Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/201 Esas
KARAR NO : 2020/831
DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/04/2019
KARAR TARİHİ : 14/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; davacı şirket ile davalı bankanın … şubesinin … numaralı müşterisi olup taraflar arasında 26/02/2014 tarihinde imzalanan kredi sözleşmesi uyarınca davacı şirketin … şubesinden kredi kullandığını ve 29/05/2018 tarihinde vadesinden evvel bakiye kredi borcunun tamamını ödemek suretiyle kredi borcu kapatıldığını, bahse konu sözleşmede yer alan 6098 sayılı kanun 20. Madde kapsamındaki genel işlem koşulu mahiyetindeki hükümlerin (ki işbu dava konusu erken kapama komisyonu da bu kapsamdadır) geçersiz olduğunu, davalı bankanın, davacı borç taksitlerini vadesinde ödemesine rağmen ülkemizde yaşanan darbe girişiminden sonra müvekkili şirketin eski ortağı hakkında çıkan FETÖ söylentileri nedeniyle başkaca hiçbir neden yokken muntazaman ödenen krediyi bankacılık tabiriyle geri çağırdığını, müvekkilini ticari olarak müşkül durumda bıraktığını, devam eden süreçte kredinin yarısından fazlasının ödenmesinden sonra müvekkili şirket, inşaat faaliyetlerine başlanacak olması sebebiyle kredi teminatı olarak verilen bir kısım taşınmazlardaki ipoteklerin terkini ya da başka taşınmazlara tesis edilmek suretiyle değiştirilmesini talep ettiğini, krediye teminat olarak gösterilen taşınmazların değeri, kredinin kapatıldığı tarihte bakiye kredi borcunun üç katından fazla olmasına rağmen aşkın ipotek terkin edilmediğini, bankanın sözleşmeden kaynaklı gücünü kullanarak müvekkil şirketi batırmayı dahi göze alarak ticari cebir ve baskı altında tüm kredi borcunu kapatmaya zorladığını, kredilerin erken kapatılması halinde bankalardaki yerleşik uygulama bakiye ana para borcu üzerinden %1 ile %3 arasında erken kapama komisyonu tahsil edilmesi yönünde olduğunu, bu oranları aşan komisyon bedellerinin Yargıtay kararları uyarınca fahiş kabul edilmekte ve yargılama sonunda muhatabına iade edildiğini, taraflar arasında imzalanan kredi sözleşmesi uyarınca kullanılan kredinin kapatılması sırasında bakiye ana borcun 3.770.000-TL olduğunu, davalı banka bu bedel üzerinden en fazla %3’e kadar bir oranda erken kapama komisyonu tahsil etmesi gerekirken müvekkili şirketten bu oranın iki katından fazla olacak şekilde %7’yi aşan oranda 282.351,89-TL erken kapama komisyonu tahsil edildiğini, erken kapama komisyonu oranının uygulamanın çok üzerinde fahiş olduğunu, iade taleplerimiz olumsuz karşılandığını, şifahi görüşmelerden bir sonuç çıkmayınca davalıya … Noterliği vasıtasıyla 27/12/2018 tarihinde noterliğin … yevmiye numarasında kayıtlı ihtarname keşide edildiğini, bu şekilde temerrüte düşürülen davalı banka iade talebini olumsuz değerlendirdiğini, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla davacı şirketten fazla tahsil edilen kredi kapatma komisyon bedelinin şimdilik 10.000TL’sinin davalının temerrüte düştüğü tarih olan 02/01/2019 tarihi itibariyle işleyecek ticari avansı faiziyle birlikte davalı bankadan tahsiline, İhtarname bedeli dahil yargılama gideri ile avukatlık ücretinin davalı bankaya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davalı bankanın, taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümlerine aykırı hareket etmediğini, davacının kullanmış olduğu krediye dayanak sözleşmenin 7. Maddesine göre müvekkili Banka davacıya kullandırılan kredileri, asgari 3 gün önceden bildirim yapmak suretiyle geri çağırma hakkına sahip olduğunu, bu hususta davacının ticari cebir ve baskı kullanımına ilişkin iddiaları tamamen hukuksuz ve mesnetsiz olduğunu, tarafların tacir olduğu ve basiretli birer tacir olarak yapılan sözleşme hükümleri gereğince hareket etmekte olduklarını, davalı Banka da sözleşmeden doğan hakkını kullanarak davacıya kullandırdığı kredileri, davacının iddialarının aksine, darbe girişiminden yaklaşık 2 sene sonra geri