Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/924 Esas
KARAR NO:2021/189

DAVA:İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:04/10/2018
KARAR TARİHİ:09/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Banka vekilinin 04.10.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili bankanın … Şubesi ile davalı şirket arasında 18.01.2016 tarihli 3 yıllık süreyi kapsayan Finans Maaş ödeme Protokolü imzalandığı, sözleşmenin 11 m. uyarınca her ne sebeple doğmuş olursa olsun personelin tüm alacaklarını bankaya yatıracağını taahhüt ettiği, sözleşmenin 18 m. uyarınca 85.000,00 TL promosyon bedelini davalı şirkete ödendiği, Davalı şirket sözleşmenin 5 m. göre her ay toplam 140 personele maaş ödeneceğini taahhüt ettiği, bu sayının %15 oranında azalması durumunda, sözleşmenin 19 m. uyarınca ceza-i şart bedelini bankaya ödemeyi taahhüt ettikleri, yine sözleşmenin 6 m. uyarınca davalı ödenecek maaşı ödeme gününde tam olarak ve eksiksiz olarak bulunduracağını taahhüt ettiği, Sözleşme süresi 3 yıl olmasına rağmen, daha 18.01.2018 tarihinden itibaren sözleşme şartlarına uymamaya başladığı, bunun üzerine … Noterliğinin 26.02.2018 tarih ve … yevmiye no.lu ihtarname ile sözleşme hükümlerine uyulmaya davet edildiği ve 13 m. Uyarınca Sözleşmenın fesih edildiği, sözleşmenin 19 m. uyarınca 40.375,00 TL cezai şart bedelinin 3 gün içinde ödenmesinin ihtar edildiği, ancak davalı şirketin sözleşme hükmünü ihlal etmeye devam etmesi üzerine bu kez ….lcra Md … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, davalı yanın takibe ve tüm fer ilerine itirazı üzerine takibin durduğu, takibe itirazın alacağı sürüncemede bırakmaya yönelik olduğu belirtilerek, 127.959,24 TL alacak üzerinden; takibe itirazın iptaline, takibin devamına ve %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı vekilinin 04.10.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle, Sözleşmenin 5 .m göre cezai şartın hangi kurum tarafından ödeneceğine ilişkin bir açıklık bulunmadığı, sözleşmenin 19. m. göre cezai şart bedelinin nasıl belirleneceğinin açık olmadığı, talep edilen cezai şartı fahiş olduğu ve yasal şartlarının teşekkül etmediği, davacı bankanın sözleşmenin uygulanmasından doğan bir alacağının bulunup bulunmadığını ispatlaması gerektiği, Sözleşmenin … firmaları kapsaması nedeniyle sadece müvekkil şirkete yönlenmesine sözleşme içeriğinin uygun olup olmadığının araştırılması gerektiği, ayrıca talep edilen faizinde fahiş olduğu, ekonomik krizin mücbir sebep teşkil etmesi gerektiği., belirtilerek davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
…. İcra Müdürlüğünün … Esaslı dosyası dosyamız içersine getirtilmiştir.Dosyanın incelenmesinde 85.000,00-TL ödenen promosyon bedeli, 1.615,00.-Tl işlemiş faiz, 40.375,00-Tl cezai şart bedeli, 767,13-TL işlemiş faiz, 198,34-Tl ihtarname masrafı, 3,77-Tl işlemiş faiz ile birlikte 127,959,24-Tl için takip yapıldığı, ödeme emrinin 10/04/2018 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun da süresi içerisinde 12/04/2018 tarihinde borca itiraz ettiği anlaşılmıştır.
Yanların tüm delilleri toplandıktan sonra dosya iddia, savunma ve yanların tüm delilleri ile ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak icra takip tarihi itibarıyla davacının davalıdan alacağı varsa saptanması için bilirkişiye verilmiştir.
Bilirkişinin düzenlediği 04/01/2020 tarihli 7 sayfadan ibaret raporunda özetle; “Davacı Bankanın TAKİP TARİHİ itibariyle Talep Edebileceği Alacağı: Davacının sözleşmedeki açık ve aleni düzenlemeler karşısında sadece CEZAİ ŞART bedelini talep edebileceği yönündeki hesaplama sonuçları bakımından; Mahkemece raporun benimsenmesi halinde, fazlaya ilişkin 102.086,36 TL’nın (127.959,24- 25.872.88 =) reddi durumunda, TAKİP TARİHİNDEN İtibaren itibaren asıl alacak tutarı 25.305,93 TL tamamen ödeninceye kadar yıllık %22,80 oranında işleyecek faizi ile birlikte alacağın (cezai şart bedeli) davalıdan istenilebileceği, davacı beyanları karşısında mahkemece sözleşme/protokol bütünlüğü çerçevesinde, şayet davacının promosyon bedelini de talep edebileceğine kanaat getirilmesi durumuna göre yapılan 2. hesaplama sonucu yönünden; Mahkemece raporun benimsenmesi halinde, fazlaya ilişkin 15.848,18 TL’nin(127.959.24-112.111.06 =) reddi durumunda,TAKİP TARİHİNDEN itibaren itibaren asıl alacak tutarları 85.000,00 TL ile 25.305,93 TL tamamen ödeninceye kadar yıllık %22,80 oranında basit usulde işleyecek sözleşmesel faizi ile birlikte alacağın davalıdan istenilebileceği” Sonuç ve kanaati ile raporunu sunmuştur.
Bu rapora yapılan itirazlar üzerine itirazların değerlendirilmesi için dosya yeniden bilirkişiye verilmiştir.
Bilirkişinin düzenlediği 23/11/2020 tarihli 6 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; “Mahkemece raporun benimsenmesi halinde, TAKİP TARİHİNDEN İtibaren itibaren asıl alacak tutarı 25.305,93 TL tamamen ödeninceye kadar yıllık %22,80 oranında işleyecek faizi ile birlikte alacağın (cezai şart bedeli) davalıdan istenilebileceği, Davacı beyanları karşısında mahkemece sözleşme/protokol bütünlüğü çerçevesinde, şayet davacının promosyon bedelini de talep edebileceğine kanaat getirilmesi durumuna göre yapılan 2. hesaplama sonucu yönünden; Mahkemece raporun benimsenmesi halinde, fazlaya ilişkin 15.848,18 TL’nın (127.959.24- 112.111.06 =) reddi durumunda. TAKİP TARİHİNDEN İtibaren itibaren asıl alacak tutarları 85.000,00 TL ile 25.305,93 TL tamamen ödeninceye kadar yıllık %22,80 oranında basit usulde işleyecek sözleşmesel faizi ile birlikte alacağın davalıdan istenilebileceği” Sonuç ve kanaati ile raporunu sunmuştur.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor, ek rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere;
Huzurdaki davada davacı …Ş nin … Şubesi ile davalı … Tic A.Ş şirket arasında 18.01.2016 tarihli 3 yıllık süreyi kapsayan Finans Maaş ödeme Protokolü imzalanmıştır. Sözleşme süresi 3 yıl olmasına rağmen, daha 18.01.2018 tarihinden itibaren sözleşme şartlarına uymamaya başladığı, bunun üzerine … Noterliğinin 26.02.2018 tarih ve … yevmiye no.lu ihtarname ile sözleşme hükümlerine uyulmaya davet edildi. Akabinde sözleşmenin 13 m. Uyarınca Sözleşmenın fesih edildiği anlaşılmaktadır.
Yanlar arasında imzalanan sözleşmenin 19 m. uyarınca 40.375,00 TL cezai şart bedelinin 3 gün içinde ödenmesinin ihtar edildiği, ancak davalı şirketin sözleşme hükmünü ihlal etmeye devam etmesi üzerine bu kez ….lcra Md … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, davalı yanın takibe ve tüm fer ilerine itirazı üzerine takibin durduğu, takibinin devamını sağlamak için bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Protokolün Amacı: Taraflar arasında akdedilen protokolün 5. M. Göre 140 kişilik personele maaş ödemesi yapılacağının kararlaştırılmış olduğu anlaşılmaktadır.
Buradan hareket edildiğinde, protokol öncesi davacı bankaca bir maliyet (getiri-götürü) hesabı yapılabilmesi için asgari bir personel sayısı baz alınmak zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla verilecek hizmet karşılığında yapılan maliyet hesabı sonucunda bir kişiye verilebilecek hizmetin maliyetinin tespiti suretiyle toplam personel maliyeti hesaplanmaktadır. Protokolde personel sayısının minimum 140 kişi olarak hedeflenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Dolasıyla 85.000,00 TL’lık promosyon bedeli 140 kişilik personel için davalı şirkete ödenmiştir.
Davacı bankaya promosyon faturasını kesen davalı şirkettir. Davalı bankanın promosyon bedelini ödediği şirkette yine davalıdır. Dolayısıyla … şirket adına baş aktör olarak hareket eden davalı olduğu için, haliyle davacı bankada davasını davalı şirkete yöneltmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı şirket ekonomik krizi öne sürüp inşaat sektöründeki daralmayı mücbir sebep olarak iddia etmiştir. Bu nedenle birçok personelin işten çıkarılması sonucunda sözleşme hükümlerine gereği gibi uyulamadığı yönünde açıklamalar yapılmıştır. Bu hususun takdiri sayın mahkemeye aittir.
Davacı bankanın tamamen insiyatifi dışında, sözleşmeye göre 140 kişi olması gerekirken, davalı şirketin hesap hareketleri tetkik edildiğinde Kasım 2017 ayında 55 kişi, Aralık 2017 ayında 69 kişi ve Ocak 2018 ayında 19 kişiye personel maaş ödemesi yapılmış olması nedeniyle, davalı şirketçe protokol şartlarının ihlal edilmesi sonucunda protokol yukarıda belirtilen ihtarname ile fesih edilmiştir. Dolayısıyla, davalı şirket yönünden basiretli bir tacir ilkesinden hareket edilerek öncelikle protokol şartlarına uyulması beklenir. Dosya içeriğindeki mevcut delil durumuna göre davalı yanın protokol şartlarını ihlal etmiş olması gerek iyiniyet ve gerekse de etik kurallara aykırıdır.
O halde, davalı şirketin protokol şartlarını açıkça ihlal etmiş olması nedeniyle, sözleşmeni 19 m. uyarınca davacı bankaca peşin olarak ödenen promosyon bedelinin, sözleşmenin kullanılmayan süresine isabet eden tutarı [(85.000 / 1095 gün (12 ay x 3 yıl = 1.095 gün) x kullanılmayan süre 326 gün) 25.305,93 TL cezai şart bedeli olarak ödenmesi koşullarının teşekkül etmiş olduğu kanısına varılmaktadır.
Davacı banka ayrıca 85.000,00 TL daha talep etmektedir. Bu talebi sözleşmenin hangi maddesine dayandırdığı belli değildir. Sözleşme metni tetkik edildiğinde sadece sözleşmenin kullanılmayan süresine isabet eden promosyon bedelinin cezai şart olarak istirdadının mümkün olabileceği anlaşılmaktadır. Bu miktarda yukarıda hesaplandığı gibi 25.305,93 TL’dır.
Yanlar arasında imzalanan Protokolün ihlali halinde, 19.m. göre uygulanması gereken faizin; davacı bankanın kısa vadeli kredilere fiilen uyguladığı akdi faiz olarak kararlaştırılmış olduğu görülmüştür. Davacı bankanın keşide ettiği ihtarnameye göre 04.03.2018 tarihinde davalı temerrüde düşürülmüştür. Yargıtay’ın yerleşik içtihat kararlarına göre ihtarname ile yeni bir temerrüt günü belirlenmiş olduğu için buna göre tespit edilebilecek temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte alacağın talep edilebilecektir. Davacı bankaca sözleşmenin kurulduğu 18.01.2016 tarihinde kısa vadeli kredilere fiilen uygulanan emsal nitelikteki kredi faiz oranlarına göre ortalama akdi faizin %22,80 oranında olduğu görülmektedir. Takip Tarihi itibariyle Alacak Hesabı: İade edilmesi gereken asıl alacak 25,305,93 Tl, Temerrüt tarihi 04.03.2018 olup Takip tarihi 26.03.2018 e kadar Temerrüt faizi % 22,80 ile hesaplandığında birikmiş faiz miktarının 368,61 Tl olduğu belirlenmiştir.
Tüm bu nedenlerle davanın kısmen kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 25.872,88-Tl üzerinden devamına, takipten sonra asıl alacak olan 25.305,93 Tl ye % 22,80 temerrüt faizi uygulanmasına, fazla istemin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı likit bir borcunun varlığını bildiği halde sadece alacağın tahsilini geciktirmek için itirazda bulunduğu anlaşıldığından İİY 67/2 maddesi uyarınca alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminat tutarı olan 5.174.-Tl nin davalıdan alınarak davacıya vermek gerekmiştir.
Bu nedenle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-İş bu davanın kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 25.872,88-Tl üzerinden devamına, takipten sonra asıl alacak olan 25.305,93 Tl ye % 22,80 temerrüt faizi uygulanmasına, fazla istemin reddine,
%20 icra inkar tazminatı tutarı 5.174,00-Tl nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
2-Karar ve ilam harcı 1.767,37-TL nin peşin alınan 1.545,43-TL den düşümü ile kalan 221,94-TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 1.581,33-TL peşin ve başvuru harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 1.304,40-TL yargılama giderinin kabul edilen miktar oranlanarak takdiren 263,70-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince, kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince, red edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 13.648,20-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzünde ilamın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/03/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza