Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/303 E. 2020/709 K. 09.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/303 Esas
KARAR NO : 2020/709
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 27/05/2019
KARAR TARİHİ : 09/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 18/03/2016 tarihinde … nezdinde tescil edilen 18/03/2016 tarihli ve … sözleşme numaralı bir Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşme kapsamında müvekkili tarafından davalıya 1 adet 2016 model, … marka, … tipi ve … tescil plaka numaralı bir biçerdöver teslim edildiğini, ancak davalı tarafından borçlann vadelerinde ödenmediğini, borçların 60 gün içerisinde ödenmesi ihtarıyla müvekkili tarafından davalıya … Noterliği’nin 30/01/2019 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, ihtarnamenin 05/02/2019 tarihinde davalıya tebliğ edildiğini ancak davalının borçlarını ödemediğini ve sözleşmeye konu ürünlerin iade edilmediğini beyanla taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesi’ne konu 1 adet 2016 model, … marka, … tipi ve … tescil plaka numaralı biçerdöverin müvekkili şirkete aynen iadesine, ihtiyati tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına, yargılama giderleri ile avukatlık ücrederinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesi talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalının mahkememize sunduğu 26/06/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; yetkili mahkemenin … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemeleri olduğunu, huzurdaki davanın süresi içerisinde açılmadığını, taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin dava tarihi itibari ile feshedilmemiş olduğunu, davacı tarafından gönderilen ihtarnamede fesih ile ilgili bir bilginin bulunmadığını ve ayrıca sözleşmenin feshedildiğine dair herhangi bir ihtar gönderilmediğini, ödeme planı kapsamında Aralık/2018 dönemi haricinde tüm ödemelerin zamanında yapıldığını, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durgunluktan dolayı son ödemeyi zamanında yapamadığını, diğer yandan kiralamaya konu ürünün bozuk olduğunu, tamir ettirildikten sonra borcun ödeneceğini, bu nedenle davacı taleplerinin reddinin gerektiğini beyanla yetki itirazının kabulüne, yetkisizlik kararı verilerek dava dosyasının … Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, zamanaşımı itirazlarının kabulüne, davacının davasının ve diğer tüm taleplerinin reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
1- … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… D.iş sayılı dosyası,
2- Finansal Kiralama Sözleşmesi, ihtarname, ihtarname tebliğ evrakı
3-Davacının ticari defter ve kayıtları
4-Bilirkişi raporu,
5-Tarafların beyan ve dilekçeleri,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE
Dava, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Yetki itirazı yönünden; 6100 sayılı HMK’nun 19. maddesinde “Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi, birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı süresinde ve usulüne uygun yetki itirazında bulunmazsa davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir” hükmü düzenlenmiştir. Davalı tarafından mahkememiz yetkisine itiraz edilmiş olup, Mahkememizce ilk celse arar karar ile sözleşmenin 36. Maddesi gereğince davaya bakmaya İstanbul Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle davalının yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, Finansal Kurumlar Birliğinin 18/03/2016 tescil tarihli finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiştir.
Davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile … Noterliği’nin 30/01/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 3 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca kiracı ve kefiller yerleşim yerlerinde ve diğer hususlarda meydana gelen bütün değişiklikleri noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmemesinden veya usulüne uygun şekilde bildirmemesinden doğan tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğunu, yapılan işlemlerin kendilerini bağlayacağını kabul ve taahhüt etmiş; kiralayan tarafından kendilerine gerekli tebligatın yapılabilmesi için bu sözleşmede isim ve ünvanları yanında belirtilmiş adresleri kanuni yerleşim yeri ittihat ettiklerini, belirtilen yerde adres yazılmaması halinde Ticaret sicili dosyalarındaki son adreslerinin veya kiralayan tarafından son olarak herhangi bir bildirim gönderilen adreslerinin, muhtarlıkta kayıtları bulunmasa bile yasal yerleşim yerleri olduğunu, ileride diğer bir mahalli kanuni yerleşim yeri ittihat edecek olurlarsa bu yeni adresi derhal noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmedikleri takdirde bu sözleşmede yazılı ya da yukarıda yer alan adreslerine ya da kayıtlı elektronik posta adreslerine 7201 sayılı Yasanın hükümlerine göre gönderilecek her türlü tebligatın kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağını kabul ve taahhüt etmişlerdir.
Mali Müşavir Bilirkişisinin 13.03.2020 tarihli 7 sayfadan ibaret raporundan özetle; taraflar arasında … tarafindan tescil edilen … sözleşme numarası ile tasdikli, 18/03/2016 tarihli bir Finansal Kiralama Sözleşmesinin akdedildiği, davalının, davacı Finansal Kiralama şirketine, ihtarname tarihi 30/01/2019 tarihi itibarıyla temerrüt faizi hariç ödenmemiş 21.840.38.-EURO ve 2.123.19.-TL kira borcunun bulunduğunun tespit edildiğini, esasen davacı tarafından davalıya gönderilen ihtarnameye de bu tutarların konu edildiği, ihtarnamenin 05/02/2019 tarihinde, aynı konutta ikamet ettiğini beyan eden eşine tebliğ edilmiş olduğu, 60 günlük yasal sürenin 06/04/2019 tarihinde dolduğu, aradaki bu kanuni sürede davalı tarafindan borçların ödenmediği, buna göre 6361 sayılı Yeni Finansal Kiralama Kanunu’nun 31. maddesi gereği davalının temerrüdü nedeniyle davacının sözleşmeyi feshetme hakkının olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin feshedilmiş olması nedeniyle; 6361 sayılı Yeni Finansal Kiralama Kanunu’nun 33.maddesi gereğince, davacı şirketin, davalıdan kiralama konusu malların iadesi talebinde bulunabileceği kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
Davacı tarafından, yükümlülüklerin yerine getirilmesi Noter kanalı ile ihtar edilmesine rağmen, davalı tarafça, yükümlülüklerin yerine getirildiğine dair herhangi bir beyan veya delil sunulmamıştır. Davacının ticari defterlerinin incelenmesinde defterlerinin lehine delil teşkil edeceğinin kabulü ile davalının yükümlülüklerini yerine getirmediği sabit hale gelmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle, sözleşmenin feshinin geçerli olduğu kanaati ile davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile,
Davaya konu 1 ADET 2016 MODEL, … MARKA, … TİPİ, … ŞASİ SERİ NUMARALI, … MOTOR SERİ NUMARALI, … TESCİL PLAKA NUMARALI malın davalıdan alınarak davacıya iadesine
2-Alınması gereken 3.415,50-TL harcın, peşin alınan 853,88-TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.561,62-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvurma harcının ve 853,88-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 733,20-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 7/2 maddesi gereğince 7.300,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/11/2020

Katip … Hakim …
e-imza e-imza