çağırdığını, erken kapama komisyonunun, taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre belirlendiğini, her ne kadar davacı dava konusu erken kapama komisyonunun nasıl hesaplandığını bilmediklerini ve alınan bedelin fahiş olduğunu iddia etse de söz konusu bedel yine taraflar arasında serbestçe düzenlenen sözleşmede bulunan formül doğrultusunda hesaplandığını, davalı banka tarafından tahsil edilen ve sözleşmenin 3.5.1,8. maddesinde bulunan formüle göre hesaplanan erken kapama komisyonunun doğru hesaplandığı, mahkemece yaptırılacak bilirkişi incelemesi neticesinde de açıkça ortaya konulacağını, sözleşme hükümlerine göre hesaplanan erken ödeme tutarı 436.482,22-TL iken, müvekkili bankanın davacı şirkete indirim sağlayarak 282.351,89-TL tahsil ettiğini, krediler bakımından erken ifa halinde indirim talep edilmesini gerekli kılan bir düzenleme veya adet bulunmadığından esasında erken ifa hali kredi borçlusunun lehine bir durum olduğunu, zira borçlu ödemek zorunda olduğu faizden kurtulacak veya daha düşük faizli veya daha uygun vadeli krediyle borcunu yeniden yapılandırabileceğini, taraflar arasındaki sözleşmede erken ifa halinde her iki tarafın menfaatlerini korumaya yönelik bir düzenleme olduğundan bu haliyle genel işlem şartı olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığını, haksız ve mesnetsiz olan davanın reddine, yargılama ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
1-Genel kredi sözleşmesi örneği,
2- Davacı banka kayıtları
3-… Bankası yazı cevabı
4-… Bankası yazı cevabı,
5-… yazı cevabı,
6-…ank yazı cevabı
7-… yazı cevabı
8-… Bankası yazı cevabı,
9- İhtarname ve cevabı
10-Bilirkişi raporu
11-Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE
Dava, taraflar arasında akdedilen kredi sözleşmesi uyarınca davacıya kullandırılan krediler kapsamında davacıdan yapılan erken kapama komisyonunun iadesi istemine ilişkindir.
Genel işlem koşulları TBK’nın 20 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. TBK yürürlüğe girdikten sonraki dönemde imzalanan sözleşmeler yönünden; yasal düzenlemeye göre, genel işlem koşulu içeren sözleşmeler yapılması hukuken mümkündür. Bir hükmün salt genel işlem koşulu niteliğinde olması, onun geçersiz olması sonucunu doğurmaz.
TBK’nın 221/2. maddesi uyarınca, sözleşmenin niteliğine ve işin özelliğine yabancı olan genel işlem koşulları da yazılmamış sayılır. TBK’nın 25. maddesi uyarınca, “Genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamaz”. Yani, genel işlem koşulu niteliğindeki sözleşme maddesinin geçersiz sayılması için, hükmün dürüstlük kuralına aykırı olması gerekir.
Mahkemece yapılması gereken davalı banka ile diğer bankaların uygulaması araştırılarak bu tür işlemlere kredi grupları bakımından uygulanan komisyon, masraf, erken kapama ücreti vb. ad altında kesilen masraf miktar ya da oranları sorulup karşılaştırılarak, davacıdan talep edilebilecek ortalama miktar konusunda bilirkişden rapor alınarak, alınan masraflar konusunda 5411 Bankacılık Kanunu 144. maddesinin vermiş olduğu yetkiye istinaden, Bakanlar Kurulunun 16.10.2006 tarih ve 2006/11188 sayılı kararına istinaden Merkez Bankasının çıkarmış olduğu 09.12.2006 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2006/1 sayılı tebliğin 4. maddesi hükmü de dikkate alınmak suretiyle davalı banka tarafından yapılan kesinti miktarının uygun olup olmadığı veya ne miktarda olduğu, dürüstlük kuralına aykırı olup olmadığı davacıya iadesi gereken miktar bulunup bulunmadığı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar vermektir. ( Yargıtay 11.HD’nin 26/06/2018 tarih, 2016/11653 E. 2018/4811 K. ve 2017/276 E. 2018/5662 K. sayılı ilamları).
Bu açıklamalar ışığında tarafların sunmuş olduğu tüm deliller dosya içerisine alınmış, emsal kesintilere ilişkin emsal uygulamalar celp edilmiş, davacı banka kayıtları incelenmiş, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman bankacı bilirkişiden rapor alınmıştır.
Bankacı bilirkişinin 28/05/2020 tarihli ve 8 sayfadan ibaret raporunda özetle; Davalı bankanın … Şubesi ile davacı kredi lehtarı … San. Ve Tic. A.Ş. arasında belirtildiği gibi toplam 10.620.000,00 TL limitli Genel Genel Kredi ve Gayri Nakdi Kredi Sözleşmesi imzalandığını, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere göre, davacı şirket yetkilisinin talebine binaen 1 adet 3.770.000,00 TL tutarında taksitli ticari kredi kullandırılmış olduğunu, davacıya kullandırılan kredinin bir adet taksiti ödenmiş ve daha 2.taksitin ödeme günü bile gelmeden kredi vadesinden önce 23.07.2018 tarihinde defaten ödenmek suretiyle kapatıldığını bahse konu kredinin ödeme planının bir nüshası imza karşılığında davacıya teslim edildiğini, kredinin vadesinden önce erken kapatılması sırasında, erken kapama komisyonu 268.906,56 TL ve bunun %5 BSMV 13.445,33 TL dahil olmak üzere toplam 282.351,89 TL tahsil edildiğini, sözleşmenin 3.5.1.8 maddesi uyarınca erken kapama komisyonu hesabı; kredinin erken kapatıldığı 23.07.2018 tarihindeki kalan anapara bakiyesi 3.770.000,00 TL olup kredinin vade sonuna kadar kalan gün sayısı 1040, Komisyon oranı %4 olduğunu, bu veriler ışığında formülüze edildiğinde 3.770.000,00 TL x 1040 / 360 x %4= 435.644,44 TL’dır. Sözleşmenin 3.5.1.8 m. göre tahsil edilmesi gereken erken kapama komisyonu 435.644,44 TL’iken davalı banka 282.351,89 TL tahsil ettiğini, bir başka deyişle sözleşmeye göre tahsil edilmesi gereken komisyonun %65’lik kısmının davacıdan tahsil edildiğini, Davalı bankanın tahsil ettiği komisyon oranının erken kapatılan anaparaya oranı ise %7,49 (282.351,89/3770.000×100=) tekabül ettiğini, Davalı banka sözleşmesel olarak 282.351,89 TL erken kapama komisyonunu tahsil etme hak ve yetkisi bulunduğunu, Mahkemenin bankalardan celp ettiği emsal dönemdeki ticari kredi erken kapama nispi komisyon oranlarında; dört ayrı bankanın erken kapama komisyon ortalaması %4,50 (2+2+10+4=18/4) seviyesinde olup davalı bankanın davacıdan tahsil ettiği komisyon oranı ise %7,49 olduğunu, Yargıtay’ın bu yöndeki yerleşik içtihatları nazara alındığında davalı bankanın erken kapama komisyonu emsal banka ortalamalarına göre %2,99 (7,49-4,50=) oranında daha yüksek olduğunu, Davalı bankanın tahsil etmiş olduğu erken kapama komisyonu her ne kadar sözleşme koşullarına göre makul olduğu değerlendirilmekte ise de, başta emsal banka ortalaması ile bu yönde kökleşmiş Yargıtay Kararları dikkate alınarak hak ve nefaset bakımından davalı bankanın tahsil edebileceği komisyon oranı terditli olarak değerlendirildiğinde %4,50 olarak kabul edilmesi gerektiği yönünde bir görüşün benimsenmesi halinde, davalı banka tahsil ettiği erken kapama komisyonunun 112.723,00 TL’lık kısmının (3.770.000×2,99×100) davacıya iade edilmesi gerekebileceği gündeme getirilebileceği kanaatine varıldığını beyan etmiştir.
Davacı vekilinin 23/09/2020 tarihli talep artırım dilekçesinde 10.000,00-TL olan talebini 102.723,00-TL’ye ıslah etmiş ıslah harcını da yatırdığı görülmüştür.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, taraflar arasında akdedilmiş bulunan genel kredi sözleşmesinde erken ödeme komisyonu oranına yönelik düzenleme bulunduğu görülmektedir. Ancak kredi sözleşmesinin 3.5.1.8 maddesinde belirlenen kalan gün sayısının 360′ a bölünerek bulunan miktarın, sözleşmede belirlenen % 4 oranı ile erken kapama tutarının çarpılarak erken kapama miktarının hesaplanmasında, sözleşmede belirlenen oran iki katına çıkmakta olup, bu durumda gün sayısının 360’a bölünerek bulunan orana göre hesaplama şekli fahiş olduğundan, sözleşmenin bu kısmı davacıyı tacir olsa da bağlamayacaktır. Bu durumda, erken kapama miktarı emsal banka uygulamalarına göre tespit edilecektir. Mahkememizce emsal bankalara müzekkere yazılmış bilirkişi tarafından emsal uygulamaların ortalaması alınmak suretiyle yapılan hesaplama doğrultusunda davacının fazla tahsil ettiği erken kapama komisyonunun, davacı tarafından davalıya gönderilen ihtarnameye davalının vermiş olduğu yazı cevabı da temerrüt tarihi olarak esas alınmak suretiyle davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
( İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 2018/149 Esas 2018/413
Karar sayılı emsal ilamı bu doğrultudadır.)
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1- Davanın KABULÜ ile, 112.723,00-TL komisyon bedelinin temerrüt tarihi olan 02.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine
2-Alınması gereken 7.700,10-TL harcın, peşin alınan 170,78-TL ve ıslah harcı olan 1754,25-TL olmak üzere toplam 1.925,03-TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.775,07-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 44.40-TL başvurma harcı, 170,78-TL peşin harç ve 1.754,25-TL ıslah harcının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 700,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 7/2 maddesi gereğince 14.658,69-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
8-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/12/2020

Katip 156915 Hakim 194915
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır