2016 – 31.12.2016
01.03.2017 – 31.03.2017
01.05.2017 – 31.07.2017
32) MERKEZ
01.01.2016 – 31.12.2016
01.05.2017 – 31.07.2017 ticari belgelerinin zayi nedeniyle iptaline;
2-Alınması gereken 59,30-TL harcın, peşin alınan 44,40-TL harçtan mahsubu ile bakiye 14,90-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/07/2021
Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır