Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2019/371 Esas
KARAR NO: 2020/410

DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 26/06/2019
KARAR TARİHİ:13/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle;dava dışı … A.Ş. (…) bankacılık, finans, sigorta ve bunun gibi pek çok sektöre arşiv hizmeti sunan, uluslararası alanda faaliyet gösteren bir firma olduğunu, müvekkili şirketin de gerçekleştirdiği iş ve işlemlere ilişkin belge, bilgi ve İlgili tüm dokümanların arşivlenmesi ve aynı zamanda korunarak saklanması hususunda … ile 04/11/2014 tarihinde, “Müşteri Hizmetleri Sözleşmesi” (Sözleşme) imzaladığını, 04/11/2014 tarihli işbu sözleşme uyarınca …’în, müvekkili şirketin arşivleyerek kendisine gönderdiği tüm dokümanları koruyarak saklama yükümü altına girdiği ve bu kapsamda müvekkili şirket tarafından kendisine gönderilen arşiv kayıtlarını muhafaza etmeye başladığını, ancak 11/06/2019 tarihinde, saat 14:00 civarında …’a ait … Mh. … Sk. No: … … adresinde bulunan depolama alanlarında yangın hadisesi meydana geldiğini, alınan ilk bilgilere göre de söz konusu yangından etkilenen “… 01 ” tesisinde, müvekkili şirkete ait toplamda 344 adet arşiv kutusunun mevcut olduğu ve müvekkili şirkete ait tüm bu belgelerin zayi olduğunun öğrenildiğini, Yangın Raporu’nda da görüleceği üzere “deponun içerisinde bulunan tüm malzemeler ile birlikte tamamen yanmış olduğu’nun itfaiye ekiplerince de tespit edildiğini, müvekkili şirketin gerek TTK gerekse ilgili diğer mevzuat uyarınca saklamakla yükümlü olduğu belge ve defterlerin 11.06.2019 tarihinde arşiv deposunda çıkan yangın sebebiyle zayi olduğunu, söz konusu yangın olayının meydana gelmesinde ve İlgili evrakların zayi olmasında müvekkili şirketin hiçbir kusurunun bulunmadığının, belirtilen sebeplerle TTK madde 82, (7) numaralı fıkra uyarınca Sayın Mahkemeniz’den ayrıntılı olarak dökümü yer alan belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep etmek gerektiğini, ancak TTK m. 82/7 uyarınca 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde zayi davası açılması mecburiyeti bulunduğundan ve müvekkili şirketin hak ve menfaatlerine bir zarar gelmemesi için şimdilik işbu dilekçe ekinde yer alan envanter listesi ile birlikte huzurdaki davayı ikame ettiklerini, nitekim davaya konu yangın hadisesi sebebiyle yukarıda değinilen ve dilekçe ekinde ayrıntısına yer verdikleri söz konusu belgelere ek olarak başkaca belgelerin de zayi olduğunun tespiti ve yine dava konusu başkaca bilgilerin edinilmesi halinde ayrıca tüm bunlara ilişkin de ayrıntılı olarak beyanda bulunulacağını, bu hususta beyanda bulunma ve delil sunma haklarını saklı tuttukları, öte yandan … Faktoring A.Ş. unvanlı şirketin 29/12/2014 tarihinde tüm hak ve vecibeleri ile bir bütün halinde külliyen … Faktoring A.Ş.’ye devir olunduğuna ve anılan şirketin tasfiyesiz infisah suretiyle birleştirilmesine dair ticaret sicil gazetesini sunmakla birlikte, birleşen … Faktoring A.Ş. ile ilgili bir kısım belge ve defterlere ilişkin olarak da zayi belgesi talebinde bulunma zorunluluğu doğduğunu, işbu başvuruda bulunana kadar müvekkili şirket nezdinde yapılan çalışma sonucu, Yangın Raporunun ilgili bölümünde barkod numaraları verilen ve müvekkili şirket dokümanlarını içeren kutularda bulunan evraka dair ekte yer verdikleri bulgu ve tespitlere ulaşıldığını, ekli envanter incelendiğinde, sözleşme ve bazı işlem evrakının hangi müşteriye ait olduğu belirtilirken müşteri adı yerine müşteri numarası kullanıldığını, müşterilere ilişkin tüm kayıtlar, müşteriye özgülenen, resmi defter ve kayıtlarında bu şekilde izlenip kaydedilen ve değiştirilmesi mümkün olmayan müşteri numaraları üzerinden oluşturulduğunu, gelecekte bir mahkeme, vergi dairesi veya müvekkili şirket kayıtlarım inceleyen herhangi başka bir resmi mercinin, zayi belgesinde yer alan numara üzerinden rahatlıkla hangi müşteriye ait hangi evrakın zayi olduğunu tespit edebileceğini, arz ve izah olunan sebeplerden ötürü, Mahkemenizce gerekli görülecek tüm araştırma ve incelemeler sonucu müvekkili şirkete ait ayrıntılı dökümü sunulan tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesi arz ve talep edilmiştir.
DELİLLER
1-Gelir İdaresi Başkanlığı yazı cevabı
2- … C.Başsavcılığı … soruşturma nolu dosyası
3- …. Noterliği yazı cevabı
4- …. Noterliği yazı cevabı
5- … Matbaa yazı cevabı
6- Bilirkişi raporu.
7- Davacı vekilinin beyan ve dilekçeleri.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE:
Dava, davacı müvekkile ait defter ve belgelerin zayi olması sebebiyle zayi belgesi verilmesi davasıdır.
6102 Sayılı Kanunun 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaı uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği davanın hasımsız olarak açılacağı”düzenlenmiştir. Davacının söz konusu düzenlemeden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin ve belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması gerekmektedir. İleri sürülen mücbir sebebin de defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olması, başka bir deyişle davacının irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması gerekmektedir.
Bu açıklamalar ışığında davacının sunmuş olduğu tüm deliller dosya içerisine alınmış, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman mali bilirkişiden rapor alınmıştır.
Mali Bilirkişinin 21/02/2020 tarihli 8 sayfadan ibaret raporunda özetle; dava dilekçesi ekinde, davacı şirkete ait belge ve dokümanların arşivlenmesi ve muhafazası hususunda, davacı şirket ile … A.Ş. arasında imzalanmış 04/11/2014 tarihli “Müşteri Hizmetleri Sözleşmesi” sunulduğunu, İşbu sözleşme uyarınca, davacı şirketin saklama yükümlülüğü bulunan belge ve dokümanlarının … A.Ş. ‘ye ait arşiv depolarında sakladığını ve korunduğunu, … İtfaiye Grup Amirliği’nin 19/…/2019 Tanzim T.li Yangın Raporu’nda da (Olay Tarihi 11/…/2019; Ekip Gelişi: 11/06/2019 ve Ekibin Dönüşü:15/06/2019); Kiracı veya Kullanan “… A.Ş.”ye ait “… Mh. … Sk. No: … …” adresinde bulunan çelik konstrüksiyon yapı niteliğindeki “arşiv hizmetleri depolama alanında 11/06/2019 tarihinde yangın hadisesi meydana geldiğini, … Arşiv Hizmetleri deposunun içerisinde bulunan tüm malzemeler ile birlikte tamamen yanmış olduğunun görüldüğünü, yangında zarar gören “Müşteri Kodu, Müşteri Unvanı, Toplam Kutu Sayısı ve Kutu Barkod Numaraları”nın da işbu raporun ekinde mevcut olduğunu, davaya konu Yangın Raporu ekinde davacı şirkete ait toplam 344 adet arşiv kutularına ilişkin bilgilerin; …- … FAKTORİNG A.Ş.-39 ADET KUTU, …- … FAKTORİNG A.Ş.-305 ADET KUTU olduğunu, davaya konu yangın dolayısıyla davacının “…. Noterliği … T. ve … yevmiye nolu İHBARNAME”si ile haberdar olduğu hususunun değerlendirmesinin Mahkememiz takdirinde olduğunu, dava dilekçesi ekinde mevcut 06/01/2015 T. ve 8730 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde; … Faktoring A.Ş. unvanlı şirketin tüm hak ve vecibeleri ile bir bütün halinde küiliyen … Faktoring A.Ş.’ye devir olunduğuna ve … Faktoring A.Ş.’nin tasfiyesiz infisah suretiyle birleştirilmesine dair…. Noterliği’nden … tarih ve … -… sayı ile (… Faktoring … sayı ile; … Faktoring … sayı ile) onaylı Olağanüstü Genel Kurul Kararlarının 31/12/2014 T.nde tescil edildiğini, dava dilekçesi ekinde zayi olan defter ve belgelere ilişkin toplam 73 sayfadan ibaret listeler ile davacı şirketin merkez adresinde yapılan yerinde inceleme neticesinde; davacı şirkete (ve davacı şirket ile 29/12/2014 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Kararı birleşen … Faktoring A.Ş.’ye ait) hüküm kısmında yer alan defter ve belgelerin huzurdaki davaya konu yangın olayında zayi olduğunu tespit etmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, davacının aşağıda belirtilen ticari defter ve belgelerinin zayi olduğu, davacı tacirin ticari defterlerini korumada gerekli dikkat ve özeni gösterdiği, davanın süresinde açıldığı kanaatiyle davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile; davacının
– DAVACI ŞİRKETİN 10/12/2009 – 13/10/2017 TARİH ARALIĞINDA OLMAK ÜZERE AŞAĞIDA “MÜŞTERİ NUMARALARI” VERİLEN MÜŞTERİLERİ İLE İLGİLİ OLARAK:
.. … … …. … …. …. …. …. ….
a) FAKTORİNG SÖZLEŞMELERİ ve İŞBU FAKTORİNG İŞLEMLERİ KAPSAMINDAKİ TÜM FATURA ve DİĞER BELGELERİ: Faktoring Sözleşmesi , Alacak Bildirim Formu (ABF), Temlikname, Müşteri Önödeme(finasman) talep formu, Ödeme Vasıtası çek/senet teslim bordrosu,
Ödeme Vasıtası çek/senet görüntüleri, İstihbarat/tahsis formu, Fatura görüntüleri, Munzam Senet görüntüleri, Keşideci çek beyan yazısı, Vade Taahhütnamesi, Fatura Taahhütnamesi, Nüsha Taahhütnamesi, Suret nosu bulunmayan fatura için Nüsha beyan taahhütnamesi, Bakiye Ödeme talimatı, Mahsup Talimatı, Virman talimatı, Satıcı Temlik Mektubu (Eski ABF-STM), Serbest Meslek Makbuzu, Müstahsil Makbuzu, Noter onay kapağı (fatura), Doğacak Alacak Taahhütnamesi -Ek Sözleşme, Masak Evrakları ve Vekaletname-Adres Beyanı Sevk irsaliyesi, Cari hesap ekstresi, Hakediş Raporları, İrsaliye Beyanı.
b) İHRACAT İŞLEMLERİ KAPSAMINDAKİ TÜM FATURA ve DİĞER BELGELERİ: Notification and Tarnsfer of Receivable (NTR) (İngilizce Alacak Bildirim Formu), Türkçe (Maliye) Faturası, Ödeme Talep Formu, Banka Ödeme Talimatı, Müşteri Ödeme Raporu, Günlük Bakiye özeti Raporu, Müşteri Ödeme Talep Talimatı, MASAK evrakları
-DAVACI ŞİRKETİN TİCARİ DEFTERLERİ ve BELGELERİ İLE İLGİLİ OLARAK:
a) … Faktoring A.Ş.’nin aşağıdaki ticari defterleri – muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak tüm belgeleri (alış faturaları, serbest meslek makbuzları, ödeme dekontları, personel masraf formları, fişler vb.) – ilgili dönemler itibariyle tüm satış faturaları ve diğer evrakları
– 2011 Yılı Yevmiye Defteri“…-… … md.nolu sayfalar”-….Not…. T… yevm.
– 2012 Yevmiye Defteri “1… arası dönem” -…. Not. … T. … yevm.
– 2012 Yevmiye Defteri “…-… … sayfaları- …. Not. … T. … yevm.
– 2012 Defter-i Kebir “… arası dönem” – … Not. .. T. … yevm.
– 2013 Yevmiye Defteri- …. Not. … T. … yevm.
– 01.11.2013-30.11.2013 muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak belgeleri
– 24.12.2014-31.12.2014 muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak belgeleri
– 01.01.2015-21.04.2015 muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak belgeleri
– 05.06.2015-10.09.2015 muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak belgeleri
– 08.10.2015-31.12.2015 muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak belgeleri
– 01.01.2017-31.12.2017 muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak belgeleri
– 01.05.2008-28.02.2009 satış faturaları
– 01.07.2015-31.10.2015 satış faturaları
– 01.11.2015-31.12.2016 satış faturaları
– 2011-2012-2013 Personel Raporları, Sağlık, Hayat, Bes Ödeme Dekontları, Ödenen Ayni Yardımlara İlişkin Belgeler, Bordrolar.
– … Kredi Kart Sözleşmesi
b) … Faktoring A.Ş.’nin aşağıdaki ticari defterleri ; muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak tüm belgeleri (alış faturaları, serbest meslek makbuzları, ödeme dekontları, personel masraf formları, fişler vb.) ve diğer evrakları
– 2013 Yılı Yevmiye Defteri-… Not. 1… T. … yevm.
– 01.11.2014-31.12.2014 muavin kayıtları ve kayıtlara dayanak belgeleri
– 01.01.2011-31.12.2012 … Swap Forward,
– 01.01.2012-31.12.2014 … TL Genel Kredi Sözleşmeleri.
Belgelerinin zayi olduğunun tespitine
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına,
4-Talep eden tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/07/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır